‘Iuniti 5: ‘Aho 4
2 Nīfai 3
Talateú
Naʻe fai ‘e Līhai ‘i he 2 Nīfai 3, ha faleʻi mo tuku tāpuaki ki hono foha siʻisiʻi taha, ko Siosefá. ‘I heʻene fai iá, naʻe fakamatala ai ‘a Līhai ki he kikite ‘a Siosefa ‘o Isipité ki he fatongia ‘o e tangata kikite kuo fili ko Siosefa Sāmita, ko e Siʻí ‘i hono ‘omi ‘o e Tohi ‘a Molomoná. Te ke maʻu ha faingamālie ‘i he lēsoni ko ‘ení ke ke fakahoungaʻi lahi ange ‘a e Palōfita ko Siosefa Sāmitá mo ha fakamoʻoni mālohi ange ki he fatongia fakalangi naʻe fili ia ke ne fakahoko ‘i hono Fakafoki Mai ‘o e ongoongoleleí.
2 Nīfai 3:1–25
‘Oku fakamatala ‘a Līhai ki he kikite ‘a Siosefa ‘o ‘Isipité fekauʻaki mo e Palōfita ko Siosefa Sāmitá.
Naʻe hoko atu ‘e Līhai ‘ene akonaki fakaʻosi ki hono fāmilí ‘i heʻene akoʻi hono foha ko Siosefá ‘o kau ki ha kau tangata ‘e toko tolu kehe ‘a ia naʻe ui foki mo kinautolu ko Siosefa. Tā ha laine mei he veesi folofola ‘i he 2 Nīfai 3 ki he Siosefa pe kau Siosefa ‘okú ke ako ki ai ‘i he veesi ko iá.
‘E fakamamafaʻi ‘i he lēsoni ko ‘ení ‘a e kikite ‘a Siosefa ‘o ‘Isipité ‘o kau ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá—‘a ia naʻe fai ‘i he taʻu ‘e 3,000 tupu kimuʻa pea toki fanauʻi ‘a Siosefa Sāmitá!
-
Kamata ke hiki ha lisi ‘i hoʻo tohinoa ki he ako folofolá ‘o e ngaahi meʻa naʻe hoko mo e ngaahi akonaki ‘okú ke fakakaukau ki ai ‘o kau ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá mo hono fatongia ‘i hono Fakafoki Mai ‘o e ongoongoleleí. Te ke tānaki mai ki he lisi ko ‘ení ‘i hoʻo ‘ilo ha ngaahi fakamatala lahi ange ‘i he lēsoni ko ‘ení, ko ia fakaʻatā ha konga ke ke hiki ha ngaahi meʻa kehe ki ai.
Lau ‘a e 2 Nīfai 3:6–8, pea feinga ke ‘iloʻi ‘a e ngaahi foʻi lea mo e ngaahi kupuʻi lea naʻe ngāue ʻaki ‘e Siosefa ‘o ‘Isipité ke fakamatalaʻi ‘a e Palōfita ko Siosefa Sāmitá mo e ngāue naʻá ne fakahokó. Tānaki atu ha niʻihi ‘o e ngaahi foʻi lea pe kupuʻi lea ko ‘ení ‘okú ke ongoʻi ‘oku mahuʻingá ki hoʻo lisi ‘oku kau ki he Palōfitá ‘i hoʻo tohinoa ki he ako folofolá. Naʻe fakamoʻoniʻi ‘e Siosefa ‘o ‘Isipité ‘i he ngaahi veesi ko ‘ení, naʻe fokotuʻu hake ‘e he ‘Eikí ‘a e Palōfita ko Siosefa Sāmitá ke tokoni ki hono Fakafoki Mai ‘o e ongoongoleleí. ‘I he hoko atu hoʻo ako ki he 2 Nīfai 3, kumi ki ha ngaahi moʻoni kehe ‘oku kau ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá ‘a ia te ne lava ‘o fakamālohia hoʻo fakamoʻoni ki heʻene misiona fakalangí pea tānaki ia ki hoʻo lisí.
Fakatokangaʻi hono toutou ngāue ʻaki ‘o e foʻi lea ko e tangata kikité ‘i he 2 Nīfai 3:6–7, 11, mo e 14, koeʻuhí ke tokoni ke mahino ange kiate koe ‘a e kikite ‘a Siosefa ‘o ‘Isipité. Te ke lava ‘o hiki ha kiʻi fakamatala nounou ‘i he tafaʻaki ‘o e taha ‘o e ngaahi veesi ko ‘ení, ko e tangata kikité ko ha taha ia ‘okú ne ‘iloʻi ‘a e kuohilí, lolotongá, mo e kahaʻú (vakai, Mōsaia 8:13–17).
