Kristo (jun aatin sa’ Griego) ut Mesias (jun aatin sa’ Hebreo) neke’raj xyeeb’al “li yulb’il.” Li Jesukristo a’an li Xb’een Yo’lajenaq chiru li Yuwa’b’ej sa’ li musiq’ej (Heb. 1:6 ; Tz. ut S. 93:21 ). A’an li Junaj Yo’lajenaq chiru li Yuwa’b’ej sa’ li tz’ejwalej (Jwan 1:14 ; 3:16 ). A’an li Jehova (Tz. ut S. 110:3–4 ), ut kik’ojob’aman choq’ re li nimla b’oqe’k a’in rub’elaj naq kiyo’ob’tesiik li ruchich’och’. Chi b’eresinb’il xb’aan li Yuwa’b’ej, li Jesus kixyo’ob’tesi li ruchich’och’ ut chixjunil li k’a’ru wan chi sa’ (Jwan 1:3, 14 ; Mois. 1:31–33 ). Kiyo’la rik’in li xMaria sa’ Belen, kiwan chi maak’a’ xmaak sa’ lix yu’am, ut kixtoj rix chi tz’aqal re ru lix maakeb’ chixjunileb’ li winq rik’in xhoyonik lix kik’el ut rik’in xq’axtesinkil lix yu’am chiru li krus (Mat. 2:1 ; 1 Ne. 11:13–33 ; 3 Ne. 27:13–16 ; Tz. ut S. 76:40–42 ). Kiwakli wi’chik sa’ xyanqeb’ chaq li kamenaq, ut rik’in a’an te’wakliiq chi yo’yo chixjunileb’ li winq. Sa’ xk’ab’a’ lix tojb’al rix li maak xb’aan li Kristo ut lix waklijik chi yo’yo, eb’ li neke’xjal xk’a’uxl chirix lix maakeb’ ut neke’paab’ank re lix taqlahom li Dios te’ruuq chi wank chi junelik rik’in li Jesus ut li Yuwa’b’ej (2 Ne. 9:10–12 ; 21–22 ; Tz. ut S. 76:50–53, 62 ).
Li Jesukristo a’an li jun winq q’axal nim ru li yo’lajenaq sa’ li ruchich’och’ a’in. Lix yu’am naxk’ut chi tz’aqal re ru chanru naq tento te’wanq chixjunileb’ li winq. Chixjunil li tijok, li osob’tesink, ut li k’ojob’anb’il k’anjel re li tijonelil tento taab’aanumanq sa’ lix k’ab’a’ a’an. A’an lix Qaawa’ileb’ li Qaawa’, Xreyileb’ li Rey, laj Yo’ob’tesinel, li Kolonel, ut li Dios re chixjunil li ruchich’och’.
Li Jesukristo taak’ulunq wi’chik rik’in wankilal ut loq’alil re taa’awa’b’ejinq sa’ li ruchich’och’ chiru li Jun Mil Chihab’. Sa’ roso’jik li kutan, a’an tixraq aatin chirix chixjunileb’ li winq (Alma 11:40–41 ; JS—M 1 ).
Resil lix yu’am (xtiikal li kik’ulman)
Kiyeeman resil chi junxilaj lix yu’am ut lix k’anjel, Luk. 1:26–38 (Isa. 7:14 ; 9:6–7 ; 1 Ne. 11 ).
Kiyo’la, Luk. 2:1–7 (Mat. 1:18–25 ).
Kixk’ul xsetb’al xtz’uumal li tz’ejwalej, Luk. 2:21 .
Kiq’axtesiik sa’ li santil ochoch, Luk. 2:22–38 .
Ki’ula’aniik xb’aaneb’ laj q’e, Mat. 2:1–12 .
Laj Jose ut li xMaria ke’eelelik ut ke’xk’am Egipto, Mat. 2:13–18 .
Kik’ame’ Nazaret, Mat. 2:19–23 .
Kirula’ani li santil ochoch naq kab’laju chihab’ xyu’am, Luk. 2:41–50 .
Ke’wan riitz’in ut ranab’, Mat. 13:55–56 (Mar. 6:3 ).
