Մաս 2. Օր 1
Մատթեոս 1-2
Նախաբան
Մատթեոսը տվեց Հիսուս Քրիստոսի ծագումնաբանությունը և մի հրեշտակ հայտարարեց Հովսեփին Հիսուսի աստվածային ծագումը: Արևելքից մոգերը ճամփորդեցին` գտնելու և երկրպագելու փոքրիկ երեխային: Հովսեփին երազում զգուշացվեց, որ նա իր ընտանիքին տաներ Եգիպտոս, որովհետև Հերովդեսը ցանկանում էր սպանել Հիսուսին:
Մատթեոս 1․1-17
Մատթեոսը տվել է Հիսուսի ծագումնաբանությունը
Նայեք ձեր ծնողների լուսանկարին ու գտեք որևէ ֆիզիկական նմանություն և այլ հատկանիշներ, որոնք դուք ժառանգել եք նրանցից: Ներքևի այս տողերի վրա թվեք այդ հատկանիշներից մի քանիսը (ինչպես օրինակ` աչքերի գույնը, մազերի գույնը, հասակը, անհատականությունը կամ խելքը):
Երբ ուսումնասիրեքՄատթեոս 1-2 գլուխները, փնտրեք ճշմարտություններ Փրկիչի ծնողների մասին՝ Երկնային Հոր և Մարիամի և այն հատկանիշների մասին, որոնք Նա ժառանգել էր ծնողներից:
Մատթեոս 1.1–17-ը թվարկում է Փրկիչի նախնիներին: Հատված 1-ը նշում է, որ Հիսուս Քրիստոսը Դավիթի հետնորդն էր (ով սպանեց Գողիաթին և հետագայում դարձավ Իսրայելի թագավոր) և Աբրահամի (ով հայտնի է որպես Աստծո ուխտի ժողովրդի հայր):
Դավիթ Թագավոր Աբրահամ
«Հին Կտակարանի մարգարեությունները հայտարարում են, որ Մեսիան լինելու է Դավիթի հետնորդ (տես 2 Սամուել 7.12–13, Եսայիա 9.6–7, Երեմիա 23.5–6), և որ Աբրահամի մի ժառանգորդ կօրհնի «երկրի բոլոր ազգերը» (Ծննդոց 22.18, տես նաև Աբրահամ 2.11)» (Նոր Կտակարանի ուսանողի ձեռնարկ [Եկեղեցու րթական համակարգի ձեռնարկ, 2014], 12): Մատթեոսը գրել է հատկապես հրեա լսարանի համար և կամենում էր, որ նրանք իմանան, որ Հիսուսը կատարեց Մեսիայի վերաբերյալ Հին Կտակարանի մարգարեությունները: Ծագումնաբանությունը, որը տրված է Մատթեոս 1.1–17-ում ցույց է տալիս, որ Հիսուսը խոստացված Մեսիան էր և Դավիթի գահի օրինական ժառանգը: Երբ դուք ուսումնասիրեք Մատթեոսի գիրքը, փնտրեք այլ օրինակներ, թե ինչպես Հիսուս Քրիստոսը կատարեց Մեսիայի վերաբերյալ Հին Կտակարանի մարգարեությունները:
Կարդացեք Մատթեոս 1.16, փնտրելով Հիսուսին վերաբերող մի տիտղոս:
Քրիստոս բառը հունարեն ձևն է Արամեերեն Մեսիա բառի, որը նշանակում է «օծյալ»: Նախամահկանացու գոյության ժամանակ Հիսուս Քրիստոսը օծվել էր Երկնային Հոր կողմից` լինելու մեր «Մարգարեն, Քահանան, Թագավորը և Ազատողը» (Սուրբ Գրքերի Ուղեցույց, «Օծյալը», «Մեսիա», scriptures.lds.org):
Մատթեոս 1. 18-25
Մի հրեշտակ հայտարարում է Հովսեփին Հիսուսի աստվածային ծագման մասին:
Մատթեոս 1.16, Հիսուսի ծագումնաբանության վերջում Մատթեոսը նշում է, որ Մարիամը Հովսեփի կինն էր: Մատթեոս 1.18–25-ը պատմում է այն իրադարձությունների մասին, որոնք հանգեցրին նրանց ամուսնությանը և Հիսուսի ծննդին:
Ինչպես արձանագրված է Մատթեոս 1.18-ում, Մատթեոսը բացատրում է, որ Հովսեփը և Մարիամընշանված էին: Սա նշանակում է, նրանք նշանադրված էին և օրինականորեն կապված միմյանց հետ, բայց դեռ չէին ապրում միասին` որպես ամուսին և կին: Սակայն մինչև հարսանիքը Հովսեփն իմացավ, որ Մարիամը հղի էր:
Կարդացեք Մատթեոս 1.19-ը` փնտրելով, թե Հովսեփն ինչ էր մտադիր անել:
«Ծածուկ արձակել նորան» նշանակում է Հովսեփը ծրագրում էր լուծել Մարիամի հղիության հարցը, որպեսզի նա ստիպված չլիներ բախվել հասարակության նվաստացումին: :
Ի՞նչ է այս հատվածն ուսուցանում մեզ Հովսեփի բնավորության մասին և Մարիամի հանդեպ նրա սիրո մասին:
Կարդացեք Մատթեոս 1.20-ը` փնտրելով, թե ինչ պատահեց, երբ Հովսեփը մտածում էր վերջ դնել Մարիամի հետ իր նշանադրությանը (պաշտոնապես նշանված լինելուն):
Ինչու՞ հրեշտակն ասաց Հովսեփին` չվախենալ իր ամուսնությունը Մարիամի հետ շարունակելուց:
Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Բրյուս Ռ․ Մակքոնկին գրել է հետևյալը Հովսեփի մասին՝ ճշմարտության վերաբերյալ իր իսկ վկայությունը ստանալիս.
«Հովսեփը խորհում էր և աղոթում: Արդյո՞ք Մարիամը հղի էր Սուրբ Հոգու զորությամբ, թե ինչ-որ այլ կերպ: Ինչ վերաբերում էր չծնված երեխայի իսկական հորը, Մարիամը գիտեր, Եղիսաբեթը գիտեր, Զաքարիան գիտեր: Նրանք բոլորը ստացել էին իրենց վկայությունները հայտնության միջոցով, և Հովսեփն իր համար այժմ պիտի իմանար նույն կերպ: …
«Մենք կարող ենք հիանալի պատկերացնել, որ Մարիամը պատմեց Հովսեփին իր վիճակի մասին, այնուհետև նա գնաց Եղիսաբեթի մոտ. Հովսեփը մաքառեց իր խնդրի հետ մոտ երեք ամիս` լիովին փորձվելով, երբ Գաբրիելը լուր բերեց, և Հովսեփը լուր ուղարկեց Մարիամին իր դարձի գալու վերաբերյալ, և Մարիամը շտապ և ուրախ ետ վերադարձավ, որպեսզի անմիջապես ամուսնության ծիսակատարության երկրորդ մասը կատարվեր» (The Mortal Messiah: From Bethlehem to Calvary, 4 vols. [1979–81], 1:332–33):
Հասկանալու համար «Սուրբ Հոգուց … հղիացած» արտահայտությունը (Մատթեոս 1.20), կարդացեք Երեց ՄակՔոնկիի հետևյալ խոսքերը. «Ճիշտ ինչպես Հիսուսը տառացիորեն Մարիամի Որդին էր, այնպես էլ Նա անձամբ և տառացիորեն Աստծո՝ Հավերժական Հոր ժառանգն էր: …Մատթեոսի խոսքերը, «Սուրբ Հոգիիցը յղացած գտնուեցաւ» պատշաճորեն թարգմանելու դեպքում, պետք է ասի. «նա յղացած գտնուեցաւ Սուրբ Հոգու զորությամբ:» (Մատ. 1.18:) Ղուկասի պատմությունը (Ղուկաս 1.35) ճշգրտորեն արձանագրում է, թե ինչ էր տեղի ունեցել: Ալման կատարելապես նկարագրում է մեր Տիրոջ բեղմնավորումը և ծնունդը` մարգարեանալով. Քրիստոսը «կծնվի Մարիամից, … նա լինելով կույս, արժանավոր և ընտրյալ անոթ, որը պիտի լինի հովանիով ծածկված, և հղիանա Սուրբ Հոգու զորությամբ, և բերի մի որդի, այո, այսինքն՝ Աստծո Որդուն:» (Ալմա 7.10:) Նեփին խոսեց նույն կերպ, երբ ասաց, որ Մարիամի հղիանալու ժամանակ, նա «Հոգով տարվեց հեռու», որի արդյունքում նրանից ծնված երեխան «Աստծո Գառն [էր], այո, հիրավի, Հավերժական Հոր Որդին»: (1 Նեփի 11.19–21:)» (See Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 1:82):
Այս ուսմունքները հաստատում են հետևյալ վարդապետությունը. Հիսուս Քրիստոսը Երկնային Հոր և Մարիամի աստվածային Որդին է: Մտածեք գրել այս վարդապետությունը Մատթեոս 1.18–25-ի կողքին ձեր սուրբ գրությունների լուսանցքում:
Հիշեք ձեր ծնողների լուսանկարը, որը դուք նայեցիք և այն ցուցակը, որ գրեցիք հատականիշների վերաբերյալ, որոնք դուք ժառանգել եք նրանցից: Ապա կարդացեք Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Ջեյմս Ի. Թալմիջի հետևյալ միտքը` փնտրելով, թե ինչո՞ւ է կարևոր հասկանալ, որ Հիսուսը Երկնային Հոր և Մարիամի աստվածային Որդին է. « Մարիամից ծնված այդ Երեխան Երկնային Հայր Էլոհիմի միածինն էր: …Նրա էության մեջ միավորված էին Աստվածության ուժերը մահկանացուի կարողության և հնարավորությունների հետ: … Մանուկ Հիսուսը պետք է ժառանգեր ֆիզիկական, մտավոր և հոգևոր գծեր, հակումներ և ուժեր, որոնք բնորոշ էին Իր ծնողներին, որոնցից մեկն անմահ և փառավորված Աստվածն էր, իսկ մյուսը մարդկային էակ՝ կին» (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 81):
Ի՞նչ ժառանգեց Հիսուսն Իր Հորից: Ի՞նչ Նա ժառանգեց Իր մորից:
Քանի որ Հիսուսը անմահ Հոր և մահկանացու մոր Որդին էր, Նա ուներ կարողություն` ապրելու հավերժորեն, եթե Նա ընտրեր դա, ինչպես նաև ունակություն` մահանալու: Այս աստվածային էությունը աներկբայորեն արժանի էր դարձնում Նրան ի զորու լինել տառապել մեր մեղքերի համար, մահանալ խաչի վրա և հարություն առնել (տես Ալմա 34.9–10):
-
Պատկերացրեք, որ դուք հնարավորություն ունեք օգնելու ոչ քրիստոնյա մի ընկերոջ հասկանալ, թե ո՞վ է Հիսուս Քրիստոսը: Ինչպե՞ս կբացատրեիք Հիսուս Քրիստոսի աստվածային էությունն այս ընկերոջը: Գրեք ձեր պատասխանը սուրբ գրությունների ուսումնասիրության ձեր օրագրում:
Մատթեոս 2․1-12
Մոգերը առաջնորդվում են դեպի Հիսուսը
Ովքե՞ր ընծաներ բերեցին Փրկչին Նրա ծննդից հետո:
Մատթեոսի Ավետարանը միակ Ավետարանն է, որն ընդգրկում է մոգերի պատմությունը: Գրի առեք հետևյալ հարցերի ձեր պատասխանները մոգերի մասին հարցի աջ կողմյան մասում :
|
Դուք ի՞նչ գիտեք մոգերի մասին: | |
|---|---|
|
Մոգերն ինչպե՞ս իմացան, որ Մեսիան ծնվել է: | |
|
Ինչո՞ւ մոգերը կամեցան գտնել Մեսիային: | |
|
Քահանայապետերը և դպիրներն ինչպե՞ս իմացան, թե որտեղ էր Մեսիան ծնվելու: | |
|
Ի՞նչ էր ուզում Հերովդեսը, որ Մեսիային գտնելուց հետո մոգերն անեին: | |
|
Փոխարենը ի՞նչ արեցին մոգերը: | |
Այժմ կարդացեք Մատթեոս 2.1-12-ը` փնտրելով պատասխաններ այս հարցերին: Ուղղեք կամ համապատասխանեցրեք ձեր պատասխանները, ինչպես անհրաժեշտ է:
Որևէ նոր բան իմացա՞ք մոգերի մասին: Եթե այդպես է, նկարեք մի աստղ հարցերի կողքին, որտեղ դուք ինչ-որ նոր բան սովորեցիք:
«Ովքեր էին այդ մարդիկ` չի ասվում մեզ, բայց, անկասկած , նրանք սովորական մարդիկ չէին: Այն, որ նրանք արտոնված էին փնտրել և գտնել Աստծո Որդուն և Նրան ընծաներ տալ, և որ նրանք հոգեպես զգայուն էին ու գիտուն, ենթադրել է տալիս, որ նրանք փաստորեն աստվածային հանձնարարությամբ մարգարեներ էին» (Bible Dictionary, “Wise Men of the East”):
Մոգերն «առաջնորդվեցին Հոգու կողմից՝ տեսնելու Աստծո Որդուն և …. վերադարձան իրենց ժողովրդի մոտ` վկայություն բերելու, որ թագավոր Էմմանուելն իսկապես ծնվել էր մարմնում» (Bible Dictionary, “Magi”):
Մարդիկ հաճախ ենթադրում են, որ մոգերն այցելեցին Փրկչին Իր ծննդյան գիշերը` հովիվների հետ: Սակայն Մատթեոս 2.11-ը հուշում է , որ դա որոշ ժամանակ հետո էր, մեկ-երկու տարվա միջև (մոգերը գտան Հիսուսին մի տան մեջ, ոչ թե մսուրում , և Նա «փոքր երեխա էր», ոչ թե մանկիկ: Ուշադրություն դարձրեք նաև, որ պատճառը, որ Հերովդեսը կամենում էր, որ մոգերն իրեն տեղեկացնեին Մեսիային գտնելուց հետո, այն էր, որ նա սպաներ Նրան (տես Մատթեոս 2.13):
Մոգերն ինչպե՞ս իմացան, թե որտեղ գտնել Մեսիային:
Մոգերի օրինակն օգնում է մեզ հասկանալ հետևյալ սկզբունքը. Եթե մենք անկեղծորեն և ջանասիրաբար փնտրում ենք Փրկչին, մենք կառաջնորդվենք դեպի Նա:
-
Երբ մոգերը գտան Փրկչին, իրենց ընծաները ներկայացրեցին Նրան: Սրա նպատակներից մեկը Նրան երկրպագելն ու պաշտելն էր: Ի՞նչ կարող ենք սովորել Հիսուսին ընծաներ տալու մոգերի օրինակից:
Որպեսզի հասկանանք, թե մենք ինչպես կարող ենք իմաստալի ընծաներ մատուցել Փրկչին, կարդացեք Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Դ. Թոդ Քրիսթոֆերսոնի հետևյալ խոսքերը.
«Հին ժամանակներում, երբ մարդիկ կամենում էին պաշտել Տիրոջը և ձգտել Նրա օրհնություններին, նրանք հաճախ ընծա էին բերում: ….
«Կա՞ արդյոք մի բան ձեր մեջ կամ ձեր կյանքում, որն անմաքուր է կամ անարժան: Երբ դուք դրանից ազատվեք, դա ընծա կլինի Փրկչին: Արդյոք կա՞ որևէ լավ սովորույթ կամ հատկություն, որը բացակայում է ձեր կյանքում: Երբ դուք որդեգրում եք այն և դարձնում ձեր բնավորությունը, դուք ընծա եք տալիս Տիրոջը: Երբեմն դժվար է այդ անելը, բայց եթե ձեր ապաշխարության և հնազանդության ընծաները ձեզ ոչ մի բան չարժենային, արդյոք դրանք կլինեի՞ն արժանի ընծաներ : Մի վախեցեք պահանջվող ջանքերից: Եվ հիշեք, դուք ստիպված չեք միայնակ անել այդ: Հիսուս Քրիստոսը կօգնի ձեզ` դարձնել ձեզ արժանի ընծա» (“When Thou Art Converted,” Ensign, May 2004, 12):
-
Մեկնաբանելով Հիսւոս Քրիստոսի մահականացու կյանքի վաղ տարիները, Երեց Բրյուս Ռ. ՄակՔոնկին տվել է հետևյալ ակնարկը.
«Չնայած մեր Տիրոջ վաղ տարիների ճանապարհորդությունների և թափառումների ժամանակագրական կարգը լիովին հստակ չէ, հետևյալը ողջամտորեն վստահելի է թվում.
1) Իրենց նշանադրության և ամուսնության ժամանակ, Հովսեփն ու Մարիամը ապրում էին Նազարեթում՝ Գալիլեայի գավառի արևելյան մասում: (Ղուկաս 1.26–35, 1 Նեփի 11.13:)
2) Առաջնորդվելով աստվածային կանխատեսությամբ, նրանք ուղևորվեցին դեպի Բեթլեհեմ՝ Դավիթի քաղաքը, որտեղ Հիսուսը ծնվեց ախոռում: (Ղուկաս 1.1–7:)
3) Ութերորդ օրը, երբ զույգը դեռ Բեթլեհեմում էր, Հիսուսը թլփատվեց: (Ղուկաս 2.21:)
4) Մարիամի մաքրվելու օրերից հետո՝ քառասուն օրվա ընթացքում (Ղևտ. 12), սուրբ ընտանիքը ճանապարհորդեց դեպի Երուսաղեմ, որտեղ Հիսուսը ներկայացվեց տաճարում, Սիմէոնի և Աննայի հետ` այդ ժամանակ բերելով վկայություն Նրա աստվածային Որդիության մասին: (Ղուկաս 2.22–38:)
5) Այսպիսով, «երբոր ամենը Տիրոջ օրէնքի պէս կատարեցին», նրանք անմիջապես գնացին Նազարէթ: (Ղուկաս 2.39:) Ակնհայտորեն մոգերը դեռ չէին եկել երկրպագելու իրենց Թագավորին, որովհետև նրանց այցելությանը հետևում է փախուստը դեպի Եգիպտոս: Այն, որ նրանք չէին կարող գնալ Եգիպտոս և վերադառնալ Բեթլեհեմ քառասուն օրվա ընթացքում պարզ է, ա) որովհետև նրանք Եգիպտոսում էին ծնունդից մոտ երկու տարի հետո, երբ մահացավ Հերովդեսը, և բ) որովհետև նրանք վերադարձան Եգիպտոսից դեպի Նազարեթ, ոչ թե Բեթլեհեմ:
6) Հետո ինչ-որ անհայտ և չարձանագրված պատճառով, Հովսեփը,Մարիամն ու երեխան վերադարձան Բեթլեհեմ, այնտեղ ձեռք բերեցին տուն և համայնքի կյանքի մասն էին կազմում, երբ մոգերը եկան: (Մատ. (2.1-12:)
7) Նախազգուշացված լինելով Աստծուց, անհայտ ժամանակով սուրբ ընտանիքն այժմ փախավ Եգիպտոս, հնարավոր է` ընդամենը մի քանի շաբաթով կամ ամսով: (Մատ. 2.13-15:)
(8) Հերովդեսի մահից հետո նրանք վերադարձան՝ ակնհայտորեն նպատակ ունենալով կրկին բնակվել Բեթլեհեմում, որտեղ նրանք, հավանաբար, համապատասխան տեղ ունեին ապրելու համար: Բայց վախենալով Արքեղայոսից՝ Հերովդեսի որդուց, նրանք թողեցին հրեական գավառը՝ գնալով ավելի անվտանգ վայր՝ Գալիլեա: Ուստի նրանք վերադարձան և բնակվեցին Նազարեթում: (Մատ. (2.19–23:)
9) Այդ ժամանակից մինչև իր պաշտոնական ծառայության սկիզբը՝ մոտավորապես քսանյոթ կամ քսանութ տարի, մեր Տերը շարունակում էր ապրել Նազարեթում: (Ղուկաս 2.51–52, I. V. Մատ. (3.22-26:)» (Doctrinal New Testament Commentary, 1:108–9):
Մատթեոս 2.13-23
Հովսեփը, Մարիամը և Հիսուսը փախչում են Եգիպտոս
Ինչպես արձանագրված է Մատթեոս 2.13–23-ում, Հերովդեսը բարկացավ մոգերի վրա, ովքեր «հեռացել էին իրենց սեփական երկիրը» (Մատթեոս 2.12)` առանց հայտնելու նրան, թե որտեղ էր Մեսիան: Հուսալով սպանել Մեսիային, նա հրամայեց, որ Բեթլեհեմում և շրջակա տարածքում բոլոր երկու տարեկան և ավելի փոքր երեխաները սպանվեն:
Կարդացեք Մատթեոս 2.13-14-ը` փնտրելով թե Հովսեփն ինչպես իմացավ, թե ինչ աներ իր ընտանիքն ապահով պահելու համար:
Ո՞ւր տարավ Հովսեփը Մարիամին և Հիսուսին:
Հովսեփը, Մարիամն ու Հիսուսը մնացին Եգիպտոսում մինչև Հերովդեսը մահացավ: Ինչպես արձանագրված է Մատթեոս 2.19–23-ում, Աստված երազների միջոցով հրահանգեց Հովսեփին իր ընտանիքը ետ տանել Հուդա, և նրանք բնակվեցին Նազարեթ քաղաքում:
Հովսեփի զգոնությունը հոգևոր բաների հանդեպ ինչպե՞ս օրհնեց մյուսների կյանքը:
Լրացրեք հետևյալ արտահայտությունը, որ ստեղծեք մի սկզբունք, որը մենք կարող ենք սովորել Հովսեփից։ Եթե մենք զգայուն ենք Հոգու հանդեպ, ապա .
-
Չնայած շատ քիչ բան է գրված Հիսուսի մանկության և պատանեկության մասին, Ջոզեֆ Սմիթի Թարգմանությունը ավելացնում է երեք հատված, որոնք կհետևեն Մատթեոս 2.23-ին Աստվածաշնչի Թագավոր Հակոբոսի տարբերակում: Այս հատվածները տալիս են որոշ մանրամասներ Փրկիչի կյանքի այս ժամանակաշրջանի մասին: Երբ կարդաք հետևյալ հավելումը Ջոզեֆ Սմիթի Թարգմանությունից, մտածեք, թե որքան խոնարհ էր Հիսուսը, երբ պատանի էր.
«Եվ եղավ այնպես, որ Հիսուսը մեծանում էր իր եղբայրների հետ, և ամրանում, և սպասում էր Տիրոջ կողմից իր ծառայության ժամանակի գալուն:
Եվ նա գործում էր իր հոր ղեկավարությամբ և չէր խոսում ուրիշ մարդկանց պես, ոչ էլ նրան հնարավոր էր ուսուցանել, քանզի նա կարիք չուներ, որ որևէ մարդ ուսուցաներ իրեն:
Եվ շատ տարիներ անց, նրա ծառայության ժամը մոտեցավ» (Ջոզեֆ Սմիթ Թարգմանություն, Մատթեոս 3.24–26 [Աստվածաշնչի հավելված]):
-
Ես ուսումնասիրեցի Մատթեոս 1-2 գլուխները և ավարտեցի այս դասը (ամսաթիվ):
Լրացուցիչ հարցեր, մտքեր և գաղափարներ, որոնցով ես կցանկանայի կիսվել իմ ուսուցչի հետ.