WASE 12
Qaqarauni me Kua ni da Vukitani
Ni tiko voli e Kirtland, a sotava o Peresitedi Brigham Young e dua na ilawalawa era vukitani mai na lotu, ka ra bukia tiko na vere me baleti Josefa Simici na Parofita e na loma ni valetabu. A qai vakamacalataka, “Au a duri cake vakadodonu, ka tukuna vei ira ni Parofita dina o Josefa, kau sa kila deivaki tu, e dina ga ni rawa ni ra veivakacacani se vakasewasewani koya e na kena levu era rawata, era na sega ni kauta tani rawa na nona ilesilesi vakaparofita ni Kalou, ni ra na vakaseva wale ga na nodra ilakolako, ka gutuva na wa ka kedra isema vua na Parofita ni Kalou, me ra tabaluvuci ga kina i eli” (“History of Brigham Young,” DNW, 10 Fev. 1858, 386). A laki raica e Kirtland, Missouri, Nauvoo, kei Utah o Peresitedi Young, na veivakalolomataki ka ra sotava o ira era sa vukitani. E vuqa vei ira na vukitani oqori era wekadra voleka sara. A raica kina ni tekivu na nodra tawase mai na dina na “veika tawayaga sara,” ka veidusimaki sara kina vei ira yadudua na lewenilotu me ra qaqarauni vinaka ki na veika tawadodonu e rawa ni ra na gole vakatani kina.
iVakavuvuli i Brigham Young
Ni da vukitani, eda gole tani kina mai na Lotu, ka laki tase e na noda cakitaka na veika eda vakabauta.
Na cava beka e dau veivagolei vei ira na wekada mai na Lotu? E dau vu mai na veika tawayaga sara na nodra butusevata na nodra ilakolako vakalotu. Ke da muria tiko na kabasi, ka dusi cala tu na matana, ke gole tani vakalailai sara e na kena itekivu, ni da sa na lako tiko, sa na laki tini vakatani sara mai na vanua eda sa namaka yani (DBY, 83).
Ke ra vakawalena na Yalododonu na masu, ka vakaveitaliataka na siga ka dau qaravi kina na Kalou, e na sega vei ira na Nona Yalo Tabu. Ke dua e dau cudrucudru voli, ka dau ruru ka vosaca, me ra vakaveitaliataka kina na yaca ni Kalou, e sa na biuti koya dina na Yalo Tabu. Me vakalekalekataki ga, ke dua e vakayacora vakalecalecava na ka ca, ka sega ni veivutunitaka, e na sega sara ni na tiko kei koya na Yalo Tabu, me lako voli kina e na dukadukali, ka na laki tasevu sara ni sa butusevata na nona vakabauta (DBY, 85).
Sa ka kurabuitaki ki na ivakavuvuli ni bula ni na mataboko na tamata ki na veika ni bula tawamudu, ni ra sa kila vinaka mai, me ra biuta … kina na veika ni vuravura oqo, na veika e domona na matada, kei na itovo ca kece ga, me vakamedrea na nodra vakasama, ka tuberi ira tani vakalalai mai na ivakavuvuli ni bula (DBY, 82).
E a vakavoqataki eke e na mataka qo ni sega ni se dua e vukitani, ka sega ni caka cala kina. Ni da luluqa e na noda itavi, sa okati oqori me caka cala (DBY, 82).
O na rogoca beka me ra kaya e so, “O au e dua na Yalododonu e na Gauna Oqo, kau na sega sara ni vukitani;” “E dua o au na Yalododonu e na Gauna Oqo, kau na tudei tu ga me yacova sara na noqu mate.” Au sega ni dau tukuna na veika vaqori, kau na sega sara ni kaya. Au vakabauta niu sa qai kila vinaka ni sega ni tu vei au na kaukaua, sa yavutaki tu ga na noqu bula meu vakaikuritaka tiko ga na noqu vuku, kila ka, kei na kaukaua, meu dau rawata kina vakalailai eke, ka qai vakakuria tale e muri. Ia, au sega ni rawata vakaiau na noqu kaukaua, ka oka me sesewa na noqu vuku; meu na kukuva matua kina na bula veivolekati kei koya na Turaga, meu vakataudeitaki kina e na yacana. Au sa kila beka na Kosipeli meu kila rawa kina, niu ka wale sara e na noqu bula vakaiau ga [raica na Alama 26:12] (DBY, 84).
Ia, ke dua na tagane se yalewa e vukitani tale mai na ivunau savasava ni Kalou e na nona sa ciqoma ka vakadinadinataka na kaukaua ni Kalou, ka tevuki vua na ivakatakila kei na raivotu, era na vaka na seseraurau, ni sa yali vei ira na nodra yalomatua, kei na lewa tudei e na ivalavala dodonu, ka ra sa curuma yani na butobuto, me ra laki vakayayamo voli me vaka na mataboko, ka dau vakatatara voli e lalaga [raica na Aisea 59:9–10; Na iVakarua 28:29] (DBY, 82–83).
Era dau ciqoma na Kosipeli e vuqa mai na nodra sa kila na kena dina; era sa kila mai vu ni yalodra na kena dina; era sa vakadrukai e na vosa macala ka ra tuberi kina, ka ra sa vakadinadinataka vakaiira ni dina na Kosipeli, mai na yavu ni vakasama era sa goleva mai. Era sa goleva, ka vakamuria na yavu taumada ni kosipeli, ia, era sega ga ni dau gadreva me ra vakararamataki mai na kaukaua ni Yalo Tabu; o ira vakaoqori era na dau laki butuseva e muri e na nodra ilakolako (DBY, 86).
Ni da dau veivakadiloi vei ira era vakaitutu e na Lotu, eda sa na vakayawaki keda kina mai na Lotu.
Ni laurai vei ira e so na lewenilotu na yaloviavialevu, ni ra sega ni duavata e na nona lewa na Peresitedi raraba ni Lotu e na veika kece sara, o sa na raica e keri na vatuka ni vukitani—na yalo ka na laki tasevu sara e na nodra lutu mai na Lotu ka tini e na vakaloloma, ke bukani tiko ga; ni veigauna kece sara e lasika kina na ile e so me saqati kina na vakailesilesi ni Matanitu oqo ka sa digitaki mai, se vakaevei sara na itavi e lesi vua, e na laki tasevu vata ga e na dua na vanua, ke tokoni tiko ga; era na “daumuria na yagodra e na gagadre ca e dukadukali, a ra sa beci ira era sa turaga. Era sa dau dokadoka, era sa yalokaukauwa, era sa sega ni rere ni ra vosavakacacataki ira na turaga” [raica na 2 Pita 2:10] (DBY, 83).
Ni dau veivakadiloi e dua, me vakatataro me baleta na veika e so eke, e kea, kei na so tale na vanua, e na nodra kaya, “E rairai sega ni lewa mai vua na Turaga na veika e caka qo?” mo kila ni sa volekati koya sara oqori na yalo ni vukitani. O ira vakayadua sara e na Matanitu oqo, se na dela i vuravura, ka saga tiko e na nona igu taucoko na nona vakabulai, sa tu e matana e vuqa sara na ka me qarava me baleti koya, ka sega ni ganita me vakatataro voli e na veika e sega ni vakabetena vua. Ke sa na laki rawata rawa na nona vakabulai, sa na takiveiyaga ki na nona gauna kei na nona sasaga. Mo raica ni o dau dodonu tiko ga; mo qarauna me kua ni dau cabe vata mai kei na matanisiga na ivalavala ca kei na veika lialia (DBY, 83).
E buroro mai na nodra vakasama e so ni rawa ni ra vunautaka na ivakavuvuli e so ka se bera ni vakavulici mai. Era sega sara ni nanuma ni sa na qalukumi ira na Tevoro e na nona sinucodo, e na gauna ga era na goleva kina na vakanananu oqori, me kauti ira kina ki na veisala dukadukali e so; ia, sa dodonu me ra sa kila rawa tu na veika oqo mai na gauna e liu, ia sa lewe vica wale sara era a vulica e na gauna i Josefa (DBY, 77–78).
[O koya oqori] e na parofisai vakailasu, e dina ni na qarava mai na yalo ni parofisai; sa na nanuma ni dua o koya na parofita ka rawa ni parofisai, ia e vakayacora tiko e na yalo kei na kaukaua tani, ka sega ni solia na Turaga vua. E na vakayagataka na nona isolisoli me vaka ga daru dau vakayacora o kedaru ki na nodaru isolisoli (DBY, 82).
Na itekitekivu ga ni vukitani na nomu vakadiloya na nomu Bisopi; ni sa yaco oti oya, sa na kalawaci sara na kena ikarua ni kena ivakatagedege, ke sega ni se veivutunitaki na kena imatai, ka na toso tiko ga vaoya me yacova sara ni sa muduki mai na Lotu o koya oqori, ka na tasevu sara kina na nona ilakolako. O ni na veivakadiloi beka vua na nomu Bisopi? (DBY, 86).
E sega ni dua vei keda e soli vua na kaukaua mai vua na Kalou me vakavuveileti e na noda Tabana ni Lotu. Sa ivurevure ni veika oqori na vunica (DBY, 72).
Ia, era sa vakanadakuya na Lotu oqo o ira e so, ka vakavu oqori mai na nodra sa lakova e na nodra bula na butobuto, e na gauna ga era nanuma kina me vakatau vei keda na veidigidigi, e na nodra ile me rua e rau duri vata me rau digitaki ki na veiliutaki ni Matabete, vei ira na Yalododonu e na Gauna Oqo, era sa na oka kina me ra vukitani. E sega e na vale ni Kalou na veilecayaki, veisaqasaqa, veileti, cacaveiwekani, veicudruvi, veivakacacani, se na vakaduiduiile; ni dua ga na tai eda veiqaravi vata kina (DBY, 85).
Era na vakasinaiti e na butobuto kei na veilecayaki o ira era veikalikali mai vua na Yalo Tabu.
Ni sega ni yalodra e so na cakacaka eda sa qarava tiko oqo, era sa na oka e lomadra me ra tawavakabauta. Era na cauraka kina ni ra sega ni kila na dina ni iVolatabu, se dina na iVola i Momani, se na ivakatakila e so sa qai soli mai, ka ra sega tale ga ni kila se bula dina tiko na Kalou se sega. Ni sa takali mai vei ira na yalo ni cakacaka, sa na takali vakakina na nodra kila na veika vakalou, ki na veigauna ka tawamudu; ni sa na tabogo vei ira na ka kece ga (DBY, 83–84).
Sa itekitekivu ni nodra vukitani na tamata mai na nodra nanuma ni tu vei ira na kaukaua ka sega ni nodra na kena lewa, ka ra sa na vakaliuca na vakasolokakana nei koya na vunica, ka sa tekivu me tui ira vakatani, me yacova ni ra sa laki vakasoqoni ira e na veika ka okati me vuku vakatamata; era sa na tekivu gole tani kina mai vua na Kalou, ka sa na veilecayaki sara kina na nodra vakasama (DBY, 84).
Me ra vukitani beka mai na cava o ira na Yalododonu e na Gauna Oqo? Na veika kece ga e sala vata tiko kei na dodonu, vinaka, savasava, vakalou, veivakacerecerei, veivakaturagataki, veidusimaki vakayalo, vei ira vakayadua na luvena na Tamada Vakalomalagi, ka sa vakasucumi ira mai i vuravura. Na cava beka era na rawata kina? Au na vakamacalataka vakalekaleka sara. Oqo ga na vosa kau na vakayagataka: mate, eli, kei na ibulubulu. Oqori ga na veika era na rawata kina. E rawa ni da goleva vakamatailalai sara na veika era na sotava. Era na sotava na butobuto, na veilecayaki, vakatitiqa, na momosi ni yalo, na rarawa, lolosi, kei na yalobibi; e na sega ni dua e veitokoni e na gauna ni leqa, e na sega ni dua mo vakararavi kina e na veisiga ca, ka sega ni dua me mataloloma e na gauna era dabui ka sotava kina na veika voravora; kau cavuta gona kina na mate, eli, kei na ibulubulu. Oqori gona na veika era na sotava, mai na nodra vukitani mai na nona Kosipeli na Luve ni Kalou (DBY, 85).
O ni sa sotavi ira ka ra dau yavavala e na Lotu, era vuku ka ligakaukaua; ia ni ra sa biuta na Lotu, sa qiqo sara na veika era kila, sa butobuto tu na nodra vakasama, ka sa tabonaki vei ira na veika vuni kece ga me baleta na Kalou, ka ra sa oka vata kei ira na lewe i vuravura kece ga, ka ra dau nanuma, vakanuinui, ka dau masulaka me vakalasikati vei ira na veika oqori, ia era se sega tu ga ni kila kina e dua na ka. Na vanua sara ga oqori era na laki tini kina o ira era biuta na Lotu qo; era na kalawaca yani na butobuto, ka ra sega ni lewa vinaka se kila kina e dua na ka sa tu e matadra. Era na vakatauvatani kina ki na mateni—ka nanuma ni ra daumateni taucoko tale na nona ilawalawa dau gunu, ka kena vo wale ga o koya, ni o koya duadua ga e na nona itikotiko e sega ni daumateni. Era na daunanuma na vukitani ni ra cala kece ga na tamata, ka ra dodonu duadua ga o ira (DBY, 84).
Era na vakatauvatani o ira era sa lutu mai na Lotu ki na vutika ni manumanu vuka ka liwa vata voli kei na cagi. Era sega tu ni kila na sala era muria; ka lecava dina tu na inaki ni nodra bula; nodra vakabauta, nodra vakatulewa, ka sa veilecayaki sara na nodra vakasama, me vaka ga na veivukayaki voli oqori ni vutika ni manumanu vuka e na maliwa lala. E sega ni dua tale na ka me da tatakube kina, na noda vakabauta wale ga na Kosipeli (DBY, 84).
Eda na vakataudeitaki mai na noda dau bulataka na noda vakabauta, ka dau gadreva voli ga na Yalo Tabu.
E na dau yaco tiko ga na vukitani? Io, kemuni na wekaqu, ni dau nanuma tiko ni ra na curu tiko ga ki na Lotu, ka na vukitani tale o ira na wekada. Mo ni dau nanuma tale ga ni ra dau mai qacoya ga e na dua na gauna, ka qai lutu tale mai na sala era na daumuria (DBY, 85–86).
Na cava beka na vu ni nodra vukitani na wekada? O ni sa kila tiko ni da sa vodo voli oqo e na “Waqa Lomani o Saioni.” Eda sa soko voli oqo e loma ni wasabula. Sa na liwa mai na cagi ca, ka na sotava kina, me vaka era kaya na dausoko, sa na voravora kina na nona ilakolako. E kaya kina e dua, “Au sega ni via tiko eke;” “Au sega ni vakabauta ni oqo dina na ‘Waqa o Saioni.’ “ “Ia eda sa tu oqo e loma ni wasa bula.” “Veitalia ga, au na sega ni tiko eke.” Me luvata kina na nona kote, ka lade i wai. E na sega li ni na luvu? Io. Me vakataki ira tale ga era na biuta na Lotu oqo. Oqo ga na “Waqa Lomani o Saioni,” me vodoka tiko ga (DBY, 85).
E tauriuli tiko na Kalou e na waqa levu oqo, kau marautaka sara vakalevu. … Me ra vukitani kina o ira era vinakata, ia e na veivakabulai ga na Kalou vei ira era gumatuataka na nodra vakabulai (DBY, 86).
Ke ra bulataka tiko na wekada na nodra dui vakabauta, e na dravusakulukulu sara na vukitani, ka sega sara ni da rogoca na voqa ni vosakudrukudru kei na veivakadiloi. Ke ra viakania na vosa ni bula tawamudu o ira na wekada, ka tokadei ga na nodra bula e na kena taracake na Matanitu ni Kalou, sa na lomasoli na yalo kei na liga ni tamata yadudua me ra dodoliga kina cakacaka, me tosoi kina vakatotolo na cakacaka, ka da na dau yalomatua cake kina me vaka sa gadrevi vei keda (DBY, 84).
Me da dau bula me veitokani kina kei keda e veisiga na Yalo Tabu, e na veiaua ni veisiga yadudua, kei na kena veiminiti, ka sa isolisoli na Yalo Tabu ni Kalou ki na Yalododonu yadudua e na Gauna Oqo, me tuberi koya tiko e na nona itavi (DBY, 82).
Me iUlutaga ni Vuli
Ni da vukitani, eda gole tani kina mai na Lotu, ka laki tase e na noda cakitaka na veika eda vakabauta.
-
A vakaraitaka kina o Peresitedi Young na veika “tawayaga”2 ka vagolei keda tani mai na dina. E vakayagataka na ivakatakarakara ni “kabasi, ka dusi cala tu na matana”? Na butuseva lalai cava beka eda dau sotava e na noda bula, ka rawa ni na kauti keda vakatani? Na cava beka me da cakava, me da vakadodonutaka kina na noda ilakolako?
-
Na veivakadreti cava beka e a solia o Peresitedi Young vua ka bolebole e na nona kaya, “O au e dua na Yalododonu e na Gauna Oqo, kau na sega sara ni vukitani”? (Raica tale ga na 2 Nifai 28:25; V&V 20:31–34.)
-
Na veidusimaki cava beka sa vakalasikata o Peresitedi Young me baleti ira na Yalododonu ka ra sa vakaivotavota e na “kaukaua ni Kalou” ka qai “[gole tani mai na] ivunau savasava ni Kalou”?
-
Na cava na vuna, e na sega ni rauti keda wale ga na vuku vakavuravura, me da tiko dei kina e na sala ki na bula tawamudu?
Ni da dau veivakadiloi vei ira era vakaitutu e na Lotu, eda sa na vakayawaki keda kina mai na Lotu.
-
Me da vakataudeitaki beka vakaevei mai na noda dui qarava vagumatua na noda ilesilesi, ka sega ni dau beca na nodra veidusimaki na noda iliuliu, e na noda tudei kina, kei ira na noda vuvale e na noda veitabana levu, ka me da duavata kina na lewe ni Lotu raraba?
-
Na cava beka e a dusimaka o Peresitedi Young me baleti ira era dau veivakadiloi vei ira era veiliutaki e na tabana se tabana levu? Na cava beka e rawa ni da dau qarava e na lotu kei na noda veivuvale me da veitokoni kina vua na bisopi ni noda tabana levu, vua na peresitedi ni noda tabana, se vei ira tale e so na vakaitutu ni Lotu? Ni lasika e so na duidui, na sala cava beka me da muria me da duavata kina? (Raica tale ga na Maciu 18:15; Luke 11:34.)
-
Me vaka na ivakamacala i Peresitedi Young, e na sega ni dau “vakatau vei keda na veidigidigi,” me “nodra ile me rua e rau duri vata me rau digitaki ki na veiliutaki ni Matabete” e na Lotu. (Raica tale ga na V&V 28:2, 6–7.) E duidui beka vakaevei na veitokoni e na “noda duavata,” mai na kena “vakatau vei keda na veidigidigi”? (Raica tale ga na V&V 20:65; 26:2.)
-
Eda sa sureti me da veitokoni e na duavata vei ira na vakaitutu e na Lotu. Me laki vakataudeitaka beka vakaevei na Lotu raraba na veitokoni eda duavata kina vei ira? E na laki vakamalumalumutaki vakaevei na Lotu mai na noda sega ni duavata e na veitokoni vei ira?
Era na vakasinaiti e na butobuto kei na veilecayaki o ira era veikalikali mai vua na Yalo Tabu.
-
Na cava beka e vakaibalebaletaka o Peresitedi Young e na nona vakamacalataka ni ra dau nanuma o ira ka sa vukitani ni se tu vei ira na kaukaua vakayalo? E rivarivabitaki beka vakaevei na noda dau vakararavi ga ki na noda dui kaukaua vakaikeda? (Raica tale ga na Ilamani 4:13.) Na cava na vuna era dau goleva kina e so na “vuku vakatamata,” ka vakawalena na vuku ni Kalou, me vaka sa dau vakatakila vei ira na Yalo Tabu? (Raica tale ga na Aisea 29:13–14; 1 Korinica 2:12–14.)
-
Wilika mada na veika e vakamacalataka o Peresitedi Young e na veitaro e so oqo: “Na cava beka era dau vuki mai kina na Yalododonu e na Gauna Oqo?” “Na cava beka era na rawata kina?”
-
Me da vakavatukanataka beka vakaevei na noda vakabauta, e na noda vukei ira ka vaka “na vutika ni manumanu vuka ka liwa vata voli kei na cagi”?
Eda na vakataudeitaki mai na noda dau bulataka na noda vakabauta, ka dau gadreva voli ga na Yalo Tabu.
-
Na cava na vuna e na sala vata voli ga kina kei na Lotu na vukitani? Me da tataqomaki beka vakaevei e na kena qai tekivu curumi keda mai na vakasama ni vukitani? Era veivuke beka vakaevei o ira na lewenilotu tale e so, kei na Yalo Tabu, mo dau yalodina tiko ga, e na gauna o temaki kina mo “qacoya ga e na dua na gauna”?
-
Na cava beka sa yalataki tu vei keda, ke da vodo tiko ga e na “Waqa Lomani o Saioni?”