Laipelí
Te u fakamatalaʻi fēfē ʻa e mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí ki he niʻihi kehé?


Te u fakamatalaʻi fēfē ʻa e mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí ki he niʻihi kehé?

Ko e tokolahi taha ʻo e kakaí te nau maʻu ha faingamālie ke vahevahe ʻa e ngaahi moʻoni ongoongoleleí mo e niʻihi kehé. Koeʻuhí ʻoku lahi ha ngaahi fakakaukau fepakipaki kehekehe fekauʻaki mo e nofomalí mo e fāmilí ʻi he māmaní he ʻahó ni, ʻoku mātuʻaki mahuʻinga ke tau ʻilo e founga hono fakamatalaʻi e mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí ʻi he palani ʻa e Tamai Hēvaní. ʻI heʻetau fai iá, ʻoku totonu ke tau fakapapauʻi ʻoku tau fakamatalaʻi nounou mo mahino ʻetau tuí, ʻi he fakahinohino ʻa e Laumālié, koeʻuhí ke lava ʻo mahino ki he kakai kehé ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí.

Teuteuʻi fakalaumālie koe

Kuó ke tokoni fēfē ke mahino ki he niʻihi kehé hoʻo tui fekauʻaki mo e nofomalí pea mo e fāmilí? Ko e hā ha ngaahi founga kuó ke fakamatalaʻi ʻaki e ngaahi fakakaukau hangē ko e mali taʻengatá ki he kaungāmeʻa ʻoku ʻikai kau ki he Siasí?

Ko e hā ha ngaahi aʻusia mo ha ngaahi fakakaukau ʻoku nau takiekina e fakakaukau ʻa e toʻu tupú ʻo kau ki he nofomalí pea mo e fāmilí? Te ke lava fēfē ʻo teuteuʻi kinautolu ke fakamatalaʻi ʻa e ngaahi moʻoni fekauʻaki mo e nofomalí mo e fāmilí ki he niʻihi kehé?

Ngāue ʻaki ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻi laló ke mahino lahi ange ʻa e founga ke fakamatalaʻi hono mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí. ʻE tokoni hoʻo ngaahi aʻusia ʻi hono fakamatalaʻi ʻo e tokāteliné ki he niʻihi kehé ke ke akoʻi lelei ia. Fakakaukauʻi e founga ʻe lava ai e ngaahi ʻekitivitī ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení ʻo tokoni ke ako e toʻu tupú ke faiako.

Ko e Fāmilí: Ko ha Fanongonongo ki Māmani,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2010, 129

Neil L. Andersen, “Ngaahi Faingataʻa Fakalaumālié,” Ensign pe Liahona, Mē 2014, 18-21

D. Todd Christofferson, “ ʻUhinga ʻo e Malí, ʻUhinga ʻo e Fāmilí,” EnsignpeLiahona, Mē 2015, 50–53

Malí,” Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí (2004), 113–117

“Mali Taʻengatá” mo e “Ngaahi Temipalé mo e Hisitōlia Fakafāmilí,” Malangaʻaki ʻEku Ongoongoleleí (2004), 98–100

Ko e faiako ‘i he founga ‘a e Fakamo‘uí

Naʻe fakaafeʻi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa kinautolu naʻá Ne akoʻí ke nau ngāueʻi e tuí mo moʻui ʻaki e ngaahi moʻoni naʻá Ne akoʻí. Naʻe fakataumuʻa ‘Ene ako kotoa pē ke tokoniʻi Hono kau muimuí ke nau moʻui ʻaki e ongoongoleleí ‘aki honau lotó kotoa. Te ke tokoniʻi fēfē ʻa e toʻu tupú ke nau ngāue ʻi he tui ki he ngaahi meʻa ʻoku nau akó?

ʻĪmisi

Vitiō: “Tuku ke Tau Faiako”

Mamata lahi ange

ʻAi ke fakafehokotaki

Lolotonga e ngaahi fuofua miniti ʻo e kalasi kotoa pē, tokoni ke ʻai ke fakafehokotaki ʻe he toʻu tupú ʻa e ngaahi meʻa ʻoku nau ako ʻi he ngaahi feituʻu kehekehé (hangē ko e ako fakatāutahá, seminelí, ngaahi kalasi kehe ʻa e Siasí, pe ngaahi meʻa ne hoko kiate kinautolu mo honau kaungāmeʻá). Ko e hā ha founga te ke lava ʻo tokoni ai ke nau mamata ki hono mahuʻinga ʻo e ongoongoleleí ʻi he moʻui fakaʻahó? ʻE ala tokoni atu e ngaahi fakakaukau ʻi laló:

  • Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau fakamatalaʻi e anga hono fakafōtunga ʻe ha mēmipa ʻo e fāmilí ha tefitoʻi moʻoni ʻo e ongoongoleleí kiate kinautolu.

  • Fakaafeʻi ha taha ʻoku lea ʻi ha lea fakafonua kehe (kapau ʻe lava, ko ha mēmipa pē ʻo e kalasí) ke haʻu ki he kalasí ʻo lea ʻi he lea fakafonua ko iá. Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau fakamatalaʻi e tatau ʻo e fakafanongo ki ha lea fakafonua ʻoku ʻikai mahino kiate kinautolú mo e fakafanongo ki hono fakamatala ʻe he kāingalotu ʻo e Siasí ʻa e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ki he niʻihi kehé ʻo ngāue ʻaki e ngaahi lea ʻoku ʻikai angamahení, hangē ko e mali taʻengatá, silá, pe puleʻanga fakasilesitialé.

Ako fakataha

ʻE tokoni ʻa e ngaahi ʻekitivitī takitaha ʻi laló ki he toʻu tupú ke nau ako e anga hono fakamatalaʻi ki he niʻihi kehé hono mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí. Muimui ʻi he ueʻi ʻa e Laumālié, ʻo fili ha ʻekitivitī ʻe taha pe lahi ange ʻe ʻaonga lelei taha ki hoʻo kalasí:

  • Kole ki he toʻu tupú pe kuo kole ange ke nau fakamatalaʻi ʻa e tuʻunga ʻo e Siasí ʻi he mali ʻa e tangata mo e tangatá pe fefine mo e fefiné. Naʻe fēfē ʻenau talí? Fakaafeʻi kinautolu ke nau lau ʻa e ngaahi palakalafi kuo filifili mei he lea ʻa ʻEletā D. Toti Kulisitofasoni “ ʻUhinga ʻo e Malí, ʻUhinga ʻo e Fāmilí” pe ha konga ʻo e lea ʻa ʻEletā Niila L. ʻEnitasení “Ngaahi Faingataʻa Fakalaumālié.” Ko e hā ʻoku ako ʻe he toʻu tupú fekauʻaki mo e mahuʻinga ʻo e malí ʻi he vahaʻa ʻo ha tangata mo ha fefine? Poupouʻi e toʻu tupú ke nau palani pe fakatātaaʻi ʻa e meʻa te nau lea ʻaki ʻi he faingamālie hoko te nau maʻu ke fakahaaʻi ʻenau tui fekauʻaki mo e nofo-malí.

  • Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau fakakaukauʻi mo hiki ʻi he palakipoé ʻa e ngaahi fehuʻi ʻe ala fai ʻe kinautolu ʻoku ʻikai kau ki heʻetau tuí fekauʻaki mo e nofo-malí mo e fāmilí, hangē ko e, “Ko e hā ʻoku totonu ai ke u mali mo maʻu ha fānaú?” pe “Ko e hā ʻoku totonu ai ke hoko ʻa e malí ʻi he vahaʻa ʻo ha tangata mo ha fefiné?” Kole ki he toʻu tupú ke fili ha niʻihi ʻo e ngaahi fehuʻi naʻe hikí pea kumi ʻa e talí ʻi he ngaahi potufolofolá (ko e sīpinga ʻo e ngaahi folofolá, vakai ki he niʻihi ʻoku fakafekauʻaki ʻi he “Malí” mo e “Fāmilí” ʻi he Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí mo ia ʻi he “Ko e Fāmilí: Ko Ha Fanongonongo ki Māmani”). Poupouʻi ʻa e toʻu tupú ke nau teuteuʻi ha tali miniti ʻe taha ki he ngaahi fehuʻi ʻoku nau filí, fakaʻehiʻehi mei he ngaahi foʻi lea mo e ngaahi kupuʻi lea he ʻikai mahino ngofua ki he niʻihi kehé, hangē ko e mali fakasilesitialé pe silá. ʻOange ha taimi ke nau vahevahe ai ʻenau ngaahi talí.

  • ʻAi e toʻu tupú ke nau hiki ha fakamatala ongoongo fekauʻaki mo hono mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí. ʻE lava pē ko ha kiʻi fakamatala nounou ke hā ʻi he nusipepa ʻa e akó pe ʻi ha blog. Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau vahevahe e meʻa ne nau teuteu mo e kalasí.

  • Lau fakakalasi ʻa e “Fāmilí” ʻi he Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú. Fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau teuteu ke akoʻi ha niʻihi ʻo e ngaahi tokāteline ne nau ako fekauʻaki mo e ngaahi fāmilí ki he fānau Palaimelí. Hangē ko ʻení, te nau lava ʻo akoʻi ʻa e fānaú ʻo ngāue ʻaki ʻa e fehuʻi “Ko e hā ʻoku mahuʻinga ai ʻa e fāmilí?” Fakaafeʻi ke nau faʻu ha fokotuʻutuʻu ʻokú ne tokoniʻi kinautolu ke fakamatalaʻi mahinongofua mo nounou ʻa e foʻi fakakaukau. Fokotuʻutuʻu ke akoʻi ʻe he toʻu tupú ʻenau ngaahi lēsoní ʻi hano fakangofua ʻe he pīsopé mo e kau palesitenisī ʻo e Palaimelí. Hili ʻenau maʻu ha faingamālie ke faiakó, kole ange ke nau fakamatalaʻi e founga ne nau akoʻi e tefitoʻi moʻoni ko ʻeni ʻo e ongoongoleleí.

  • Fakaafeʻi e ongo faifekau taimi kakató, ʻi hano fakangofua ʻe he pīsopé, ke na vahevahe ki he kalasí ʻa e founga ʻo ʻena fakamatalaʻi e tokāteline ʻo e nofomalí mo e fāmilí ki he niʻihi kehé. Vahevahe ʻa e kalasí ki ha kulupu ʻe ua, pea kole ki ha kulupu ʻe taha ke nau teuteu ke akoʻi ʻa e mali taʻengatá pea ki he kulupu ʻe tahá ke nau teuteu ke akoʻi ʻo kau ki he ngaahi temipalé mo e hisitōlia fakafāmilí, ʻo fakaʻaongaʻi ʻa e ngaahi maʻuʻanga tokoni ʻoku fokotuʻu atu ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení (pe ha ngaahi fakamatala kehe te nau lava ʻo maʻu). Hili haʻanau teuteu ha ngaahi fakamatala mahinongofua mo nounou ki heʻenau ngaahi tefitó, fakaafeʻi ʻa e toʻu tupú ke nau akoʻi ʻa e tokāteline ne nau akó ki ha taha mei he kulupu ʻe tahá.

Kole ki he toʻu tupú ke nau vahevahe ʻa e meʻa naʻa nau ako he ʻaho ní. ʻOku mahino nai kiate kinautolu ʻa e founga hono fakamatalaʻi e mahuʻinga ʻo e nofomalí mo e fāmilí ki he niʻihi kehé? Ko e hā haʻanau ngaahi ongo pe fakakaukau? ʻOku toe ʻi ai nai haʻanau ngaahi fehuʻi kehe? ʻE ʻaonga nai ke fakamoleki ha taimi lahi ange ʻi he kaveingá ni?

Tokoni fakafaiakó

“ʻE lava ʻe he ngaahi fealēleaʻaki fakakulupu īkí ʻo fakakau mai leva ʻa kinautolu ʻoku hangē kuo mole ʻenau mahuʻingaʻiá mo ʻenau tokangá” ({23}ʻOku ʻIkai ha Ui ʻe Mahuʻinga Ange ʻi he Faiakó [2000], 80).

Fakaafeʻi ke ngāue

ʻEke ki he toʻu tupú pe ko e hā ha meʻa kuo ueʻi kinautolu ke fai, koeʻuhí ko e meʻa ne nau ako he ʻaho ní. Poupouʻi kinautolu ke nau ngāueʻi ‘a e ngaahi ongo ko ʻení. Fakakaukauʻi ha ngaahi founga ke muimuiʻi ai.

Paaki