Aoga Sa: Aoaoga Faavae o le Talalelei
Lesona 41: ‘Ua I’u Ia Te Au le Tausinioga’


Lesson 41

“Ua I’u Ia Te Au Le Tausinioga”

1 ma le 2 Timoteo; Tito

Faamoemoega

Ina ia uunaiina tagata o le vasega ina ia aoaoina ma aoao atu mataupu moni ma ia avea ma faataitaiga amiotonu mo isi.

Sauniuniga

  1. Faitau, mafaufau loloto, ma tatalo e uiga i mau nei:

    1. 1 Timoteo 4; 2 Timoteo 1–4; Tito 1. Ua faamatala mai e Paulo faailoga o le liliuese. Na ia aoao mai o le aoaoina ma le aoao atu o mataupu moni e fesoasoani lea e puipuia ai i tatou mai le liliuese.

    2. 1 Timoteo 4:12. Na aoao mai e Paulo e tatau ona avea i tatou ma “faataitaiga o e talitonu.”

    3. 1 Timoteo 6; Tito 2–3. Na aoao mai e Paulo e tatau ona tatou “tausisi atu i le amiotonu” ma tetea ese ma le faalemata’u.

  2. Afai e te faaaogaina le gaoioiga e faatosina mai ai, ia saunia ni upu tusi o faamatalaga nei, po o le saunia e tusi i luga o le laupapa:

    • Ina ia faaiuina la’u tausinioga, e tatau ona ou:

    • Aoaoina ma aoao atu mataupu moni

    • Ia avea ma faaaoao o e talitonu

    • Tausisi i le amiotonu ma tetea ese ma le faalemata’u

  3. Fautuaga mo le aoaoina atu: Fesuisuiai manatu ma mea e te faaaogaina i le aoaoga. Mo se faataitaiga, e mafai ona e faaaogaina ata po o fesoasoani vaaia, o se isi ituaiga talanoaga, po o se isi faatulagaga e nonofo ai. O le fesuisuiai e mafai ona fesoasoani ai i tagata o le vasega e faatumauina le fiafia i le lesona. Tagai i le O Le Aoao Atu—E Leai Se Isi Valaauga E Sili Ai, itulau 96–99 ma le 167–194, mo manatu ma mea atonu e talafeagai mo au lesona.

Faalautelega Fautuaina o le Lesona

Gaoioiga e Faatosina Mai Ai

Afai e talafeagai ai, ia faaaoga le gaoioiga lenei po o sau lava gaoioiga e amata ai le lesona.

Gaoioiga e Faatosina Mai Ai

  • O le a le tuuga mulimuli na e tauva pe na e matamata ai? O le a le eseesega i le va o le manumalo ma le faamae’aina o se tuuga faatauva? E toafia ni tagata manumalo e i ai i se tuuga faapea? O le a se mea e te faia ina ia e manumalo ai?

  • E faapefea ona avea lo tatou olaga e pei o se tuuga? E faapefea ona le avea foi e pei o se tuuga? (E mafai e tagata uma ona manumalo i le “tuuga” o le olaga.) O le a le mea e tatau ona tatou faia ina ia tatou faaiuina ai ma le manuia le tuuga o le olaga?

Fai atu i tagata o le vasega e faitau le 2 Timoteo 4:7. (Atonu e te manao foi e faamanino atu o se “tuuga” e mafai foi ona taua o se “tausinioga.”) Ia faamatala atu na ola le Aposetolo o Paulo i se auala faapea lea na mafai ai ona ia faia lenei faasilasilaga i le taufaaiuiuga o lona soifuaga. O lenei lesona e talanoaina ai nisi o aoaoga a Paulo o le a fesoasoani ia i tatou ao tatou tauivi ina ia faaiuina ma le manuia la tatou tausinioga.

