Na Matanitu ni Kalou kei na Veivakasoqoni vei Isireli

E na Julai 26, ni yabaki 1847, ni se qai oti ga e vica na siga mai na nodra butuka yani na Bucabuca ni Salt Lake o ira na vuda vakalotu, a ratou laki cabeta e dua na delana lailai o Peresitedi Brigham Young kei na dua na ilawalawa ni matabete, e na vualiku ni vanua ka na tauyavu kina e muri na Salt Lake City. Eratou a laki vakayacana sara na ulunivanua oya me Ensign Peak, me vakaibalebale ki na vosa ni parofisai nei Aisea: “Ena vakarewataka ko koya na kuila vei ira na veimatanitu vakayawa … ka raica, ena vakusakusa ka vakatotolo na nodra lako mai” (Aisea 5:26). A qai vakamacalataka e muri o Peresitedi Young ni a sa raica oti mai e na raivotu na delana oya, ka volekata na vanua era na laki tiko sautu kina na yalododonu, e na tara kina e muri na matanitu ni Kalou, ka ra vakasoqoni kina e muri o ira na yavusa i Isireli e na gauna oqo. E na veiyabaki e vica i muri, era a laki vakatetea na daukaulotu ki na veiyasa i vuravura na kosipeli, me ra lakova mai kina na Bucabuca ni Salt Lake o ira era sa curu me ra Yalododonu. Sa qaravi tiko e na veimatanitu e vuqa na kena vakaduri na matanitu, kei na veivakasoqoni vei Isireli. A kaya kina o Peresitedi Young, “Sa rui ka bibi sara na veivakasoqoni vei Isireli, na iwase ni cakacaka bibi eda qarava tiko oqo, ka dau vakaosoosotaka e veigauna na noda vakasama, eda sa dau nuitaka me rawa vakavinaka ka me vakamawe tale ga” (BYL).

iVakavuvuli i Brigham Young

Era na saga na tamata ni Kalou me ra taracake na matanitu ni Kalou.

Era tamata kece ni Kalou o ira kece sara era sa mai tu oqo e mataqu, kei ira na vica na udolu ka ra bula tu e na veiyasa i vuravura. … E na kena totolo ga ni noda qarava na ivakavuvuli ni qaqa, ni rarama, ni vuku, ni yalomatua, kei na vutuniyau, na kena vakalomalagi, kei na kena vakavuravura, na kena totolo tale ga ni noda vakaivotavota tale ga kina o keda (DBY, 438).

E na taracake mai na Lotu oqo na Matanitu ka a raica o Taniela. O keda ga ka a raica mai oqo o Taniela, ka na tubu cake tiko ga me lewe levu ka tete yani e na sautu [raica na Taniela 2:44]; ia, ke da sega ni dau yalodina, era na mai sosomitaki keda e so tale, ni sa i koya ga oqo na Lotu, kei na mata tamata ka na taukena na Matanitu me taumada tiko ga (DBY, 438).

E noda itavi ga me da laveti Saioni cake mai, me da qarava rawa kina na Matanitu ni Kalou, e na kena talei kei na totoka e vuravura oqo (DBY, 443).

Na matanitu eda tukuna tiko oqo, eda vunautaka ka saga tiko me vakaduri, e nona Matanitu na Kalou e vuravura, e sega ni matanitu ni lomalagi ka laki ciri tu e na kedra maliwa na veikalokalo, se matanitu ni matanisiga. Eda saga tiko me da tauyavutaka na Matanitu ni Kalou e vuravura, ka baleta dina na veika e yaga ka bibi me baleta na tamata—na veika e lomadra, na nodra vakabauta, na veika era dau gadreva, na nodra vakatutu, kei na veicakacaka kece sara ni ligadra—e oka taucoko kina, me qai rawa kina ni ra dusimaki mai kina vakayalo ka vakayago tale ga (DBY, 339).

Ni sa vakaduri vakaoti na Matanitu ni Kalou, ka sa tauyavutaki sara e na dela i vuravura, me liu taumada vei ira na veivanua kei na veimatanitu kece ga, e na qai veitaqomaki sara vei ira na tamata, me ra dau sotava kina na nodra dui bula dodonu, se vakaevei ga na veika era dui vakabauta, se na veika era dui vakatusa, se na veika era dau qarava se vakalou kina (DBY, 440).

Au sa raica oti e na vica na yabaki sa oti ni sa duri tu oqo na Turaga e na uli, ka vagolea tiko ga na ilakolako ni waqa o Saioni. … Ke sega ni vakamuria na noda cakacaka na laini sa vakaraitaka tu vei keda, e na ka wale sara na veika eda qarava. Au sa dau raica mai na veika oqo mai na kena ivakatekivu. E na veitabana se veiualesu kece sara ni noda bula, e dodonu me da dau cakacaka ga ka vakamareqeta sara na ivakavuvuli dina. Sa dodonu me da dui kila vakaikeda na veika e so e dodonu me vakayacori, ka qai goleva sara. E dina beka ni na rairai dredre sara e na rai vakavuravura me da na rawata, e dodonu me da saga tiko ga; ia ke da saga tiko e na noda igu taucoko, e na vakadeitaki mai na noda sasaga na nodra yalodina kei na yalodoudou, ka vakaisalusalutaki e na yalovosota kei na gugumatua. Ia, ke da sega tiko ga rawata e na noda sa saga mai vagumatua, e rairai sa na dodoka ga mai na Turaga na ligana, ka solia vei keda na qaqa (DBY, 441).

Ke da vakamuria o keda na ivakavuvuli era sa dau vakamareqeta mai, e rawa ni ra na qai veidusimaki ki na veimatanitu; ni da sa tara na noda cakacaka e na yavu dina, ka dina na noda ivakavuvuli, ka dodonu, ka savasava. Me da duri vata kina kei na ivakavuvuli oqori, me yacova ni sa qai laki dasilana sara na veika lialia, … me yaco me da ivakavuvuli vei ira na veimatanitu e na vuku (DBY, 441).

Na cava beka na itatase ni kena vakalesui tale mai na Kosipeli, kei ira na Yalododonu e na Gauna Oqo? Ke ra tudei tiko ga e na Matabete ka sa mai solia oqo vei ira na Kalou, e na veivakavoui vei ira na lewe i vuravura taucoko na Kosipeli; me vakasavasavataki kina na vuravura, me qai vakalagilagia na Kalou, me ra mai bula kina o ira na Yalododonu, e na iserau ni Tamada kei na Luvena (DBY, 438).

E oka me cakacaka tale ga ni matanitu ni Kalou na kena vakasoqoni tale o Isireli.

Sa tu e matada na noda inaki, me da veituberi kina vei ira na lewe i vuravura me baleta na kena tauyavutaki na Matanitu ni Kalou e na yalododonu, e na kaukaua kei na lagilagi, me vakacerecerei kina na yaca ni noda Kalou, me vakavuna tale ga na kena rokovi raraba na yaca eda bula rawa kina, me rawa ni dokai kina o koya, me dokai kina na nona cakacaka, me da dokai tale ga kina o keda, me veiganiti kaya na noda ivakarau, ni da sa luvena dina ga (DBY, 438–39).

E dodonu me da vakaduri … Saioni cake, me da vakasoqona na Yavusa i Isireli, ka vueta mai na veivanua kece ga e vuravura [raica na V&V 115:4–6]. Oqo dina na noda cakacaka, se da na bula tiko me da raica na kena vakavatukana, se sega. Sa tu oqori e na qeteqete ni ligamuni (DBY, 437).

Sa noda itavi me da raica ni vunautaki ki na Yavusa i Isireli na Kosipeli (DBY, 437).

Eda sa vakasoqona tiko oqo [1863] na kawa i Eparaama, ka ra cadra mai vei Josefa kei iratou na luvena, me vakabibi o ira na kawa i Eparaama, ka ra sa veilakoyaki na nona kawa vei ira na lewe ni veimatanitu e vuravura (DBY, 437).

O cei beka o ira na Isireli? O ira ga na kawa i Eparaama, ka ra vakaivotavota tale ga e na veiyalayalati mai vei ira na tubudra [raica na iVakatekivu 22:17–18]; kei ira na luve ni tamata era veimaliwali kaya, era a vakavulici tale ga e na dina, ka vakakina o Isireli. Sa dau kauai vakalevu sara na yaloqu e na vukudra o ira oqo, e na veigauna kece sara meu goleva kina na noda itikotiko ni dauyaloloma e na masu (DBY, 437).

Sa veiseyaki tu oqo o Isireli vei ira na veimatanitu kei vuravura; sa mai veiwaki vakalevu kina na dra nei Eparaama kei na nodra dra na lewe i vuravura. Sa veiwaki tale ga na kawa i Eparaama kei na nodra kawa na domodomoqa e vuravura taucoko (DBY, 437).

O ira oqori na itaukei ni veiyanuyanu [ni Pasifika] kei ira na itaukei ni vanua o [Amerika], era kawa vata mai na Yavusa i Isireli—mai na kawa i Eparaama, ka baleti ira na veiyalayalati oqori; o ira vakayadua oqori, e na dua ga na gauna i muri, era na laki vakabulai taucoko e na Matanitu ni Kalou, se ra na vakarusai vuvu, kei na veitabana (DBY, 437).

Me da vakaivotavota ka vakamareqeta tiko na yalo ni veiqaravi e na Kosipeli, me vakaliuci taumada na vakasoqoni nei Isireli, vueti o Saioni, ka vakabulai o ira na lewe i vuravura, ka dodonu me lomadratou vakakina na lewe ni Mataveiliutaki Taumada, kei ira na iTalatala Qase kei Isireli, kei ira vakayadua na vakailesilesi e na Lotu, kei na Matanitu ni Kalou (DBY, 137).

E na sega ni vakarusai tale na matanitu ni Kalou.

Sa mai tauyavutaka na Kalou na nona Matanitu e vuravura, ka ra sa veisaqasaqa vagumatua kina o eli kei ira na tevoro ka ra lewena. Sa dalaga tu o eli, ka talai ira mai na nona tevoro kei ira na kena italai. Na cava beka me ra cakava? Me ra mai vakawabokotaka sara vakadua e vuravura na Matanitu ni Kalou. E ka dredre sara ni ra na rawata (DBY, 442).

Ke tu beka e so na tamata e na noda koro, se na veivanua tale e so, ka ra ririkotaka tiko na noda vakarusai, se sega, se na vorata rawa beka na Lotu oqo na veisaqasaqa e so, me yaco me kaukaua vakalevu sara e na vuravura oqo, me vaka era sa kaya mai e na parofisai o ira na italai ni Kalou, meu kaya gona kina vei ira na tamata era sa sautaninini tu oqori, ni kakua sara ni dau ririkotaka na veika e so oqori. Me dua wale ga na ka mo ni ririko tiko kina, na veika e baleti kemuni, de o ni na lako tani mai na rarama ka sa vota vei kemuni na Turaga, ka lakosese yani i na butobuto, mo ni lesuva tale na veika tawayaga e vuravura oqo, mo ni garova kina na veika dukadukali ni vuravura oqo (DBY, 442).

Ke tu vei ira na tamata na kaukaua me ra bokoca kina na matanisiga, me kua tale ni cila mai; ka tu tale ga vei ira na kaukaua me ra vakacavara na vakayagataki ni veivunika, me vakataotaki kina vakalekaleka na bula e vuravura oqo, me ra tara kina na ibutubutu ni nona itikotiko vakaturaga o Koya sa Cecere Sara, era na qai nanuma beka me ra vakalatilati ki na itosotoso ni “Vakabauta Vakamomani,” e na nodra saga me vakadaroi kina na inaki vakalomalagi sa tawaveisau rawa [raica na V&V 121:33]. Era na veivakacacani beka e so vei ira era vakabauta na kena ivakavuvuli, era na kacivaka ka tabaka na veitukutuku lasu e vuqa, me ra kune rarawa kina, me rau tovata beka o vuravura kei eli e na nodra saqata vata, me ra veivakacacani e na nodra igu, ia e na duri matua ka dei vinaka tu ga me duru ni vuravura tawamudu. E rawa ni ra veivakacacani na tamata vua na Parofita, kei ira ka ra dau tokona ka vakabauti koya, e rawa beka ni ra veicemuri sara vei ira na Yalododonu, ka vakamatei, ia, e na sega sara ni veisautaka vakalailai na ivakavuvuli ni “Vakabauta Vakamomani,” ni na dei vinaka tu ga e na kena sa laki waicala tale na veivunika e na katakata caucaudre, ka sa ologi tale na lomalagi me vaka na ivola vivigi, ka sa waicala tale na vuravura vakavatuka oqo [raica na Aisea 34:4; V&V 88:95] (DBY, 442–43).

Eda na raica vua na gonedramidrami oqori ka se sucu voli ga vei tinana ni tamata bula, na i Apositolo, e dua na Yalododonu—raica, na veitabatamata ka ra vakaivotavota e na veimatanitu, e na nodra itutu vakatui, kei na kena lewa. Ia e virikotori mai na bula malumalumu ni gone oqori na veika bibi ka yaga vakalevu sara, ka sega ni na kilai rawa na kena yaga. Ke dina na veika oqori me baleti koya na gonedramidrami, na cava beka me da qai namaka ki na Matanitu gone oqo? Me dau namaka ga na veika e uasivi ka vinaka, e na veika qaqa ka kaukaua, kei na bula vakaiukuuku kei na lagilagi. Me vakaevei beka na noda vakamareqeta ka taqomaka na kaukaua ni gone oqo? Me vakaevei sara beka na igu ni noda taqomaka na noda vakabauta, kei na kena tokoni na kena lawa, kei na ituvatuva savasava! (DBY, 439).

Sa vakacegui kina na lomaqu. Au sa raici ira kina na tamata ni Kalou, ni ra sa dau vakasasataki, ra cemuri, ka vakasevi mai na kedra maliwa na tamata. Sa dau saga o vuravura kei na kaukaua kei eli me vakawabokotaki mai vuravura na Matanitu oqo. Era sa dau rawata kina na tamata ivalavala ca mai liu; ia na Matanitu oqo, era na sega ni vakabalea rawa (DBY, 442).

“Na Matanitu ni Kalou ga, ka sega tale.”

Na ka yaga duadua ga na Matanitu ni Kalou [raica na Maciu 6:33]. E sega ni vakabetena vei keda na veika tale e so, e na bula oqo se na bula mai muri. Ke sega ni vakaduri rawa, e na vakatauvatani na veika kece tale e so me vaka ga na vunikau madu, ka sa vakarau tu me visa—me qai kama yavu sara, ka sega ni vo tale e dua na tikina, ka cagina yani ki na matanicagi vava na kena dravusa (DBY, 444).

Au vakasamataka tu, meu vakaivotavota ga e na Matanitu ni Kalou e vuravura oqo, ka sega tale. Ke sega, au na sega beka ni solia e dua na facigi me baleta na noqu ilavo, lagilagi, noqu dokai kei na kaukaua taucoko kei vuravura; me vaka ga na tegu e na dela ni co, sa na yali tale yani, ka na guilecavi sara, ka vaka tale ga na kasi ka na laki madu sara, ka yali sara yani. E veivakatautauvatataki tale o mate, me rau tautauvata vinaka ga na tui vakairogorogo, kei koya na vakaloloma ka dau kerekere, ni rau na laki duri ruarua e na mata ni itikotiko ni veilewai nei Karisito, me rau laki sauma kina na nodrau ivalavala vakayago [raica na iVakatakila 20:12] (DBY, 444–45).

Vei keda, na Matanitu ni Kalou ga, se sega tale.; me da na tokona tiko, se bale mate kina—e dina beka ni da na sega ni laki mate kina. E veivakacegui vakalevu vei ira na lewe vuqa ni ra rogoca ni da na sega ni mate e na noda dau saga; ia, eda na bula tale mai na noda sasaga oqori. Me da vakaduria tiko na Matanitu ni Kalou, me bula tiko ga; ia ke da sega ni na qarava rawa, eda na mate kina vakayago, ka mate tale ga me tawamudu. Mo muria gona kina na sala ni bula (DBY, 445).

Ke o solia e dua na ka me baleta na kena taracake na Matanitu ni Kalou, mo solia na veika vinaka duadua sara o taukena. Na cava beka na iyau taleitaki duadua, me vakacabori ki na Matanitu ni Kalou? Na taledi ga ka sa solia mai vei iko na Kalou. E vica beka? Na nomu taledi yadua. Sa rui taledi uasivi sara! Sa isolisoli talei tale ga! … Me da solia vakakina na veika e so eda maqosa kina, me taracake kina na Matanitu ni Kalou, o na qai rawata vakaoti sara (DBY, 445).

Me iUlutaga ni Vuli

Era na saga na tamata ni Kalou me ra taracake na matanitu ni Kalou.

E vakaevei beka na nomu nanuma, e na nomu sa mai kila, e na nomu lewena na Lotu oqo, ni o vakaitavi e na sasaga ni kena taracake tiko ga na matanitu ni Kalou e vuravura? Na itavi cava soti beka e okati e na itavi oqo? Na isolisoli cava soti beka e na takavi keda mai na kena sa vakadeitaki tu e vuravura na matanitu ni Kalou?
Me da vakadeitaka beka vakaevei na noda sasaga, ni da “vakamuria e na noda cakacaka na laini sa vakaraitaka tu vei keda” na Turaga? Na cava beka e na yaco e na noda cakava oqori?
Me ra yaco beka vakaevei na lewe ni Lotu yadudua, se lewenilotu raraba, me ra “ivakavuvuli vei ira na veimatanitu e na vuku”?
Na cava beka na “itatase ni … Yalododonu e na Gauna Oqo,” kevaka eda na dau yalodina tiko?

E oka me cakacaka tale ga ni matanitu ni Kalou na kena vakasoqoni tale o Isireli.

Me “veiganiti [beka vakaevei] na noda ivakarau, ki na noda itutu, ni da luvena na Kalou/ Me dokai beka vakaevei ka rokovi na Turaga kei na Nona cakacaka, mai na cakacaka ni ligamu
O cei soti beka na lewe ni yavusa i Isireli? Mo vakaitavi beka vakaevei e na veivakasoqoni ki na yavusa i Isireli?

E na sega ni vakarusai tale na matanitu ni Kalou.

Na ivakadinadina cava beka o sa raica tu edaidai, ni sa dau saga dina tiko o Setani kei ira na nona ilawalawa me ra vakarusa na matanitu ni Kalou e na gauna oqo? Me da veivakadeitaki beka vakacava ki na noda veivuvale, me ra vorata rawa kina na nodra sasaga oqori? Me da vakadeitaki beka vakaevei mai na noda sa kila tu, ni na sega sara ni vakarusai rawa na matanitu ni Kalou, me da vorata rawa kina na veitemaki, ka vosota rawa kina na veivakatovolei e vuqa?
Me vaka sa vakamacala kina o Peresitedi Young, na cava beka na ka e dodonu me da rivarivabi kina, se ririkotaka vakaikeda, e na noda bula vakalewenilotu? Na cava beka e dodonu me da cakava me da qarauna kina, ni na sega ni yaco na veika eda ririkotaka oqo? Me veivuke beka vakacava na nomu vakabauta na Kalou, kei na nomu vulica na kosipeli, me vakaceguya kina na yaloririko ka tu vei iko?

“Na Matanitu ni Kalou ga, ka sega tale.”

Na cava beka na vuna e kaya kina o Peresitedi Young ni ka yaga duadua ga me da taukena na matanitu ni Kalou? Na cava beka o nanuma ni ibalebale ni “na matanitu ni Kalou ga, ka sega tale”?
Na taledi cava soti se isolisoli o vakadonuya mo vakacabora e na kena taracake na matanitu ni Kalou?

Photograph of the Salt Lake Temple in 1892. This temple stands as a monument to the faith and commitment of the early Saints.