Kikub’e xha’, Mat. 3:13–17 (Mar. 1:9–11 ; Luk. 3:21–22 ).
Ki’aaleek xb’aan laj tza, Mat. 4:1–11 (Mar. 1:12–13 ; Luk. 4:1–13 ).
Kixb’oqeb’ lix tzolom, Mat. 4:18–22 (Mat. 9:9 ; Mar. 1:16–20 ; 2:13–14 ; Luk. 5:1–11, 27–28 ; 6:12–16 ; Jwan 1:35–51 ).
Kixk’e xtaqlankileb’ li Kab’laju, Mat. 10:1–4 (Mar. 3:13–19 ; Luk. 6:12–16 ).
Kixjultika li aatin chiru li tzuul, Mat. 5–7 .
Kixye chi junxilaj naq taakamq ut taawakliiq wi’chik chi yo’yo, Mat. 16:21 (Mat. 17:22–23 ; 20:17–19 ; Mar. 8:31 ; 9:30–32 ; 10:32–34 ; Luk. 9:22 ; 18:31–34 ).
Kijaltesiik ru, Mat. 17:1–9 (Mar. 9:2–8 ; Luk. 9:28–36 ).
Kixtaqlaheb’ li lajeeb’ xkaak’aal, Luk. 10:1–20 .
Ki’ok Jerusalen chi nimanb’il ru, Mat. 21:1–11 (Mar. 11:1–11 ; Luk. 19:29–40 ; Jwan 12:12–15 ).
Kixtikib’ li loq’laj wa’ak, Mat. 26:26–29 (Mar. 14:22–25 ; Luk. 22:19–20 ).
Kixk’ul rahilal ut kitijok sa’ Getsemani, Mat. 26:36–46 (Mar. 14:32–42 ; Luk. 22:39–46 ).
Kiq’axtesiik, kichape’, ut kikanab’aak xjunes, Mat. 26:47–56 (Mar. 14:43–53 ; Luk. 22:47–54 ; Jwan 18:2–13 ).
Kik’ehe’ chiru krus, Mat. 27:31–54 (Mar. 15:20–41 ; Luk. 23:26–28, 32–49 ; Jwan 19:16–30 ).
Kiwakli chi yo’yo, Mat. 28:1–8 (Mar. 16:1–8 ; Luk. 24:1–12 ; Jwan 20:1–10 ).
Kixk’ut rib’ chirix lix waklijik chi yo’yo, Mat. 28:9–20 (Mar. 16:9–18 ; Luk. 24:13–48 ; Jwan 20:11–31 ; Hech. 1:3–8 ; 1 Kor. 15:5–8 ).
Kitaqe’ sa’ choxa, Mar. 16:19–20 (Luk. 24:51–53 ; Hech. 1:9–12 ).
A’an taaraqoq aatin sa’ xb’een li ruchich’och’ sa’ tiikilal, Sal. 9:8 (3 Ne. 27:16 ).
Chalk re chi raqok aatin sa’ xb’een li ruchich’och’ rik’in tiikilal, Sal. 96:13 .
Li Dios taaraqoq aatin sa’ xb’eeneb’ li tiikeb’ xch’ool ut laj maak, Ekl. 3:17 .
A’an taaraqoq aatin sa’ xyanqeb’ li tenamit, Isa. 2:4 (Mik. 4:3 ; 2 Ne. 12:4 ).
Rik’in b’aan li tiikilal taaraqoq aatin chirixeb’ li neb’a’, Rik’in b’aan li tiikilal taaraqoq aatin chirixeb’ li neb’a’, Isa. 11:2–4 .
Neke’chal chixjunil li winq rik’in li Dios re taaraqe’q aatin chirixeb’ xb’aan a’an jo’ chanru li yaal ut li santilal li wan rik’in, 2 Ne. 2:10 .
Taaxaqliiq chiru li Dios re taaraqe’q aatin chirix jo’ chanru li k’a’ru b’aanunb’il, Alma 5:15 (Alma 12:15 ; 33:22 ; 3 Ne. 27:14 ).
Eb’ li eetalil malaj li jaljookil ru aatin chirix li Kristo
Laj Abel kixmayeja li xb’een ral lix ketomq, Gen. 4:4 (Mois. 5:20 ).
K’am laj Isaak li junaj chirib’il chawu, li nakara, ut taamayeja choq’ mayej, Gen. 22:1–13 (Jak. 4:5 ).
Li Qaawa’ kixtaqlaheb’ li ralal xk’ajol laj Israel chixmayejankileb’ li karneer li maak’a’eb’ reek’, Exo. 12:5, 21, 46 (Num. 9:12 ; Jwan 1:29 ; 19:33 ; 1 Pe. 1:19 ; Apok. 5:6 ).
A’in li wa li xk’e chetzeka li Qaawa’, Exo. 16:2–15 (Jwan 6:51 ).
Taasak’ li pek, ut taa’elq chaq li ha’ chi sa’, re te’uk’aq li tenamit, Exo. 17:6 (Jwan 4:6–14 ; 1 Kor. 10:1–4 ).
Ut li chib’aat tixk’am sa’ xb’een chixjunil lix maa’usilaleb’, Lev. 16:20–22 (Isa. 53:11 ; Mos. 14:11 ; 15:6–9 ).
Laj Moises kixyiib’ jun li k’anti’ bronce, re xkolb’aleb’ li ani te’iloq re, Num. 21:8–9 (Jwan 3:14–15 ; Alma 33:19 ; Hel. 8:14–15 ).
Laj Jonas kiwan sa’ xsa’ li kar oxib’ kutan ut oxib’ q’ojyin, Jon. 1:17 (Mat. 12:40 ).
Kixk’ut rib’ li Kristo chirix xkamik
Chirix naq kiwakli li Jesus, kixk’ut rib’ xb’een wa chirix li xMaria aj Magdala, Mar. 16:9 (Jwan 20:11–18 ).
Li Jesus kib’eek ut ki’aatinak rik’in wiib’eb’ li tzolom sa’ xb’ehil Emaus, Luk. 24:13–34 .
Li Jesus kixk’ut rib’ chiruheb’ lix Apostol, li ke’ch’e’ok re li ruq’ ut li roq, Luk. 24:36–43 (Jwan 20:19–20 ).
Li Jesus kixk’ut rib’ chiru laj Tomas, Jwan 20:24–29 .
Li Jesus kixk’ut rib’ chiruheb’ lix tzolom sa’ li palaw Tiberias, Jwan 21:1–14 .
Li Jesus kik’anjelak sa’ xyanqeb’ chiru ka’k’aal kutan chirix lix waklijik chi yo’yo, Hech. 1:2–3 .
Laj Esteban kiril li Jesus chi xaqxo sa’ xnim uq’ li Dios, Hech. 7:55–56 .
Li Jesus kixk’ut rib’ chiru laj Sawlo, Hech. 9:1–8 (JJS, Hech. 9:7 ; Hech. 26:9–17 ).
Li Kristo ki’ile’ xb’aan numenaq 500 li tenamit, 1 Kor. 15:3–8 .
Li Jesukristo kixk’ut rib’ chiruheb’ lix tenamit laj Nefi, 3 Ne. 11:1–17 .
2500 rajlankil li tenamit ke’ril ut ke’rab’i li Jesus, 3 Ne. 17:16–25 .
Laj Mormon ki’ula’aniik xb’aan li Qaawa’, Morm. 1:15 .
Laj Jose Smith ut laj Sidney Rigdon ke’ril ru li Jesus sa’ lix nim uq’ li Dios, Tz. ut S. 76:22–23 .
Laj Jose Smith ut laj Oliver Cowdery ke’ril li Qaawa’ sa’ li Santil ochoch re Kirtland, Tz. ut S. 110:1–4 .
Li Jesukristo kixk’ut li tento taa’uxq
Laa’in xink’ut cheru li tento raj taa’uxq, Jwan 13:15 .
Laa’in li b’e, li yaal, ut li yu’am, Jwan 14:6 .