Faaali atu upu tusi Ina ia faaiuina la’u tausinioga, e tatau ona ou:

Mau Talanoaina ma le Faaaogaina

Ao e aoaoina atu nei mau, ia talanoaina pe faapefea ona faaaoga i le olaga i aso taitasi. Uunai le vasega e faamatala ni aafiaga e faatatau i mataupu ua taua i le mau.

Ia faamatala atu o Timoteo ma Tito o ni uo faatuatuaina a Paulo o e na fesoasoani ia te ia i le talaiina atu o le talalelei. Ina ua mavae le uluai faafalepuipuiina o Paulo i Roma, na ia toe amata ana malaga faatalai. O Efeso na ia tuua ai Timoteo e taitaia le Ekalesia, ma sa ia tuu atu foi ia Tito se tofiga faapea i Kereta. Ao faaauauina e Paulo lana malaga, na ia tusi atu ai ni tusi ina ia faamalosia ai nei uso ma ina ia fautuaina ai i laua i o laua tiutetauave i le avea ai ma faifeau po o leoleo mamoe i le Au Paia. O lea ua masani ai ona tau nei tusi o ni tusi apoapoai.

1. Aoaoina ma aoao atu mataupu moni.

Ia talanoaina le 1 Timoteo 4; 2 Timoteo 1–4; ma le Tito 1. Ia valaaulia tagata o le vasega e faitau leotele fuaiupu filifilia.

  • O a faailoga o le liliuese na faamatalaina e Paulo i ana tusi ia Timoteo ma Tito? (Tagai 1 Timoteo 4:1–3; 2 Timoteo 3:1–7, 13; 4:3–4; Tito 1:10–11.) O faapefea ona iloga mai nei faailoga o le liliuese i nei aso? (Tagai 2 Nifae 28:3–9; MFF 1:15–16.) E mafai faapefea ona tatou puipuia i tatou lava mai nei amiogaleaga?

  • Aisea ua “aoaoina ai e le aunoa e nisi tagata, ae le mafai ona iloa lelei le upu moni”? (2 Timoteo 3:7). E mafai faapefea ona tatou mautinoa o a tatou aoaoga e aumaia ai se malamalama o le upu moni ia i tatou?

  • O le a le mea na aoao atu e Paulo ia Timoteo e uiga i tiutetauave o tagata o e aoaoina atu le talalelei? (Tagai 1 Timoteo 4:6–7, 13–16; 2 Timoteo 2:16, 23–25; 3:14–17; 4:2, 5. Atonu e te manao e lisi nei tiutetauave i luga o le laupapa.) O a avanoa ua tatou maua e aoao atu ai le talalelei? (O tali e mafai ona aofia ai le aoaoina o tagata o le aiga, faataunuuina o valaauga i le Ekalesia, ma le talanoaina o le talalelei ma uo ma e masani. Ia faamanino atu o i tatou uma lava o ni faiaoga i soo se auala o le talalelei.) E mafai faapefea ona matuai lelei atoatoa lo tatou aoaoina atu o le talalelei?

  • Na faamamafa atu e Paulo le taua o le aoao atu ma le aoaoina o aoaoga moni (1 Timoteo 1:3; 4:6, 13; Tito 2:1). E mafai faapefea e le aoaoina o mataupu moni ona fesoasoani e puipuia ai i tatou mai le liliuese? O a nisi tulaga matautia o le aoaoina o mataupu sese? O faapefea ona faamanuiaina lou olaga i le aoaoina o mataupu moni o le talalelei?

    I le tautalagia o le mana o aoaoga moni, na saunoa mai ai Elder Boyd K. Packer: “O mataupu moni, a malamalama iai, e suia ai uiga ma amioga. O le suesueina o aoaoga o le talalelei o le a vave ai ona faaleleia amioga nai lo se suesuega o le amioga o le a faaleleia ai le amioga… .O le mafuaaga lena matou te matuai faamalosia ai lava le suesueina o mataupu o le talalelei” (i le Conference Report, Oke. 1986, 20; po o le Liahona, Ian. 1987, 24).

