Unit 20: Day 3

Mga Taga-Roma 1–3

Pasiuna

Si Apostol Pablo misulat og usa ka epistola, o sulat, ngadto sa mga Santos sa Roma. Didto iyang giproklamar nga ang ebanghelyo ni Jesukristo mao ang “gahum sa Dios ngadto sa kaluwasan.” Iyang gipasabut nga tungod kay nakasala ang tanang katawhan, walay usa nga maluwas pinaagi sa ilang kaugalingong binuhatan. Sila kinahanglan gayud nga maluwas pinaagi sa grasya sa Dios nga anaa pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo.

Tinguhaa ang Pagsabut sa Kahulugan sa Lisud nga mga Pulong

Importante nga mapatin-aw ang lisud nga mga pulong samtang nagtuon ka sa mga kasulatan. Makatabang kini kanimo nga mas makasabut kanila. Susiha ang mga footnote sa kasulatan, paggamit og diksyonaryo, o konsultaha ang ginikanan o magtutudlo kon makasugat ka og mga pulong sa imong pagtuon nga wala nimo masabti. Mahimong makatabang ang pagsulat sa kahulugan niini nga mga pulong sa imong mga kasulatan.

Ang mosunod nga lista makatabang nimo nga makasabut sa pipila ka mga pulong nga gigamit ni Pablo sa iyang mga epistola (mga sulat):

Ebanghelyo: “Ang plano sa Dios sa kaluwasan, napahinabo pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo. Ang ebanghelyo naglakip sa walay katapusan nga mga kamatuoran o mga balaod, mga pakigsaad, ug mga ordinansa nga gikinahanglan alang sa katawhan aron makasulod pagbalik ngadto sa atubangan sa Dios”(Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Ebanghelyo,” scriptures.lds.org).

Kaluwasan: “Aron maluwas gikan sa yutan-on ug espirituhanon nga kamatayon” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Kaluwasan,” scriptures.lds.org).

Kapaangayan: “Aron mapasaylo gikan sa silot sa sala ug ipahayag nga walay sala. Ang usa ka tawo kahatagan og kaangayan pinaagi sa grasya sa Manluluwas pinaagi sa hugot nga pagtuo diha Kaniya. Kini nga hugot nga pagtuo gipakita pinaagi sa paghinulsol ug pagsunod sa mga balaod ug mga ordinansa sa ebanghelyo. Ang Pag-ula ni Jesukristo nakahimo sa katawhan sa paghinulsol ug mahatagan og kaangayan o pasayloon gikan sa silot nga ila unta nga madawat” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Kapaangayan, Paghatag og Kaangayan,” scriptures.lds.org).

Hugot nga Pagtuo: “Ingon sa kasagaran nga paggamit diha sa mga kasulatan, ang hugot nga pagtuo mao ang pagsalig ug pagpiyal diha ni Jesukristo nga mogiya sa usa ka tawo sa pagsunod Kaniya. Ang hugot nga pagtuo kinahanglang itumong diha ni Jesukristo aron kini makagiya sa usa ka tawo ngadto sa kaluwasan” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Hugot nga Pagtuo,” scriptures.lds.org).

Halad pasig-uli: Pag-uli (ang pagpahiuli o paghimong matarung); pag-ula sa dugo (“Sumala sa paggamit diha sa mga kasulatan, ang pagtubos mao ang pag-antus sa silot alang sa usa ka buhat sa sala, nga pinaagi niana makuha ang mga sangputanan sa sala gikan sa mahinulsulon nga makasasala ug motugot kaniya sa pagpakig-uli ngadto sa Dios. Si Jesukristo mao lamang ang may katakus sa paghimo og usa ka hingpit nga pag-ula alang sa tanan nga mga katawhan” [Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Pag-ula, Pag-ula sa Dugo,” scriptures.lds.org].)

