Laipelí
ʻE lava fēfē ke u mateuteu ke moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate au?


ʻE lava fēfē ke u mateuteu ke moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate au?

Kuo tāpuekina ʻaki kitautolu ʻe he ʻEikí ha ngaahi maʻuʻanga tokoni, pea ʻokú Ne ʻamanaki mai te tau fakaʻaongaʻi fakapotopoto e ngaahi maʻuʻanga tokoni ko ʻení. ʻOkú Ne finangalo ke tau fakafalala fakapaʻanga pē kiate kitautolu koeʻuhí ke tau lava ʻo tokonaki maʻatautolu pea tokoniʻi mo e niʻihi kehé. Ke fakahoko ʻení, ʻoku totonu ke tau totongi e vahehongofulú mo e ngaahi foakí, fakaʻehiʻehi mei he moʻua taʻeʻaongá, ngāue ʻaki ha patiseti, pea moʻui ʻo fakatatau mo e meʻa ʻoku tau maʻú.

Teuteuʻi fakalaumālie koe

Ko e hā ha founga kuo fai tāpuekina ai hoʻo moʻuí ʻi hoʻo muimui he faleʻi ʻa e kau taki ʻo e Siasí fekauʻaki mo e moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kitá? Ko e hā ʻokú ke tui ai ko e moʻui fakafalala pē kiate kitá ko ha tefitoʻi moʻoni mahuʻinga ia ʻo e ongoongolelei kuo toe fakafoki maí?

Ko e hā ʻoku fie maʻu ke ako ʻe he toʻu tupú kau ki he tokonaki maʻanautolu mo e niʻihi kehé? ʻE tāpuekina fēfē kinautolu mo honau fāmili he kahaʻú ʻi heʻenau muimui ki he faleʻi ke moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kinautolú?

Ko e hā ha folofola mo ha ngaahi maʻuʻanga tokoni kehe ʻe tokoni ke mahino ki he toʻu tupú e mahuʻinga ʻo e moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kinautolú mo teuteuʻi ai kinautolu ke nau moʻui fakapotopotó?

Malakai 3:10–11 (Ngaahi tāpuaki ʻo e vahehongofulú)

2 Nīfai 9:30, 51; Sēkope 2:13–14, 17–19; ʻAlamā 1:29–30; 4:6–8 (ʻOku totonu ke fakaʻaongaʻi e koloá ke tāpuekina ʻaki e niʻihi kehé)

T&F 19:35 (ʻOku fakafehoanaki ʻe he ʻEikí e moʻuá ki he nofo pōpulá)

Robert D. Hales, “ Hoko ko ha Kau Tauhi Fakapotopoto Fakatuʻasino mo Fakalaumālie,” Ensign pe Liahona, Mē 2009, 7–10; vakai foki ki he foʻi vitiō “Hoko ko ha Kau Tauhi Fakapotopoto”

Moʻuá,” Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí (2004), 126–27

Vahehongofulú mo e Ngaahi Foakí,” Ki Hono Fakamālohia ʻo e Toʻu Tupú (2011), 38–39

Teuteu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē: Tuʻunga Fakapaʻanga ʻa e Fāmilí (tohitufa, 2007).

Ko e faiako ʻi he founga ʻa e Fakamoʻuí

Naʻe tokoniʻi ʻe he Fakamoʻuí ʻEne kau ākongá ke nau ʻilo e ngaahi lēsoni ʻo e ongoongoleleí ʻi he ngaahi meʻa ne nau aʻusiá mo e māmani ne nau nofo aí. Ko e hā ha ngaahi aʻusia pe sīpinga te ke lava ʻo vahevahe mei he moʻui fakaʻahó ke tokoni ki he toʻu tupú ke nau sio ki he ngaahi monūʻia fakalaumālie ʻo e moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kitá?

ʻĪmisi

Vitiō: “Fakamālohia Homau Fāmilí”

Mamata kahi ange

ʻAi ke fakafehokotaki

Lolotonga e ngaahi fuofua miniti ʻo e kalasi kotoa pē, tokoni ke fakafehokotaki ʻe he toʻu tupú ʻa e meʻa ʻoku nau ako mei he ngaahi tūkunga kehekehe (hangē ko e ako fakatāutahá, seminelí, ngaahi kalasi kehe ʻa e Siasí, pe meʻa ne nau aʻusia mo honau kaungāmeʻá). Te ke lava fēfē ʻo tokoni ke nau mamata ki hono mahuʻinga ʻo e ongoongoleleí ʻi he moʻui fakaʻahó? ʻE ala tokoni atu e ngaahi fakakaukau ʻi laló:

  • Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau vahevahe ha meʻa ne nau toki akó ni mei heʻenau ako folofola fakatāutahá.

  • Kole ki he toʻu tupú ke nau fakamatalaʻi e founga ʻoku lava ke ʻaonga mo fakatuʻutāmaki ai ha ngaahi meʻangāue pau, ʻo makatuʻunga he founga ʻoku ngāue ʻaki ai kinautolú (hangē ko ha meʻatā kumā, hāmala, pe puha masi; mahalo te ke loto ke ʻomi ha taha ʻo e ngaahi meʻá ni ko ha fakatātā). Fakaʻaliʻali ki he toʻu tupú ha paʻanga pea kole ange ke nau fakamatalaʻi e lelei mo e kovi ʻo e paʻangá. ʻE lava fēfē ke ngāue ʻaki e paʻangá ke ne tāpuekina e niʻihi kehé mo tokoni ki he ngāue ʻa e ʻEikí?

Ako fakataha

ʻE lava ke tokoni e ngaahi ʻekitivitī takitaha ʻi laló ke mahino ki he toʻu tupú e mahuʻinga ʻo e moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kinautolú. Muimui ʻi he fakahinohino ʻa e Laumālié, ʻo fili ha ʻekitivitī ʻe taha pe lahi ange ʻe ʻaonga taha ki hoʻo kalasí:

  • Hiki e ngaahi lea ko ʻeni meia ʻEletā Lōpeti D. Heilí he palakipoé: “Ko e ngaahi foʻi lea lelei taha ʻe nimá ʻʻOku ou ʻofa ʻiate koe,ʻ pea ko e ngaahi foʻi lea lelei taha ʻe valu ki he tokangá … ʻHe ʻikai ke tau lava ʻo fakatau ia.ʻ” Fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau lau e talanoa ʻa ʻEletā Heili kau ki he fie maʻu ke fakatau ha kofu maʻa hono uaifí (ʻi heʻene lea ko e “Hoko ko ha Kau Tauhi Fakapotopoto Fakatuʻasino mo Fakalaumālié”), pe huluʻi e foʻi vitiō ko e “Hoko ko ha Kau Tauhi Fakapotopoto.” Kole ki he toʻu tupú ke nau fakakaukau mo vahevahe e ngaahi ʻuhinga ʻoku pehē ai ʻe ʻEletā Heili ko e ngaahi lea lelei taha ʻe valu ki he tokangá “He ʻikai ke tau lava ʻo fakatau ia.” Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu mei he moʻui ʻo fakatatau mo e meʻa ʻoku tau maʻú? ʻE lava fēfē ke muimui e toʻu tupú ki he sīpinga ʻa Sisitā Heilí? ʻE tokoniʻi fēfē kinautolu ʻe heʻene sīpingá he taimi ʻoku fakataueleʻi ai kinautolu ke nau fakamole ʻo lahi ange he meʻa ʻoku nau maʻú?

  • Fakaafeʻi e kalasí ke nau hiki ha lisi ʻe ua ʻi he palakipoé: ʻoku fakamatalaʻi ʻe he lisi ʻe tahá ʻa e meʻa ʻoku talamai ʻe he māmaní kau ki he paʻangá pea ko e lisi ʻe tahá ʻokú ne fakamatalaʻi e meʻa ʻoku talamai ʻe he ʻEikí kau ki he paʻangá. Kole ke nau lau e folofola ʻoku ʻi he fokotuʻutuʻu ko ʻení, ʻo kumi e ngaahi meʻa te nau lava ʻo tānaki ki he lisí. ʻEke ki he toʻu tupú pe ko e hā ha meʻa te nau lava ʻo fai he taimí ni ke nau kamata moʻui ʻaki e akonaki ʻa e ʻEikí kau ki he paʻangá. Fakaafeʻi ke nau hiki ʻenau fakakaukaú ʻi he palakipoé. Tuku ke fili fakafoʻituitui ʻe he toʻu tupú ha fakakaukau ʻe taha mei he lisí ʻoku nau loto ke kamata ngāueʻi he uike ní. Fakaafeʻi ke nau vahevahe ʻenau palaní kapau ʻoku nau ongoʻi fiemālie ke fai pehē.

  • Fakaafeʻi ha mēmipa ʻo e kalasí ke ne lau e T&F 19:35. Ko e hā e ʻuhinga ʻoku fakatatau ai ʻe he ʻEikí e moʻuá ki he nofo pōpulá? Kole ki he toʻu tupú ke nau lau e “Moʻuá” ʻi he Tuʻu Maʻu ʻi he Tuí. Fakaafeʻi e vaeua ʻo e kalasí ke nau kumi e ngaahi ʻuhinga ʻoku totonu ke tau fakaʻehiʻehi ai mei he fakamoʻuá, pea kole ki he vaeua ʻe tahá ke nau kumi e faleʻi kau ki he founga te tau fakaʻehiʻehi ai mei he fakamoʻuá. Kole ange ke nau feakoʻaki e meʻa ʻoku nau akó mo e ʻuhinga ʻoku nau ongoʻi ai ʻoku mahuʻinga ki he ʻEikí ke tau fakamamaʻo mei he fakamoʻuá. ʻOku uesia fēfē ʻetau moʻui fakalaumālié ʻi he anga hono tokangaʻi ʻetau paʻangá?

  • Kole ki he toʻu tupú pe ko e hā haʻanau fakakaukau ki ha meʻa ʻe lea ʻaki ʻe he Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻo kau ki hono tokangaʻi ʻetau ngaahi meʻa fakapaʻangá. Hiki ʻenau fakakaukaú ʻi he palakipoé. ʻAve ki he mēmipa takitaha ʻo e kalasí ha tatau ʻo e tohitufa Teuteu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē: Tuʻunga Fakapaʻanga ʻa e Fāmilí. Lau fakataha e pōpoaki mei he Kau Palesitenisī ʻUluakí. Ko e hā ha faleʻi ʻoku fai ʻe he Kau Palesitenisī ʻUluakí kau ki he ngaahi meʻa fakapaʻangá? Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻoku nau talaʻofa maí? Vahe e mēmipa takitaha ʻo e kalasí ke ne lau ha taha ʻo e “Ngaahi Tefitoʻi Meʻa ki he Meʻa Fakapaʻanga Fakafāmilí” pea fakamatalaʻi fakanounou ia ʻi heʻene lea pē ʻaʻana ki he toenga ʻo e kalasí. ʻE lava fēfē ʻe he toʻu tupú ʻo fakaʻaongaʻi he taimí ni e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení? Vahevahe ha ngaahi aʻusia naʻá ke maʻu ʻi hono fakaʻaongaʻi e ngaahi tefitoʻi moʻoni ko ʻení, pea fakaafeʻi e toʻu tupú ke nau fai mo e meʻa tatau.

Hili hono fakakakato ha taha ʻo e ngaahi ʻekitivitī ʻi ʻolungá, ʻoange ki he toʻu tupú ha taimi ʻi he kalasí ke nau kamata fakafonu e “Laʻi Pepa Ngāue ʻi he Patisetí” ʻi he tohitufa Teuteu ʻa e Meʻa ʻAonga Kotoa Pē: Tuʻunga Fakapaʻanga ʻa e Fāmilí. Te nau lava ʻo fakatefito e laʻi pepa ngāue ko ʻení ʻi heʻenau paʻanga hū mai totonu ʻoku maʻú pe ko ha ngaahi mataʻifika faʻu pē. Poupouʻi ke nau fekumi ki ha faleʻi mo ha tataki mei heʻenau mātuʻá.

Kole ki he toʻu tupú ke nau vahevahe e meʻa naʻa nau ako he ʻaho ní. ʻOku mahino feʻunga nai kiate kinautolu e mahuʻinga ʻo e moʻui fakafalala fakapaʻanga pē kiate kinautolú ke nau fakamatalaʻi ai ia ki he niʻihi kehé? ʻOku toe ʻi ai nai haʻanau ngaahi fehuʻi kehe? ʻE ʻaonga nai ke tuku ha taimi lahi ange ʻi he kaveingá ni?

Ngaahi taukei ako folofola ʻo e ongoongoleleí

Fekumi ki ha tokāteline. ʻI he konga ko ʻení, ʻoku fakaafeʻi ai e toʻu tupú ke nau fekumi ki he ngaahi folofolá ke ʻilo e meʻa ʻoku akoʻi ʻe he ʻEikí kau ki he paʻangá. ʻI heʻenau lau e folofolá, fakaafeʻi ke nau fekumi ki ha tokāteline (pe ngaahi moʻoni taʻengata) ʻoku akoʻi ʻe he folofolá. Poupouʻi kinautolu ke nau ʻeke pē kiate kinautolu ha ngaahi fehuʻi peheni “Ko e hā e meʻa ʻoku ou ako kau ki he tokāteliné? ʻOku kehe nai ia mei he anga ʻeku fakakaukaú pe meʻa ne u ako ʻi he kuohilí? ʻOkú ne ueʻi nai au ke liliu ha faʻahinga meʻa ʻi heʻeku moʻuí?” Poupouʻi e toʻu tupú ke nau ngāue ʻaki ha ngaahi fehuʻi tatau lolotonga ʻenau ako folofola fakatāutahá.

Fakaafeʻi ke ngāue

ʻEke ki he toʻu tupú pe ko e hā ha meʻa kuo ueʻi kinautolu ke fai koeʻuhí ko e meʻa ne nau ako he ʻaho ní. Poupouʻi kinautolu ke nau ngāueʻi ʻa e ngaahi ongo ko ʻení. Fakakaukauʻi ha ngaahi founga ke muimuiʻi ai. Hangē ko ʻení, te ke lava ʻo kole ange ke nau vahevahe ʻenau aʻusiá ʻi he kamataʻanga ʻo e lēsoni he uike hokó.

Paaki