Pasiuna ngadto sa Juan
Nganong Kinahanglang Tun-an Kini nga Basahon?
Sa panahon sa nagkagrabeng pagpanggukod batok sa mga Kristiyano, nagkadako nga apostasiya, ug panaglalis kabahin sa kinaiya ni Jesukristo, si Apostol Juan mirekord sa iyang pagpamatuod sa Manluluwas. Ang pagtuon sa Ebanghelyo ni Juan makatabang kanimo nga makaila sa Langitnong Amahan pinaagi sa pagpangalagad sa Iyang Anak, si Jesukristo. Ang istorya ni Juan nagtudlo nga kadtong nagpuyo sumala sa mga pagtulun-an ni Jesukristo makadawat og talagsaong mga panalangin, lakip ang kinabuhing dayon.
Kinsa ang Nagsulat Niini nga Basahon?
Si Apostol Juan ang misulat niini nga basahon. Sa tibuok basahon iyang gihinganlan ang iyang kaugalingon isip ang “tinun-an nga hinigugma ni Jesus” (tan-awa sa Juan 13:23; 19:26; 20:2; 21:7, 20).
Si Juan ug ang iyang igsoon nga si Santiago mga mangingisda (tan-awa sa Mateo 4:21). Sa wala pa nahimong usa ka disipulo ug Apostol ni Jesukristo, si Juan usa ka sumusunod ni Juan Bautista (tan-awa sa Juan 1:35–40; Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Juan, Anak nga Lalaki ni Zebedeo,” scriptures.lds.org).
Kanus-a ug Asa Kini Gisulat?
Kita wala gayud masayud kon kanus-a gisulat ni Juan kini nga basahon. Gisugyot nga mga petsa sa pagsulat niini naggikan sa A.D. 60 hangtud A.D. 100. Ang mga unang Kristiyano nga mga magsusulat sa ikaduha nga siglo A.D. misugyot nga gisulat ni Juan kini nga basahon sa Efeso sa Asia Minor (modernong Turkey).
Ngadto kang Kinsa Kini Gisulat ug Ngano?
Bisan tuod ang mga sinulat ni Juan gituyo alang sa tanan, ang iyang mensahe aduna usab piho nga mambabasa. Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles misulat: “Ang ebanghelyo ni Juan mao ang istorya alang sa mga santos; kini labing importante mao ang ebanghelyo alang sa Simbahan” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 1:65). Si Juan mipahayag nga ang iyang tuyo sa pagsulat niini nga basahon mao ang pag-aghat sa uban sa “[pagtuo] nga si Jesus mao ang Kristo, ang Anak sa Dios; ug nga sa pagtuo makabaton kamog kinabuhi diha sa Iyang ngalan” (Juan 20:31). “Ang mga eksena gikan sa kinabuhi ni Jesus nga gihulagway [ni Juan] gipili og maayo ug gihan-ay uban niini nga katuyoan” (Bible Dictionary sa LDS English version sa Biblia, “John, Gospel of”).
Unsa ang Pipila sa Kalainan Niini nga Basahon?
Mga 92 porsyento sa materyal diha sa Ebanghelyo ni Juan dili makita diha sa uban nga mga istorya sa Ebanghelyo. Kini tingali tungod kay ang gitumong nga mambabasa ni Juan—mga miyembro sa Simbahan kinsa aduna nay pagsabut kabahin ni Jesukristo—lahi kaayo sa gitumong nga mambabasa ni Mateo, Marcos, ug Lucas. Sa pito ka mga milagro nga gireport ni Juan, lima ang wala marekord sa bisan asa sa uban nga Ebanghelyo. Samtang si Mateo, Marcos, ug Lucas mipresentar og ubay-ubay nga mga impormasyon kalabut sa pagpangalagad ni Jesus sa Galilea, si Juan mirekord og daghang mga kalihokan nga nahitabo sa Judea. Ang Ebanghelyo ni Juan naglangkub og daghan nga mga doktrina, diin pipila sa mahinungdanong mga tema niini mao ang kabalaan ni Jesus isip ang Anak sa Dios, ang Pag-ula ni Kristo, ang kinabuhi nga dayon, ang Espiritu Santo, ang panginahanglan nga matawo pag-usab, ang kaimportante sa paghigugma sa uban, ug ang kaimportante sa pagtuo sa Manluluwas.
Si Juan mihatag og gibug-aton sa kabalaan ni Jesukristo isip ang Anak sa Dios Si Juan mirekord og sobra sa 100 ka paghisgut ni Jesus sa Iyang Amahan, uban sa sobra sa 20 ka paghisgut diha sa Juan 14 lamang. Usa sa dagkong mga kontribusyon ni Juan mao ang iyang paglakip sa mga pagtulun-an sa Manluluwas sa Iyang mga disipulo diha sa takna sa wala pa Siya gidakop, lakip ang talagsaong Pag-ampo ni Jesus alang sa Iyang mga disipulo, gihalad nianang gabii nga nag-antus Siya sa Getsemani. Kini nga bahin sa istorya ni Juan (Juan 13–17) nagrepresentar sa labaw sa 18 ka porsyento sa mga pahina diha sa Juan, naghatag kanato og mas dakong pagsabut sa doktrina sa Manluluwas ug unsay Iyang gipaabut sa Iyang mga disipulo.
Outline
Juan 1. Si Juan nagpamatuod sa pagkabalaan ug misyon ni Jesukristo sa kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta sa pagtanyag og kaluwasan sa tanang katawhan. Si Juan nagrekord sa bunyag ni Jesus ug ang pagtawag sa pipila sa Iyang mga disipulo.
Juan 2–4. Si Jesukristo nag-usab sa tubig ngadto sa bino. Siya nagtudlo kang Nicodemo mahitungod sa espirituhanong pagpakatawo og usab ug nagpamatuod ngadto sa babaye didto sa atabay nga Siya mao ang Kristo. Siya nag-ayo sa anak sa usa ka opisyal.
Juan 5–7. Ang Manluluwas nag-ayo sa tawo nga bakol didto sa tuburan sa Betsata ug nagsangyaw sa Iyang balaan nga gahum ug awtoridad. Siya nagpakaon sa kapin sa 5,000 ka mga tawo agig pagpangandam alang sa iyang pagtudlo nga Siya ang Tinapay sa Kinabuhi, namahayag nga Siya mao ang Mesiyas, ug nagpahayag sa Fiesta sa mga Payag nga kadto lamang modawat Kaniya ang makadawat og kinabuhing dayon.
Juan 8–10. Pinaagi sa kasinatian sa babaye nga naabtan nga nanapaw, si Jesus nagtudlo mahitungod sa kapuangod ug paghinulsol. Siya nagpahayag sa iyang Kaugalingon nga mao si Jehova, ang halangdon nga Ako Mao. Siya nag-ayo sa usa ka tawo nga gipakatawo nga buta ug naghulagway sa iyang Kaugalingon isip ang Maayong Magbalantay, kinsa nahigugma ug nagtugyan sa Iyang kinabuhi alang sa Iyang karnero.
Juan 11–13. Si Jesukristo nagbuhi ni Lazaro gikan sa mga patay, nagpakita sa Iyang gahum batok sa kamatayon. Siya madaugon nga misulod sa Jerusalem. Panahon sa Katapusang Panihapon, si Jesus naghugas sa mga tiil sa Iyang mga disipulo ug nagtudlo kanila sa paghigugma sa usag usa.
Juan 14–16. Si Jesus nagtudlo sa Iyang mga disipulo sa relasyon tali sa gugma ug pagkamasulundon. Siya nagsaad nga mopadala sa Maghuhupay (ang Espiritu Santo) ug personal nga mangalagad sa Iyang mga disipulo. Siya nagpahayag nga Siya mao ang Tinuod nga Tanum ug nga Siya nakabuntog sa kalibutan.
Juan 17–19. Si Jesus naghalad sa Pag-ampo alang sa Iyang mga disipulo ug niadtong motuo sa ilang pagsangyaw. Siya gibudhian, gidakop, gitaral, ug gihukman. Human sa pag-antus sa krus, Siya namatay ug gilubong.
Juan 20–21. Ang nabanhaw nga Si Jesukristo nagpakita ngadto ni Maria Magdalena didto sa Tanaman nga Lubnganan, ug unya ngadto sa uban sa Iyang mga disipulo didto sa Jerusalem. Nagpakita siya ngadto sa pito sa mga disipulo sa Dagat sa Galilea ug gisangunan si Pedro nga pangulohan ang mga disipulo sa pagpangalagad sa uban.