Grasya: “Ang gahum gikan sa Dios nga nagtugot sa mga lalaki ug sa mga babaye sa pagbaton og mga panalangin niini nga kinabuhi ug sa pag-angkon sa kinabuhi nga dayon ug kahimayaan human sila makapakita og hugot nga pagtuo, makahinulsol, ug makahatag sa ilang labing maayo nga panglimbasug sa paghupot sa mga sugo. Ang ingon niini nga diosnon nga panabang o kalig-on gihatag pinaagi sa kalooy ug gugma sa Dios. Matag mortal nga tawo nagkinahanglan og diosnon nga grasya tungod sa Pagkapukan ni Adan ug tungod usab sa mga kahuyang sa tawo” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Grasya,” scriptures.lds.org).

Mga Buhat: “Ang mga lihok sa usa ka tawo, maayo o dili maayo. Matag tawo pagahukman pinaagi sa iyang kaugalingon nga mga buhat” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Buhat, Mga,” scriptures.lds.org).

Balaod: “Ang mga sugo o mga lagda sa Dios diin ang tanan nga mga panalangin ug mga pagsilot gipasikad diha sa langit ug sa yuta. Kadtong kinsa mosunod sa mga balaod sa Dios makadawat sa gisaad nga mga panalangin. …

“Ang balaod ni Moises [o yanong ‘ang balaod,’ sama sa paggamit ni Pablo] mao ang usa ka balaod sa pagpangandam sa pagdala sa mga lalaki ug mga babaye ngadto kang Kristo” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Balaod,” scriptures.lds.org).

Mga Taga-Roma 1:1–17.

Ang ebanghelyo ni Jesukristo mao ang “gahum sa Dios ngadto sa kaluwasan”

Si Elder Larry Echo Hawk sa Seventy mipakigbahin og usa niya ka kasinatian isip batan-ong lalaki human mipasakop sa United States Marine Corps:

“Nailhan nako ang akong instruktor sa drill sa dihang iyang gipatiran ang pultahan sa barracks ug misulod nga namalikas.

“Human niining makahadlok nga pagpaila, misugod siya sa usa ka tumoy sa barracks ug gipangutana og tagsa-tagsa ang mga recruit. Walay gisal-angan, ang instruktor sa drill makabiaybiay gyud sa kada recruit, sa lanog nga bulgar nga pinulongan. Hangtud sa katapusan sa linya napasinggit niya ang kada marine sa tubag ingon sa gisugo: ‘Oo’ o ‘Dili, Sarhentong Instruktor.’ Dili kaayo makita kon unsa gyuy iyang gibuhat, tungod kay gipatindog kami nga ang among mga mata motan-aw nga diretso. Sa dihang turno na nako, akong namatikdan nga iyang gikuha ang akong bag ug giyabo ang mga sulod diha sa akong higdaanan sa akong luyo. Gitan-aw niya ang akong mga butang, gipunit ang usa ka butang, ug mibalik sa pag-atubang kanako. Nangandam ko sa iyang atake. Iyang gigunitan ang akong Basahon ni Mormon” (“Duol ngari Kanako, O Balay ni Israel,” Ensign o Liahona, Nob. 2012, 32).

1. Tubaga ang mosunod nga mga pangutana diha sa imong scripture study journal:

   1. Unsay imong bation kon ikaw pa ang naa sa sitwasyon ni Elder Echo Hawk?

   2. Unsa kaha ang buhaton sa instruktor sa drill?

   3. Nakasulay ka na ba og usa ka sitwasyon nga nabalaka ka nga bugalbugalan ang imong mga gituohan? Kon mao, unsa man ang mga sirkumstansya?

Samtang magtuon ka sa Mga Taga-Roma 1, pangita og mga kamatuoran nga makatabang nimo kon mag-atubang ka og pagbugalbugal o pagpanggukod tungod sa imong mga gituohan ug mga sumbanan.

Ang basahon nga mga Taga-Roma usa ka epistola, o sulat, nga gisulat ni Apostol Pablo ngadto sa mga Santos sa Roma sa hapit na matapos ang iyang misyonaryo nga mga panaw. Siya misulat niini sa pag-andam kanila alang sa iyang pag-abut, aron sa pagklaro ug pagpanalipod sa iyang mga pagtulun-an, ug pag-awhag og panaghiusa tali sa mga Judeo ug Hentil nga mga miyembro sa Simbahan. Roma—ang ulohang siyudad sa Emperyo sa Roma—napuno sa kalibutanong mga pilosopiya ug mahimong lisud nga dapit sa pagsangyaw sa ebanghelyo ni Jesukristo.

Sa Mga Taga-Roma 1:1–14 atong mabasa nga gisugdan ni Pablo ang iyang sulat pinaagi sa pagpamatuod ni Jesukristo ug sa pagpahayag sa iyang paglaum ug tinguha sa pagbisita sa mga Santos sa Roma.

Basaha ang Mga Taga-Roma 1:15–17, nga mangita sa gitudlo ni Pablo sa mga Santos sa Roma kabahin sa ebanghelyo ni Jesukristo.

Kini nga mga bersikulo nagtudlo sa mosunod nga kamatuoran: Ang ebanghelyo ni Jesukristo mao ang gahum sa Dios alang sa kaluwasan sa tanan nga naggamit og hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo. Ikonsiderar ang pagmarka sa mga pulong nga nagtudlo niini nga kamatuoran diha sa Mga Taga-Roma 1:15–17.

Ang ebanghelyo nagtudlo kanato kon sa unsang paagi kita maluwas gikan sa pisikal ug espirituhanon nga kamatayon ug makabalik ngadto sa presensya sa Dios. Kinahanglang atong gamiton ang hugot nga pagtuo kang Jesukristo aron makadawat sa mga panalangin sa kaluwasan tungod kay Iyang gipahigayon ang Pag-ula, nga naghimo sa kaluwasan nga posible.

“Alang ni Pablo, ang hugot nga pagtuo kang Jesukristo dili lang pagkauyon sa hunahuna diha sa ideya nga si Jesus mao ang Anak sa Dios, apan sa tibuok kasingkasing nga pagdawat kang Jesukristo ug sa pagsalig diha Kaniya isip ang Usa nga mihalad sa iyang Kaugalingon diha sa Pag-ula alang sa atong mga sala. Kining lawom nga pagsalig mogiya ngadto sa usa ka kinabuhi sa pagkamatinud-anon, gipakita pinaagi sa paghinulsol sa mga sala, pagpabunyag, ug pagpaningkamot sa pagpuyo sama sa gitudlo ni Jesukristo (tan-awa sa Mga Buhat 16:30–33; Mga Taga-Roma 6:1–11; 1 Mga Taga-Corinto 6:9–11). ‘[Ang] hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo … gipakita dinhi sa kinabuhi pinaagi sa pagsunod sa mga balaod ug mga ordinansa sa ebanghelyo ug sa pag-alagad ngadto ni Kristo’ (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Kaluwasan”; scriptures.lds.org)” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 334).

Usa ka baruganan nga atong mahibaloan gikan sa Mga Taga-Roma 1:16 mao nga samtang kita makaangkon og pagpamatuod nga ang ebanghelyo ni Jesukristo adunay gahum sa pagluwas sa matag usa kanato, niana kita dili maulaw sa pagpakigbahin niini ngadto sa uban.

2. Tubaga ang mosunod nga pangutana diha sa imong scripture study journal: Ngano kaha nga ang pagkaangkon og pagpamatuod sa ebanghelyo ni Jesukristo makatabang kanato nga makabaton og kaisug nga atong gikinahanglan aron mopakigbahin niini sa uban?

Basaha pa og dugang ang kasinatian ni Elder Echo Hawk uban sa sarhento sa drill:

“Nagpaabut ko nga iya kong singgitan; hinoon, mipaduol siya nako ug mihunghong, ‘Mormon ka ba?’

“Ingon sa gisugo, misinggit ako, ‘Oo, Sarhentong Instruktor.’

“Nagpaabut ako sa pinakangil-ad. Hinoon, mihunong og kadiyot ug mipataas sa iyang kamot nga naggunit sa akong Basahon ni Mormon ug sa hinay kaayo nga tingog, miingon siya, ‘Mituo ka ba niini nga libro?’

“Pag-usab misinggit ako, ‘Oo, Sarhentong Instruktor.’

“Niini nga punto nasiguro kong mobiay-biay siya nako mahitungod sa mga Mormon ug sa Basahon ni Mormon, apan nagbarug lamang siya nga hilum. Paglabay sa pipila ka gutlo mibalik siya sa akong higdaanan ug gihinay pagbutang ang akong Basahon ni Mormon. Unya mipadayon siyag lakaw lapas nako nga mipadayon sa pagbiay-biay ug pagyubit og ngil-ad nga pulong sa tanang nahibilin nga mga recruit” (“Duol ngari Kanako, O Balay ni Israel,” 32).

Hunahunaa kon sa unsang paagi ang tubag ni Elder Echo Hawk usa ka maayo nga ehemplo sa baruganan nga gitudlo diha sa Mga Taga-Roma 1:16.

Basaha ang nahibilin nga pamahayag ni Elder Echo Hawk: “Kanunay akong nahibulong nganong wala ako apila sa isug nga Marine Corps nga sarhento nianang adlawa. Apan ako mapasalamaton nga nakasulti sa walay pag-ukon-ukon, ‘Oo, ako miyembro sa Ang Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw’ ug ‘Oo, ako nasayud nga ang Basahon ni Mormon tinuod.’ Kini nga pagpamatuod usa ka mahal nga gasa nga gihatag ngari nako pinaagi sa Espiritu Santo” (“Duol ngari Kanako, O Balay ni Israel,” 32).

3. Tubaga ang mosunod nga mga pangutana diha sa imong scripture study journal:

   1. Kanus-a ka o imong kaila nakapakita og kaisug ug wala maulaw sa pagpakigbahin sa ebanghelyo ni Jesukristo?

   2. Unsa ang imong pagpamatuod sa ebanghelyo ni Jesukristo?

   3. Unsa ang pipila ka paagi nga naglig-on ka sa imong pagpamatuod sa ebanghelyo? Unsa pa ang imong mabuhat aron mas molig-on pa ang imong pagpamatuod? Pagsulat og usa ka tumong nga imong mabuhat karong semanaha nga makatabang sa paglig-on sa imong pagpamatuod.

Mga Taga-Roma 1:18–3:23

Ang tanang katawhan nakasala ug nakabsan sa himaya sa Dios

Sa panahon ni Pablo, pipila sa mga Hentil nga Kristiyanos nagtinguha sa pagpangatarungan sa imoral o makasasala nga kinaiya pinaagi sa paghatag og gibug-aton sa kalooy sa Dios ug sa pagbaliwala sa Iyang hingpit nga kaangayan. Agig dugang, ang ubang mga Judeo nga Kristiyanos mituo gihapon nga ang pagsunod sa balaod ni Moises gikinahanglan alang sa kaluwasan. Si Apostol Pablo nagtinguha sa pagkorihir niining duha ka mga sayop nga pagtuo.

Basaha ang Mga Taga-Roma 1:22–31, nga mangita sa mga sala nga gibuhat sa mga Hentil.

Diha sa Mga Taga-Roma 1:25, unsa sa imong hunahuna ang gipasabut sa pagsimba ug pagserbisyo sa “binuhat ug wala nila simbaha ug alagara ang Magbubuhat”?

Ang mga pulong sama sa “nanag-usab sa kagamitan nga tiunay sa ilang pagkababaye ngadto sa kagamitan nga supak sa kinaiya” sa Mga Taga-Roma 1:26 ug “nanagbiya sa ilang tiunayng kalabutan ngadto sa babaye” sa Mga Taga-Roma 1:27 nagpasabut sa tomboy ug bayot nga mga kinaiya. Aron mas masabtan ang posisyon sa Simbahan mahitungod sa tinomboy ug binayot nga kinaiya, basaha ang mosunod nga mga pamahayag:

“Ang kinaiya nga binayot [homosekswal] ug tinomboy usa ka grabe nga sala. Kon kamo makamatikod sa inyong kaugalingon nga nanlimbasug sa pagkaibog sa samang sekso o gidani sa pag-apil sa dili angay nga binuhatan, pangayo og tambag sa inyong mga ginikanan ug bishop. Sila motabang kaninyo” (Alang sa Kalig-on sa Kabatan-onan [booklet, 2011], 36).

“Ang pagkabayot ug pagkalakin-on nga kalihokan … supak kini sa mga katuyoan sa tawhanon nga pagkasekswal (tan-awa sa Mga Taga-Roma 1:24–32). Nagtuis kini sa mahigugmaong pakigrelasyon ug makapugong sa mga tawo sa pagdawat og mga panalangin nga makita sa kinabuhi sa pamilya ug sa makaluwas nga mga ordinansa sa ebanghelyo” (Matinud-anon sa Tinuhoan: Usa ka Pakisayran sa Ebanghelyo [2004], 93).

“Klaro ang doktrinal nga posisyon sa Simbahan: Ang sekswal nga kalihokan kinahanglang mahitabo lamang tali sa lalaki ug babaye nga minyo. Hinoon, kana kinahanglan dili gayud gamiton isip rason sa pagkadili mabination. Si Jesukristo, nga atong gisunod, tin-aw sa Iyang panghimaraut sa sekswal nga imoralidad, apan dili gayud mapintas. Iyang tinguha kanunay ang pagdasig sa indibidwal, dili gayud ang pagdaot niini. …

“Ang Simbahan nag-ila sa kalainan tali sa sama nga sekso nga pagkaibog ug kinaiya. Samtang ang pagmintinar niana nga mga pagbati ug mga kahilig ngadto sa sama nga sekso dili mismo makasasala, ang pag-apil sa homosekswal nga kinaiya nasukwahi sa ‘doktrinal nga baruganan, pinasikad sa sagrado nga kasulatan … nga ang kaminyoon tali sa usa ka lalaki ug usa ka babaye mahinungdanon sa plano sa Tiglalang alang sa walay katapusan nga destinasyon sa Iyang mga anak’ [‘First Presidency Statement on Same-Gender Marriage’]” (“Same-Sex Attraction,” topics.lds.org).

Nganong importante man alang kanato nga makasabut sa mga pagtulun-an sa mga propeta ug mga apostoles sa Ginoo mahitungod sa tinomboy ug binayot nga kinaiya?

Sa Mga Taga-Roma 2:1–3:8 si Pablo mitudlo nga ang tanang katawhan pagahukman sumala sa ilang mga buhat ug iyang gipakita nga ang pagkadili matarung sa mga Judeo nahitabo gumikan sa ilang pagsunod sa balaod ni Moises sa makita nga paagi apan wala sa sulod kanila.

Basaha ang Mga Taga-Roma 3:9–12, 23, nga mangita kon kinsa ang giingon ni Pablo nga naapektohan sa sala.

Ikonsiderar ang pagmarka diha sa bersikulo 23 kon unsay epekto sa atong mga sala ngari kanato.

Usa ka kamatuoran nga gitudlo niini nga bersikulo mao nga makasala ang tanang tawo nga may tulubagon ug nanginahanglan sa kapasayloan sa Dios. Sa unsang paagi kini nga kamatuoran makatabang kanato nga mas makasabut nganong nagkinahanglan kita ni Jesukristo?

Samtang magpadayon ka sa pagtuon sa Mga Taga-Roma 3, pangita og mga kamatuoran nga gitudlo ni Pablo nga nagtanyag kanato og paglaum gikan sa atong makasasala nga kahimtang.

Mga Taga-Roma 3:24–31

Ang tanang katawhan mahimong mahatagan og kaangayan [pagamatarungon] pinaagi sa matinud-anon nga pagdawat sa Pag-ula ni Kristo

Human magpasabot nga tanan kita makabuhat og sala ug sa ingon mobarug nga ipanghimaraut atubangan sa Dios tungod kay Siya dili modawat og sala, diha sa Mga Taga-Roma 3:24–31 si Apostol Pablo mitudlo kon sa unsang paagi kana nga kahimtang mabuntog pinaagi sa hugot nga pagtuo diha sa Pag-ula ni Jesukristo. Aron makasabut niini nga mga bersikulo, kinahanglan nimong masabtan ang kahulugan sa mosunod nga mga pulong: nahatagan og kaangayan nagpasabut nga napasaylo gikan sa silot alang sa sala ug gideklarar nga walay sala, grasya mao ang diosnon nga panabang o kalig-on nga gihatag pinaagi sa kalooy ug gugma sa Dios, ug halad pasig-uli nagpasabut sa pag-ula.

Basaha ang Mga Taga-Roma 3:24–26, nga ipuli ang mga kahulugan nga gihatag sa ibabaw. Mahimo nimong markahan sa Mga Taga-Roma 3:24 kon sa unsang paagi kita nahatagan og kaangayan, o gideklarar nga takus nga maanaa sa presensya sa Dios.

Ang Joseph Smith Translation sa Mga Taga-Roma 3:24 nag-usab sa mga pulong nga ingon nga gasa ngadto sa lamang (tan-awa sa Joseph Smith Translation, Romans 3:24 ). Bisan tuod ang atong maayong mga buhat makatabang sa pagpakita sa atong hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo, kita dili makaangkon o mahimong angay sa kaluwasan pinaagi niadto nga mga buhat tungod kay, sama sa gitudlo ni Pablo sa Mga Taga-Roma 3:23, kitang tanan nakasala ug, busa, nakabsan sa kaluwasan. Pinaagi lamang sa grasya sa Dios—Iyang balaanon nga kalig-on ug makaabag nga gahum—nga kita maluwas.

Timan-i sa Mga Taga-Roma 3:25–26 nga kadtong mituo ug adunay hugot nga pagtuo kang Jesukristo mahatagan og kaangayan pinaagi sa grasya sa Dios. Hinumdumi nga ang mga pulong nga tinuohan ug hugot nga pagtuo nagpasabut sa tibuok kasingkasing nga pagdawat kang Jesukristo nga mogiya sa tawo nga mahimong miyembro sa Iyang Simbahan uban sa kaandam sa pagsunod sa Iyang mga sugo ug magmasulundon sa mga ordinansa sa ebanghelyo. Gikan niini nga mga bersikulo atong makat-unan ang mosunod nga baruganan: Pinaagi sa matinud-anong pagdawat sa Pag-ula ni Jesukristo, ang tanang katawhan mahatagan og kaangayan ug makadawat og kaluwasan.

Pamalandongi ang imong panginahanglan og Manluluwas, si Jesukristo, aron makadawat og kaluwasan. Pagsulat og pipila ka mga paagi nga imong mapakita ang matinud-anon nga pagdawat sa Pag-ula sa Manluluwas:

Ikonsiderar ang pagpakigbahin sa imong mga pagbati ug mga pagpamatuod kabahin ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula ngadto sa usa ka tawo nga tingali makabenipisyo kon makadungog kabahin sa Manluluwas.

Sa Mga Taga-Roma 3:27–31 si Pablo mihatag og gibug-aton pag-usab nga ang mga Judeo ug mga Hentil mahatagan og kaangayan pinaagi sa hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo. Pinaagi sa pagduol ngadto kang Jesukristo diha sa hugot nga pagtuo, sila nagtuman, o “gipabarug … ang kasugoan” ni Moises (Mga Taga-Roma 3:31), nga nagpunting ngadto kang Kristo.

4. Isulat ang mosunod sa ubos sa mga assignment karong adlawa diha sa imong scripture study journal:

   Akong natun-an ang Mga Taga-Roma 1–3 ug nahuman kini nga leksyon sa (petsa).

   Dugang nga mga pangutana, mga hunahuna, ug mga panabut nga gusto nakong ipakigbahin sa akong magtutudlo: