Unit 3: Day 1

Mateo 6–7

Pasiuna

Ang Wali Ibabaw sa Bungtod ni Jesus nagpadayon diha sa Mateo 6–7. Dinhi niini nga bahin sa Iyang wali, gitudlo Niya nga ang matarung nga mga lihok sa debosyon kinahanglan nga buhaton aron sa pagpahimuot sa Langitnong Amahan. Gitudloan usab Niya ang Iyang mga disipulo sa pagpaninguha og una sa pagtukod sa gingharian sa Dios.

Mateo 6:1–18

Ang Manluluwas nagtudlo sa Iyang mga disipulo sa pagbuhat og matarung nga mga buhat

Pamalandungi ang mosunod nga mga pangutana: Nakahimo ka ba sukad og usa ka butang nga maayo alang sa sayop nga mga katarungan? Kon mao, unsay nakaawhag kanimo sa pagbuhat sa mao?

Timbang-timbanga ang Imong Kinabuhi

Kon kita mohatag og panahon sa pagtimbang-timbang sa tinuoray nga paagi kon unsa ka maayo natong gisunod ang usa ka piho nga baruganan sa ebanghelyo, naghatag kita sa Espiritu Santo og oportunidad sa pagtabang kanato sa pag-amgo kon unsa ang gibuhat nato nga maayo ug unsaon nato nga kita molambo. Samtang imong timbang-timbangon ang imong kinabuhi, sulayi pagtinguha ang paggiya sa Balaang Espiritu ug sa hingpit pagmatinud-anon.

Basaha ang Mateo 6:1–2, nga mangita sa unsay gisulti sa Manluluwas nga dili maayo nga awhag alang sa paghimo og matarung nga mga buhat.

Ang mga limos maoy mga buhat sa relihiyusong debosyon, sama sa paghatag og tabang ngadto sa mga kabus. Unsa ang gitudlo niini nga mga bersikulo mahitungod sa nganong ang pipila ka mga tawo mohimo og mga paglimos?

Tan-awa nga ang Manluluwas mitawag niini nga mga tawo og “maut,” nga sa Gresyanhon nagpasabut ngadto sa mga tawo kinsa mga nagpakaaron ingnon.

Basaha ang Mateo 6:3-4, nga mangita sa unsay gitudlo sa Manluluwas mahitungod sa unsaon gayud sa Iyang mga disipulo paghimo og matarung nga mga buhat. Mahimo nimong markahan ang saad sa Manluluwas ngadto niadtong kinsa naghimo og matarung nga mga buhat alang sa hustong mga katarungan.

Ang pagserbisyo sa tago nagpasabut nga kita sa hilum nagbuhat og serbisyo ngadto sa uban nga walay pagpasigarbo o pagtinguha og bisan unsang matang sa benepisyo. Adunay dakong importansyang ikahatag alang sa hilum nga mga buhat sa serbisyo diin walay usa gayud nga nahibalo gawas sa gialagaran ug sa nag-alagad.

Kompletuha ang mosunod nga pahayag sa pag-ila og baruganan nga atong nakat-unan gikan sa mga pagtulun-an sa Manluluwas: Kon kita mohimo og mga buhat sa debosyon aron pagpahimuot sa Langitnong Amahan kay sa maninguha og pagtagad sa uban, niana Siya mohimo .

Ang mga pulong “moganti kanimo sa dayag” mahimong sabton nga ang Langitnong Amahan mopanalangin kanato sa temporal o espiritwal nga mga paagi nga ang uban mahimong makakita o dili apan diin sayon kanato sa pag-ila kon atong madawat ang panalangin.

Basaha ang Mateo 6:5–6 ug ang Mateo 6:16–18, nga mangita sa mga ehemplo nga gigamit sa Manluluwas sa pagpakita sa baruganan sa paghimo og mga buhat sa debosyon aron sa pagpahimuot sa Langitnong Amahan. Ang pulong nga “masulub-on” ug “sila magapadautdaut sa ilang mga nawong” diha sa bersikulo 16 nagpasabut ngadto sa mga indibidwal kinsa nagpaklaro sa ilang pagpuasa.

Ang publiko nga pag-ampo dili sayop, ug dili tanan nga mga pag-ampo kinahanglan nga himoon sa tago. Ang pag-ampo ug ang ubang mga relihiyosong kalihokan mahimong buhaton diha sa publiko kon kini gihimo uban ang sinsiridad ug debosyon ug sumala sa husto nga mga kalihokan sa Simbahan.

1. Diha sa imong scripture study manual, paghulagway og panahon nga ikaw naghimo og matarung nga mga buhat sa debosyon—sama sa pag-ampo o pagpuasa—aron sa pagpahimuot sa Langitnong Amahan. Isulat ang mga paagi nga ikaw mibati nga napanalanginan tungod sa imong sinsero nga pag-ampo.

Sa Mateo 6:7–15 ang Manluluwas mihatag og panudlo ug sumbanan alang sa hustong paagi sa pag-ampo. Ang Iyang kaugalingon nga ehemplo sa pag-ampo nailhan isip ang Amahan Namo. Basaha kini nga mga bersikulo nga mangita sa dugang nga mga kamatuoran nga imong makat-unan mahitungod sa pag-ampo gikan sa ehemplo sa Ginoo.

Ikonsiderar ang pagpangita og usa ka hilum, pribado nga dapit sa pag-ampo og kusog, ug paghalad didto og usa ka sinsero nga pag-ampo ngadto sa Langitnong Amahan. Unsa nga mga kalainan ang imong natan-aw tali sa paghalad og kusog nga pag-ampo ug hilum nga pag-ampo? Ang imo bang mga hunahuna mas makatumong kon ikaw mag-ampo og kusog?

2. Diha sa imong scripture study journal, pagsulat og pipila ka mga panabut gikan sa imong pagtuon sa Mateo 6:7–15 nga mahimong motabang kanimo nga mahimong mas epektibo sa imong personal nga mga pag-ampo.

Mateo 6:19–24

Nagtudlo si Jesukristo sa Iyang mga disipulo sa pagtigum og mga bahandi didto sa langit

Ang bahandi maoy bisan unsa nga butang nga atong gihatagan og dakong bili.

Basaha ang Mateo 6:19–21, nga mangita sa mga matang sa bahandi nga gitudlo sa Manluluwas sa Iyang mga disipulo nga maoy tinguhaon.

Unsa ang gisulti sa Manluluwas nga kalainan tali sa mga bahandi nga gitipigan dinhi ibabaw sa yuta ug sa mga bahandi nga gitipigan didto sa langit?

Sa mosunod nga tsart, paglista og tulo ka mga ehemplo sa mga bahandi nga mahimong tinguhaon sa mga tawo nga tipigan dinhi ibabaw sa yuta ug tulo ka mga ehemplo sa bahandi nga atong matipigan didto sa langit.

Mga bahandi ibabaw sa yuta	Mga bahandi didto sa Langit

Basaha ang Mateo 6:22–24, nga mangita sa unsay gitudlo sa Manluluwas nga makatabang kanato sa pagtigum og mga bahandi didto sa langit.

Ang Hubad ni Joseph Smith sa Mateo 6:22 nagtabang kanato sa pagsabut nga ang Manluluwas nagtudlo nga aron makatigum og bahandi didto sa langit kinahanglan gayud nga ang atong mga mata “bug-os ngadto sa himaya sa Dios” (Hubad ni Joseph Smith, Mateo 6:22 ), nagpasabut sa pagpahiuyon sa atong panan-aw ug kabubut-on ngadto sa Dios.

Gikan sa katapusang sentence sa Mateo 6:24 atong nakat-unan ang mosunod nga kamatuoran nga makatabang kanato sa paghinumdom sa pagtigum og bahandi didto sa langit: Dili kita makaserbisyo sa Dios ug sa bahandi. Ang pulong nga bahandi nagpasabut sa mga katigayunan o pagkakalibutanon.

3. Tubaga ang mosunod nga pangutana diha sa imong scripture study journal: Ngano sa imong hunahuna kita dili makaalagad sa Dios ug sa bahandi sa samang higayon?

Pamalandungi ang imong kinabuhi, ug paghunahuna og ehemplo kon sa unsa nga paagi ang pagtumong sa imong mga tinguha diha sa kalibutanon makapalinga nimo gikan sa pagserbisyo sa Dios ug sa pagtigum og mga bahandi didto sa langit.

Mateo 6:25–34

Ang Manluluwas nagtudlo sa Iyang mga disipulo sa pagtinguha og una sa gingharian sa Dios

Ingon nga narekord diha sa Mateo 6:25–34, gitudlo sa Manluluwas sa Iyang mga disipulo sa dili pagpakabalaka sa pagsangkap sa ilang nag-unang mga panginahanglan. Ang Hubad ni Joseph Smith sa Mateo 6:25–27 nagtabang kanato sa pagsabut nga Siya nagsulti og piho ngadto niadtong kinsa molakaw sa pagsangyaw sa Iyang ebanghelyo (tan-awa sa Hubad ni Joseph Smith, Matthew 6:25–27 ).

Basaha ang Mateo 6:31–34, nga mangita og usa ka baruganan nga gitudlo ni Jesus sa Iyang mga disipulo nga pangitaon og una diha sa ilang mga kinabuhi. (Tan-awa ang pagkasulti gikan sa Hubad ni Joseph Smith diha sa Mateo 6:33)

Unsa nga baruganan ang atong makat-unan gikan sa Mateo 6:33?

“Ang gingharian sa Dios” (Mateo 6:33) nagrepresentar sa Simbahan ni Jesukristo sa karaang panahon ug sa karon. Sa atong panahon kini nagrepresentar sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, nga gipahiuli aron sa pag-andam sa mga anak sa Langitnong Amahan alang sa Iyang gingharian didto sa langit—ang celestial nga gingharian.

Ang mosunod nga pahayag ni Presidente Ezra Taft Benson makatabang nimo sa pagsabut unsaon paggamit niini nga baruganan diha sa imong kinabuhi:

“Kinahanglan nga ibutang nato ang Dios diha sa kinaunahan sa tanang butang sa atong mga kinabuhi. Kinahanglan gayud nga Siya ang mag-una. …

“Kon atong unahon ang Dios, ang tanan nga butang mapahimutang sa tukma nilang dapit o mawala kini sa atong kinabuhi.” Ang atong gugma sa Ginoo modumala sa mga tinguha sa atong kasingkasing, sa mga gipangayo sa atong panahon, sa mga interes nga atong gitinguha, ug sa han-ay sa atong mga prayoridad.

“Kinahanglan nga atong ibutang ang Dios og una sa tanan diha sa atong mga kinabuhi” (“The Great Commandment—Love the Lord,” Ensign, Mayo 1988, 4).

4. Tubaga ang mosunod nga pangutana diha sa imong scripture study journal: Kanus-a ka nakasinati og mga panalangin sa Langitnong Amahan samtang naninguha ka sa pag-una Kaniya diha sa imong kinabuhi?

Mateo 7:1–5

Nagtudlo si Jesukristo sa Iyang mga disipulo mahitungod sa matarung nga pagpanghukom

Basaha ang Mateo 7:1–2, nga mangita sa unsay gitudlo sa Manluluwas mahitungod sa pagpanghukom.

Ang Mateo 7:1 sa kasagaran masaypan nga nagpasabut nga kita kinahanglan dili gayud maghukom. Hinoon, atong nakat-unan gikan sa Hubad ni Joseph Smith nga si Jesukristo mitudlo nga kita kinahanglan nga “mohukom og matarung nga hukom.”

Unsa sa imong hunahuna ang kahulugan sa matarung nga paghukom?

Basaha ang Mateo 7:3–5, ug pamalandungi ang pasumbingay nga gigamit sa Manluluwas sa pagtudlo kanato unsaon ang paglikay sa paghukom sa uban sa dili matarung nga paagi (tan-awa usab sa Juan 7:24).

Gipasabut ni Elder Dallin H. Oaks ang lainlaing matang sa paghukom:

“Ako naglibug nga ang pipila ka mga kasulatan nagmando kanato sa dili paghukom ug ang uban nagtudlo kanato nga kita kinahanglan nga mohukom ug gani nagsulti kanato unsaon sa pagbuhat niini. Apan sa akong pagtuon niini nga mga tudling, nakumbinser ako nga kining ingon og nagkasumpaki nga mga direksyon nagkauyon kon atong tan-awon kini uban sa panan-aw sa kahangturan. Ang tubag mao ang pagsabut nga adunay duha ka matang sa paghukom: katapusang mga paghukom, nga kita gidili sa pagbuhat, ug kinaugalingon nga mga paghukom nga kita gisugo sa paghimo, apan diha sa matarung nga mga baruganan. …

“Agi og kalainan sa pagdili sa mga tawo sa paghimo og katapusang mga paghukom, ang mga kasulatan nagkinahanglan sa mga tawo nga mohimo sa unsay akong tawgon og ‘kinaugalingon nga mga paghukom.’ Kini nga mga paghukom gikinahanglan sa paggamit sa personal nga moral nga kabubut-on. …

“Tanan kita naghimo og mga paghukom sa pagpili sa atong mga higala, sa pagpili kon unsaon nato paggahin ang atong oras ug atong salapi, ug, sa dayag, sa pagpili og mahangturong kauban. …

“Sa kinaugalingon nga mga paghukom nga atong kinahanglan gayud nga himoon, kinahanglang bantayan nato nga mohukom sa matarung nga paagi. Kinahanglan kita nga magtinguha sa paggiya sa Espiritu sa atong mga desisyon. Kinahanglan nga atong limitahan ang atong mga paghukom diha sa atong kaugalingon nga mga pagkatinugyanan. Kon mahimo kinahanglan maglikay kita sa paghukom sa mga tawo hangtud kita adunay igo nga kahibalo sa mga kamatuoran. Kutob nga mahimo, kinahanglan atong hukman ang hitabo kay sa tawo. Sa atong tanan nga mga paghukom kinahanglan atong gamiton ang matarung nga mga sumbanan. Ug, sa tanan niini kinahanglan atong hinunduman ang sugo nga mopasaylo” (“‘Judge Not’ and Judging,” Ensign, Ago. 1999, 7, 9, 13).

Si President Dieter F. Uchtdorf sa Unang Kapangulohan mikomentaryo sa Mateo 7:3–5:

“Kini nga istorya kabahin sa mga troso ug mga puling ingon og konektado kaayo sa dili nato klaro nga pagtan-aw sa atong mga kaugalingon. Dili ako sigurado nganong maayo kaayo kitang mamantay ug mosugyot og mga solusyon sa mga sayop sa ubang tawo, samtang kasagaran maglisud kita sa pagkakita sa kaugalingon natong mga sayop.

“Pipila ka tuig ang milabay dihay balita kabahin sa usa ka tawo kinsa nagtuo nga kon iyang nusnusan og lemon juice ang iyang nawong, dili na siya makita sa mga kamera. Busa gibutangan niya og lemon juice ang tibuok niyang nawong, migawas, ug mitulis og duha ka bangko. Wala magdugay nadakpan siya sa dihang ang iyang dagway gipakita sa mga balita pagkagabii. Sa dihang ang pulis mipakita ngadto sa tawo sa mga video niya gikan sa mga security camera, dili siya makatuo sa iyang nakita. ‘Pero aduna koy lemon juice sa akong nawong!’ miprotesta siya [Tan-awa sa Errol Morris, ‘The Anosognosic’s Dilemma: Something’s Wrong but You’ll Never Know What It Is’ (Part 1), New York Times, Hunyo 20, 2010; opinionator.blogs.nytimes.com/2010/06/20/the-anosognosics-dilemma-1.]

