Laipelí
Te u lava fēfē ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi fakafehoanakí ke akoʻi ʻaki e niʻihi kehé kau ki he Fakalelei ʻo Sīsū Kalaisí?


Te u lava fēfē ʻo fakaʻaongaʻi e ngaahi fakafehoanakí ke akoʻi ʻaki e niʻihi kehé kau ki he Fakalelei ʻo Sīsū Kalaisí?

Ke tokoniʻi e niʻihi kehé ke mahino kiate kinautolu ha foʻi fakakaukau fakalaumālie ʻoku mahinongataʻa ʻo hangē ko e Fakaleleí, ʻoku ʻaonga ke fakafehoanaki ia ki ha faʻahinga meʻa moʻoni mo angamaheni. ʻOku faʻa ngāue ʻaki ʻe he ʻEikí mo ʻEne kau palōfitá ha ngaahi meʻa pe aʻusia angamaheni ke tokoniʻi ʻaki kinautolu ʻoku nau akoʻí ke mahino e ngaahi tefitoʻi moʻoni fakalaumālié. ʻI heʻetau ako e ngaahi fakafehoanaki ko ʻení, ʻe lava ke mahino lelei ange kiate kitautolu ʻa e Fakaleleí, pea ʻe lava ke ola lelei ange ʻetau akoʻi ia ki he niʻihi kehé.

Teuteuʻi fakalaumālie koe

Ko e hā ha ngaahi fakafehoanaki pe ngaahi meʻa ʻoku fakaʻaongaʻi he ngaahi lēsoní, kuo tokoni atu ke toe mahino lelei ange ʻa e Fakaleleí kiate koe?

Ko e hā ha ngaahi faingamālie ʻoku maʻu ʻe he toʻu tupú ke akoʻi e Fakaleleí ki ha niʻihi kehe? ʻE lava ke tokoniʻi fēfē ʻa e toʻu tupú ʻe hono fakaʻaongaʻi ʻo e fakafehoanakí ke ola lelei ange ʻenau akoʻí?

ʻĪsaia 1:18 (ʻOku fakaʻaongaʻi ʻe ʻĪsaia ʻa e sinoú mo e fulufuluʻisipí ke akoʻi ʻaki e fakatomalá)

Mātiu 11:28–30 (ʻOku fakafehoanaki ʻe he Fakamoʻuí ʻa ʻEne tokoni mai kiate kitautolú ki ha haʻamonga)

Luke 15:11–32 (Talanoa fakatātā ʻo e foha maumaukoloá)

2 Nīfai 1:15 (ʻOku fakafehoanaki ʻe Līhai ʻa e huhuʻí ki hono takatakaiʻi ia ʻe he ʻofa ʻa e ʻOtuá)

Jeffrey R. Holland, “Feluteni Ai e Fakamaau Totonú, ʻOfá, mo e ʻAloʻofá,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 104–6

D. Todd Christofferson, “Huhuʻí,”Ensign pe Liahona, Mē 2013, 109–12

Dallin H. Oaks, “Ko e Fakaleleí mo e Tuí,”Liahona, ʻEpeleli 2008, 8–13.

Vitiō: “The Mediator”

Ko e faiako ‘i he founga ‘a e Fakamo‘uí

Naʻe vahevahe ʻe he Fakamoʻuí ha ngaahi talanoa faingofua, ngaahi talanoa fakatātā, mo e ngaahi sīpinga moʻoni ʻoku hoko ʻi he moʻuí ʻa ia naʻe tokoni ke ʻiloʻi ʻe kinautolu naʻá Ne akoʻí ʻa e ngaahi lēsoni ki he ongoongoleleí ʻi he māmani naʻá ne takatakaiʻi kinautolú. Te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi e toʻu tupú ke nau faiako ʻi he founga ʻa e Fakamoʻuí? (Vakai,Akoʻi ʻo e Ongoongoleleí ʻi he Founga ʻa e Fakamoʻuí, 4–5.)

Fai hano fakafehokotaki

Lolotonga e ngaahi ʻuluaki miniti ʻo e kalasi kotoa pē, tokoni ki he toʻu tupú ke nau fakafehokotaki e ngaahi meʻa ʻoku nau ako ʻi he ngaahi feituʻu kehekehe (hangē ko e ako fakatāutahá, seminelí, ngaahi kalasi kehe ʻa e Siasí, pe ngaahi meʻa ne nau aʻusia mo honau ngaahi kaungāmeʻá). Te ke lava fēfē ʻo tokoniʻi kinautolu ke nau sio ki heʻene felāveʻi mo e ongoongoleleí ʻi he moʻui fakaʻahó? ʻE ala tokoni atu e ngaahi fakakaukau ʻi laló:

  • Fehuʻi ange ki he toʻu tupú pe ko e hā kuo fai ʻe heʻenau kau faiakó, honau kau takí, mo e mātuʻá ke tokoni ke mahino kiate kinautolu e Fakaleleí.

Ako fakataha

ʻE lava e ngaahi ʻekitivitī takitaha ʻi laló ʻo tokoni ki he toʻu tupú ke nau ako e founga hono fakaʻaongaʻi ʻo e fakafehoanakí ke akoʻi ʻaki e Fakaleleí ki he niʻihi kehé. Muimui ʻi he ueʻi ʻa e Laumālié ʻo fili ha ʻekitivitī ʻe taha pe lahi ange ʻe ʻaonga taha ki hoʻomou kalasí:

  • Huluʻi e vitiō ko e “The Mediator.” Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau ngāue fakafoʻituitui ki hono lisi ʻo e ngaahi konga kehekehe ʻo e fakafehoanaki ʻoku fakaʻaongaʻi ʻe Palesiteni Poiti K. Pēká (hangē ko e taha ʻoku moʻua ki aí, tokotaha ʻoku moʻuá, ko e moʻuá, mo e hā fua) pea tohiʻi e meʻa ʻoku nau takitaha fakafofongaʻí. Vahevahe e kalasí ke nau tautau toko ua, pea kole ange ke nau feakoʻiʻaki ʻiate kinautolu ʻa e Fakaleleí ʻo fakaʻaongaʻi e fakafehoanaki ʻa Palesiteni Pēká. ʻOku tokoniʻi fēfē ʻe he fakafehoanaki ko ʻení e toʻu tupú ke mahino ange ʻa e Fakaleleí?