Naʻe pehē ‘e Siosefa ‘o ‘Isipité ‘i he 2 Nīfai 3:7, naʻe folofola mai ‘a e ‘Eikí kiate ia, ‘e “fai [‘e Siosefa Sāmita] ha ngāue … ‘a ia ‘e fuʻu mahuʻinga lahi” ki hono hakó. Kumi ‘i he 2 Nīfai 3:11–15, 19–21 pe ko e hā ‘a e ngāue “mahuʻinga lahi” ‘e fakahoko ‘e he ‘Eikí ‘i he Palōfita ko Siosefá. ‘E ala tokoniʻi koe ‘e he ngaahi tokoni fakaako (hangē ko e ngaahi fakamatala fakanounou ki he ngaahi vahé, ngaahi futinoutí, mo e Ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá mo e ngaahi alā meʻa peheé) ke mahino ange kiate koe ha ngaahi fakamatala fakaikiiki lahi ‘o e meʻa naʻe ‘uhinga ki ai ‘a Siosefa ‘o ‘Isipité. Kapau te ke maʻu ha fakamatala foʻou ‘oku kau ki he fatongia ‘o e Palōfita ko Siosefa Sāmitá, tānaki ia ki hoʻo lisi ‘i hoʻo tohinoa ki he ako folofolá.
Ko e taimi ko ia ‘oku lau ai ‘a e folofolá ki he “fua ‘o e manava [‘o ha tahá],” ‘oku ‘uhinga ia ki he hako ‘o e tokotaha ko iá. Naʻe kikiteʻi ‘e Siosefa ‘o ‘Isipité ‘e ‘omi ‘e he Palōfita ko Siosefa Sāmitá, ‘a ia ko e taha ‘o hono ngaahi hakó, ‘a e Tohi ‘a Molomoná ‘i he ngaahi ‘aho kimui ní.
Ko e kupuʻi lea ko ia ‘i he 2 Nīfai 3:12, ‘oku pehē “ʻe tohi ‘e he fua ‘o ho manavá [‘a ia ko e ngaahi hako ‘o Siosefa ‘o ‘Isipité]” ko e ‘uhinga ia ki he folofola kuo tohí—‘a ia ko e Tohi ‘a Molomoná—‘a ia naʻe tohi ‘e he ngaahi hako ‘o Siosefá (vakai, 2 Nīfai 3:4). Naʻe kikiteʻi ‘e “fakatahaʻi” ‘a e Tohi ‘a Molomoná mo e Tohi Tapú, ‘a ia ko ha lekooti toputapu naʻe tohi ‘e he “fua ‘o e manava ‘o Siutá.” Kumi ‘i he 2 Nīfai 3:12 ki he ngaahi kupuʻi lea ‘oku nau fakamatalaʻi hono mālohi ‘o e Tohi ‘a Molomoná mo e Tohi Tapú ‘i he māmaní ‘i heʻena ngāue fakatahá.
Naʻe toe kikiteʻi foki ‘e Siosefa ‘o ‘Isipité ‘e ‘i ai ha fatongia mahuʻinga ‘o e Palōfita ko Siosefa Sāmitá ‘i he palani ‘a e Tamai Hēvaní ke ʻomi ai ʻa hoku kakaí ki he fakamoʻuí” (2 Nīfai 3:15).
-
-
Ko e hā ha ngaahi sīpinga ‘o e ngaahi fuakava, mafai, pe ngaahi ouau naʻe fakafoki mai ‘i he Palōfita ko Siosefa Sāmitá ‘a ia ‘e lava ‘o ‘omi ai ‘a e fakamoʻuí ki he kakaí?
-
Ko e hā ha ngaahi liliu kuo fakahoko ‘e he ngaahi tāpuaki ko ‘ení ki hoʻo moʻuí?
-
Kumi ha ngaahi foʻi lea pe ngaahi kupuʻi lea ‘oku nau fakamatalaʻi ‘a e Palōfita ko Siosefa Sāmitá ‘i he 2 Nīfai 3:24, pea tānaki ia ki hoʻo lisi ‘i hoʻo tohinoa ki he ako folofolá. ‘I hoʻo lau ‘a e lea ko ‘eni ‘a Palesiteni Kōtoni B. Hingikelií, tānaki atu ha ngaahi akonaki kehe ‘a e Palōfita ko Siosefa Sāmitá ‘a ia ‘oku fakapapauʻi ai naʻá ne hoko ko ha “meʻangāue ‘i he toʻukupu ‘o e ‘Otuá.”
“Tuku muʻa ke u fakalau atu ha niʻihi ʻo e ngaahi tokāteliné mo ha ngaahi tōʻonga ʻokú ne fakafaikehekeheʻi kitautolu mei he ngaahi siasí kotoa, pea naʻe hoko kotoa ia mei he fakahā ki he Palōfita kei siʻi [ko Siosefa Sāmitá]. …
“Ko e fika ‘uluaki foki ‘i he ngaahi meʻá ni, ko e hā mai ‘a e ‘Otuá tonu mo Hono ‘Alo ‘ofaʻangá, ko e ‘Eiki ko Sīsū Kalaisi kuo toe tuʻú. …
“Ko e fika ‘uluaki mo e meʻa mahuʻinga taha kuo fakahā mai ‘e he ‘Otuá ki heʻene tamaioʻeiki kuo filí, ko e ‘ilo ki he ‘Otuá, ‘a ia naʻe fufuuʻi mei he māmaní ‘i ha ngaahi senituli. …
“Kuo ‘omi ‘a e Tohi ‘a Molomoná ‘i he foaki mo e mālohi ‘o e ‘Otuá. …
“Ko e [me‘a ‘e taha naʻe fai ‘e he Palōfita ko Siosefa Sāmitá] ko hono fakafoki mai ‘o e lakanga fakataulaʻeikí. …
“Ko e fakahā māʻongoʻonga mo fakaofo ‘e taha naʻe fai mai ki he Palōfitá ko e palani ki he moʻui taʻengata ‘a e fāmilí. …
“Ko e taʻehalaia ‘a e fānau īkí ko e fakahā ia ‘e taha naʻe fakahā mai ‘e he ‘Otuá ‘o Ne meʻangāue ‘aki ‘a e Palōfita ko Siosefá. …
“… Ko e tokāteline mahuʻinga ‘o e fakamoʻui ‘o e kau pekiá, ko e Siasí ni pē ‘okú ne maʻú. …
“Kuo fakahā mai ‘a e natula taʻengata ‘o e tangatá. …
“… ʻOku ai mo e meʻa ‘e taha kuo pau ke u fakahā atu. Ko e tefitoʻi moʻoni ia ‘o e maʻu fakahā ‘i onopōní. …
“…ʻI he lolotonga ʻo e taʻu nounou ʻe 38 mo e konga ʻo ʻene moʻuí, ne fakafou mai ʻiate ia ha ngaahi ʻilo, ngaahi meʻafoaki pea mo ha tokāteline lahi” (“The Great Things Which God Has Revealed,” Ensign, May 2005, 80–83).
Naʻe tohi ‘e Palesiteni Sione Teila ‘a e fakamatala ko ia kuo hoko ko e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 135 ‘i he hili hono fakapoongi ‘o Siosefa Sāmitá. Lau ‘a e Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 135:3, peá ke fakalaulauloto ki he meʻa kuó ke ako ‘i he lēsoni ko ‘ení ‘o kau ki he fatongia ‘o Siosefa Sāmita ‘i he palani ‘a e Tamai Hēvaní ki hono Fakafoki Mai ‘o e ongoongoleleí.
-
-
Ko e hā ha meʻa kuó ke ako pe ongoʻi he ‘ahó ni ‘i hoʻo ako ki he 2 Nīfai 3 ‘a ia ‘okú ne fakamālohia hoʻo fakamoʻoni ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá?
-
Ko e hā ha meʻa ne fai, akoʻi pe fakafoki mai ʻe Siosefa Sāmita ʻa ia ʻokú ke ongoʻi ʻoku “fuʻu mahuʻinga lahi” (2 Nīfai 3:7) kiate koe?
-
Fekumi ‘i he fa‘a lotu ki ha ngaahi founga ke vahevahe ai hoʻo fakamoʻoni ki he Palōfita ko Siosefa Sāmitá mo ho ngaahi kaungāmeʻá mo e fāmilí ke tokoniʻi kinautolu ke nau fakatokangaʻi ‘a e ngaahi meʻa lahi ‘oku fuʻu mahuʻinga naʻe toe fakafoki mai ‘iate iá.
-
Kuó u ako ‘a e 2 Nīfai 3 peá u fakakakato ‘a e lēsoni ko ‘ení ‘i he (‘ahó).
Ko e ngaahi fehuʻi, fakakaukau, mo e ngaahi mahino makehe ‘oku ou fie vahevahe mo ʻeku faiakó: