“Ikaw Usa ka Pinili nga Babaye’” Kinatibuk-ang Saysay sa mga Pagpadayag (2016)
“Ikaw Usa ka Pinili nga Babaye,” Kinatibuk-ang Saysay sa mga Pagpadayag
“Ikaw Usa ka Pinili nga Babaye”
Sa mga bulan nga misunod sa Abril 1830 nga organisasyon sa Simbahan ni Kristo (nga kanhi naila ang Simbahan), si Emma Hale Smith nagsugod nga mas makasabot sa hingpit sa unsa ang kahuloganon sa mapanagnaong tawag sa iyang bana alang kaniya ug sa ilang bag-ong pamilya. Si Emma, nga nag-edad og 26 anyos niadtong Hulyo 10, 1830, nakigminyo ni Joseph tulo ka tuig na ang milabay bisan pa sa mga pagsupak sa iyang mga ginikanan, sila si Isaac ug Elizabeth Hale. Mituo siya sa mga panan-awon ug sa mga pagpadayag nga nadawat sa iyang bana, ug kadtong tulo ka talagsaong tuig mikompirma ngadto kaniya nga siya usa gayod ka propeta.
Sa panahon sa ilang kaminyoon, si Joseph nakigkita na ni anghel Moroni kausa sa usa ka tuig sulod sa tulo ka nagsunod-sunod nga tuig didto sa bungtod duol sa Palmyra, New York, aron hisgotan ang bulawan nga mga palid kon diin gikan iyang hubaron ang Basahon ni Mormon. Sa tinglarag sa 1827, si Emma mikuyog ni Joseph ug naghulat sa karwahe samtang iyang gidawat ang bulawan nga mga palid. Sa wala madugay nagsugod siya sa pagtabang isip tigsulat sa proseso sa paghubad. “Kanunay akong misulat matag adlaw,” dayon nahinumdom siya, “sa kasagaran maglingkod sa lamesa duol niya, siya nga naglingkod nga gitabonan ang iyang nawong sa kalo, nga adunay bato diha niini, ug nagdiktar kada oras nga walay butang taliwala kanamo. … Wala siyay manuskrito ni libro nga basahon. … Kon aduna man siyay bisan unsa niana nga matang dili niya kini matago gikan kanako. … Ang mga palid kanunayng nahimutang diha sa lamesa nga walay bisan unsa nga pagsulay sa pagtago, giputos sa gamayng hapin sa lamesa … Kausa akong nahikap ang mga palid, samtang anaa kini sa lamesa, gisubay ang luta ug porma niini.”
Paglabay sa mga dekada, natingala siya sa unsay nahitabo. Nahinumdom siya nga sa panahon sa ilang kaminyoon si Joseph “dili makasulat ni makadiktar og klaro ug maayong pagkahan-ay nga sulat; unsa pa kaha ang pagdiktar sa usa ka libro sama sa Basahon ni Mormon.”
Mga Pagsulay ni Emma
Apan kini nga espirituwal nga mga kasinatian giubanan og kahasol ug kasakit. Si Joseph ug si Emma unang nagpuyo sa pamilyang Smith sa Manchester, New York, ug dayon mibalhin aron mopuyo sa mga Hales sa Harmony, Pennsylvania, diin nagdako si Emma. Atol sa ilang unang tuig sa kaminyoon, ang magtiayon mibalhin sa dili mominos upat ka higayon tali sa Harmony ug sa amihanang bahin sa New York, motabok og mga 483 ka kilometro matag higayon. Niadtong Hunyo 1828, nanganak og usa ka lalaki, nga “namatay sa samang oras” sa iyang pagkatawo. Ang ilang unang mga tuig hilabihan ang kakabos. Si Joseph misulat nga niadtong 1829 pobre kaayo sila—“mikunhod sa kabtangan,” maoy iyang termino niini—ug ang amahan ni Emma “hapit na mopalayas kanako ug wala ko masayod asa paingon ug nag-ampo ko sa Ginoo nga siya motabang nako nga matuman ang buhat nga iyang gisugo kanako.” Sa ilang oras sa panginahanglan, matinud-anong mga higala—sama nila ni Josiah Stowell, Martin Harris, ug Oliver Cowdery—kasagaran mihatag ni Joseph ug ni Emma og tabang pinasyal.
Bisan pa niini nga mga hagit, si Emma nagtinguha nga mabunyagan niadtong Hunyo 1830. Si Joseph ug si Emma mibiyahe padulong sa Colesville, New York, diin siya gibunyagan uban sa pipila ka laing kinabig, lakip sa mga sakop sa pamilyang Knight, nga misuporta nila sa pinansyal nga paagi atol sa paghubad sa Basahon ni Mormon. Pero, sa sayong mga oras sa kabuntagon sa Dominggo, Hunyo 27, ang mga kaaway sa bag-ong simbahan miguba sa dam nga gihimo alang sa mga bunyag. Sa sayo pagkasunod buntag, asoy pag-usab sa kasaysayan ni Joseph Smith, “alerto kami, ug sa wala pa makahibalo ang among mga kaaway giayo namo ang dam, ug mipadayon sa bunyag.” Si Oliver Cowdery mibunyag ni Emma ug laing 12 ka tawo. Sa wala pa mahuman ang tulumanon sa bunyag, “ang manggugubot nga panon nagsugod pag-usab sa pagpundok, ug sa wala madugay human kami mibiya, miabot ang ilang gidaghanon og mga singkwenta ka tawo.” Si Joseph, si Emma, ug ang ubang mga miyembro sa Simbahan miadto na sa panimalay ni Joseph Knight Sr., apan sa wala madugay gilibotan kini sa mga tawo “hilabihan ang kasuko ug klaro nga gustong mopasakit kanamo.” Nagpadayon ang kasaysayan ni Joseph Smith: “Ang uban nangutana namo, ang uban mihulga namo, nga kami naghunahuna nga mas maayo nga mobiya ug moadto sa balay ni Newel Knight.” Bisan pa niana, ang mga Santos gisundan, ug ang pagsamok nagpadayon.
Ang mga Santos nagplano og miting nianang gabhiona, atol niini si Emma ug ang ubang bag-o nga nabunyagan nga mga indibidwal modawat sa gasa sa Espiritu Santo ug makompirmahan nga mga miyembro sa Simbahan. Hinuon, samtang sila nagpundok, usa ka kostable midakop ni Joseph sa “gipasanginlan nga usa ka badlongon nga tawo, naghimo og kagubot sa dapit pinaagi sa pagsangyaw sa Basahon ni Mormon.” Ang kostable mipasabot nga ang manggugubot nga panon nagplano sa pag-ambus ni Joseph human sa iyang pagkadakop; pero, ang kostable “determinado sa pagluwas kanako gikan kanila, kay iyang nakita nga ako usa ka lahi nga matang sa tawo kay sa unsay gisulti ngadto kaniya.” Sa wala madugay ilang nasugatan ang manggugubot nga panon, apan sa “dakong kadismaya” sa mga vigilante, ang kostable “milatigo sa kabayo ug mipalayo kanako gikan kanila.” Human miabot sa South Bainbridge sa Lalawigan sa Chenango, ang kostable nagpabilin uban ni Joseph Smith nianang gabhiona “sa kwarto sa itaas sa usa ka Balay Sak-anan.” Sa pagpanalipod ni Joseph, ang kostable “natulog nianang gabhiona nga ang iyang tiil gitukod sa pultahan, ug may kargado nga pusil sa iyang kilid.”
Si Joseph Smith gihusay ug naabswelto didto sa South Bainbridge apan gidakop dayon pag-usab aron husayon sa susama nga mga kaso sa silingang Lalawigan sa Broome. Ang ikaduha nga kostable sa sinugdanan dili maayo og tinagdan ni Joseph. Sa dihang miabot sila sa Lalawigan sa Broome, ang kasaysayan ni Joseph Smith nagrekord, “Gidala ko niya ngadto sa balay sak-anan, ug mipundok og mga tawo, nga migamit sa tanang pamaagi sa pag-abuso, pagbiaybiay, ug panginsulto kanako.” Gilud-an nila si Joseph ug mihagit nga managna ngadto kanila. Medyo duol sa ilang panimalay karon, mihangyo si Joseph nga “hatagan siya og pribilihiyo sa paggahin sa gabii uban sa iyang asawa sa ilang balay,” apan ang kostable wala mosugot sa iyang hangyo.
Human sa ikaduhang husay pagkasunod adlaw, si Joseph naabswelto gihapon. Ang konstable, sumala sa kasaysayan ni Joseph Smith, karon “nangayo sa akong pasaylo.” Nakahibalo sa mga plano sa manggugubot nga panon nga butangan og alketran ug balahibo si Joseph, ang kostable mitabang kaniya nga makaeskapo. Si Joseph miabot nga luwas sa duol nga balay ni Elizabeth Hale Wasson, igsoong babaye ni Emma.
Sa panahon nga wala ang iyang bana, si Emma “naghulat nga nabalaka pag-ayo sa isyu niadtong dili diosnong nga mga kahimoan.” Nakig-uban siya sa ubang mga babaye “sa katuyoan nga mag-ampo alang sa kaluwasan” sa iyang bana. Sa dihang nagkahiusa, si Joseph ug si Emma mipauli ngadto sa Harmony, Pennsylvania, sa sayong bahin sa Hulyo. Uban ni Oliver Cowdery, si Joseph mihimo og dili malamposon nga pagbiyahe ngadto sa Colesville sa pagkompirma sa bag-ong nabunyagan nga mga Santos apan daling mipauli ngadto sa Harmony bisan nakasinati og bag-ong oposisyon.
Pagbu-bo sa Pagpadayag
Human sa iyang pagbalik ngadto sa Harmony, si Joseph Smith nakadawat og tulo ka pagpadayag niadtong Hulyo 1830. Ang unang pagpadayag, karon nailhan nga Doktrina ug mga Pakigsaad 24, gitumong ngadto nila ni Joseph ug Oliver Cowdery, “nagsulti kanila mahitungod sa ilang Balaan nga mga Tawag.” Ang pagpadayag nagpahinumdom kanila nga sila gitawag “sa pagsulat sa Basahon ni Mormon ug ngadto sa akong pangalagad.” Hayan nagpasabot og gamay bahin sa ilang bag-ong oposisyon ang pagpadayag nagpadayon, “Ako mipataas kanimo gikan sa imong mga kasakit ug mitambag kanimo nga ikaw giluwas gikan sa imong tanan nga mga kaaway.”
Ang pagpadayag naghisgot usab sa materyal nga sitwasyon ni Joseph Smith, misugo kaniya sa pagbisita sa mga miyembro sa Simbahan sa Colesville, Fayette, ug Manchester human siya “nakapugas sa [iyang] mga umahan.” Ang pagpadayag miklaro nga si Joseph kinahanglan nga suportahan sa mga miyembro sa Simbahan aron siya “makahalad sa [iyang] tanang pagserbisyo sa Zion.” Gisultihan si Joseph, “Sa temporal nga mga [paghago] ikaw dili makabaton og kusog, kay kini dili imong balaan nga tawag.” Kini nga pagpadayag misangpot sa pagsabot ni Joseph ug ni Emma nga sila maglisod sa pinansyal nga paagi ug kinahanglan nga sila magsalig sa suporta gikan sa mga miyembro sa Simbahan tungod sa ilang pagpahinungod ngadto sa pangalagad.
Bisan unsa ang gilaoman ni Emma sa iyang minyo nga kinabuhi, tingali wala gyod siya magdahom sa gidak-on sa pisikal nga pagpanghadlok sa kaaway sa bag-ong simbahan ug sa legal nga paagi mosamok sa mga Smith o sa paagi nga ang panginahalanglanon sa pagsangyaw ug sa pagdumala sa Simbahan mopalayo sa iyang bana gikan sa ilang uma ug pamilya, nagbalda sa kinabuhi sa panimalay ug naghulga sa ilang panginabuhi.
Sa konteksto niini nga mga kabalaka ug kahigawad, si Joseph nakadawat og pagpadayag alang ni Emma, Doktrina ug mga Pakigsaad 25, nga gisubli, “Sa pagkatinuod Ako moingon nganha kanimo, nga ikaw mosalikway sa mga butang niini nga kalibotan ug pangitaa ang mga butang nga mas maayo.” Pinaagi sa pagpadayag, si Emma nakadawat og mga pulong sa kahupayan ug instruksiyon. Siya gisultihan, “Ayaw pagmulo tungod sa mga butang nga ikaw wala makakita, kay sila gitago gikan kanimo ug sa Kalibotan”—tingali bahin sa bulawan nga mga palid, nga nahinumdoman ni Emma nga iyang nagunitan apan wala makita. Ang pagpadayag mitawag ni Emma nga “usa ka pinili nga babaye” ug misulti kaniya nga ang “katungdanan mao ang paghupay sa akong Sulugoon, si Joseph Jun., imong bana, sa iyang mga pag-antos, sa makalipay nga mga pulong, sa espiritu sa kaaghop.” Ang pagpadayag naghisgot usab sa buhat ni Emma diha sa Simbahan, nagsaad nga siya “i-orden” sa iyang bana “sa pagpatin-aw sa mga Kasulatan ug pag-awhag sa Simbahan.” Dugang pa, si Emma gisugo nga moalagad isip tigsulat sa iyang bana ug sa paghugpong og mga himno. Unya gipasabot ni Joseph Smith nga si Emma “gi-orden sa panahon, nga ang Pagpadayag gihatag, aron sa pagpatin-aw sa mga kasulatan ngadto sa tanan; ug sa pagtudlo sa babaye nga kabahin sa komunidad; ug nga dili siya lamang, apan ang uban, makaangkon sa samang mga panalangin.”
Ang ikatulo nga pagpadayag nga nadawat ni Joseph Smith sa Hulyo 1830, karon gihimo nga kasulatan nga Doktrina ug mga Pakigsaad 26, nagsugo ni Joseph, uban ni Oliver Cowdery ug John Whitmer, sa pagpahinungod sa ilang panahon “sa pagtuon [sa] mga Kasulatan & sa pagsangyaw & sa pagpalig-on sa Simbahan sa Colesville & sa pagbuhat sa inyong mga buluhaton sa Yuta.”
Sa sayong bahin sa Agosto, pipila ka semana human niining tulo ka pagpadayag si Newel ug Sally Knight mibiyahe gikan Colesville, New York, aron mobisita ni Joseph ug ni Emma Smith sa Harmony, Pennsylvania. Si Sally Knight nabunyagan sa samang adlaw ni Emma, apan walay usa nila ang nakompirmahan. Sa ingon, ang kasaysayan ni Joseph Smith misaysay, “Gisugyot nga kita kinahanglan nga mokompirma nila, ug dungan nga moambit sa sakramento, sa dili pa siya ug ang iyang asawa mobiya kanato.—Aron makaandam alang niini; molakaw ko aron mopalit og bino alang sa okasyon, apan duol pa lang gani ko gisugat ko sa usa ka langitnong mensahero, ug nakadawat sa mosunod nga pagpadayag.”
Ang anghel mipasidaan ni Joseph Smith nga dili “Mopalit og Bino ni isog nga ilimnon sa inyong mga kaaway.” Mipauli dayon si Joseph ug “miandam og bino nga among hinimo” alang sa miting sa kompirmasyon, nga naglakip sa mga Smith, sa mga Knight, ug ni John Whitmer. Ang kasaysayan ni Joseph Smith nagrekord, “Miambit kaming tanan sa sakramento, pagkahuman gikompirmahan namo ang duha ka mga sister ngadto sa simbahan, ug migahin sa gabii sa mahimayaong paagi. Ang Espiritu sa Ginoo gibu-bu ngari kanamo, ug kami midayeg sa Ginoong Dios, ug nagmaya sa hilabihan.” Kining upat ka pagpadayag, nadawat tali sa Hulyo ug Septiyembre 1830, naghatag og importante nga mga instruksiyon ngadto ni Joseph ug Emma Smith, ingon man usab sa ubang mga miyembro sa Simbahan, sa mga bulan sa pagtubo ug kalamboan human sa pag-organisar sa Simbahan.
Si Emma espesyal nga mibahandi sa pagpadayag nga gitumong ngadto kaniya. Uban sa tabang ni William W. Phelps, misunod siya sa mga instruksiyon sa Ginoo sa paghugpong sa unang libro sa himno sa Simbahan. Niadtong 1842, si Joseph Smith mibasa sa pagpadayag ngadto ni Emma sa miting sa pag-organisar sa Relief Society. Gibasa usab niya ang 2 John 1, nga naghisgot sa “pinili nga babaye,” ug mipasabot nga siya “gitawag nga Pinili nga babaye” tungod kay siya “gipili sa pagdumala.” Si Joseph mipahayag nga “ang pagpadayag natuman pinaagi sa Pagkapili ni Sister Emma ngadto sa Kapangulohan sa Society.”
Ang pagpadayag kabahin ni Emma Smith, nadawat atol sa gubot nga mga bulan sa ting-init niadtong 1830, gitinguha ug gihisgotan sa mga miting sa Relief Society sa tibuok ika-19 nga siglo. Pananglitan, sa jubilee nga kasaulogan sa Relief Society nga ika-50 nga anibersaryo niadtong 1892 nga gihimo sa Salt Lake Tabernacle, “Si Zina Y. W. Card … mibasa sa klaro kaayo ug tin-aw nga tingog sa Pagpadayag nga gihatag ngadto ni Emma Smith, pinaagi ni Joseph ang Manalagna … diin si Sister Emma gitawag nga usa ka Pinili nga Babaye.” Ang kinatibuk-ang mga presidente sa Relief Society gitawag usahay nga usa ka “Pinili nga Babaye.” Pananglitan, sa dihang si Zina D. H. Young nahimong kinatibuk-ang presidente sa Relief Society, si Emmeline B. Wells (kinsa mismo sa iyang kaugalingon sa wala madugay nagserbisyo isip kinatibuk-ang presidente sa Relief Society) misulat mahitungod kaniya, “Mopahalipay ako kanimo minahal nakong sister sa pagkatawag, nga mahimong, sumala sa mga pulong ni Joseph ang Propeta, ‘Ang Pinili nga Babaye.’”