Mga Manwal sa Primary at Oras ng Pagbabahagi
Aralin 29: Maaari Kong Sabihing Ikinalulungkot Ko


Aralin 29

Maaari Kong Sabihing Ikinalulungkot Ko

Layunin

Upang tulungan ang bawat bata na maunawaan na kapag nakagagawa tayo ng isang bagay na mali, dapat na sabihin nating ikinalulungkot natin at sikaping itama ang maling bagay na nagawa natin.

Paghahanda

  1. May panalanging pag-aralan ang Mosias 27:8–37.

  2. Mga kailangang kagamitan:

    1. Isang Aklat ni Mormon.

    2. Isang maliit na laruang magkakasya sa bulsa.

  3. Gawin ang mga kinakailangang paghahanda para sa anumang mga Gawain na Nagpapayaman sa Kaalaman na nais mong gamitin.

Mga Gawain sa Pagkatuto

Anyayahan ang isang bata na magbigay ng pambungad na panalangin.

Gawaing Pantawag Pansin

Habang papasok ang mga bata sa silid o nagtitipon para sa aralin, sadyaing gumawa ng ilang pagkakamali sa pagsasaayos ng silid-aralan o paghahanda para sa aralin. Maaari mong—

Gawaing Pantawag Pansin

  • Ihulog ang isang bagay sa sahig.

  • Ilagay ang upuan nang patalikod.

  • Ipakita ang isang larawan nang pabaligtad.

  • Simulang isulat ang isang bagay sa pisara o sa isang pirasong papel at pagkatapos ay burahin ito o ekisan ito.

Pagkatapos ng bawat pagkakamali ay sabihing, “Ikinalulungkot ko; nagkamali ako.” Pagkatapos ay itama ang pagkakamali.

Tanungin ang mga bata kung napansin nila ang lahat ng mga pagkakamali na nagawa mo. Ituro na ang bawat isa ay nakagagawa ng mga pagkakamali.

Minsan ay gumagawa tayo ng mga bagay na mali

Ipaliwanag na habang lumalaki tayo at natututong piliin ang tama, minsan ay nakagagawa tayo ng mga maling pagpili. Ang mga ito ay hindi lamang mga pagkakamali na katulad ng paglalagay ng isang larawan nang pabaligtad; ang mga ito ay mga pagkakataong nakagagawa tayo ng isang bagay na mali, isang bagay na ayaw ipagawa sa atin ng Ama sa Langit at ni Jesus at ng ating mga magulang. Sa pamamagitan ng paggawa ng mga maling pagpili, maaaring mapalungkot natin ang ating sarili at ang ibang mga tao.

Kuwento

Isalaysay ang sumusunod na kuwento sa sarili mong mga salita, na gumagamit ng isang maliit na laruan upang mailarawan ito:

Sina Travis at Matt ay masayang naglalaro sa bahay nina Matt. Nagustuhan ni Travis ang mga laruan ni Matt at hinangad na sana ay sa kanya ang mga ito. Nagpasiya si Travis na hiramin ang ilan sa mga laruan nang hindi nagpapaalam kay Matt at inilagay ang mga ito sa kanyang bulsa.

Nang pinaglalaruan na ni Travis ang mga laruan sa tahanan, siya ay hindi gaanong masaya. Tinanong siya ng kanyang ina kung bakit hindi siya maligaya. Sinabi ni Travis sa kanyang ina na hiniram niya ang mga laruan ni Matt nang hindi nagpapaalam at ngayon ay ikinalulungkot niya ito.

Sinabi ng ina ni Travis sa kanya na mali ang kumuha ng isang bagay na pag-aari ng iba. Tinanong niya si Travis kung ano ang dapat niyang gawin upang maitama ang kanyang maling pagpili. Nais ni Travis na isauli ang mga laruan, ngunit natatakot siya na maaaring galit sa kanya si Matt. Sinabi ng ina ni Travis na kahit na maaaring galit si Matt, ang pagsasauli ng mga laruan ang tamang bagay na dapat gawin. Sinabi din niya kay Travis na ang pagsasabi niya kay Matt na nagsisisi siya ay mag-aalis sa masamang damdamin na nasa kanya dahil sa paggawa ng isang bagay na mali.

Isinauli ni Travis ang mga laruan kay Matt. Sinabi niyang ikinalulungkot niya ang pagkuha sa mga laruan nang walang paalam at nangakong hindi na ito muling gagawin. Naligayahan si Matt sa pagsasauli ni Travis sa mga laruan. Ikinagalak ni Travis ang pagsasabi ng totoo at pagtatama ng mga bagay (hinango mula sa Pat Graham, “Travis Repents,” Friend, Mar. 1987, p. 40–41).

Kuwento

  • Ano ang maling nagawa ni Travis?

  • Ano ang naging pakiramdam ni Travis nang kunin niya ang mga laruan ni Matt?

Ipaliwanag na kapag nakagagawa tayo ng maling bagay ay malungkot ang ating kalooban. Isang paraan ito ng pagtulong sa atin ng Ama sa Langit na malaman na nakagawa tayo ng isang maling bagay.

Kuwento

  • Ano ang ginawa ni Travis upang maalis ang masamang damdamin?

  • Ano ang naging pakiramdam ni Travis nang isauli niya ang mga laruan ni Matt at sinabing siya ay nagsisisi?

Dapat nating sabihing ikinalulungkot natin

  • Ano ang pakiramdam ninyo kapag nakagagawa kayo ng maling bagay?

  • Ano ang maaari ninyong gawin upang maialis ang masasamang damdamin?

Tulungan ang mga bata na maunawaan na kapag nalaman natin na nakagawa tayo ng mali, kailangang aminin natin ito. Pagkatapos ay kailangan nating sabihing “Ikinalulungkot ko.” Kailangan din nating sikaping itama ang nagawa nating mali at ipangako na hindi na natin ito muling gagawin.

Gawain

Patayuin ang mga bata at ipagawa ang sumusunod na talatang gawain na kasama ka:

Kapag nakagagawa ako ng isang bagay na mali (iwagwag ang mga daliri sa may tagiliran),

“Ikinalulungkot ko,” ang wika ko.

Pakiramdam ko’y napakalungkot (ibaba ang mga sulok ng bibig sa pamamagitan ng mga daliri, na sumisimangot)

Sa bagay na ngayo’y ginawa ko.

Aking pagbubutihin (ilagay ang mga kamay sa balakang at itangu-tango ang ulo);

Sa abot ng makakaya’y susubukin.

Ako’y magiging maligaya (ngumiti)

Kung aking gagawin ang tama (ihalukipkip ang mga kamay at itango ang ulo).

Dapat nating gawin ang lahat ng makakaya natin upang maitama ang mali

Kuwento

Ipakita sa mga bata ang Aklat ni Mormon. Sabihin sa kanila na ang Aklat ni Mormon ay nagsasabi tungkol sa isang taong nakagawa ng mali.

Buklatin ang Aklat ni Mormon at isalaysay ang kuwento ni Alma, na matatagpuan sa Mosias 27:8–37. Ipaliwanag na ayaw makinig ni Alma sa kanyang ama. Sinuway niya ang Ama sa Langit at si Jesus. Gumawa siya ng maraming maling bagay. Sinabi niya sa mga tao ang mga bagay na hindi totoo tungkol sa Simbahan. Maraming tao ang naniwala sa kanya at ayaw makinig sa mga pinuno ng Simbahan.

Ipaliwanag na nagbago si Alma sa paggawa ng mga maling bagay tungo sa paggawa ng mga tamang bagay. Sinikap niyang itama ang mga maling bagay na nagawa niya sa pamamagitan ng pagtuturo sa mga tao ng katotohanan.

Kuwento

  • Ano sa palagay ninyo ang naramdaman ni Alma nang malaman niyang ginagawa niya ang mga maling bagay? (Tingnan sa Mosias 27:29.)

  • Paano sinikap ni Alma na itama ang mga maling bagay na kanyang nagawa? (Tingnan sa Mosias 27:32, 35–36.)

  • Ano sa palagay ninyo ang nadama ni Alma nang simulan niya ang pagtuturo ng katotohanan sa mga tao?

  • Kapag nakagagawa kayo ng maling bagay, bakit dapat ninyong sikaping itama ito?

Magbahagi ng isang simpleng pansariling karanasan tungkol sa isang panahon nang sabihin ninyong ikinalulungkot ninyo. Sabihin sa mga bata kung ano ang iyong pakiramdam at kung paano mo sinikap na itama ang maling bagay na nagawa mo.

Pagbalik-aralan ang mga bagay na kailangan nating gawin kapag nalaman natin na nakagawa tayo ng isang maling bagay:

Kuwento

  1. Aminin na nakagawa tayo ng isang maling bagay.

  2. Sabihing “Ikinalulungkot ko.”

  3. Mangakong hindi na ito uulitin.

  4. Gawin ang lahat ng ating makakaya upang maitama ang nagawa nating mali.

Ipaliwanag na ang magkakasamang hakbang na ito ay tinatawag na pagsisisi. Maligaya ang Ama sa Langit at si Jesus kapag pinagsisisihan natin ang mga maling bagay na ginagawa natin.

Ipatalakay sa mga bata kung paano nila masusunod ang mga hakbang na ito ng pagsisisi sa sumusunod na mga kalagayan:

Kuwento

  • Ano ang dapat ninyong gawin kung kinuha ninyo ang isang bagay na hindi sa inyo?

  • Ano ang dapat ninyong gawin kung may nasabi kayong hindi mabuti sa isang tao?

  • Ano ang dapat ninyong gawin kung hindi ninyo sinabi ang totoo sa inyong mga magulang?

  • Ano ang dapat ninyong gawin kung may isang tao kayong itinulak?

Patotoo

Ibigay ang iyong patotoo na nais ng Ama sa Langit at ni Jesus na maging mapagpatawad tayo. Himukin ang mga bata na manalangin at hilingin sa Ama sa Langit na tulungan silang patawarin ang iba.

Mga Gawaing Nagpapayaman sa Kaalaman

Pumili ng ilan sa mga gawaing ito upang gamitin sa aralin.

  1. Tulungan ang mga bata na awitin o bigkasin ang mga salita sa “Repentance” (Children’s Songbook, p. 98). Ipaliwanag na ang pagsisisi ay nangangahulugan ng pagsasabing ikinalulungkot ninyo ang nangyari, na nangangakong hindi na muling gagawin ang maling bagay, at sikaping itama ang maling bagay.

  2. Paglaanan ang bawat bata ng isang piraso ng luwad o laruang masa. Ipakita sa mga bata kung paano pagulungin ang luwad o laruang masa at gawing bola at pagkatapos ay palaparin ito. Tulungan silang gumawa ng nakangiting mukha sa luwad o laruang masa upang paalalahanan sila na kapag sinasabi nilang “Ikinalulungkot ko” ay magiging mabuti ang kanilang pakiramdam. (Ang resipe ng laruang masa ay matatagpuan sa pahina xx ng manwal na ito.)

  3. Bigyan ang bawat bata ng isang pirasong papel at isang krayola o lapis. Paguhitin ang bawat bata ng nakangiting mukha. Pamagatan ang larawan ng Maaari akong maging maligaya kapag sinasabi kong nalulungkot ako.

  4. Awitin o bigkasin ang mga salita sa “I Want to Live the Gospel” (Children’s Songbook, p. 148).

Mga Karagdagang Gawain para sa mas Maliliit na Bata

  1. “Hindi sinasadyang” ihulog ang isang kahon ng mga krayola o iba pang maliliit na bagay sa sahig. Sabihin sa mga bata na ikinalulungkot mong naihulog mo ang mga krayola, at pagkatapos ay itanong kung ano ang dapat mong gawin upang mapabuti ang kalagayan. Habang inililigpit mo, sabihin sa mga bata na higit na mabuti ang iyong pakiramdam kung maayos at malinis na muli ang sahig. Anyayahan ang mga bata na tulungan kang maglinis.

    Ipaliwanag na kung minsan ay gumagawa tayo ng mga bagay na nakapagpapalungkot sa atin at sa ibang tao. Kapag nangyari ito, dapat nating sabihing “Ikinalulungkot ko” at sikaping higit na mapagbuti ang mga bagay. Pasalamatan ang mga bata sa pagtulong sa iyo sa paglilinis, at paalalahanan sila na maligaya sila kapag tumutulong sa iba.

  2. Awitin o bigkasin ang mga salita sa “Jesus Said Love Everyone” (Children’s Songbook, p. 61).

  3. Ipabigkas sa mga bata ang isang malaking salita, katulad ng hippopotamus. Sabihin sa kanila na mahirap bigkasin minsan ang ilang mga salita. Ipaliwanag na maaaring mahirap sabihing “Ikinalulungkot ko” kapag nakagawa tayo ng isang maling bagay. Ipaliwanag na maging kapag ang mga salitang “Ikinalulungkot ko” ay mahirap sabihin, makatutulong ang mga ito na baguhin ang mga malungkot na damdamin tungo sa higit na mabuting damdamin.

  4. Magsalaysay ng isang kuwento tungkol sa dalawang bata na magkasamang naglalaro. Kapag nabunggo ng isang bata ang isa pa, ang unang bata ay magsasabing, “Ikinalulungkot ko” at sisikaping tulungan ang nasaktan na maging mabuti ang pakiramdam. Isama ang ideya na pagbabago ng malungkot na damdamin tungo sa maligayang damdamin. Maaaring naisin mong gamitin ang larawang Nakangiti/Nakasimangot na Mukha mula sa aralin 21. Pahawakan sa bata ang larawan at ipihit ito upang ipakita ang damdamin ng mga bata sa kuwento.