Na iTavi Vakaitubutubu

A dau lomani ira na gone o Peresitedi Brigham Young, ka vakabauta na nodra savai tu e na iserau ni Kalou. E kunei vakalevu e na nona vunau vei ira na Yalododonu na ivakaro e so me baleta na nodra susugi na luvedra. Me kena ivakaraitaki, e dau taviraka ka sova e dua na luvena ki na vuloa na nona isevuni kei na kena veleti madrai kei na sucu, e na gauna ga e laki biu kina e matana. Sa dau rarawataka sara vakalevu o tinana. A qai vakasalataki tinana o Brigham: “Na gauna tale e tavia kina na veleti mai ligamu, vakaraviti koya sara e na idabedabe, kua sara ni kaya vua e dua na vosa [qai] tomana tale na nomu cakacaka.” A qai vakayacora vakakina o tinana. A duri tu e yasa ni idabedabe na gone, ka wanonovi tinana tale mai, ka qai raica sara na veika e so sa lutu tu qori e na vuloa. A qai qasi yani ka laki tomika na isevuni kei na veleti, ka laki biuta lesu tale e na dela ni teveli. A sega vakadua tale ni vakalutuma na gone na veika oqori mai na teveli. A mani qai vakamacalataka o Peresitedi Young me baleta na veika a vakayacora oqori o watina, “E rawa ni a kanakuitataki koya, ka vakamavoataki koya sara beka, ka ra na rairai vakayacora vakakina o ira e vuqa; ia ke ra kila na ka me ra cakava, e rawa ni ra vakadodonutaka na gone oqori, ka sega ni vakayacora kina e dua na itovo kaukaua” (LBY, xxv). E vakadinadinataki ni dau bulataka o Peresitedi Young na yavu ka dau vunautaka, e na vosa nei Susa na luvena goneyalewa, e na nona kaya ni dua o koya na “tama vinaka. Sa rui dau yalo vinaka, ka nanumi tale e na so na gauna ni nona malumalumu, dau loloma, dauveinanumi, sa dau dodonu ka dei e na nona ivakavuvuli. … E sega sara ni dua vei keimami e dau rerevaki koya; ni keitou taleitaki koya taucoko” (LSBY, 356).

iVakavuvuli i Brigham Young

Era ivakatawa ni luvedra na itubutubu, me ra mai vunauci ira, vakavulici ira, ka qaravi ira.

Eda kedra ivakatawa na luveda; me da raica na nodra tuberi kei na nodra vuli, ia ke da sega ni muria na sala me ra vueti kina mai na veika tawadodonu era dau sotava, ni da na vakatovolei e na ivakarau bibi, eda na raica ni da mamada wale ga (LBY, xxiv).

Sa itavi ni itubutubu e na mata ni Turaga me baleta na sala era na vakavulici ka tuberi kina na luvedra, ni “Raica, na gone era sa nona isolisoli na Kalou: kei na vua ni kete sa kena isau ni ka vinaka. Me vaka na gasau e na liga ni tamata kaukaua; sa vakakina na luvedra era sa cauravou tiko. Sa kalougata na tamata sa sinai kina na nona taga ni gasau; era na sega ni madua rawa [Same 127:3–5)” (DNW, 7 Tis. 1864, 2).

Kemuni na itubutubu, ni tovolea mo ni dau dokai ira na luvemuni; me ra tuberi cake e na veisusugi kei na veivakavulici ni Turaga. Me ra vakavulici e na ivakavuvuli dina, ka sega ni lasu, tuberi ira me ra dau lomana ka qarava na Kalou [raica na iVakarua 6:5]; tuberi ira me ra vakabauti Jisu Karisito na Luve ni Kalou, ka iVakabula kei vuravura (DNSW, 8 Aug. 1877, 1).

Era iyaya ni cakacaka yavala na marama tina, e na liga i Koya sa buli ira mai, me ra veituberi e na ilakolako ni veimatanitu. Me ra veituberi kina na tina e na veimatanitu kece ga vei ira na luvedra me ra kakua ni dau bukidruadrua, era na tamata bula mai na gone, ka sega sara ni laki vakayacora. Me ra tuberi ira na luvedra na tina, “Me ra valuti, valuti sara na kemuni meca, io na ivalu me tete yani!” e na qai tiko ga vei ira na yalo oqori. E na yaco sara, mo ni na raica na veika au vinakata tiko me kasa ki na nomuni vakasama, ni sa i ira ga na tina na iyaya ni cakacaka yavala ka na vakabulabulataka na tamata kece ga, me tuberi koya e na nona ilakolako, kei na nodra bula na tamata e dela i vuravura (DBY, 199–200).

E rawa ni da veituberi, veidusimaki, se vagolea mai vei keda e dua na sulisuli vou, ka na kala mai vei keda, ke da vakayacora vakavuku. Ia keda biuta vakavolivoliti ira na gone na veika e so e na vakabulabulataki ira, ka vunauci ira vakadodonu me vakasamataka tiko na ivakarau dodonu e so, sa i koya beka ga oqori e na veidusimaki vakadodonu tiko ki na nodra bula (DBY, 209).

Me ra veisusugi na itubutubu e na loloma kei na yalovinaka.

Me ra dau qarava ga na luvedra na itubutubu e na sala era vinakata me vakayacori vei ira, me ra dau ivakaraitaki vei ira ni sa dodonu mo ni Yalododonu ni Kalou (DNW, 7 Tis. 1864, 2).

Mo susugi ira na luvemuni me ra dau lomana ka doka na Turaga; mo raica vinaka na nodra ivakarau ni bula, nodra itovo, ka qai dau nanuma e na nomu veituberi vei ira, mo kua kua sara ni veivunauci e na dela ni cudru, veidusimaki me ra taleitaki iko, me kua ga ni ra dau domobulataki iko kina (DBY, 207).

E na veika ni bula kece eda dau goleva e veisiga, e na kena ivakarau kei na kena mataqali, me ra tudei tiko ga na Yalododonu e na Gauna Oqo e na nodra ivakarau kei na nodra itovo, me vakabibi sara o ira era vakaitutu e na Matanitu ni Kalou, ni ra tiko ga e vale, se ra lako tani mai kina. Me kua ni ra veisau e na nodra bula, me ra sotava kina na veika momosi e na gauna e so, me vakawiwitaki kina na nodra bula … , me ra yalolailai ka rarawa vakalevu kina e na nodra veivale, me ra kilavaki vakalevu kina, ka sega ni dau taleitaki mai vei ira na nodra dui vuvale. Me kua ni cadra mai lomada na curdru, ka me da kakua sara ni dau cavuta na veivosa ka vakavatukanataki kina na noda cudru. “A vosa vakayalovinaka sa ivakamalumu ni cudru; ia na vosa vakararawa sa vakatubura na cudru” [Vakaibalebale 15:1]. “Sa lecava na loloma na daucudru, ka sa vaka na waluvu na cudru waqawaqa” [Vakaibalebale 27:4]; ia na “nona yalomatua na tamata sa vakaberabera[taka] kina na nona cudru, ka sa ka e rogo vinaka kina ni sa sega ni cudruvaka na cala” [Vakaibalebale 19:11] (DBY, 203–4).

Niu dau veilakoyaki e vuravura oqo, au raica ni lewe vuqa sara vei ira na itubutubu era vinakata me ra dau lewai ira ka liutaka vakaukaua na nodra bula na luvedra. Me vaka na veika e so au sa raica mai oqori, au sa dau raica ni levu sara na itubutubu era sega ni se lewai ira mada vakavinaka, ka ra qai dau nanuma me ra laki lewai ira na luvedra. Ke dua na tina e nanuma me liutaka vakaukaua na luvena, me tovolea taumada me lewai koya vakavinaka, me qai rawa kina ni laki vakatulewa me baleti luvena. Ke sega ni lewai koya rawa mada ga, me qai rawa vakaevei me lewa e dua na gone,—ka se yalowai sara vakalevu—me yalomatua cake, me vuku, ka vinaka cake mai vua ka sa uabula ka matua cake? (DNSW, 12 Julai 1870, 2).

Me kua ni ra dau veivakasaurarataki na itubutubu vei ira na luvedra, me ra tuberi ira ga, ka soli vakasama vei ira, ni se savasava sara tu ga na nodra vakasama. E na rairai kilikili beka e na so na gauna me ra vunauci, ia me ra veisusugi na itubutubu e na vakabauta, me kua ni vakaliuci tiko na qanuya, ka veituberi e na itovo vinaka, me ra kila kina na veivakavuvuli dodonu ka savasava (DBY, 208).

Me kua ni da laki vunauca e dua na gone, ka vakayacora tiko e dua na ka eda sega ni vinakata, ke sega ni se kila o koya na ka me cakava; ia ke ra sa tuberi vakavinaka e na veika e so, ka sa kila vinaka tu na veika e dodonu me ra kitaka, ka ra qai leva tale, sa dodonu ga me ra vunauci, ka sa dodonu vinaka sara me ra vakavulici ka vunauci kina (DNSW, 8 Julai 1873, 1).

Meu kaya ga eke vei ira na itubutubu, ni na laki vakamalumalumutaka sara na yalo voravora e dau tu vei ira na veivosa vinaka kei na ivakarau ni veilomani vei ira na luveda, ka na yaga vakalevu cake mai na ikuita, se na itotogi kaukaua tale e so e dau tau. Sa dina ga ni sa dau volai, “A kuita kei na vunau sa vakayacora na vuku: ia na gone sa biu wale tu me veitalia sa vakamaduataki tinana [Vakaibalebale 29:15],” kei na tikina, “O koya sa sega ni vakanakuitataka na luvena sa cati koya; ia ko koya sa lomani koya sa vakanakuitataka ni sa gone [Vakaibalebale 13:24];” e vakaibalebaletaki tiko na vosa cavuti oqo ki na … veivunauci vakadodonu ka yaga. O ira na gone era se bula mai e na sigaramase ni loloma vakaitubutubu, kei na nodra veinanumi, ni qai dusimaki vei ira na nodra rarawataka na veika era cakava, ka qai tau kina e na dela ni loloma na vosa ni veivunauci mai gusudra na itubutubu, e na mosi vakalevu cake sara vei ira na nodra vunauci oqori, mai na veivunauci kaukaua ka rawa ni tau vei ira (DNW, 7 Tis. 1864, 2).

Au rawa ni vakaraitaka vei kemuni e so vei keda e na ivavakoso oqo, ka ra cemuri ira tani na luvedra mai na nodra dau veivakanakuitataki e na kau. Ni sa laki momosi tale, sa na yali vakadua mai lomadrau na loloma vakaveiluveni, ni ra na vinakata cake na gone me ra yali tani mai vei tamana, ka sega ni via tiko volekati koya (DBY, 203).

Era na sega ni vuli me ra talairawarawa na gone mai na beleti se na ikuita; mai na vakabauta kei na masumasu, kei na noda dau ivakaraitaki vinaka vei ira (DNW, 9 Aug. 1865, 3).

Au sega ni vinakata me vakilai na noqu lewa vakatama mai na ivalavala kaukaua; e na noqu yalomatua cake—kau vakavatukanataka kina vei ira niu rawa ni veituberi vei ira. … Ke sa mai biuti au na Turaga meu iliuliu ni dua na vuvale, meu qarava tiko e na yalomalumalumu kei na vosa, ka sega niu vakayacora kina na noqu veiliutaki voravora, meu itokani yalodina, ka tama yalovinaka ka yalololoma, meu iliuliu dauveinanumi ka yalomalua; meu dau dokai e na noqu itavi mai na noqu dau yalodina ka yalovosota, me rawa kina vei au, e na kaukaua ni Yalo ni Kalou, meu qarava na noqu itavi e na sala me ra laki rawata kina na veivakabulai o ira vakayadua au sa vakacolati meu mai qaravi ira (DNW, 23 Julai 1862, 2).

E na so beka na gauna, era na yaloca tu beka na luveda; ia e tiko ga vua na itubutubu na Yalo Tabu, e na lekaleka wale na kena tiko vei luvedra na yaloca. … Mo dau veiliutaki e na yalododonu, ka dau rerevaka ka lomana na Kalou, era na qai vakamuri iko tiko na luvemu (DNSW, 7 Epr. 1868, 3).

Ni da dau matavinakataki ira na [gone], se vakayacora na veika vinaka, kei na itovo vinaka ka savasava, e na vaqaqacotaka na kedra ivau vei keda o ira na luveda, ka na sega sara ni cagutu rawa; ka na cemuri ira mai vei keda na itovo vakaloloma kei na yaloca, me gutuva kina na ivau savasava vakayalo, ka na vauci ira tiko vei keda kei na veiyalayalati tawamudu ka da okati taucoko kina. Ke ratou dau talairawarawa vei au na noqu matavuvale … e na yalovinaka, ka vakasakiti na nodra bula e matadra na tamata, me vaka era sa wanonovi kina mai lagi, sa na vakamocetaki kina na veika kece sara e dau veivagolei vakatani (DNW, 7 Tis. 1864, 2).

“Me da bula e na kena ivakarau, me labuebue tiko ga e lomada na yalo ni lotu, me qai noda kina na vakacegu, na marau, kei na bula sautu, me ra cadra cake kina na itubutubu turaga kei na marama vinaka, na gone vinaka, na veivuvale vinaka, na veikoro vinaka, na itikotiko kei na vanua vinaka. Oqori gona na veika eda nanuma tu ni inaki ni noda bula, kau kila ni dodonu me ra dau saga tiko ga na Yalododonu e na Gauna Oqo” (DBY, 204).

Me ra dau tudei e na nodra ivakavuvuli na itubutubu, ka me ra vakavulici ira na luvedra e na ivalavala dodonu.

E dodonu mo dau veiliutaki e na nodra vakasama na luvemu, kei na veika ni lomadra. Mo kua ni veikanakuitataki mai muri, mo dau tu e liu, ka qai kaya vei ira, “Ni muri au mai,” o na sega ni dau vakayagataka kina na ikuita. Era na marautaka sara me ra muri iko, era na taleitaka na nomu vosa, kei na nomu ivakarau, ni o dau veivakacegui vei ira, ka vakamarautaki ira vakalevu. Ke ra via siosio vakalailai, mo tarovi ira ni sa tekivu toso vakatani. … Ni ra voroka na ivakaro, ka ra ulabaleta na iyalayala sa virikotori vei ira, eda na vinakata sara me ra tarovi. Ia ke o liu tiko vei ira, era na tarova, era na sega ni butuki iko yani; ia ke o tiko mai muri, era na drotani mai vei iko (DNSW, 8 Tis. 1868, 2–3).

Sa ka ni marau vua na gone na matadredredre ni tinana, ka sega ni vinakata na nona vakamatarurubu. Meu kaya kina vei ira na tina, ni kakua ni vakabiuta me ra siova na luvemuni na veika tawakilikili e so, ia dau lomani ira e na veika kece era vakayacora. Ke vinakati e dua na luvemu me lako ki na dua na vanua, ka sega beka ni vinakata me vakayacora vakakina, mo biligi koya vakamalua ki na vanua oqori, ka qai kaya, Qori luvena, mo dau yavala niu sa kaya yani vei iko. Era na gadreva tu na gone me ra dusimaki, ka vakavulici e na veikadodonu, e na kena sala malumu ka yavutaki e na loloma (DBY, 209).

Me kua ni da vakayacora e dua na ka, eda sega ni vinakata me ra vakayacora o ira na luveda. Me da idusidusi vinaka tiko ga, me da namaka tiko me ra vakamuri keda. Eda dau nanuma beka na tikina oqo? Sa dau vakawasoma ni ra lavaka na itubutubu me ra talairawarawa na luvedra, me ra itovo vinaka, dau rakorako na nodra vosa, dau rakorako na nodra isulusulu, me rogo vinaka na domodra, se me ra yadra na matadra, ia era dau cudrucudru voli ga ka veivosataki o ira na itubutubu! Sa qai veiyawaki sara, ka veisaqasaqa! (DBY, 208).

E rawa ni ra semati e na ivau ni veiwekani ka tawamudu na gone vei ira na nodra itubutubu.

Me rau dau lako vakadodonu o tama kei tina, ka rau sa lewena na Lotu se na Matanitu oqo, ka rau saga tiko e na nodrau igu taucoko me rau kua sara tale ni cakava e dua na cala, me rau dau ivalavala dodonu tiko ga e na nodrau bula; ke dua se duanadrau na luvedrau, ke tudei tiko ga na nodrau veidusimaki vei ira, ka vauci ira yani vua na Turaga e na vakabauta kei na masumasu, au sega sara ni kauai ki na vanua era goleva na gone, era sa na vauci tudei tu ga vei ira na nodra itubutubu, ka na sega sara ni tawasei mai vei ira na nodra itubutubu e na vuravura tawamudu, ni ra na lesu vakayadua tale ki na tobu era a vure mai kina (DBY, 208).

Me iUlutaga ni Vuli

Era ivakatawa ni luvedra na itubutubu, me ra mai vunauci ira, vakavulici ira, ka qaravi ira.

Me vaka sa vakamacala kina o Peresitedi Young, era ivakatawa beka vakaevei na itubutubu vei ira na luvedra? Me laki vukea beka vakaevei na nomu vakasama na vakatakarakara oqori, e na nomu susugi ira na luvemu?
Na cava beka na ibalebale ni nodra susugi na luveda, ni da “veidusimaki vakadodonu tiko ki na nodra bula”? Na veika cava soti beka e rawa ni vakayacora e dua na itubutubu me vakarautaka kina na sala oqori?
Na cava beka e tukuna o Peresitedi Young ni na vakalougatataki kina e dua na itubutubu yalodina? E na laki rawa beka vakacava?

Me ra veisusugi na itubutubu e na loloma kei na yalovinaka.

Me ra veisudimaki beka vakaevei na itubutubu vei ira na luvedra, ka me ra dau taleitaki, ka sega ni dau domobulataki? Na cava na vuna e bibi kina na tikina oqo?
Na cava beka na vuna, e so kina vei “ira na itubutubu era vinakata me ra dau lewai ira ka liutaka vakaukaua na nodra bula na luvedra”? Na cava beka e dodonu me ra vakayacora taumada na itubutubu ni bera ni ra qai veiliutaki vakadodonu vei ira na luvedra? O sa bau dau tauca vakadodonu beka vakaevei na nomu lewa e na gauna o dau cudru kina?
Na cava beka na duidui ni nomu vunauca e dua na gone siosio, kei na nomu tauca se vakayacora vua e dua na gone siosio na nomu veivunauci? E na gauna cava beka, kei na sala cava me dau vunauci kina na luveda?
E dau yaga vakalevu cake beka vakacava na noda yalovinaka, mai na nodra totogi na luveda era dau vakayacora e so na cala?
Na cava beka o nanuma ni ibalebale ni ka e tukuna o Peresitedi Young, e na nona cavuta, “O ira na gone era se bula mai e na sigaramase ni loloma vakaitubutubu, kei na nodra veinanumi, ni qai dusimaki vei ira na nodra rarawataka na veika era cakava, ka qai tau kina e na dela ni loloma na vosa ni veivunauci mai gusudra na itubutubu, e na mosi vakalevu cake sara vei ira na nodra vunauci oqori, mai na veivunauci kaukaua ka rawa ni tau vei ira”?
Na cava beka me da cakava me ra vauci kina na luvedra vei ira na itubutubu? Na cava beka e na kauti ira tani mai vei ira na itubutubu?

Me ra dau tudei e na nodra ivakavuvuli na itubutubu, ka me ra vakavulici ira na luvedra e na ivalavala dodonu.

E na gauna cava beka era dau gadreva kina na luveda na veidusimaki? Na cava beka na vuna me dau soli kina vei ira na luveda na “iyalayala” e so?
Me vaka sa vakamacala kina o Peresitedi Young, na cava beka na sala vinaka duadua me ra dusimaki kina na luveda? Na cava beka e rawa ni ra vakayacora na itubutubu me ra tuberi kina na luvedra, ka sega ni dau vakatotogani?

E rawa ni ra semati e na ivau ni veiwekani ka tawamudu na gone vei ira na nodra itubutubu.

Me ra vauci beka vakaevei vei iko na luvemu, ka me tawamudu sara na kemudou isema vakaveiwekani?