“Sa dihang usa ka scientist sa Cornell University nakadungog niini nga istorya, nahingangha siya nga ang usa ka tawo wala gayud masayud sa iyang pagkadili makamao. Aron sa pagtino kon problema ba kini sa kinatibuk-an, duha ka tigsiksik midapit sa mga estudyante sa kolehiyo sa pag-apil sa sunod-sunod nga mga pagsulay sa lainlaing mga kahanas sa kinabuhi ug dayon graduhan nila ang ilang gibuhat. Ang mga estudyante nga dili maayo og nahimo mao ang labing dili makamao nga motimbang-timbang sa ilang kaugalingong nabuhat—pipila kanila mibana-bana sa ilang grado nga mas taas og lima ka pilo kay sa unsay tinuod. [Tan-awa Justin Kruger and David Dunning, ‘Unskilled and Unaware of It: How Difficulties in Recognizing One’s Own Incompetence Lead to Inflated Self-Assessments,’ Journal of Personality and Social Psychology, Dis. 1999, 1121–34.]

“Kining pagtuon gisubli sa daghang mga paagi, nga mao ra gihapon ang konklusyon: daghan kanato maglisud sa pagtan-aw sa atong kaugalingon kon unsa gayud kita, ug bisan ang malampusong mga tawo taas ra ang pagtan-aw sa kaugalingong nabuhat ug gipakaubos pagtan-aw ang mga nabuhat sa uban. [Tan-awa sa Marshall Goldsmith, What Got You Here Won’t Get You There (2007), kapitulo 3.]

“Dili tingali kaayo importante kon sobra ra ang atong pagtan-aw sa atong kamaayo nga mo-drayb o unsa kamaayo kitang mobunal sa bola sa golf. Apan kon magsugod kita sa pagtuo nga ang atong mga nabuhat sa panimalay, sa trabaho, ug sa simbahan mas dako kay sa tinuod, gipugngan nato ang atong kaugalingon nga makita ang mga panalangin ug mga oportunidad nga mapalambo ang atong kaugalingon sa mahinungdanon ug lawom nga mga paagi” (“Ako ba, Ginoo?” Ensign o Liahona, Nob. 2014, 56–57).

Mateo 7:6–14).

Ang Manluluwas nagtudlo mahitungod sa pagtinguha og personal nga pagpadayag

Ang Hubad ni Joseph Smith sa Mateo 7:6 nagtabang kanato sa pagsabut nga gitawag ni Jesukristo ang Iyang mga disipulo sa pagsangyaw ngadto sa kalibutan. Sila gisugo sa pagtudlo og paghinulsol apan itago ang mga misteryo sa gingharian sa ilang mga kaugalingon. Sa lain nga pagkasulti, dili sila maghisgot og balaan nga mga hilisgutan ngadto sa mga tawo kinsa dili andam sa pagdawat niini. (Tan-awa ang Hubad ni Joseph Smith, Mateo 7:9–11 [sa Giya ngadto sa mga Kasulatan].)

Sumala sa Hubad ni Joseph Smith, ang Mateo 7:7 nagsugod sa mga pulong “Sulti ngadto kanila, Pangayo sa Dios.” Basaha ang bersikulo 7 sugod niini nga mga pulong, nga mangita sa unsay gisulti sa Manluluwas sa Iyang mga disipulo nga itudlo.

Gikan niini nga bersikulo atong makat-unan ang mosunod nga baruganan: Samtang kita mangayo, mangita, ug manuktok diha sa atong pagsiksik alang sa kamatuoran, ang Langitnong Amahan motubag ug mopanalangin kanato og personal nga pagpadayag.

Unsa ang gipaila sa mga pulong pangayo, pangita, ug pagtuktok nga atong kinahanglan gayud nga buhaton aron makadawat og personal nga pagpadayag?

Pamalandong og usa ka panahon nga ang imong pagpangayo, pagpangita, ug pagpanuktok nagdapit og personal nga pagpadayag.

Ingon nga narekord diha sa Mateo 7:9–11, gitudlo sa Manluluwas nga sama lamang nga ang usa ka mapinanggaong amahan dili mohatag og bato o bitin kon ang iyang anak nga lalaki mangayo og pan o isda, ang Langitnong Amahan dili mohikaw sa gasa sa personal nga pagpadayag ngadto sa Iyang mga anak kinsa mangita ug mangayo sa angay nga mga butang.

Basaha ang Mateo 7:12–14, nga mangita og dugang nga kamatuoran nga gisugo sa Manluluwas sa iyang mga disipulo nga itudlo. Ang pulong nga masigpit niini nga tudling nagpasabut ngadto sa pultahan nga hiktin, lahi sa tul-id, nga nagpasabut nga anaa sa diretso nga linya, dili hiwi.

Mateo 7:15–27

Ang Manluluwas nagsaad og kaluwasan ngadto niadtong kinsa nagbuhat sa kabubut-on sa Amahan

Unsa ang pipila ka mga ideya nga sagad gidawat sa kalibutan apan supak ngadto sa plano sa Langitnong Amahan?

Paghunahuna kon nganong importante alang kanimo nga makasabut kon ang usa ka tawo o usa ka grupo nagpausbaw og ideya nga supak sa plano sa Langitnong Amahan.

Basaha ang Mateo 7:15, nga mangita sa pasidaan sa Ginoo ngadto sa Iyang mga disipulo.

Si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipahimangno kabahin sa “mini nga mga propeta ug dili tinuod nga mga magtutudlo, lalaki ug babaye, kinsa gitudlo ang kaugalingon nga mga tigpadayag sa mga doktrina sa Simbahan” ingon man “niadtong namulong ug nagmantala agi og pagsupak ngadto sa tinuod nga mga propeta sa Dios ug kinsa aktibo nga nagproselyte sa uban nga walay pagtagad alang sa mahangturong kaayohan niadtong kinsa ilang gihaylo” (“Beware of False Prophets and False Teachers,” Ensign, Nob. 1999, 63).

Basaha ang Mateo 7:16–20, nga mangita sa usa ka paagi nga kita makaila kon ang usa ka tawo usa ba ka mini nga propeta o dili tinuod nga magtutudlo.

Gikan niini nga mga bersikulo atong nakat-unan ang mosunod nga kamatuoran: Makaila kita og mini nga mga propeta pinaagi sa ilang mga bunga. Sama sa pag-ila sa kalidad sa usa ka tanom pinaagi sa matang o kalidad sa prutas nga gipamunga niini, kita makaila og mini nga mga propeta ug dili tinuod nga mga magtutudlo pinaagi sa ilang mga pagtulun-an, mga lihok, ug mga ideya.

Unsa sa imong hunahuna ang pipila ka mga bunga sa mini nga mga propeta?

Basaha ang Mateo 7:21–27, nga mangita sa unsay gitudlo sa Manluluwas mahitungod sa importansya sa pagpuyo sumala sa Iyang mga pagtulun-an. Timan-i nga ang Hubad ni Joseph Smith nag-usab sa pahayag diha sa bersikulo 23 gikan sa “Wala ko gayud kamo igkaila” ngadto sa “Wala gayud kamo makaila kanako” (Hubad ni Joseph Smith, Mathew 7:33 ).

5. Diha sa imong scripture study journal, isulat unsaon nimo sa paggamit diha sa imong kinabuhi ang usa o sobra pa sa mga baruganan nga imong nahibaloan niini nga leksyon.

6. Isulat ang mosunod diha ubos sa buluhaton karong adlawa sa imong scripture study journal:

   Akong natun-an ang Mateo 6–7 ug nakompleto kini nga leksyon sa (petsa).

   Dugang nga mga pangutana, mga hunahuna, ug mga panabut nga akong gusto nga ipakigbahin sa akong magtutudlo: