Potutusi
Iunite 9, Aso 1: Mareko 10–16


Iunite 9: Aso 1

Mareko 10–16

Folasaga

Ina ua tulata i le faaiuga o Lana galuega i le olaga nei, sa tuua e le Faaola ia Kalilaia ae malaga atu e ui atu i Perea, o se vaega e i sasae o le vaitafe o Ioritana, i Lana malaga atu i Ierusalema. A o i ai i Perea, sa Ia valaauliaina tamaiti laiti e o atu ia te Ia ma sa apoapoai atu i se taulealea mauoa e faatau atu ana mea uma ae mulimuli atu ia te Ia. I Ierusalema, sa matau ai e le Faaola se fafine ua oti lana tane o lafo ana tupe iti e lua i le mea e teu ai oa o le malumalu. Mulimuli ane, a o talisua ai i Petania, sa uuina e Maria Iesu o se faataimuaga o Lona tanuga. Sa puapuagatia le Faaola i Ketesemane, ma sa mulimuli ane ona faamasinoina lea o Ia ma faasalaina ai i le oti. Ina ua mavae Lona maliu i luga o le satauro, ma sa toetu mai, sa faaali atu le Alii i Ana Aposetolo ma poloaiina i latou e avatu le talalelei i le lalolagi.

Mareko 10:1–16

Ua aoao atu e Iesu le aoaoga faavae o le faaipoipoga ma valaaulia tamaiti laiti e o atu ia te Ia.

Ata
o tamaiti laiti o loo taaalo
Ata
o tamaiti laiti o loo si’omia le faiaoga
Ata
o tamaiti laiti o loo faatinoina le vaaiga o le fanau mai o le Faaola

Mafaufau i tamaiti laiti e te iloa.

O a uiga auau mama po o uiga e te fiafia ai i tamaiti laiti?

A o e suesueina le Mareko 10:1–16, vaavaai mo se upumoni o loo aoao mai ai le mafuaaga e tatau ai ona avea i tatou e faapei o tamaiti laiti.

I le Mareko 10:1–12 ua tatou faitau ai i le mea na aoao mai e le Faaola i tagata e uiga i le taua o le faaipoipoga. Mo nisi faamatalaga e uiga i aoaoga a le Faaola, e mafai ona e toe tagai i le anomea mo le Mataio 19:1–12.

E faatatau i aoaoga a Iesu Keriso e uiga i le faaipoipoga ma le tete’a i le Mataio 19:1–12 ma le Mareko 10:1–12, na aoao mai ai Elder Bruce R. McConkie o le Korama a Aposetolo e Toasefululua:

Ata
Elder Bruce R. McConkie

“E pei ona tusia i i, o aoaoga a le Alii e uiga i le faaipoipoga ma le tetea, ua na o ni nai vaega ma e le o atoatoa. E mafai ona malamalama i ai i le na ona faafesootai ma le tulafono o le faaipoipoga faaselesitila e pei ona sa toe faaalia mai i ona po nei. O mataupu faavae lautele lava ia e pulea ai le faaipoipoga e faavavau sa iloa ma malamalama i ai le au so’o i ona po o Iesu, i se vaega itiiti, e le au Faresaio. Ae o tala i i o loo teuina e Mataio ma Mareko o le talanoaga a le Matai e uiga i le faaipoipoga ma le teteaga, e matua maopo tele ma puupuu ma o lea e le o aumaia ai se ata manino o le faafitauli. …

“… O le tetea e le o se vaega o le fuafuaga o le talalelei tusa lava pe o le a le ituaiga o faaipoipoga e aofia ai. Ae talu ai o faiga a tagata e le ogatusa pea ma tulaga faatonuina o le talalelei, o lea ua faatagaina ai e le Alii le tete’a mo se mafuaaga se tasi po o se isi, e faalagolago i le mautu faaleagaga o tagata o loo aofia ai. … O aso nei, ua faatagaina e tusa ai ma tulaga faalemalo, ma o tagata ua tete’a ua faatagaina foi e le Ekalesia e toe faaipoipo e aunoa ma se ila o le ola le mama lea i lalo o se faiga e maualuga atu e aofia ai i lea ituaiga o kosi“ (Faamatalaga o Mataupu Faavae o le Feagaiga Fou, 3 vols. [1965–73], 1:546–47).

Faitau le Mareko 10:13–14, vaavaai mo mea na tutupu ina ua aumaia e ni tagata ia tamaiti laiti e vaavaai ia Iesu.

Faitau le Mareko 10:15–16, ma vaavaai mo mea na aoao atu e le Faaola i Ona so’o a o Ia valaaulia tamaiti laiti e o mai ia te Ia. O le fasifuaitau “talia le malo o le Atua“ i le fuaiupu 15e faasino i le taliaina o le talalelei ma avea ma tagata o Lana Ekalesia.

E fua i fuaiupu nei, o le a le mea e tupu pe a tatou taliaina le talalelei e faapei o tamaiti laiti? Tali le fesili i le faamaeaina o le mataupu faavae lenei: A o tatou taliaina le talalelei e faapei o tamaiti, o le a tatou saunia e .

  1. Tali fesili nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    1. O le a sou manatu o le a le uiga o le taliaina o le talalelei “e faapei o se tamaitiiti“ (Mareko 10:15)?

    2. Afai e talia e se tasi le talalelei e pei o se tamaitiiti, o le a sou manatu e faapefea ona ia faitauina tusitusiga paia, tatalo, ma tapuai i le Lotu?

Mareko 10:17–45

Ua apoapoai atu le Faaola i se taulealea mauoa e faatau atu ana mea ae mulimuli atu ia te Ia; ua Ia fautuaina Ona so’o e auauna atu le tasi i le isi

Faitau le Mareko 10:17–20, ma vaavaai mo mea na tutupu ina ua uma ona faamanuiaina e Iesu tamaiti laiti. Fuafua e maka mea na fesili atu ai le tagata i le Faaola ma pe na faapefea ona tali atu le Faaola.

E faapefea ona e faamatalaina le tagata na alu atu ia Iesu?

O le Mataio 19 o loo i ai foi le tala i le tagata lea na sau i le Faaola. Faitau le Mataio 19:20, ma vaavaai pe na faapefea ona tali atu le tagata i le apoapoaiga a le Faaola e tausi i poloaiga. Atonu e te manao e maka le fesili faaopoopo na fesili atu ai le taulealea ia te Ia.

  1. Tali le fesili lenei, i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia: Se a ea se mea ou te le o faia? O le a e taliina fesili faaopoopo e fesootai ma lenei fesili i le lesona o mulimuli mai.

Faitau le Mareko 10:21, ma vaavaai pe na faapefea ona tali atu le Faaola i le taulealea.

Matau le fasifuaitau “Ua silasila atu Iesu ia te ia ua alofa ia te ia“ i le fuaiupu 21. Aisea e te manatu ai e taua le iloa e faapea sa alofa Iesu i lenei taulealea ae Na te lei ta’uina atu ia te ia le mea na te le o faia?

Mai i nei fuaiupu e mafai ona tatou aoao ai e faapea talu ai e alofa o Ia ia i tatou, o lea o le a fesoasoani ai le Alii ia tatou iloa le mea tatou te le o faia i a tatou taumafaiga e mulimuli ai ia te Ia, ma afai tatou te fesili atu i le Alii, o le a Ia aoaoina i tatou i mea e tatau ona tatou faia e maua ai le ola e faavavau.

Faitau le Mareko 10:22, ma vaavaai pe na faapefea ona tali atu le taulealea ina ua fautuaina o ia e le Faaola e faatau atu ana mea uma sa i ai. E tusa ai ma le fuaiupu 22, aisea na ia tali atu ai faapena?

E ui atonu e le faatonuina i tatou e lafoai uma a tatou oa ae mulimuli atu i le Alii, ua Ia faatonuina i tatou e faia isi osigataulaga e auauna atu ai ia te Ia ma usitai i Ana poloaiga.

  1. I lalo o le fesili “Se a ea se mea ou te le i faia?“ tali ia fesili nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    1. O a ni osigataulaga ua poloaiina ai i tatou e le Alii atonu e faigata ona tatou faia?

    2. Tusi e uiga i se osigataulaga na poloai mai le Alii (pe ua faatonuina ai) oe atonu e faigata ona e faia.

Mafaufau ma le agaga tatalo i le fesili “Se a ea se mea ou te lei faia?“ ma usitai pe o le a lava le uunaiga e te maua e faatatau i osigataulaga e finagalo le Alii e te faia.

Faitau le Mareko 10:23–27. Matau le faamaninoga o le Faaliliuga a Iosefa Samita o loo aumaia ai le mea na fetalai ai le Faaola i le fuaiupu 27 e ala i le faitauina o le Mareko 10:27, vaefaamatalaga a, ma vaavaai mo mea na aoao atu e Iesu e uiga i le tuua o mea uma ona o Ia.

Aisea e te manatu ai e faigata ia i latou o e talitonu i oa po o isi mea o le lalolagi ona ulu atu i le malo o le Atua? O le a sou manatu o le a le uiga o mea uma e mafaia e i latou o e e faalagolago i le Atua?

Faitau le Mareko 10:28–31, ma vaavaai mo mea na folafola mai e Iesu mo i latou o e nauau e lafoai mea uma ae mulimuli atu ia te Ia. Matau le faamaninoga a le Faaliluga a Iosefa Samita ua aumaia ai le mea na fetalai ai le Faaola i le fuaiupu 31 e ala i le faitauina o le Mareko 10:31, vaefaamatalaga a.

Mai i nei fuaiupu ua tatou aoao ai le mataupu faavae lea: Ina ia maua le ola e faavavau, e tatau ona tatou naunau e lafoai soo se mea e finagalo mai ai le Alii ia i tatou.

Aisea e taua ai le ola e faavavau i soo se osigataulaga e poloaiina i tatou e fai?

I le Mareko 10:35–45 ua tatou aoao ai e faapea na fesili atu Iakopo ma Ioane ia Iesu pe mafai ona la nonofo i tulaga faamamaluina i le itu taumatau ma le itu agavale o Iesu i le malo e faavavau. Ona aoao atu ai lea e le Faaola i Aposetolo e Toasefululua e faapea e le tatau ona avea i latou e faapei o taitai o nuuese o e sa faaaogaina le pule i isi. O i latou e sili i le malo o le Atua o auauna ia i tagata uma.

Mareko 11–13

Ua aoao atu e le Faaola i le malumalu ma matauina se fafine ua oti lana tane o lafo atu tupe iti i le mea e teu ai oa o le malumalu

I nei tulaga taitasi, o loo tuuina atu e tagata e toalua ni taulaga i le Alii. Mafaufau e uiga i le eseeega o taulaga i vaaiga taitasi nei.

  • Na avatu e se fafine i lona epikopo se tupe tele mo lana taulaga anapogi. Sa avatu e se tasi fafine e nofo i le uarota lava lea e tasi, se aofaiga itiiti i lona epikopo mo lana taulaga anapogi.

  • O se alii ua avea o se peresitene o le siteki. O se isi alii i le siteki lava lea o se faiaoga o le peraimeri.

O ni lagona e ono i ai i se tagata pe afai e foliga mai e laitiiti sana taulaga i le Alii pe a faatusatusa i taulaga a isi?

A o e suesueina le Mareko 11–13, vaavaai mo upumoni o le a fesoasoani e te iloa ai pe faapefea ona silasila atu le Alii i au taulaga ia te Ia.

Ata
O Le Ulufale Atu Faatupu

I le Mareko 11:1–12:40 ua tatou aoao ai ina ua latalata atu le Faaola i le faaiuga o Lana galuega i le olaga nei, sa Ia tietie atu faatupu i Ierusalema, tutuliese le au faatau tupe mai le malumalu ma aoao atu tagata iina.

A o i ai o Ia i le malumalu, sa molimauina e Iesu ia tagata na avatuina tupe i le mea e teu ai oa a le malumalu e fai ma taulaga i le Atua. Faitau le Mareko 12:41–44, ma vaavaai pe o le a le mea na silasila i ai Iesu i le mea e teu ai oa.

O le a se fetalaiga a le Faaola e uiga i le taulaga a le fafine ua oti lana tane pe a faatusatusa i taulaga a isi?

Mafaufau i le tupe siliva e sili ona maualalo lona aoga i tupe a lo outou atunuu. O se tupe itiitio “le tupe apamemea aupito itiiti lea sa faaaoga e tagata Iutaia” (Bible Dictionary, “Money”)

  1. Tali le fesili lenei, i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia: Aisea e te manatu ai na fuafua e le Faaola le taulaga a le fafine ua oti lana tane faapea e sili atu nai lo isi taulaga?

E faavae i mea na fetalai ai le Faaola e ugia i le fafine ua oti lana tane, e mafai ona tatou aoaoina mai le mataupu faavae lea: Afai tatou te naunau e avatu a tatou mea uma ua i ai i le Alii, o le a Ia taliaina la tatou taulaga tusa lava pe foliga mai e laitiiti pe a faatusatusa i isi.

E moomia le faatuatua e avatu ai a tatou mea uma o loo i ai i le Alii. O lenei mataupu faavae o le ositaulaga o loo aoao mai i le Lauga i le Faatuatua: “Ia tatou mataituina, o se tapuaiga e le manaomia ai le ositaulagaina o mea uma e leai lava se mana ona lava e maua ai le faatuatua e tatau ai mo le ola ma le faaolataga“ (Lectures on Faith [1985], 69).

I le Mareko 13, ua tatou aoao ai e faapea na aoao atu e le Faaola Ana Aposetolo e uiga i le Afio Mai Faalua. Sa e suesueina lenei mea i le Iosefa Samita—Mataio (tagai i le lesona mo le Iunite 6: Aso 2).

Mareko 14:1–9

Ua uuina e Maria le Faaola

Ina ua uma ona aoao atu e le Faaola Ona so’o e uiga i faailoga o Lona Afio Mai Faalua, sa Ia tuua Ierusalema ma maliu atu i Petania i le fale o se tagata e igoa ia Simona, o le sa mafatia i le ma’i lepela talu ai. I le vaiaso mulimuli o le soifua o le Faaola, sa tele taimi na Ia toe femaliuai ai mai Petania i Ierusalema.

Faitau le Mareko 14:3 ma le Ioane 12:3, ma vaavaai po o a faatinoga o le faatuatua ma le alofa na faia e Maria mo Iesu.

Ata
Elder James E. Talmage

Na ta’ua e Elder James E. Talmage o le Korama a Aposetolo e Toasefululua e faapea: “O le uuina o le ulu o se malo i le suauu masani o le faatinoga lea ia te ia o se faamamaluga; o le uuina foi o ona vae o le faaali atu lea o se faailoga o se alofa e le masani ai [tulaga ese]; ae o le uuina o le ulu ma vae i le uunato, ma i se tele naua, o se galuega o se tali faaaloalo maualuga e seasea ona faia e oo lava i tupu. O le mea na faatino e Maria o se faailoaga o le faamemelo; o se faasasala atu o se loto ua osaosa i le tapuai ma le alofa naunau“ (Iesu le Keriso, 3rd ed. [1916], 512).

Auiliili le Mareko 14:4–9, ma vaavaai pe na faapefea ona tali atu nisi o tagata sa i ai i le taligasua i le mea sa faia e Maria.

Na faapefea ona tali atu le Faaola ia i latou sa faitio ia Maria?

O le fasifuaitau “o le mea lele ua faia e ia ia te au“ i le fuaiupu 6ua ta’u mai ai sa fiafia le Faaola i le mea na faia e Maria. O le fasituaitau “ua faia e ia le mea ua ia mafaia“ i le fuaiupu 8ua ta’u mai ai sa ia tuuina atu lana mea aupito silisili i le Alii.

Mai i nei fuaiupu ua tatou aoao ai e faapea e fiafia le Faaola pe a tatou avatu ia te Ia a tatou taumafaiga aupito silisili.

  1. Mafaufau i le mataupu faavae lenei ma isi mataupu faavae ia sa tatou faailoaina talu ai mai le tala i tupe iti a le fafine ua oti lana tane, ma faamaea ia galuega faatino nei i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia.

    1. Faamatala pe mafai faapefea e le talitonu i nei upumoni ona fesoasoani ia i latou o e manatu e le tele ni a latou mea e avatu i le Alii.

    2. Faamatala se taimi na e vaai ai i se tasi o avatu lana mea aupito silisili i le Alii.

Mafaufau pe o e avatu i le taimi nei le mea silisili i le Alii. Filifili se vaega se tasi o lou olaga lea e mafai ona e faaleleia, ma faatu se sini o le a fesoasoani ia te oe e te avatu ai le mea silisili i le Alii.

Mareko 14:10–16:20

Ua amata e Iesu Lana Togiola a o Ia mafatia i Ketesemane; sa faalataina o Ia e Iuta le Sekara ma sa aveina atu i luma o taitai Iutaia

I le Mareko 14:10–16:20 ua tatou aoao ai e faapea sa faamamalu e Iesu ma le au Aposetolo le Paseka ma sa faatomua atu i ai e Iesu ia i latou faatusa o le faamanatuga. Ona latou o atu ai lea i le Faatoaga o Ketesemane, lea na mafatia ai Iesu mo a tatou agasala. Sa faalataina o Ia e Iuta le Sekara, sa faamasinoina e le tusa ai ma le tulafono e le au Saneterini, ma faasalaina ai i le oti. Ina ua mavae le maliu o le Faaola i luga o le satauro ma sa toetu mai, sa faaali atu o Ia i Ana Aposetolo ma ta’u atu ia i latou e avatu le talalelei i le lalolagi, ma folafola atu ai ia te i latou faailoga o le a mulimuli atu ia i latou o e talitonu. (Sa e suesueina lenei anomea i lesona mo le Mataio 26–28.)

  1. Tusi le mea lenei i lalo o le galuega atofaina o le aso i lau api talaaga mo le suesueina o tusitusiga paia:

    Ua ou suesueina le Mareko 10-16 ma faamaeaina lenei lesona i le (aso).

    O fesili, mafaufauga ma manatu faaopoopo ou te fia faasoa atu i lo’u faiaoga:

Lolomi