Veitabagauna Vakosipeli

A sa tekivuna ka vunautaka na Kalou na nona kosipeli e na ivakatekivu, me qai vakatakila tale e na veitabagauna e muri, e na kena sa curusese tu na ivakavuvuli tani, ka sa vakalesuya tale mai e na gauna e muri oqo. Sa marautaka vakalevu sara o Peresitedi Brigham Young na itabagauna [oqo] ni veitabagauna kece,” ka vakamacalataka o koya, ni na “uasivita e na kena isolisoli na veitabagauna taucoko sara ni kosipeli ka sa soli i ligadra na luve ni tamata e na delai i vuravura oqo” (DBY, 442).

iVakavuvuli i Brigham Young

A vakatakila taumada na Kalou na yavu ni veivakabulai vei Atama, ka sa vakalesuya tale tiko vakalalai na nona matanitu vei ira na nona parofita.

Na ituvatuva talei ka vakatokai me yavu ni veivakabulai—e ituvatuva ni ivunau, vakasama vakayalo, se vakatovotovo me baleti ira na veika bula vakayadua era bula e na vuravura tawamudu (DBY, 56 ) … ka [a] tuvai mai lagi, me baleta na nodra vueti na lewe i vuravura mai na ivalavala ca, ka vakalesui tale ki na iserau ni Kalou (DBY, 448).

Ni dau qaravi na ituvatuva ni Matanitu oqo [e vuravura] e na gauna sa virikotori kina, sa dau sobuti ira na yalododonu na Yalo Tabu, ni vakavatukanataki e na kedra maliwa na kena iwasewase, ka sala vata tiko na kena ivakaro, cakacaka vakalotu, idusidusi, kei na veiliutaki, o ira na kena vakailesilesi, na kena vakaitutu, kei na kena isema yadudua ka nakiti tu, me qaravi vakavinaka kina, me qai rawa ni laki tase e na vanua sa namaki tu [raica na Mosese 6:7; V&V 22:3] (DBY, 441).

Atama. A kilai vinaka tu na Kalou vei ira na luvena … me vaka na noda veikilai o keda e na gauna oqo. Rau sa veikilai vinaka sara o Atama kei na Tamana ka biuti koya mai vuravura oqo, me vaka ga na noda veikilai kei ira na tamada vakavuravura. Sa dau talevi Atama na luvena o Tamana, ka rau dau veivosaki ka sala vata kei koya; ka ra sa veikilai tale ga na luve i Atama kei koya, ka sa kilai vakavinaka sara tu vei ira e vuravura na itukutuku me baleta na Kalou, kei na veika vakalomalagi e na nodra bula oqori e liu e vuravura, me vaka … me vaka na nodra kila vinaka tu na nodra veisenikau o ira na watida kei na luveda, se na nona kila vinaka na kosi e na Wasa Pasifika o koya na dausoko makawa [raica na Mosese 3:15–21; 4:14–30; 5:4–5, 9, 12; 6:51] (DBY, 104).

E rawa ni da kaya gona kina, ni tawaveisau na yavu ni veivakabulai mai na gauna a buli kina o Atama, ka vakatikori e na Were o Iteni, mai na kena sa vakavulici tu edaidai, ka sega tale ga ni veisau na ivakatakila e so me baleta na lewa ni Kalou vei keda na tamata, e dina ga ni a sega ni soli ki na veitabatamata e so, e na vuku ni nodra sa vukitani, kei na ivalavala ca. E sega sara ni dua na kena ivakadinadina e na iVolatabu, ni duidui na Kosipeli e na nodra gauna na Isireli, ka duidui e na nona gauna na Karisito kei iratou na nona i Apositolo, ka duatani tale ga na kena e na vakavulici e na ika 19 ni senitiuri, ia sa tukuni ga vei keda ni sa duadua tu ga na Kalou e na veigauna kece ga, ka sa duadua tu ga na sala me veivakabulai kina vei ira na luvena. Sa duadua tu ga na yavu ni veivakabulai, mai na ivakatekivu kei vuravura, me yacova sara na kena ivakataotioti [raica na Mosese 6:51–68] (DBY, 103–4).

A ra sa kila tu na Kosipeli o ira na luve ni tamata, me tekivu mai na gauna i Atama, me yacova sara na nona mai bula e vuravura na Mesaia; oqo na Kosipeli i Karisito, mai na kena ivakatekivu me yacova sara na kena ivakataotioti [raica na Mosese 5:58–59; V&V 20:25–26] (DBY, 103–4).

Inoke. A sa yalomatua ka vakavukui vakalevu o Inoke mai vua na Kalou, ka lewe vica wale na lewe i vuravura oqo e bau sotava, me rau sala vata ka veivosaki voli kei na Kalou me dua na gauna dede; ia, me vaka e talaucaki tu e na ivolatukutuku kei Mosese, a saga voli e na dua na gauna dede me tauyavutaka na nona matanitu e na kedra maliwa na tamata. Ka ra sotava e vica wale na ivakavuvuli taucoko ni Kosipeli, ka ra besetaka sara o ira na kena vo i vuravura (DBY, 105).

A dau vunau ka veivakavulici vei ira na wekana o Inoke me tolunadrau ka mani onosagavulu na yabaki, ni se bera ni ra cokonaki vinaka ki na ivakavakacegu ni Turaga, me qai soli kina vua na lewa me vukici koya, kei ira na nona tamata, ka kauti ira bulabula i lomalagi, kei na vanua era vakaitikotiko kina, na nodra veivale, na nodra iteitei, na nodra veiwere, nodra manumanu kei na veika kece ga era sa taukena tu [raica na Mosese 7:68–69] (DBY, 105).

A kau mai vuravura o Inoke kei ira na wekana, ka sa sinai tu e vuravura na ivalavala ca, me yacova sara ni ra vakawabokotaki mai na waluvu levu e na gauna i Noa; ka sa tukuni tu, “me vaka na siga i Noa, e na vakatale ga kina na nona lako mai na Luve ni Tamata” [raica na iVakatekivu 6:5; Mosese 6:26–7:69] (DBY, 105).

Noa. Mai na ivakatekivu, ni sa cokonaki na vuravura oqo me baleta na tamata, a tauyavutaka na Turaga na nona cakacaka e na vanua ka sa vakatokai edaidai me vanua o Amerika, ka a tu kina na Were o Iteni (DBY, 102).

A vakadewa kina na Turaga na nona Kosipeli vei ira na nona tamata; ka kaya kina, au na solia vei Atama na luvequ, ka a qai laki solia sara vei Metuisela; ka laki solia sara vei Noa o Metuisela (DBY, 105).

E na gauna i Noa, e na nodratou ciri voli e na waqa, a kauti ira kina na nona tamata ki na dua tale na yasa i vuravura; sa mai tawase kina na vuravura, ka qai laki tauyavutaka kina na nona matanitu [raica na iVakatekivu 6:1–8:21] (DBY, 102).

Eparaama. Sa dau yalodina o Eparaama vua na Kalou dina; a vakarusa kina na veimatakau ka dau qarava o tamana, ka soli kina vua na Matabete, na kena ka vakatokai vei Melikiseteki [raica na V&V 84:14], na kena mataqali ka tu vua na Luve ni Kalou [raica na V&V 107:2–3], ka yalataki kina vua ni na sega ni yalani na nona kawa; ni o sa taura na Matabete tabu, me vaka e tu vei Melikiseteki, ka sa dregati vei iko, ka yalataki kina vei iko ni ra na lewe vuqa na nomu kawa, me vaka na kalokalo e lomalagi, se na mataninuku e matasawa, sa yalataki tale ga ni na sega ni yalani na nomu kawa, sa soli tale ga vei iko na yalayala a soli vei Eparaama, Aisake, kei Jekope, kei na veika kece sara ka soli vei iratou [raica na iVakatekivu 12:2–3; 13:16; 14:18–19; 15:5; Eparaama 1:2–4, 18–19; 2:9–11; V&V 84:14] (DBY, 106).

Mosese. A sa tu e vuravura na Kosipeli, vei ira na lewena, mai na gauna i Atama me yacova yani na nona lako mai na Mesaia; ni sa tu mai na ivakatekivu na Kosipeli nei Karisito, me yacova sara na ivakataotioti. Na cava ga na vuna e a soli kina na lawa i Mosese? E na vuku ni nodra talaidredre na Kawa i Isireli, o ira na tamata digitaki ni Kalou; o ira ka ra digitaki mai me ra nona, ka sa tukuna tu ni na solia vei ira na yacana. Era a qai vakadrecike Vua na kawa i Eparaama, ka talaidredre ki na nona ivakaro, me tukuna kina na Turaga vei Mosese, “Au na solia vei iko e dua na lawa, me nodra qasenivuli, ka me dusimaki ira yani vei Karisito” [raica na Kalatia 3:24]. Ia, e dredre sara na lawa oqori; ka vakatovotovotaki e na lawa oqori na ivakaro vakayago [raica na V&V 84:23–27] (DBY, 104).

Ke ra a sa savasava ka bula vakalou tu na Kawa i Isireli era na sala vata kei Mosese me dua na gauna lekaleka sara, ka sega beka ni dua na yabaki na kena dede, sa na soli vei ira na edaumeni kei na Matabete i Melikiseteki [raica na V&V 84:23] (DBY, 106).

isu Karisito. A qarava o Jisu na kena tauyavu na Matanitu ni Kalou e vuravura. A vakarautaka kina na ivakaro kei na cakacaka vakalotu me baleta na Matanitu [raica na Maciu 16:18–19; Efeso 1:22–23; 4:11–15] (DBY, 29).

A kautani mai vuravura na matabete kei na ivakavuvuli matata vakosipeli ni matanitu e na gauna ni Vukitani Levu.

Sa mai laurai rawa oqo ni a vuqa sara na lomatarotaro e na kena itekivu na Lotu Vakarisito, vei ira na lewena, me baleta na nodra vakabauta kei na veika e vakayacori kina, ka vu mai na kena vakadewai na lomatarotaro oqo na nodra veisei kei na veitawasei. E yaco tale ga e na nodratou gauna na i Apositolo na veisei, ka ni da wilika ni so era nei Paula, ka so vei Apolosa, ka so tale era nei Kifa [raica na 1 Korinica 1:10–13]. Sa dau tu ga na nodra digidigi o ira e na gauna oqo, ka dau vakavulici ira e na ivakavuvuli, ka se sega ni dau vunautaki ka vakadewai raraba (DBY, 107).

Na cava beka na vu ni nodra sa lakosese mai na sala dina ka dodonu? Ni ra sa biuta na Matabete, ka ra sa sega ni tuberi, sa sega ni dua e liutaki ira, ka sega ni dua na ivurevure, me ra kila kina na veika dina se lasu. A dau tukuni tu ni kautani mai na Lotu na Matabete, ia e sega ni vakakina, a lako tani ga na Lotu mai na Matabete, ka se lako voli ga e na veilecayaki, ka sa vukitani mai na ivakaro ni Turaga, ka vakatikora na veicakacaka vakalotu tale e so [raica na Kalatia 1:6–8; 2 Timoci 1:15; 3 Joni 1:9–10] (DBY, 107).

Ia, era sa tekivu me ra vorata vakalalai na ivakaro mai na gauna oqori, ra veisautaka na kena cakacaka vakalotu, ka voroka na veiyalayati tawamudu ka sa virikotora mai o Jisu e na nona gauna, me kau tani sara kina na Matabete mai vuravura [raica na Aisea 24:5; 2 Cesalonaika 2:1–12; iVakatakila 12:6; V&V 1:15] (DBY, 107).

