Wase 17

Na iVolanikalou

E na veibogi kece sara, sa dau qiria o Peresitedi Brigham Young na lali ni masumasu, ka vakumuni ira vata kina na nona matavuvale, me ra lagasere ka rogo ivunau, me ra vuli mai na vosa ni Kalou, ka me qaravi tale ga na nodratou masu vakavuvale. Sa dau vakaliuca na kena vulici na ivolanikalou, ka vakatauvatana ki na “ivakatakarakara ni liga idusidusi,” ka tukuna tiko na sala me da muria. E dusi tiko beka i vei? Ki na waitovure ni veivakararamataki” (DBY, 127). A vunau ka veivakadreti kina vei ira na Yalododonu: “O ni dau wilika beka na iVolanikalou, kemuni na wekaqu, me vaka o ni a vola mai e na dua, se rua, se lima sara na udolu na yabaki sa oti? O dau wilika beka, me vaka ga o duri tu e tikidra ka ra volavola oqori? Ke sega ni vakakina na nomu nanuma, sa dodonu me vakakina, mo ni vakamatautaki kemuni kina ki na kena yalo, kei na ibalebale ni vosa ni Kalou sa volai tu oqori, me vaka ga na nomuni dau taubale e veisiga se na nomuni veitalanoa, se na nomuni veitalanoa kei ira na nomuni tamata cakacaka, se o ira e na nomuni dui vuvale” (DBY,128).

iVakavuvuli i Brigham Young

Eda na dau vakauqeti ka tuberi e na noda dui b ula, mai na noda vuli ka bulataka na ivakavuvuli ni ivolanikalou.

Sa nomu isolisoli, ka nomu itavi tale ga, mo qarava na nomu bula, me rawa kina ni o dau kila na veika ni Kalou. Sa tu oqo vei keda na Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou, na iVola i Momani, kei na Vunau kei na Veiyalayalati, ka sa mai rawata vei keda o Josefa, ka sa iyau talei vua ka lako voli e na butobuto. Me vaka na valenicina ki na wasawasa, se na “ivakatakarakara ni liga idusidusi,” ka tukuna tiko na sala me da muria. E dusi tiko beka i vei? Ki na waitovure ni veivakararamataki (DBY, 127).

Au vakabauta dina na veivosa ka volai tu e na iVolatabu. … Au vakabauta vakakina ni dina na ivakavuvuli ni veivakabulai ka volai tu e na ivola oya, ka na veilaveti vakalevu sara vei ira ka ra dau bulataka, se matanitu, veimataqali, ka ra bula tu oqo e dela i vuravura. Na veivakavuvuli kece sara ka volai tu e na iVolatabu, e na veilaveti cake ki na bula uasivi, vei ira ka ra dau vakamuria; e na veivakavukui vei ira, me ra yalomatua, ka sobuti ira na yalololoma vakarisito, me ra kila vinaka kina na veika era gadreva tu o ira na vakaloloma, se o ira ka ra sotava tu na rarawa se na leqa e so. O ira vakayadua era dau vakamuria na ivakavuvuli ka volai tu e na iVolanikalou, era na dau dina ka dodonu tiko ga, ka me ra dau yalosavasava ka tiko vakacegu e vale, kei na veivanua kece ga era tiko kina. Dau vakamuria na ivakavuvuli mai na iVolatabu, ni ra uasivia cake kina e na vakawati na turaga, kei ira na marama, ka dau talairawarawa kina na luveda; me ra tiko marau kina na veivuvale, ka tiko sautu kina ka marau na veimatanitu, e na nodra laveti mai na veika ni bula e vuravura oqo (DBY, 125).

Meu kaya ga me da taura na ivola oqo [na iVolatabu] me noda idusidusi, me lewai kina na veika me da vakayacora; au okata me yavu ni noda vakabauta. Ni na dusimaki kina na sala ki na bula, me vaka ga na liga dusisala e na yasa ni sala, me da yacova kina e dua na koro, se na mape ka vakaraitaki tu kina na veiulunivanua, veiuciwai, se na vanua e tiko kina e dua ga na vanua e dela i vuravura, ka da gadreva me da raica, ka da sa vakabauta ga ni tiko; o koya gona, au na rawa ni kaya kina ni o ira na Yalododonu e na Gauna Oqo, sa tu vei ira na vakabauta matata ka rawa ni kunei vei ira na lewe i vuravura (DBY, 125).

Eda okata na iVolatabu … me idusidusi … ka dusimaka tiko na sala ki na dua na vanua eda na lakova yani. Oqo na ivakavuvuli dina, eda sa dau vunautaka mai. Ke o ni na vakamuria na kena ivakavuvuli, ka dau dusimaki mai na ivunau sa tukuni tu e na ivola, e na dusimaki iko ki na vanua mo laurai kina me vaka o sa raica rawa tu, mo drau na veitalanoa rawa kina kei Jisu Karisito, me ra rairai kina vei iko na agilosi, mo dau tadra, ka raivotu, ka dui kila na Kalou vakaikemuni. E nomu ititoko li? Io; ni na vakadeitaka na nomu muria voli na imawe ni yavadra na qase mai liu. O na raica kina na veika era a raica mai, ka yalomatua e na veika sa tu vei ira (DBY, 126).

E sega ni veisaqasaqa na ivakavuvuli e so ka vakatakilai tu e na iVolatabu, na iVola i Momani, kei na Vunau kei na Veiyalayalati [a se bera ni oka me ivolanikalou e na gauna ni itukutuku oqo na Mataniciva Talei]; ka na sega tale ga ni na veisaqasaqa na ivakavuvuli ka dau vunautaka o Josefa na Parofita, kei na kena era vunautaka voli edaidai na vakaitutu vakabete, ke ra dau bula me ra tuberi tiko ga mai na Yalo ni Turaga, ka vu ni nodra butuseva e so (DBY, 126).

Eda vakabauta na iVola i Momani, kei na Vunau kei na Veiyalayalati, ka solia na Turaga vei Josefa Simici, ka qai solia sara o koya ki na Lotu. E tiki tale ga ni noda vakabauta, ni kevaka eda sega ni vakaivotavota e na Yalo ni Turaga, ka da mataboko tu vakayalo, ka sega ni kila kina na veika e so mai vua na yalo dauvakatakila, eda sa na vakamoce ga ki na veivola oqo, se vakaevei sara beka na kedra levu. Ke tu taucoko vei keda na ivakatakila ka sa soli me tekivu mai na gauna i Atama, ka sega ni vakaivotavota tiko e na yalo dauvakatakila, me dau tu ga vei keda, e na ka dredre sara na noda laki vakabulai e na matanitu silesitieli ni Kalou (DBY, 128).

Sa soli na ivola Vunau kei na Veiyalayalati vei ira na Yalododonu e na Gauna Oqo, me baleta vakatabakidua na nodra bula e veisiga, kei na veika e so me ra dau qarava (DBY, 128).

E lewe ni iVolatabu na ivakavuvuli ni bula tawamudu.

Na iVola oqo, e na kena Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayati Vou, e vunautaka tiko ga e dua na itukutuku me tekivu mai na iVakatekivu me yacova na iVakatakila (DBY, 126).

Na ivakavuvuli eda vunautaka tiko e ivakavuvuli ni iVolatabu, ka ivakavuvuli ka sa vakatakila mai na Turaga me baleta na nodra vakabulai na luve ni Kalou, ia ke ra sa cakitaka tale o ira ka ra dau vakabauta mai liu, ka ra sa kila vinaka tu na veika era vakayacora oqori, e na nodra galuvaka na itukutuku dina, ka vakawalena na Nona ivakaro o Koya sa Kaukaua Sara (DBY, 126).

Sa ivola dina na iVolatabu. A rairai cala tu beka na vakavakadewa e so e loma ni ivola, ka sa mai biu tani na veika talei e so e na kena tabaki ka vakadewataki na iVolatabu [raica na 1 Nifai 13:24–27]; ia eda sa kila vinaka sara, mai na veitukutuku e so ka vola e dua vei iratou na i Apositolo, ni kevaka e a volai taucoko sara na veika a tukuna ka vakayacora na iVakabula, e na lailai o vuravura [raica na Joni 21:25]. Meu kaya kina ni sega ni kila vinaka tu o vuravura. Era na sega ni kila na veika eda sa vola tu, se na nona ivakarau na iVakabula, me vaka sa tasereki tu e na iVolanikalou; ia e dua na ka rawarawa duadua e delai i vuravura oqo, ka dua dina na ivola matata na iVolatabu, ke da sa kila vinaka na veika e volai kina, ni kevaka e vakadewataki sara vakadodonu [raica na Vakabauta 1:8], Yavu ni e ka dina kece sara, ka sega ni dua na ka e vunitaki e na veika dina, vei ira ga na lecaika. Sa vakarautaki na ivakatakila yadudua ni Turaga me baleti ira na ibulibuli ni ligana ka ra yalowai sara e na veika vakayalo, ka na vakatakava na bula vei ira vakayadua ka ra vinakata me ra ciqoma (DBY, 124).

Eda vakabauta na Veiyalayalati Vou, o koya gona, eda vakabauta vakakina na ivakatakila e muri oqo, na raivotu, na nodra veiqaravi na agilosi, kei na isolisoli ni Yalo Tabu, ka vakakina na veiyalayala e so ka volai kina, me vaka ga sa volai tu (DBY, 124).

Eda dau vakarokorokotaka sara, ka vakabauta vakabibi na iVolatabu (DBY, 124).

Ni da wilika na iVolatabu, eda rawa ni raica ni sega ni volai wale ga na Kosipeli e na Veiyalayalati Vou, ka ni volai tale tu ga e na Veiyalayalati Makawa. E a se raica rawa mai o Mosese kei ira na Parofita, ka tukuna rawa mai na vukitani e na Lotu. Era raica ni ra na sega dau veiriti kei na Turaga o ira na luve ni tamata e na veigauna e so, ka na solia vei ira o Koya na ivakavuvuli dina kei na Matabete; era raica tale ga ni ra na veisautaka na veicakacaka vakalotu e so mai na levu ni nodra ivalavala ca, me ra dau voroka kina na nodra veiyalayalati, ka talaidredre ki na Nona ivakaro [raica na Aisea 24:5], me yacova ni sa kautani mai vuravura na Matabete, ka ra biu laivi tu na lewena e na nodra veilecayaki kei na butobuto ni ra sa vukitani mai vua (DBY, 124–25).

Eda sa vakatusa i Lomalagi o keda na Yalododonu e na Gauna Oqo, vei ira na kai lomalagi, kei ira tale ga na lewe i vuravura, ni da sa vakabauta e na vuniyaloda taucoko na iVolanikalou, e na kena sa soli mai vei keda, me vaka eda yalomatuataka ka kila e na kena vakadewataki, kei na kena yalo kei na ibalebale ni Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou (DBY, 125–26).

E tukuna na iVola i Momani … ni dina na iVolatabu, ka qai vakadinadinataka tale ga; ka rau veivakadeitaki na ivola e rua, e na dina ni itukutuku ka lewedrau. E ititoko kei Juta na Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou [raica na Isikeli 37:15–19]. O ni rairai nanuma tiko beka ni ratou a laki tiko vakalekaleka e Jerusalemi na mataqali o Juta, ka a veivakalougatataki vakalevu sara na Turaga vei Juta, ka vakavuna na kena tu oqori na itukutuku e so e na Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou. Ia, e vei beka ga na ititoko nei Josefa? O ni rawa beka ni vakamacalataka na vanua e tiko kina? Io. O ira ga na kawa i Josefa era a kosova mai na wasabula ki na vanua oqo [na vanua o Amerika], ka sa mai tawa kina na vanua oqo, ka tu e na iVola i Momani se na ititoko nei Josefa na veika era a maroroya mai vakaitukutuku, ka sa tu oqo e na liga i Ifereimi. E vei li o ira na kawa i Ifereimi? Era sa veicurumaki tu oqo e na veivanua kei vuravura. Sa kacivi ira tiko na Kalou me ra soqoni vata mai, ka sa vakaduavatataki ira tale, ka ra sa vakadewa tiko i vuravura na Kosipeli (DBY, 127).

Sa dau matata vinaka na itukutuku ni ivolanikalou, ka kilai rawarawa, mai vei ira era dau gadreva na Yalo ni Turaga.

Eda sega ni tautauvata kei ira era bula e na vica na udolu na yabaki sa oti—era vakararavi vua na Parofita, se vei ira na Parofita, se na nodra ciqoma na ivakatakila, me ra kila kina na loma ni Turaga, ka sega ni tu vei ira na nodra ivolatukutuku o ira ka ra sa liu yani, me vaka sa tu vei keda e na gauna oqo na kedra itukutuku o ira mai liu, kei na ivakadinadina ni Yalo Tabu; ka kena ikuri, era na marautaka sara vakalevu o ira era gadreva na kena ivakadinadina, me da cega na ivola oqo ka wilika na veika eda vakabauta, ka vuli mai na veika eda saga oqori, na gagadre ni lomada—na itatase ni noda sasaga—kei na bula vakaiukuuku ka tiko yani e na taudaku ni bula ogaoga oqo; me mai yaga vakalevu sara kina vei keda, mai vei ira ka bula e liu (DBY, 128).

Era sa dau vakataroga na lewe vuqa, “Na cava na ibalebale ni malanivosa oqo ni ivolanikalou, se me keimami kila beka vakaevei na ibalebale ni itukutuku oqo, se na kena oya?” Au gadreva kina, kemuni na wekaqu turaga kei na marama, me da kila vinaka tu na ibalebale ni veika kece sa virikotori mai, ka sega ni dau muria na veivakasama veiveisau, se na ituvatuva vakatamata e so (DBY, 128).

Au tarogi kemuni mada, baraca B, se meu vakabauta beka vakaevei na iVolatabu, ka o ni vakabauta beka vakaevei o kemuni, kei ira vakayadua na tisaipeli ni Turaga o Jisu Karisito? … Au vakabauta sara ga na kena itukutuku ka sa volai kina oqori. Au sega ni vakabauta na vakavakadewa vakatamata ni kena itukutuku, me vakavo ga ke cakacaka yaco kina na yalo ni Turaga. Au sega ni vakabauta ni dodonu me ra dau tu na dau vakavakadewa vakaivolatabu, se o ira me ra dau vakamacala mai na iVolanikalou, me ra veisautaka tale na kena ibalebale macala ka volai kina (DBY, 126).

E matata tale ga na veivosa ni iVolatabu, me vaka ga na kena kilai vakarawarawa na ivakatakila au se qai wilika wale ga oqo vei kemuni [raica na V&V 58], ke o ni vakavukui mai na Yalo ni Kalou—na Yalo Dauvakatakila, kei na kena vakarautaki na Kosipeli ni bula tawamudu, me baleti ira tale ga na malumalumu (DBY, 128).

Ia e lewe ni iVolatabu, na ivosavosa ka dau taurivaki e na vica na senitiuri sa oti; se vakaevei sara beka na ivosavosa ka lewena tu, sa kena ivakarau ga oqori. Meu na kaya ga ni ivakavuvuli ka vunautaki e na Veiyalayalati Makawa kei na Veiyalayalati Vou me baleta na lewa ni Kalou me baleti ira na luvena e vuravura oqo; na itukutuku ni nona cakacaka me baleta na nodra vakabulai ki na bula tawamudu; na veicakacaka vakalotu e so ka sa virikotora mai me ra vueti kina; na isolisoli ni Luvena kei na nona veisorovaki—e ka dina kece sara, ka da vakabauta vakayadua o keda na Yalododonu e na Gauna Oqo (DBY, 129).

Ni da vakasamataka ka kila mai, eda na qai raica kina na rawarawa ni kena kilai na Kosipeli, na matata ni kena ituvatuva, e na veitikina kei na ivakavuvuli ka qasoso vinaka kina me baleti keda na tamata, ka vakavuna na kena kilai rawarawa ka matata vei ira era dau gadreva na veika dina, e na kena soli yani, ka ra vakarautaki ira kina o ira na yalodina me ra ciqoma (DBY, 129).

Me da bula e na ivakarau ni bula ka me dau vakatulewa ka volavola kina i lomada na Yalo dauvakatakila, ka me dusimaka vei keda na veika me da vakayacora. … Ia, ke da via vakayacora na veika oqo, e dodonu me da vakataki ira na gonelalai; ni sa tukuna o Jisu ni da na sega ni rawata na matanitu mai lomalagi ke da sega ni vakayacora vakakina. Sa ka rawarawa dina sara! Kauta tani mai na nomu bula kei na nomu vuvale na yalokocokoco, na veiqati, na veicudruvi, na yaloveiriti, na levaleva, kei na veikaseti, mai na kedra maliwa tale ga na wekada kei na noda itokani, mai na kedra maliwa na lewe i vuravura kece ga, e na veivanua kece ga era dui tu kina. Me da bula e na kena ivakarau me savasava ka dodonu vinaka kina na lomada (DBY, 36).

Me iUlutaga ni Vuli

Eda na dau vakauqeti ka tuberi e na noda dui bula, mai na noda vuli ka bulataka na ivakavuvuli ni ivolanikalou.

• Me vaka e vakamacalataka o Peresitedi Young, na cava na ibalebale ni noda vulica na ivakavuvuli ni Turaga, me vaka e volai tu e na ivolanikalou? Na cava soti beka e yalataka o Peresitedi Young vei ira era na dau vakamuria na ivakavuvuli ni iVolatabu kei na ivola e so ka okati me ivolanikalou?

• E na veisala cava soti beka, e na dau veituberi kina e na noda bula edaidai, na ivolatukutuku ka sa vica vata na udolu na yabaki na kena dede? Sa bau veituberi beka vakaevei ki na nomu bula na ivolanikalou?

• Na cava na vuna, me vaka e vakamacala kina o Peresitedi Young, e a soli kina na Vunau kei na Veiyalayalati? Sa dau veitokoni beka vakaevei na Vunau kei na Veiyalayalati e na nomu “bula e veisiga, kei na veika e so mo dau qarava”? (Raica tale ga na V&V 4:3–4; 84:43–44; 86:11; 121:41–42, 45.)

E lewe ni iVolatabu na ivakavuvuli ni bula tawamudu.

• E vakamacala me baleta na iVolatabu o Peresitedi Young, ni “vunautaka tiko ga e dua na itukutuku me tekivu mai na iVakatekivu me yacova na iVakatakila.” Na cava beka e vunautaka tiko oqori?

• Sa veivuke beka vakaevei na ivolanikalou, mo kila kina na nona “ivakarau na iVakabula”?

• Na cava beka na ititoko i Juta kei Josefa? Rau veisemati beka vakaevei na iVolatabu kei na iVola i Momani? Me vaka e vakamacala kina o Peresitedi Young, na cava beka na kena inaki, ka biu kina na ititoko nei Josefa ka “sa tu oqo e na liga i Ifereimi”?

Sa dau matata vinaka na itukutuku ni ivolanikalou, ka kilai rawarawa, mai vei ira era dau gadreva na Yalo ni Turaga.

• Na cava beka e vakasalataka o Peresitedi Young vei ira ka ra dau vakaliuca na ivakamacala vakatamata ni ivolanikalou?

• Na veika talei cava soti beka eda sa mai donuya oqori, mai na kena sa tu vei keda na kedra ivolatukutuku na parofita ni ivolanikalou?

• A sureti keda o Peresitedi Young, me ulabale na noda rai mai na ivosavosa dredre ka tu e na ivolanikalou, ka me da vulica kina na ivakavuvuli kei na ivakaro bibi ka tu kina, me tuberi keda e na noda bula. Na ivakavuvuli cava beka e tukuna tiko oqori? Na cava beka na vuna e bibi kina vei keda edaidai na ivakavuvuli oqori?

• Me vaka e vakamacala kina o Peresitedi Young, e dau matata ka kilai rawarawa beka vei cei na veimalanivosa ni ivolanikalou?

• E vunautaka o Peresitedi Young me da dau “bula e na ivakarau ni bula ka me dau vakatulewa ka volavola kina i lomada na Yalo dauvakatakila, ka me dusimaka vei keda na veika me da vakayacora.” Me buroro beka vakaevei e na noda bula na yalo dauvakatakila, me rawa ni da kila vakavinaka kina na itukutuku sa volai tu e na ivolanikalou?

Ni dau wilika ka masulaka na iVola i Momani, a qai vakadinadinataka kina o Brigham Young na dina ni ivola. A vunautaka tale ga, ni kevaka era vakamuri koya e so tale, “e na [nodra] yalodina kei na yalododonu, [era] na kila kina ni ka dina kece na itukutuku e na iVola i Momani” (DBY, 109).

Na itaba ni iwase ni itukutuku volai mai na iVola i Momani.