Pasiuna sa Mga Taga-Efeso
Ngano nga Kinahanglang Tun-an Kini nga Basahon?
Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles nagtudlo nga ang “Mga Taga-Efeso usa ka epistola [sulat] alang sa tibuok kalibutan, alang sa Judeo ug Hentil, alang sa bana ug asawa, alang sa ginikanan ug anak, alang sa agalon ug sulugoon. Mao kadto ang hunahuna ug kabubut-on sa Dios sa panahon ni Pablo; mao kini ang tingog sa inspirasyon sa atong panahon; usa kini ka epistola nga madayeg ug magamit sa tanan.
“… Naglangkob kini sa pipila sa labing maayo nga sinulat ni Pablo, ug usa ka dokumento nga may kalabutan sa mahinungdanong mga baruganan, nga dunay kalabutan sa ebanghelyo sa Dios inubanan sa makaluwas nga himaya niini” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 2:489).
Ang pagtuon sa Epistola ngadto sa Mga Taga-Efeso makapadasig kanimo aron ihikling ang mga butang niining kalibutana ug makatabang kanimo nga molambo sa espirituhanong paagi ug mas makakat-on sa pag-ambit sa panaghiusa ug pakigdait sa Simbahan.
Kinsa ang Nagsulat Niini nga Basahon?
Si Apostol Pablo mao ang misulat sa Epistola ngadto sa Mga Taga-Efeso (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 1:1).
Kanus-a ug Diin Kini Gisulat?
Gisulti ni Pablo nga usa siya ka binilanggo atol sa pagsulat niya sa Epistola ngadto sa Mga Taga-Efeso (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 3:1; 4:1; 6:20). Ang Mga Taga-Efeso mahimong gisulat atol sa unang pagkabilanggo ni Pablo didto sa Roma, mga A.D. 60–62 (tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Mga Epistola ni Pablo,” scriptures.lds.org). Atol niining panahona gitanggong si Pablo diha sa panimalay [house arrest], apan duna siyay kagawasan sa pagdawat og mga bisita ug sa pagtudlo sa ebanghelyo (tan-awa sa Mga Buhat 28:16–31).
Para kang Kinsa Kini Gisulat ug Ngano?
Sa King James Version sa Biblia, ang Mga Taga-Efeso 1:1 nag-ingon nga ang Epistola ngadto sa Mga Taga-Efeso gipamulong “nganha sa mga balaan nga anaa sa Efeso.” Hinoon, ang labing una nga mga manuskrito sa Mga Taga-Efeso wala maglangkob sa mga pulong “nga anaa sa Efeso.” Nagsugyot kini sa posibilidad nga wala gisulat ni Pablo ang epistola alang gayud sa mga taga-Efeso apan ngadto sa pipila ka mga kongregasyon sa mga Santos, lakip na niadtong anaa sa Efeso. Ang Efeso nagsilbi isip punoang buhatan ni Pablo atol sa iyang ikatulong misyonaryo nga panaw (tan-awa sa Mga Buhat 19:9–10; 20:31), ug duna siyay dakong gugma alang niining mga tawhana (tan-awa sa Mga Buhat 20:17, 34–38).
Sa iyang sulat, namulong si Pablo ngadto sa hentil nga mga miyembro sa Simbahan (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 2:11) kinsa mahimong bag-ohay pa nga mga kinabig (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 1:15). Misulat siya aron motabang sa pagpalambo sa espiritwalidad ug mga pagpamatuod niadtong mga namiyembro na. Ang nag-una niyang mga katuyoan mao ang pagtabang niining mga kinabig nga molambo ang ilang espirituhanong kahibalo bahin sa Dios ug sa Simbahan (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 1:15–18; 3:14–19); aron sa pag-ugmad og panaghiusa, ilabi na tali sa hentil ug sa Judeo nga mga Santos (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 2:11–22; 4:1–16; 5:19–6:9); ug aron awhagon ang mga Santos sa pagbatok sa mga gahum sa dautan (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 4:17–5:18; 6:10–18). Daghang mga Santos sa Efeso ang nagpuyo nga matarung aron mabugkos ngadto sa kinabuhing dayon (tan-awa sa Mga Taga-Efeso 1:13; Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 2:493–94).
Unsa Ang Pipila ka mga Butang nga Nakalahi Niini nga Basahon?
Ang Mga Taga-Efeso naglangkob sa daghang mga pagtulun-an ug mga ideya nga pamilyar sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw, lakip ang pagka-orden nang daan, ang dispensasyon sa kahingpitan sa kapanahonan, ang Balaang Espiritu sa Saad, ang kaimportante sa mga propeta ug mga apostoles, ang ideya nga adunay usa lamang ka tinuod ug nahiusa nga Simbahan, ug ang nagkadaiyang mga katungdanan, mga calling, ug mga buluhaton sa sulod sa organisasyon sa Simbahan. Kini nga sulat naglangkob usab sa pipila sa labing taas nga mga pagtulun-an bahin sa pamilya nga makita bisan asa sa kasulatan.
Outline
Mga Taga-Efeso 1:1–4:16. Gisulat ni Pablo ang bahin sa pag-orden nang daan sa mga Santos aron makadawat sa ebanghelyo; ang dispensasyon sa kahingpitan sa kapanahonan; ang pagbugkos pinaagi sa Balaang Espiritu sa Saad; kaluwasan pinaagi sa grasya; ang panaghiusa sa hentil ug sa Judeo nga mga Santos diha sa Simbahan; usa ka Ginoo, usa ka pagtuo, usa ka bunyag; ang katuyoan sa Simbahan; ug ang pagka-organisar sa Simbahan basi sa pundasyon sa mga propeta ug mga apostoles, nga si Jesukristo isip ang ulohang bato sa pamag-ang [chief cornerstone]. Nagtudlo si Pablo nga pundukon sa Dios ang tanang mga butang diha kang Kristo sa dispensasyon sa kahingpitan sa kapanahonan.
Mga Taga-Efeso 4:17–6:24. Giawhag ni Pablo ang mga Santos sa paggamit sa tinuod nga doktrina diha sa ilang inadlaw nga kinabuhi. Giawhag niya sila sa paghukas sa ilang daang pagkatawo (ilang mga sala kaniadto) ug isul-ob ang bag-ong pagkatawo nga sila nahimo pinaagi kang kristo. Naghatag siya og tambag ngadto sa mga asawa, mga bana, mga anak, mga ginikanan, mga sulugoon, mga agalon, ug mga kongregasyon. Giawhag niya ang mga Santos sa “pagsul-ob sa tibuok hinagiban sa Dios” (Mga Taga-Efeso 6:11).