Sa vakalesuya mai na Turaga na nona kosipeli kei na lewa ni matabete e na itabagauna vakosipeli oqo, e na liga i Josefa Simici na Parofita.

Era sa bula oti ka tasivi na veitabatamata ka ra sega ni bau rogoca na voqa ni Kosipeli, ka soli oqori vei kemuni e na ligai Josefa Simici—ka vakatakilai vua mai lomalagi mai vei ira na agilosi kei na raivotu. Sa tu vei keda oqo na Kosipeli kei na idola ni Matabete tabu [raica na V&V 1:17–23, 30; 27:5–13; 110:11–16; 128:18–21] (DBY, 107–8).

Oi keda na itabagauna oqo, ka qarava mai na Kalou na Tamada Vakalomalagi na noda tubu ka tosocake tiko, ka kila o Koya, ni sa kena gauna dodonu me tekivu tauyavutaka tale na nona Matanitu e vuravura (DBY, 108).

Me vaka ga na gauna ni nona a bula voli na iVakabula, e vakakina na kena vakaduri e na itabagauna oqo. A sega ni lako vata kei na nodra vakasama, nodra ivakavuvuli, se vatavatairalago na lewenivanua o Amerika. A sega ni lasika na italai vua e dua na italatala rogo, se dua vei ira na matalotu e na gauna oya, a sega ni taurivaka na nodra ivakamacala me baleta na veivosa savasava ni iVolanikalou. E a sega ni lako mai na Turaga kei na mataivalu kei lomalagi, e na nona kaukaua kei na nona iukuuku kece ga, a sega tale ga ni [vakaiyaragitaki] ira na nona italai, e na dina vakalomalagi wale ga, me mai tukuna vei ira na yalomalumalumu, vei ira na tamata wale, vei ira na itabagone ka vakawaleni na nodra susu mai e na bula oqo, vei ira tale ga ka ra gadreva dina tu me ra kila na Kalou. A tala kina na nona agilosi vua na tamata wale oqori, o Josefa Simici, Jr., ka qai yaco e muria me Parofita, Daurairai, ka Dauvakatakila, ka tukuna kina vua [na Turaga] me kua ni curu ki na dua na matalotu ka tu e na gauna oya, ni ra lasu kece ga; ni ra vakamuria voli ga na ivakavuvuli ni tamata, ka vakawalena na Turaga o Jisu; ka sa vakarautaki tu na cakacaka me qarava, ke dau yalodina tiko ga vua [raica na Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:11–26] (DBY, 108).

A sa lewai mai na vakatutu ni vuravura tawamudu mai liu, ni se bera ni buli na vuravura, ni sa i koya, o Josefa Simici, na tamata me mai qarava na kena vakadewai vei ira na tamata na vosa ni Kalou, e na iotioti ni tabagauna ni vuravura oqo, ka soli kina vua na idola taucoko sara, kei na lewa ni Matabete ni Luve ni Kalou. A dau wanonovi koya mai na Turaga, ka vakakina vei tamana, kei tama i tamana, kei ira na nodrau qase, me yaco tale yani vei Eparaama, mai vei Eparaama ki na waluvu, mai na waluvu me yaco vei Inoke, ka vakakina mai vei Inoke me yaco vei Atama. A dau wanonova mai na vuvale qori, kei na dra ka drodrova voli na yagodratou, me tekivu mai na kena ivurevure, ka yacova sara na nona sucu o koya na nodratou kawa namaki. A sa lesi mai na vuravura tawamudu e liu, me mai vakatulewa e na itabagauna ka sa kena itinitini oqo [raica na 2 Nifai 3:6–15] (DBY, 108).

Sa tekivu veiqaravi voli mai na Turaga me vica vata na sinitiuri, me cokonaka kina na lewe ni iVola oya, [na iVola i Momani] mai na kete i vuravura, ka me vakadewa i vuravura taucoko, me vakavatukanataki kina vei ira na lewena ni se bula tiko ga o Koya, ka qai veivakasoqoni e muri, vei ira sa digitaka mai na tutu ni vuravura e va. … Sa lewa tu na Turaga, ka veiliutaki e na veika kece ga oqo, me vakamatari ka tauyavu kina na nona Matanitu e na veisiga e muri [raica na 1 Nifai 13; V&V 20:6–16] (DBY, 109).

Oqo gona na iVola i Momani. Eda vakabauta ni oqori na kedra itukutuku na itaukei ni vanua [o Amerika], me vaka ga sa volai tu e na Veiyalayalati Makawa na kedra itukutuku na Jiu. E na ivola oqori, eda vulica kina ni a mai taleva na vanua yalataki oqo o Jisu, ka mai tukuna kina vei ira na nona Kosipeli, ka tabaki iratou kina na i Apositolo Le Tinikarua. Eda sa vakabauta tu na veika oqo, ia e sega ni keitou vakatakekere mo ni vakabauta tale ga. Keitou kerea ga mo ni vakabauta na veika sa volai tu e na iVolatabu Savasava, me baleta na Kalou kei na ivakatakila e so sa solia mai vei ira na luve ni tamata. Mo ni qai kitaka e na nomuni yalodina kei na yalododonu, o ni na kila kina ni ka dina kece na itukutuku e na iVola i Momani. E na sei rua kina na ilati ni nomuni vakasama, mo ni kila dina kina, mai na … Yalo Tabu ni Kalou, ni keimami vunautaka tiko na itukutuku dina (DBY, 109).

Na cava beka e a kaya o Oliver Cowdery (e dua vei iratou na iVakadinadina e Le Tolu ni iVola i Momani), e na nona sa lutu vakadede sara mai na Lotu? Ni a raica ka veivosaki kei ira na agilosi, ka ra vakaraitaka vua na peleti, ka me qai tara sara. A biuta na Lotu e na nona sa sega ni taleitaka na veika dina; ni sa dede na nona laki tu taudua tu, a qai lakova tale yani na nona valenivolavola e dua na turaga, ka laki kaya vua, “Mr. Cowdery, na cava o nanuma e na gauna qo me baleta na iVola i Momani? O se vakabauta tiko ga ni dina?” A qai sauma lesu vua, “E dravusakulukulu sara, e na sega, sega sara!” “Sa vinaka,” a kaya mai vua o koya na turaga oya, “Au sa siqema tiko na veika oqori; au nanuma ni o sa qai raica na cala ni sala o muria tiko, ka sa lewa e na gauna oqo mo ni vakalasuya na veika e so o a nanuma e liu ni dina.” “Kemuni, e rairai cala beka na nomuni nanuma; au sega ni vakabauta ni dina na iVola i Momani; au sa lakosivita e na gauna oqo na ivakatagedege ni vakabauta, niu sa kila deivaki sara ni dina, me vaka ga na noqu kila ni o dabe tiko oqo e mataqu.” “O se vakatusa tiko ga ni o a raica na agilosi?” “Io, me vaka ga na noqu raici iko tiko oqo; kau sa kila tale ga ni dina na iVola i Momani” (DBY, 110).

Sa mai tauyavutaka o Josefa Simici na yavu ni Matanitu ni Kalou e na veisiga e muri oqo (DBY, 458).

Au via qolou e na vakaaleluya, e veigauna kece, au vakasamataka kina ni keirau veikilai vinaka sara kei Josefa Simici, na Parofita, ka sa vakatubura mai na Turaga, ka vakatikori koya ki na nona cakacaka, ka solia tale ga vua na idola kei na lewa, me taracake e vuravura na Matanitu ni Kalou, ka me qarava tiko. Sa mai soli na idola e so oqori vei keda oqo, ka sa tu vei keda na lewa me da tomana tiko kina na cakacaka ka a tekivuna mai o Josefa, me yacova sara ni sa vakarautaki na veika kece ga ki na nona lako mai na Luve ni Tamata. Oqo na nodra bisinisi na Yalododonu e na Gauna Oqo (DBY, 458).

Na matanitu oqo ka ra na sega ni vakarusa rawa [o ira na ivalavala ca], ni sa mai iotioti ni itabagauna oqo ni kosipeli—na itabagauna ni kosipeli matata. Sa i koya oqo na itabagauna [oqo] ni veitabagauna kece,” ka na “uasivita e na kena isolisoli na veitabagauna kece sara ni kosipeli, ka sa soli i ligadra na luve ni tamata e na delai i vuravura oqo. E na vakalesui Saioni tale mai na Turaga, me vueti Isireli, ka teivaka e vuravura na nona drotini, ka vakatikora na lawa ni nona Matanitu, ka na tudei tiko ga na lawa e so oqori (DBY, 442).

Me iUlutaga ni Vuli

A vakatakila taumada na Kalou na yavu ni veivakabulai vei Atama, ka sa vakalesuya tale tiko vakalalai na nona matanitu vei ira na nona parofita.

Na cava beka e tukuna o Peresitedi Young, e na nona vakamacalataka na “ituvatuva talei ka vakatokai me yavu ni veivakabulai”? (Raica tale ga na Eparaama 3:21–28.)
Ni dau vakatakila mai na Turaga vei keda na yavu ni veivakabulai, ka vakarautaka e vuravura na nona matanitu, na cava beka e dau bibi “me qaravi vakavinaka kina”?
Me vaka e vakamacala kina o Peresitedi Young, e a tekivuna beka e na gauna cava na Kalou na yavu ni veivakabulai, kei na matabete, vei ira na luvena e vuravura? (Raica tale ga na Mosese 5:58–59; 6:7.)
Na cava beka na nodra ilesilesi bibi na parofita yadudua, era sa veiliutaki mai e na veitabagauna kece ni kosipeli?

A kautani mai vuravura na matabete kei na ivakavuvuli matata vakosipeli ni matanitu e na gauna ni Vukitani Levu.

Me vaka e vakamacalataka o Peresitedi Young, na cava beka na vuna e a kautani kina mai vuravura na Lotu i Karisito mai liu?
Na ivakadinadina cava beka e rawa ni da raica, e na kena sa kautani mai vuravura na Lotu i Karisito mai liu, kei na matabete? (Raica tale ga na Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:17–20.) Na cava beka era a vakayacora na lewe ni Lotu mai liu, me ra lakosese sara kina “vakayawa mai na sala dodonu”? E okati beka vakaevei na matabete, me “ivurevure ni nomu vakasaqaqara, mo kila kina na veika dina se lasu” e na nomu bula?

Sa vakalesuya mai na Turaga na nona kosipeli kei na lewa ni matabete e na itabagauna vakosipeli oqo, e na liga i Josefa Simici na Parofita.

Sa dau vakaraitaka na Kalou na nona ivakavuvuli dina vei ira na yalomalumalumu, vei ira na tamata wale, vei ira na itabagone ka vakawaleni na nodra susu mai e na bula oqo, “vei ira tale ga ka ra gadreva dina tu me ra kila na Kalou.” Na cava beka na kena ibalebale oqori vei iko, se vei ira era via kila tu na ivakavuvuli dina?
Na ivakarau cava beka e tu vei Josefa, ka yaga vakalevu sara vua e na nona qarava na nona ilesilesi, na “tamata me mai qarava na kena vakadewai vei ira na tamata na vosa ni Kalou, e na iotioti ni tabagauna ni vuravura oqo”?
Na cava beka na inaki ni iVola i Momani e na kena vakalesui mai na kosipeli? (Raica tale ga na V&V 20:6–16.) Na cava beka e rawa ni o kila mai na ivakadinadina i Oliver Cowdery e na iVola i Momani?
Na cava beka e a tukuna o Peresitedi Young, ka vakatusa ni “nodra bisinisi na Yalododonu e na Gauna Oqo”?