Seminelí
‘Iuniti 20: ‘Aho 4, ʻAlamā 43–44


‘Iuniti 20: ‘Aho 4

ʻAlamā 43–44

Talateú

Naʻe kamata ke tohi ‘e Molomona ‘i he ʻAlamā 43–44, ki he ngaahi tau ‘i he vahaʻa ‘o e kau Leimaná mo e kau Nīfaí. ‘I he hoko atu ‘a e ngāue ‘a ‘Alamā mo hono ngaahi fohá ki he kakaí, naʻe kau ‘a e kau Sōlamí mo e kau tau ‘a e kau Leimaná ke ‘ohofi ‘a e kau Nīfaí. Naʻe fakahā ‘e he ‘Eikitau ko Molonaí ha tui mo e ‘ilo ‘i hono maluʻi ‘o e kau Nīfaí mei he kau tau ‘a e kau Leimaná. Neongo naʻa nau fuʻu tokosiʻi, ka naʻe tuʻunga ‘i he teuteu mo e tui kia Sīsū Kalaisi a e kau Nīfaí, naʻa nau faingamālie ai ‘i he taú. Naʻe fai ‘e he kau Leimaná ha fuakava fakamelino ‘i heʻenau ‘iloʻi ‘e ikunaʻi kinautolú, pea nau ‘alu atu ai mei he fonuá ‘i ha faʻahitaʻu.

ʻAlamā 43

Naʻe tokoni ‘a e ngaahi teuteu mo e ngaahi filioʻi ‘a e ‘Eikitau ko Molonaí ke taʻofi ‘a e ngaahi palani ‘a e kau tau ‘a e kau Leimaná.

  1. Hiki ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá, ha lisi ‘o haʻo ngaahi palani, ngaahi taumuʻa, mo e ngaahi holi ‘e niʻihi ki ho kahaʻú. ʻI hoʻo hiki ʻení fakakaukau ke fakakau atu ki ai ha ngaahi taumuʻa mo e fakaʻamu fakalaumalie ‘o hangē ko ha ngāue fakafaifekau, mali temipale, mo ha fāmili.

ʻĪmisi
ongo meʻa mali kei talavou ‘i ha temipale

Feinga ke ‘iloʻi ‘i he hili hoʻo hiki hoʻo lisí, ‘a e ngaahi holi mo e ngaahi taumuʻa ‘okú ke ongoʻi ‘oku ‘ikai loto ‘a Sētane ke ke lavaʻí. Kumi ‘i hoʻo ako ‘a e ʻAlamā 43–44, ki he ngaahi tefitoʻi moʻoni te nau tokoniʻi koe ke ke lavaʻi hoʻo ngaahi taumuʻa māʻoniʻoní, neongo ‘a e ngaahi feinga ‘a e filí ke taʻofi haʻo fakahoko iá.

Neongo ‘a e ngaahi feinga ‘a ‘Alamā ‘i he ʻAlamā 43:1–4, ke fakafoki ‘a e kau Sōlamí ki he Siasí, ka naʻe kau hanau tokolahi ki he kau Leimaná ‘i heʻenau teuteu ke ‘ohofi ‘a e kau Nīfaí. Lau ‘a e ʻAlamā 43:5–8, pea kumi ke ‘iloʻi ‘a e ngaahi “fakakaukau” (ngaahi palani) ‘a Seilahemena ko e taki ‘o e kau Leimaná. Te ke lava ‘o fakaʻilongaʻi ‘a e ngaahi fakakaukau ‘a Seilahemená ‘i hoʻo ‘iloʻi kinautolú. Fakalaulauloto ki he founga ʻoku faitatau ai ‘a e ngaahi fakakaukau pe ngaahi meʻa naʻe holi ki ai ‘a Seilahemena ‘o kau ki he kau Nīfaí, mo e ngaahi palani ‘a Sētane kiate koé.

Hoko atu ‘o lau ‘a e ʻAlamā 43:9–11, pea feinga ke ‘iloʻi ‘a e ngaahi fakakaukau pe ngaahi meʻa naʻe holi ki ai ‘a e kau Nīfaí. Fakalaulauloto he taimí ni ki ha founga ‘oku faitatau ai ‘a e ngaahi holi ko ‘ení mo e ngaahi holi māʻoniʻoni ‘okú ke maʻú.

Ko ia ko e ‘Eikitau ko Molonaí, ‘a ia ko e ‘eikitau pule ia ‘o e ngaahi kau tau ‘a e kau Nīfaí, naʻá ne teuteuʻi hono kakaí ke nau maluʻi honau fonuá mo honau ngaahi fāmilí mei he ngaahi fakakaukau kovi ‘a Seilahemená. Lau ‘a e ʻAlamā 43:16–19, ‘o kumi ke ‘iloʻi ‘a e ngaahi teuteu naʻe fai ‘e he ‘Eikitau ko Molonaí mo e kau Nīfaí.

  1. Tā ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá, ha meʻa ‘e ua naʻe foaki ‘e Molonai ki heʻene kau taú ke teuteuʻi kinautolu ki he taú.

Lau he taimí ni ‘a e ʻAlamā 43:20–22 ke ‘iloʻi ʻa e anga ‘o e fakakaukau ‘a e kau Leimaná ki he ngaahi teuteu ‘a e kau Nīfaí. Fakalaulauloto ki he ‘uhinga naʻe taʻofi ai ‘e he kau Leimaná ‘a ‘enau ‘oho maí, neongo ʻenau fuʻu tokolahi ange ‘aupito ‘i he kau Nīfaí.

‘I heʻetau ako ki he ngaahi fakamatala ki he ngaahi tau fakasino ‘i he Tohi a Molomoná, te tau lava ‘o fakatatau ia ki he ngaahi tau fakalaumālie ‘oku tau fehangahangai mo iá

  1. Tali ‘a e fehuʻi ko ‘ení ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá: Ko e hā ha meʻa te ke lava ‘o ako mei he ngaahi teuteu ‘a Molonai ki he taú, mo hoʻo maluʻi koe mei he ngaahi ‘ohofi ‘a Sētané mo e ngaahi ‘ahiʻahí?

Naʻe ‘ikai ‘iloʻi ‘e Molonai ‘i he hili ‘a e holomui ‘a e kau Leimaná, pe ko e fē ‘a e feituʻu hono hoko ‘e ‘oho mai ai hono ngaahi filí. Kapau ko Molonai koe, ko e hā nai ha meʻa te ke lava ‘o fai ke ke feinga ke teuteu ai ki haʻanau toe ‘oho mai?

Lau ‘a e ʻAlamā 43:23–24 ke ‘iloʻi ‘a e meʻa naʻe fai ‘e Molonaí.

‘Oku tau ako mei he sīpinga ‘a Molonaí: Kapau ‘oku tau kumi mo muimui ki he akonaki ‘a e palōfitá, ‘e lelei ange ‘etau maluʻi kitautolu mei he filí. ‘Oku hangē pē ko e lava ‘e he palōfita ko ‘Alamaá ‘o fakahā kia Molonai ‘a e founga ke maluʻi ai ‘a e kau Nīfaí mei honau ngaahi filí, ‘oku pehē pē mo e lava ‘e he kau palōfita ‘a e ‘Eikí ‘i he ‘aho ní ‘o akoʻi mai kiate kitautolu ‘a e founga ke tau maluʻi ai kitautolu mei he ngaahi ‘ohofi fakalaumālie mai ‘a e filí.

  1. Hiki ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá, ha ngaahi sētesi siʻi ‘o kau ki he akonaki fakapalōfita kuo fai mai ‘i he ngaahi ‘aho kimui ní, pea kapau te ke fai ki ai, te ne lava ‘o tokoni ke maluʻi koe mei he ngaahi palani mo e ngaahi ‘ahiʻahi ‘a Sētané.

Hangē ko ia kuo tohi ‘i he ʻAlamā 43:25–43, naʻe ngāue ‘a Molonai ‘o fakatatau ki he ‘ilo naʻá ne maʻu mei he palōfitá, ‘o ne vahevahe ‘ene kau taú pea fekau ke nau toitoi ‘i he hala ‘oku fou mai ai ‘a e kau Leimaná. ‘I he ofi mai ‘a e kau Leimaná, naʻe ‘oho mai ha vaeaua ‘o e kau tau Nīfaí ‘o tekeʻi atu ‘a e kau Leimaná ki he vaitafe ‘o Saitoné. Naʻe ‘oho mai ‘a e vaeua ‘e taha ‘o e kau tau Nīfaí ‘i he laka atu ‘a e kau Leimaná ki he kauvai ‘e taha ‘o e vaitafé. ‘I he vakai ‘a e kau Leimaná kuo ‘ākilotoa ‘a kinautolú naʻa nau tau ‘aki ha fuʻu mālohi lahi, pea kamata ke tō ai ‘a e kau Nīfaí.

Te ke lava ‘o ako ha ngaahi tefitoʻi moʻoni ‘oku kau ki he founga ke ke fakahoko ai hoʻo ngaahi taumuʻá mo e ngaahi holi māʻoniʻoní ‘i haʻo ako ‘a e konga ‘oku toe ‘i he ʻAlamā 43. Lau ‘a e ʻAlamā 43:43–54, pea fakafehoanaki ‘a e maʻuʻanga ivi ‘o e kau Leimaná pea mo e kau Nīfaí.

Fakalaulauloto pe ko e hā naʻe lelei ange ai ʻa e taumuʻa ‘o e tau ‘a e kau Nīfaí ʻi he taumuʻa ‘a e kau Leimaná. ‘Oku tau ako ‘i heʻetau fakafehoanaki ‘a Molonai mo ‘ene kau tau tui faivelengá ki heʻetau ngaahi tau ‘atautolu pē mo e filí, ko e taimi ko ia ‘oku tau lotu ai ke tau maʻu ha tokoni ‘i hono fakahoko ‘etau ngaahi palaní mo ‘etau ngaahi holi māʻoniʻoní, ‘e tokoniʻi kitautolu ‘e he ‘Otuá ke tau fakahoko ia.

  1. Hiki ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá, ha taimi naʻá ke maʻu ai ‘a e tokoni ‘a e ‘Eikí ‘i hono fakahoko hoʻo ngaahi taumuʻa māʻoniʻoní.

ʻAlamā 44

Naʻe fekau ‘e he ‘Eikitau ko Molonaí ki he kau Leimaná ke nau fai ha fuakava ‘o e melino ‘i he hili ‘a e ikuna ‘a e kau Nīfaí.

Manatu ki he meʻa naʻe hoko ‘i he ʻAlamā 43ʻi he vakai ‘a e ‘Eikitau ko Molonaí kuo ‘ākilotoa ‘a e kau Leimaná pea naʻa nau ilifiá, naʻá ne fekau ki heʻene kau tangatá ke tuku ‘enau taú. Lau ‘a e lea ‘a Molonaí ‘i he ʻAlamā 44:1–6, pea kumi ke ‘iloʻi pe ko hai naʻe pehē ‘e Molonai naʻe tupu mei ai ‘a e ikuna ‘a e kau Nīfaí.

  1. Hiki ha foʻi moʻoni ‘o makatuʻunga ‘i he fakamoʻoni ‘a Molonai ‘i he ʻAlamā 44:4–6, ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ‘a ia te ne lava ‘o tokoniʻi koe ke ke fehangahangai mo hoʻo ngaahi tau fakalaumālié.

ʻĪmisi
lotu ʻa ha talavou

Naʻe palōmesi ‘a Palesiteni Poiti K. Peeka, ko e Palesiteni ‘o e Kōlomu ‘o e Kau ‘Aposetolo ‘e Toko Hongofulu Mā Uá ki he toʻu tupú, ‘e maluʻi kinautolu ‘e he ‘Eikí ‘i heʻenau tauhi maʻu ‘a e tuí. Fakaʻilongaʻi ‘i hoʻo lau ‘ene leá, ‘a e ngaahi konga ko ia ‘oku fakafiemālie kiate koé pea ‘okú ke ongoʻi ‘oku fekauʻaki ia mo koe.

ʻĪmisi
Palesiteni Boyd K. Packer

“ʻOku tupu hake ‘a e toʻu tupu ʻo e ʻaho ní ʻi he feituʻu ‘o e filí pea ʻoku hōloa ai ‘a e tuʻunga moʻui fakaeangamaʻá. Ka ʻi heʻeku hoko ko e tamaioʻeiki ʻa e ʻEikí, ʻoku ou palōmesi atu ʻe maluʻi mo paletuʻa kimoutolu mei he ngaahi ʻoho ʻa e filí kapau te mou tokanga ki he ngaahi ueʻi ʻoku haʻu mei he Laumālie Māʻoniʻoní.

“Tui ʻa e vala ʻoku tāú; lea ʻi he ʻapasia; fanongo ki he mūsika ʻoku langaki moʻuí. Fakaʻehiʻehi mei he anga taʻemaʻá mo e ngaahi ʻulungaanga holoki moʻui fakatāutaha kotoa pē. Mapuleʻi hoʻo moʻuí peá ke tuʻutuʻuni kiate koe ke ke tui faivelenga. ʻE faitāpuekina lahi kimoutolu he ʻoku mau fakafalala atu ʻaupito kiate kimoutolu. ʻOku tokangaʻi maʻu pē kimoutolu ʻe hoʻomou Tamai Hēvaní.” (“Faleʻi ki he Toʻu Tupú,” Ensign pe Liahona, Nōvema 2011, 18).

Naʻe pehē ‘e Seilahemena ‘i he ʻAlamā 44:7–10, ‘oku ‘ikai te ne tui ko e ‘Otuá ‘a e tupuʻanga ‘o e ivi ‘o e kau Nīfaí. Naʻá ne loto ke tuku hifo ‘e he kau Leimaná ‘a ‘enau ngaahi meʻataú, ka naʻá ne fakafisi ke ne fai ha fuakava ‘o e melinó. Lau ‘a e tali ‘a Molonaí ‘i he ʻAlamā 44:11. Fakakaukau ki ha ‘uhinga ‘okú ke pehē ai naʻe mahuʻinga kia Molonai ke fai ‘e he kau Leimaná ha fuakava ‘o e melinó.

Neongo naʻe fai ‘e ha tokolahi ‘o e kau Leimaná ha fuakava ‘o e melinó, ka naʻe kei fakaʻaiʻai pē ‘e Seilahemena ia ‘a e toenga ‘o ‘ene kau taú ke nau tau mo e kau tau ‘a Molonaí. Ka ‘i he ‘oho atu ‘a e kau Nīfaí ki he kau Leimaná ‘o kamata ke tāmateʻi ‘a kinautolú, naʻe sio ‘a Seilahemena kuo pau ke fakaʻauha ‘ene kau taú, ko ia naʻá ne palōmesi leva ke ne fai ha fuakava ‘o e melinó (vakai, ʻAlamā 44:12–20).

  1. Hiki ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá, ha founga te ke fakahoko ai ha niʻihi ‘o e ngaahi tefitoʻi moʻoni mo e ngaahi moʻoni naʻá ke ako ‘i he lēsoni ko ‘ení ke maluʻi koe mei he ngaahi ‘ahiʻahí mo e ngaahi ‘oho mai ‘a e filí peá ke fakahoko hoʻo ngaahi holi mo e ngaahi taumuʻa māʻoniʻoní.

  2. Hiki ‘a e fakamatala ko ‘ení ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ‘i lalo ‘i he ngaahi ngāue ke fai he ‘aho ní:

    Kuó u ako ‘a e ʻAlamā 43–44 peá u fakakakato ‘a e lēsoni ko ‘ení ‘i he (‘ahó).

    Ko e ngaahi fehuʻi, fakakaukau, mo e ngaahi mahino makehe ‘oku ou fie vahevahe mo ʻeku faiakó:

Paaki