  • Kole ki he toʻu tupú ke nau fakakaukauʻi pea vahevahe ha ngaahi sīpinga ʻo ha ngaahi fakafehoanaki ʻi he folofolá ʻe lava ke fakaʻaongaʻi ke akoʻi ʻaki ʻa e Fakaleleí (hangē ko ʻení, vakai ki he ngaahi potufolofola ʻoku ʻoatu he fokotuʻutuʻu ko ʻení). Ko e hā ʻoku nau ako mei he ngaahi fakafehoanaki ko ʻení ʻo kau ki he Fakaleleí? Tohiʻi he palakipoé, “ʻOku tatau ʻa e__________ mo e __________.” Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau fakafonu e ʻuluaki konga ʻoku fakaava atú ʻaki ha tefitoʻi moʻoni ʻoku felāveʻi mo e Fakaleleí (hangē ko e fakatomalá, fakamolemolé, pe toetuʻú) pea konga hono ua ʻoku fakaava atú ʻaki ha faʻahinga meʻa angamaheni te nau lava ʻo fakaʻaongaʻi ke akoʻi ʻaki e tefitoʻi moʻoni ko iá. ʻOange ha ngaahi faingamālie lahi ke akoako ai ʻe he toʻu tupú e founga fakafaiako ko ʻení.

  • Vahevahe e kalasí ki ha kulupu ʻe ua. Tuku ki ha kulupu ʻe taha ke nau lau mo aleaʻi ʻa e talanoa ʻa  ʻEletā Jeffrey R. Holland ʻo kau ki he ongo tautehina naʻá na kaka ʻi he pā maka [canyon wall] (ʻi heʻene lea ko ia ko e “Feluteni Ai e Fakamaau Totonú, ʻOfá, mo e ʻAloʻofá”). Kole ki he kulupu ʻe tahá ke nau lau mo aleaʻi ʻa e sīpinga ʻa ʻEletā Tāleni H. ʻOakesi ʻo ha fuʻu ʻakau ne mapelu holo ʻi he havilí (ʻi heʻene lea “Ko e Fakaleleí mo e Tuí”). Kole ki he kulupu takitaha ke nau akoʻi ki he kulupu ʻe tahá ʻa e meʻa naʻa nau ʻilo mei he fakafehoanaki naʻa nau ako ʻo kau ki he Fakaleleí. 

  • Fakaafeʻi e toʻu tupú ke toe vakaiʻi e talanoa kau kia Sione Valasoní mo Sela ʻi he lea ʻa ʻEletā Christofferson “Huhuʻí.” Ko e hā ʻoku nau ako mei he ongo talanoa ko ʻení ʻo kau ki he Fakaleleí?  Te nau fakaʻaongaʻi fēfē kinaua ke akoʻi e niʻihi kehé? Ko e hā ha ngaahi aʻusia tatau mei heʻenau moʻuí te nau lava ʻo fakaʻaongaʻi ke akoʻi e niʻihi kehé kau ki he Fakaleleí?

Kole ki he toʻu tupú ke nau vahevahe e meʻa naʻa nau ako he ʻaho ní. ʻOku mahino nai kiate kinautolu e founga hono fakaʻaongaʻi ʻo e fakafehoanakí ke akoʻi ʻaki e Fakaleleí ki he niʻihi kehé? ʻOku ʻi ai mo haʻanau toe ngaahi fehuʻi kehe? ʻE ʻaonga nai hano fakamoleki ha taimi lahi ange ʻi he tefitó ni?

Tokoni fakafaiakó

“ ʻOku ʻikai fakakaukau ha faiako ia ʻoku taukei ʻo peheni, ʻKo e hā e meʻa ʻoku totonu ke u fai ʻi he kalasí he ʻaho ní?’ ka ʻokú ne fehuʻi, ‘Ko e hā ha meʻa ʻe fai ʻe heʻeku kau akó ʻi he kalasí he ʻahó ni?’; ʻikai, ‘Ko e hā ha meʻa te u akoʻi he ʻahó ni?’ ka [ko e], ‘Te u tokoniʻi fēfē ʻeku kau akó ke nau ʻiloʻi e meʻa ʻoku fie maʻu ke nau ʻiló?’” (Virginia H. Pearce, ʻi he ʻOku ʻIkai ha Ui ʻe Mahuʻinga Ange ʻi he Faiakó [1999], 68).

Fakaafeʻi ke ngāue

  • Kole ki he toʻu tupú ke nau fakakaukau ki he meʻa ne nau ako he ʻahó ni ʻo kau ki he akoʻí. Ko e hā ʻoku nau ongoʻi ke fai ke akoʻi ʻaki e Fakaleleí ki he niʻihi kehé?Kapau ʻe lava, pea tuku ke nau feakoʻiʻaki ʻiate kinautolu lolotonga e kalasí, pe aleaʻi ke nau faiako ʻi ha ngaahi feituʻu kehe.

  • Fai hoʻo fakamoʻoni ki he ngaahi tāpuaki ko ia ʻe lava ke ʻomi ʻe he toʻu tupú ki he niʻihi kehé ʻi heʻenau akoʻi ʻa e Fakaleleí.

Paaki