“Ang Hubad ni Joseph Smith sa Biblia,” Kinatibuk-ang Saysay sa mga Pagpadayag (2016)
“Ang Hubad ni Joseph Smith sa Biblia,” Kinatibuk-ang Saysay sa mga Pagpadayag
Ang Hubad ni Joseph Smith sa Biblia
Samtang si Joseph Smith mihubad sa Basahon ni Mormon sa mga ulahing bahin sa 1820, nakakat-on siya og dugang pa kaysa kasaysayan sa mga Lamanita ug mga Nephita.
Sobra sa kausa, ang teksto sa Basahon ni Mormon nagpaila nga “daghan nga yano ug bililhon nga mga bahin” sa Biblia ang nawala. Sa ting-init sa 1830, pipila lang gayod ka bulan human ang namantala ang Basahon ni Mormon, si Joseph Smith nagsugod og bag-o nga paghubad sa Biblia nga gituyo sa pagpahiuli sa pipila niadtong yano ug bililhon nga mga bahin. Kini nga paningkamot mihagit sa mipatigbabaw nga opinyon niadtong panahona nga ang Biblia naglangkob sa hingpit nga pulong sa Dios sama sa anaa diha sa gitahod nga teksto sa King James Version.
Ang paghubad ni Joseph wala himoa sa tradisyonal nga paagi. Wala siya mikonsulta og Griyego ug Hebreohanon nga mga teksto o migamit og mga lexicon sa paghimo og bag-o nga Iningles nga bersiyon. Hinuon, gigamit niya ang King James Version sa Biblia isip iyang sinugdanan ug mihimo og mga pagdugang ug mga kausaban ingon nga siya gigiyahan sa Espiritu Santo.
Bisan og si Joseph mihimo og daghang ginagmay nga mga koreksiyon sa gramatika ug gimoderno ang ubang pinulongan, wala kaayo siya nabalaka niining teknikal nga mga pagpalambo kaysa sa iyang pagpahiuli, pinaagi sa pagpadayag, sa importante nga mga kamatuoran nga wala nalakip sa kontemporaryo nga Biblia. Ang magsusulat sa kasaysayan nga si Mark Lyman Staker mihulagway sa paghubad isip usa ka “mga ideya kaysa sa pinulongan.”
Si Joseph Smith makugihong mitrabaho sa iyang paghubad sukad sa ting-init sa 1830 hangtod sa Hulyo 1833. Gikonsiderar niya kini nga proyekto isip usa ka balaanon nga mando, nagtawag niini isip usa ka “bahin sa akong calling.” Apan samtang ang mga bahin naimprinta diha sa mga publikasyon sa Simbahan sa wala pa ang iyang kamatayon, ang kompleto nga hubad ni Joseph Smith sa Biblia wala mamantala atol sa iyang kinabuhi.
Bisan pa man, ang paningkamot nga gibubo sa Propeta diha niana nga buhat makita diha sa mga pahina sa Doktrina ug mga Pakigsaad; ang proseso sa paghubad nagsilbi isip direkta nga tigpasiugda alang sa daghang pagpadayag nga anaa diha niana nga basahon, nga naglakip og labaw pa sa usa ka dosena nga mga seksiyon nga direktang naggikan sa proseso sa paghubad o naglangkob og mga instruksiyon alang kang Joseph ug sa uban mahitungod niini.
Ang Proseso sa Paghubad
Nahitabo kadto samtang giprinta ang Basahon ni Mormon sa imprintahanan ni E. B. Grandin niadtong Oktubre 1829 nga si Oliver Cowdery mipalit gikan kang Grandin sa King James nga Biblia nga gigamit ni Joseph Smith sa paghubad.
Pagka-Hunyo 1830, si Joseph nakadawat og usa ka pagpadayag nga iyang gihulagway isip ang “mga panan-awon ni Moises.” Kini nga pagpadayag tingali nagsilbi isip usa ka pagpasiugda sa buhat ni Joseph sa paghubad. Kini nga pagpadayag makita karon isip ang unang kapitulo sa basahon ni Moises diha sa Perlas nga Labing Bililhon. Ang labing una nga mga manuskrito sa paghubad sa Biblia, sugod sa Genesis 1 (karon Moises 2), gihimo didto sa Harmony, Pennsylvania, mga usa ka bulan ang milabay, uban ni Oliver Cowdery ug John Whitmer nga naglihok isip mga eskriba. Wala madugay human niana, sa usa ka pagpadayag nga gitumong ngadto sa asawa ni Joseph, nga si Emma Hale Smith, ang Ginoo misugo nga si Emma ang moserbisyo isip eskriba ni Joseph alang sa paghubad, nga dayag niyang gibuhat sulod sa mubo nga panahon. Sulod sa misunod nga pipila ka bulan, ang paghubad miuswag hangtod sa basahon sa Genesis.
Pagka-Disyembre nianang tuiga, human si Sidney Rigdon nabunyagan didto sa Ohio ug mibiyahe ngadto sa Fayette, New York, aron mahimamat ang lider sa iyang bag-ong tinuohan, si Joseph Smith nakadawat og pagpadayag nga nagsugo ni Rigdon nga moserbisyo isip iyang eskriba: “Ikaw mosulat alang kaniya; & ang mga kasulatan ihatag, gani sama nga sila anaa sa akong kaugalingon nga dughan, ngadto sa kaluwasan sa akong kaugalingon nga pinili.”
Nagsugod si Rigdon sa pagserbisyo isip eskriba, ug wala madugay human nga siya ug si Joseph mirekord sa istorya ni Enoch, gisugo si Joseph nga ihunong ang paghubad sulod sa usa ka panahon ug dad-on ang Simbahan ngadto sa Ohio. Gibuhat gayod niya, ug wala madugay human nga napahimutang na siya didto sa Kirtland, ang paghubad nahimo na usab nga usa sa iyang nag-unang mga buluhaton. Sa sayong bahin sa Pebrero 1831, si Joseph nakadawat og pagpadayag nga nagsugo nga usa ka panimalay ang itukod diin siya “makapuyo & makahubad.” Pipila ka adlaw ang milabay, laing pagpadayag miseguro kang Joseph nga sama sa iyang gipangayo, ang “mga kasulatan ihatag.”
Doktrina ug mga Pakigsaad 45
Ang labing una nga buhat sa paghubad mitutok sa teksto sa Genesis, apan ang usa ka Marso 7, 1831 nga pagpadayag sa wala madugay miusab sa direksiyon ni Joseph. Diha sa pagpadayag, nga gihimong opisyal isip ang Doktrina ug mga Pakigsaad 45, si Joseph gisugo sa pagpadaplin unâ sa Daang Tugon sulod sa usa ka panahon ug hinuon tutokan ang paghubad sa Bag-ong Tugon.
“Ihatag ko kaninyo nga kamo karon maghubad niini,” siya gisultihan, “nga kamo maandam alang sa mga butang nga moabot Kay sa pagkatinuod sultihan ko kamo, nga ang mga mahinungdanon nga butang nagpaabot kaninyo.”
Niana nga paagi, si Joseph ug si Sidney nagsugod pagkasunod adlaw sa pagtrabaho sa paghubad sa Bag-ong Tugon. Mipadayon sila hangtod sa pagbiya alang sa Missouri nianang ting-init ug dayon mipadayon sa paghubad atol sa tinglarag, human si Joseph ug si Emma mibalhin og mga gibanabana nga 50 kilometros habagatan sa Kirtland ngadto sa Hiram, Ohio, aron mopuyo diha sa panimalay ni John Johnson. Ang pagbalhin mao, sa usa ka bahin, ang sulay nga pagpangita ni Joseph og usa ka dapit “nga motrabaho sa kalinaw ug kahilom sa paghubad sa Biblia.” Si Joseph Smith sa wala madugay nahinumdom nga ang dakong bahin sa iyang panahon human sa pag-abot diha sa Johnson nga panimalay gigahin sa pagpangandam sa pagpadayon sa iyang buhat sa paghubad.
Si Joseph nagsugod usab sa pagdumala sa Simbahan ug sa pagsangyaw diha sa dapit, ug dayon niadtong Enero 1832 nakadawat siya og usa ka pagpadayag nga midirekta kaniya nga sa makausa pa sa pagtutok sa iyang buhat sa paghubad “hangtod nga mahuman kini.” Nahimo kadto samtang siya ug si Sidney Rigdon nagbuhat niana, niadtong Pebrero 16, nga nakadawat sila og mahinungdanon nga pagpadayag diha sa Johnson nga panimalay. Samtang nagtrabaho sa paghubad sa basahon ni Juan, ang mga pangutana sa kalalakin-an misangpot ngadto sa usa ka panan-awon sa mga gingharian sa himaya nga nahimong usa ka tinubdan sa mahinungdanong bag-o nga mga doktrina alang sa bag-o pa nga Simbahan. Karon, kana nga panan-awon anaa sa Doktrina ug mga Pakigsaad 76.
Mga Seksiyon 77 ug 86
Sa samang paagi, ang usa ka pagpasabot sa mga tudling diha sa basahon sa Pinadayag, karon ang Doktrina ug mga Pakigsaad 77, direktang mitumaw usab gikan sa paghubad sa Biblia. Naporma isip usa ka serye sa mga pangutana ug mga tubag, gikonsiderar kini nga usa ka dinasig nga teksto ug gilakip sa usa ka nag-una nga basahon sa pagpadayag.
Si Joseph ug si Emma mibiya sa Johnson nga umahan ug mibalik ngadto sa Kirtland niadtong Septiyembre 1832. Sulod sa misunod nga pipila ka bulan, si Joseph mipadayon sa makugihong pagtrabaho sa paghubad, karon uban sa tabang ni Frederick G. Williams isip eskriba. Pagka-Disyembre, laing pagpadayag ang mitumaw gikan sa paghubad ang nadawat, niining higayona nagpasabot sa sambingay sa trigo ug mga bunglayon nga makita sa Mateo 13. Ang pagpadayag, karon ang Doktrina ug mga Pakigsaad 86, misangon sa pundok sa pagkapari sa ulahing mga adlaw isip usa ka “manluluwas ngadto sa akong katawhan sa Israel.”
Niadtong Hulyo 1832, si Joseph misulat ngadto kang W. W. Phelps nga “natapos na namo ang paghubad sa Bag-ong tugon.”
“Mahinungdanon ug mahimayaon nga mga butang ang gipadayag,” siya misulat, nagdugang nga sila “paspas nga nakahubad sa Daang Tugon ug pinaagi sa kusog sa Dios makahimo kita sa tanang butang sumala sa iyang kabubut-on.”
Ang trabaho sa paghubad sa Daang Tugon nagpadayon, ug si Joseph mirekord niadtong Enero 1833 nga “kini nga tingtugnaw gigahin sa paghubad sa mga kasulatan; diha sa tulunghaan sa mga propeta; ug pagtambong sa mga komperensiya. Ako adunay daghang mahimayaon nga mga panahon sa espirituhanon nga pag-amuma.” Niadtong Marso 1833, si Joseph nakadawat og instruksiyon nga kon mahuman na ang paghubad, siya kinahanglang “human niana modumala sa mga kalihokan sa simbahan.” Mao nga mahinamon siyang mipadayon sa iyang buhat sa paghubad.
Doktrina ug mga Pakigsaad 91
Si Joseph Smith sa wala madugay naabot sa usa ka seksiyon sa iyang King James nga Biblia nga naglangkob og usa ka koleksiyon sa 14 ka basahon nga nailhan isip ang Apokripa. Samtang kadaghanan sa mga Biblia sa panahon ni Joseph Smith naglangkob niini nga mga basahon, adunay nagkadako nga kalihokan niadtong panahona nga nagkwestiyon sa estado niini isip kasulatan. Tungod niini nga panagbingkil, gusto si Joseph nga mahibalo kon tinguhaon ba niya ang paghubad sa mga basahon ug gipaabot sa Ginoo ang pangutana. Ang miresulta nga pagpadayag, nga karon ang Doktrina ug mga Pakigsaad 91, mitudlo ni Joseph nga samtang “adunay daghang butang nga anaa niini nga tinuod ug kadaghanan niini husto ang pagkahubad—adunay daghang butang nga anaa niini nga dili tinuod nga mao ang mga gidugang sa mga kamot sa mga tawo mao nga sultihan ko kamo nga wala kinahanglana nga hubaron ang Apokripa.”
Gilaktawan kana nga seksiyon, si Joseph mipadayon nga mitrabaho sa paghubad sa Daang Tugon sulod sa pipila pa ka bulan hangtod, sa Hulyo 2, 1833, usa ka sulat gikan sa Unang Kapangulohan (lakip ni Joseph Smith, Sidney Rigdon, ug Frederick G. Williams) sa Kirtland ngadto sa mga Santos sa Zion mirekord nga sila “niining adlawa nakahuman sa paghubad sa mga Kasulatan, diin gibalosan namo sa pagpasalamat ang atong langitnong amahan.”
Ang Kabilin sa Paghubad
Human sa kamatayon ni Joseph, ang nabiyuda niyang asawa, si Emma, mihupot sa nahubad nga mga manuskrito, nga gimantala sa Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints niadtong 1867. Alang sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa modernong panahon, ang hinubad ni Joseph Smith naghatag og mga bahin sa Perlas nga Labing Bililhon (ang basahon ni Moises ug Mateo 24) ug naghatag og impormasyon alang sa daghang mga footnote diha sa Santos sa Ulahing Adlaw nga edisyon sa King James nga Bersiyon sa Biblia.
Apan ang hubad usab adunay mahinungdanong impluwensiya sa Simbahan sa paagi nga giumol niini ang sulod sa Doktrina ug mga Pakigsaad. Labaw sa katunga sa kasamtangan nga Doktrina ug mga Pakigsaad naglangkob sa mga pagpadayag nga nadawat sulod sa tulo ka tuig nga panahon diin si Joseph Smith nanlimbasog sa paghubad sa Biblia. Daghang pagpadayag ang nadawat isip direkta nga mga tubag sa mga pangutana nga nadasig si Joseph sa pagpangutana ingon nga ang iyang pagsabot sa ebanghelyo milambo atol sa pagpaningkamot sa pagpahiuli sa yano ug bililhon nga mga bahin sa Biblia.