  • E mafai faapefea ona tatou mautinoa o mea o loo tatou aoaoina atu o mataupu moni? (Tagai Mosaea 18:19–20; MFF 52:9.)

    Na fautua mai Elder Joseph B. Wirthlin: “Ua faaali mai e le Atua mea uma e tatau ai mo lo tatou faaolataga. E ao ina tatou aoao atu ma ola i mea ua faaalia mai ma alo ese mai le talanoaina o mea ua ta’ua o mea lilo. O la’u fautuaga i faiaoga o le Ekalesia pe o faiaoga i uarota ma siteki, a’oga maualuluga ma aoaoga faalelotu ma seminare a le Ekalesia, e oo lava foi i matua i o latou aiga, ia faavae a outou aoaoga i tusitusiga paia ma afioga a perofeta o aso e gata ai” (i le Conference Report, Oke. 1994, 101; po o le Liahona, Ian. 1995, 91).

  • O le a le fautuaga a Paulo ia i tatou i le mea tatou te faia pe a tatou mauaina loa le mataupu e ola ai? (Tagai 2 Timoteo 1:13; Tito 1:9.) O le a sou manatu o le a le uiga o le “taofi mau”? (Tagai 1 Nifae 15:23–24.)

Afai e te faaaogaina le gaoioiga e faatosina mai ai, ia faaali atu loa upu tusi Aoaoina ma aoao atu mataupu moni.

2.“Ia fai … ma faaaoao o e talitonu.”

Faitau ma talanoaina le 1 Timoteo 4:12.

  • O le a sou manatu o le a le uiga o le “avea ma faaaoao o e talitonu”? (1 Timoteo 4:12). O faapefea ona aafia oe i se tagata o loo “avea ma faaaoao o e talitonu”?

Ia lisi i luga o le laupapa auala na apoapoai atu ai Paulo ia Timoteo e avea ai ma se faaaoao. Fesili atu i tagata o le vasega e faamatala pe mafai faapefea ona avea ma se faaaoao i auala uma nei.

  • Upu

  • Talanoaga (e mafai foi ona faauigaina o le amioga)

  • Alofa moni

  • Agaga

  • Faatuatua

  • Mama

Afai e te faaaogaina le gaoioiga e faatosina mai ai, ia faaali atu le upu tusi Ia avea ma faaaoao o e talitonu.

3. “Tausisi i le amiotonu” ma teena le faalemata’u.

Faitau ma talanoaina fuaiupu filifilia mai le 1 Timoteo 6 ma le Tito 2–3.

  • O le a le mea na aoao mai e Paulo e uiga i le manao i tupe? (Tagai 1 Timoteo 6:7–10.) O le a se tulaga ua avea ai le manao i le tupe ma “pogai o mea leaga uma”? E mafai faapefea ona tatou mautinoa tatou te le o taulai tele atu i tupe ma isi tamaoaiga o le lalolagi? (Tagai 1 Timoteo 6:17–19; Iakopo 2:18–19.)

    Na aoao mai Elder Dallin H. Oaks: “E leai se mea e leaga ai tupe. Sa faaaogaina e le Samaria Agalelei le ituaiga tupe lava lea e tasi e tausi ai lona uso a tagata, lea sa faaaoga foi e Iuta e faalata ai lona Matai. O le manao i tupe o le pogai lea o mea leaga uma lava.’ (1 Timoteo 6:10; faatusilima e faaopoopo.) O le eseesega matautia, o le vaega faaleagaga tatou te faaaogaina i le vaai, iloiloina, ma le pulea o mea o lenei lalolagi, ma mea tatou te oo i ai” (i le Conference Report, Oke. 1985, 78; po o le Liahona, Ian. 1986, 48).

  • I ana tusi ia Timoteo ma Tito, na tuuina atu ai e Paulo ni poloaiga se tele e uiga i le ola amiotonu. O a fautuaga na tuuina atu e Paulo i fuaiupu nei: 1 Timoteo 6:11–12; 2 Timoteo 2:22; Tito 2:1–8, 12; 3:1–2, 8? (Ia fai se aotelega o tali a tagata o le vasega i luga o le laupapa. Ia talanoaina po o le a le uiga o nei faatonuga ma le auala e mafai ai ona tatou faaaogaina i o tatou olaga.)

Afai e te faaaogaina le gaoioiga e faatosina mai ai, ia faaali atu loa le upu tusi Tausisi i le amiotonu ma tetea ese ma le faalemata’u.

Faaiuga

Ia faamatala na silafia lelei e Paulo e le o toe mamao ae faamaturoina loa o ia ona o lana molimau ia Iesu Keriso. Ae na ia iloaina foi, talu ai ona sa ia ola i le talalelei, “ua teuina mo [ia] se pale o le amiotonu” (2 Timoteo 4:8). Ia tuuina atu lau molimau i le taua o le faia o mea sao i aso uma ma tumau ai i le tausinioga ina ia mafai ona tatou faapea atu faatasi ma Paulo, “Ua ou tau le taua lelei, ua iu ia te au le tausinioga, ua ou taofi i le upu o le faatuatua” (2 Timoteo 4:7).

Manatu Faaopoopo e Aoao Atu Ai

O mea nei e lagolago atu ai i le otootoga o le lesona ua fautuaina. Atonu e te manao e faaaoga le tasi po o le sili atu foi o nei manatu e avea o se vaega o le lesona.

1. Talanoaga faaopoopo o le 1 Timoteo

  • O le a le fautuaga na tuuina atu e Paulo e uiga i le tatalo i le 1 Timoteo 2:1–3? Aisea e tatau ai ona tatou tatalo mo tagata uma? E mafai faapefea ona tatou faia lenei mea ma le loto i ai? Aisea e tatau ai ona tatou tatalo faapitoa mo taitai o malo?

  • I le 1 Timoteo 3:1–7 na faataatia mai ai e Paulo ni tulaga agavaa o se epikopo. Aisea e taua ai nei uiga mo se epikopo?

  • O le a le mea na aoao mai e Paulo i le 1 Timoteo 5:8 e faatatau i le tausiga o o tatou aiga? O le a sou manatu aisea na matuai tautala malosi ai lava Paulo ia i latou o e le faataunuuina o latou tiutetauave?

2. “E le foaiina mai e le Atua ia i tatou le Agaga e mata’u ai” (2 Timoteo 1:7)

Fai atu i se tagata o le vasega e faitauina le 2 Timoteo 1:7.

  • O a nisi o mea o loo matata’u ai tagata i aso nei? O le a le faamautinoaga na tuuina atu e Paulo ia Timoteo e uiga i le “agaga o le mata’u”? O faapefea ona e iloaina le moni o lenei faamautinoaga i lou lava olaga?

3. Avea ma tagata faigaluega lelei

Faitau ma talanoaina le Tito 2:9–10.

  • E faapefea ona faatatau le fautuaga a Paulo i auauna o loo i ai i nei fuaiupu i tagata faigaluega? (Ia faamanino atu o le upu gaoi o lona uiga o le faomea po o le le talafeagai.) E faapefea ona gaoi tagata faigaluega mai o latou fale faigaluega i nisi o taimi? (O tali e mafai ona aofia ai le faagaoi, aveina o mea e faaaoga i le ofisa i o latou fale, po o le le galue foi i le taimi atoa e tatau ona galue ai.)

  • O le a le tala a Paulo i le mea e tatau ona tatou faia nai lo le gaoi? (Faaali atu le “faamaoni aiai,” po o le faamoemoeina ma faatuatuaina.) O a taunuuga ua e vaai i ai i le faaali atu o le “faamaoni aiai” i se fale faigaluega?

Lolomi