Li Kristo ajwi’ kixk’ul rahilal choq’ qe, ut kixk’ut chiqu li tento raj taa’uxq, re texb’eeq sa’ lix b’e, 1 Pe. 2:21 .
Wi jun li winq ink’a’ naxb’aanu lix b’aanuhom li Ralal li yo’yookil Dios, ink’a’ taaruuq chi kole’k, 2 Ne. 31:16 .
Nawaj raj naq tz’aqalaq eere eeru, jo’ chanru ajwi’ laa’in, 3 Ne. 12:48 .
A’in junelik teek’e eech’ool chixb’aanunkil, jo’ chanru ajwi’ kinb’aanu laa’in, 3 Ne. 18:6 .
Laa’in xinb’aanu cheru li tento taa’uxq, 3 Ne. 18:16 .
Li k’anjel kineeril chixb’aanunkil, a’an teeb’aanu ajwi’ laa’ex, 3 Ne. 27:21, 27 .
Eb’ li tz’aqal neke’taaqenk re li Jesukristo te’wanq chanchan a’an, Moro. 7:48 .
Li rawa’b’ejil li Kristo chiru li Jun Mil Chihab’
Li Qaawa’ Dios tixk’e re a’an lix k’ojarib’aal laj David lix yuwa’, Luk. 1:30–33 .
Li Kristo taa’awa’b’ejinq chi junelik q’e kutan, Apok. 11:15 .
Eb’ laj santil paab’anel te’awa’b’ejinq rochb’een li Kristo chiru jun mil chihab’, Apok. 20:4 (Tz. ut S. 76:63 ).
Kixtzoleb’ jo’ jun li k’eeb’il xwankil, Mat. 7:28–29 (Mar. 1:22 ).
Li Ralal li Winq wan xwankil sa’ ruchich’och’ re xkuyb’aleb’ li maak, Mat. 9:6 .
Li Jesus kixtaqlaheb’ li tz’aj aj musiq’ej chi wan xwankil, ut eb’ a’an ke’ab’in chiru, Mar. 1:27 (Luk. 4:33–36 ).
Li Jesus kixk’ojob’eb’ li kab’laju re te’wanq xwankil, Mar. 3:14–15 .
Kiwan li raatin li Jesus rik’in wankilal, Luk. 4:32 .
Li Yuwa’b’ej xq’axtesi chixjunil li raqok aatin re li K’ajolb’ej, Jwan 5:22, 27 .
Li Dios kixyul li Jesus rik’in li Santil Musiq’ej ut rik’in wankilal, Hech. 10:38 .
Li Kristo kik’ojob’aman rub’elaj xk’ojob’ankil li ruchich’och’, 1 Pe. 1:20 (Eter 3:14 ).
Rik’in li Kristo wan xlaawil li kamk ut li xb’alb’a, Apok. 1:18 .
Chixjunileb’ li winq te’k’ehe’q rub’el xwankil li Kristo, 2 Ne. 9:5 .
Li Jesukristo, li Ralal li Dios, a’an lix Yuwa’il li choxa ut li ch’och’, laj Yo’ob’tesihom re chixjunil li k’a’aq re ru chalen chaq sa’ xtiklajik, Hel. 14:12 .
Li yaal ch’olob’anb’il chirix li Jesukristo
Laj Pablo kixch’olob’ xyaalal naq li Jesus a’an li Kristo, Hech. 18:5 .
Toja’ li maa’us aj musiq’ej ke’xch’olob’ naq ke’xnaw ru li Jesus, Hech. 19:15 .
Maajun winq naru chixyeeb’al naq li Jesus a’an li Qaawa’, wi ink’a’ xb’aan li Santil Musiq’ej, 1 Kor. 12:3 .
Li junjunq chi xb’een aqej taab’asmanq, ut li junjunq chi ru’uj aq’ej tixch’olob’ naq li Jesukristo a’an li Qaawa’, Filip. 2:10–11 .
Noko’aatinak chirix li Kristo, nasaho’ sa’ qach’ool rik’in li Kristo, nokojultikan chirix li Kristo, naqaye profeetil aatin chirix li Kristo, 2 Ne. 25:26 .
Lix Hu laj Mormon a’an re xq’unb’esinkileb’ xch’ool laj Judio ut laj Gentil naq li Jesus a’an li Kristo, 2 Ne. 26:12 (perel re xjolomil li aatin sa’ lix Hu laj Mormon ).
Eb’ li profeet ut eb’ li loq’laj hu neke’xch’olob’ xyaalal li Kristo, Jak. 7:11, 19 .
Chesik’ li Jesus a’in li ke’xtz’iib’a wi’ resil li profeet ut eb’ li apostol, Eter 12:41 .
Kiqil, ut kiqab’i lix yaab’ kuxej chixch’olob’ankil xyaalal naq a’an li Junaj Yo’lajenaq, Tz. ut S. 76:20–24 .
A’an a’in eb’ li junelik yu’am—xnawb’al ru li Dios ut li Jesukristo, Tz. ut S. 132:24 .
Laa’o naqapaab’ li Dios, li Junelik Yuwa’b’ej, ut li Jesukristo, li Ralal, R. li P. 1:1 .
Laa’o naqapaab’ naq li Kristo ajwi’ taa’awa’b’ejinq sa’ xb’een li ruchich’och’, R. li P. 1:10 .
Profeetil aatin chirix lix yo’lajik ut xkamik li Jesukristo
Jun li tuq’ixq taakanaaq sa’ yu’am, ut taarala jun li ralal, Isa. 7:14 (1 Ne. 11:13–20 ).
Aran Belen taa’elq chaq li taawanq choq’ aj taqlanel sa’ Israel, Mik. 5:2 .
Laj Samuel aj Lamanita ki’aatinak jo’ profeet chirix jun kutan, jun q’ojyin, ut jun kutan taawanq wi’ kutan; jun ak’ chahim, ut jalaneb’ chik li eetalil, Hel. 14:2–6 .
Laj Samuel aj Lamanita ki’aatinak jo’ profeet chirix li aak’ab’, li kaaq ut raq’ kaaq, ut li hiikank sa’ li ruchich’och’, Hel. 14:20–27 .
Ke’tz’aqlok ru li reetalil lix yo’lajik li Jesus, 3 Ne. 1:15–21 .
Ke’tz’aqlok ru li reetalil lix kamik li Jesus, 3 Ne. 8:5–23 .
Xk’ulb’al lix k’ab’a’ li Jesukristo sa’ qab’een
Maajun chik k’ab’a’ej rub’el choxa k’eeb’il, li tento tookole’q wi’, Hech. 4:12 (2 Ne. 31:21 ).
Eb’ li apostol ke’saho’ sa’ xch’ool naq ke’tawe’ chi k’ulub’ej re te’xnumsi li xutaan choq’ re lix k’ab’a’, Hech. 5:38–42 .
A’in lix taqlahom, naq taqapaab’ lix k’ab’a’ li Jesukristo li Ralal, 1 Jn. 3:23 .
Xk’utb’al xyaalal naq wan eech’ool chixk’ulb’al sa’ eeb’een lix k’ab’a’ li Kristo rik’in kub’iha’, 2 Ne. 31:13 .
Nawaj raj naq chek’ul sa’ eeb’een lix k’ab’a’ li Kristo, Mos. 5:6–12 (Mos. 1:11 ).
Yalaq ani li te’ajoq re xk’ulb’al sa’ xb’eeneb’ lix k’ab’a’ li Kristo, ke’xjunaji rib’ rik’ineb’ lix iglees li Dios, Mos. 25:23 .
Chixjunileb’ li tz’aqal neke’paab’ank re li Kristo ke’xk’ul sa’ xb’eeneb’ lix k’ab’a’ li Kristo, Alma 46:15 .
Li rokeb’aal li choxa teeto chiru li ani te’paab’anq re lix k’ab’a’ li Jesukristo, Hel. 3:28 .
Ut osob’tesinb’il li ani natawe’ chi tiik chixpaab’ankil lin k’ab’a’ sa’ roso’jik li kutan, Eter 4:19 .
Wankeb’ xch’ool chixk’ulb’al sa’ xb’eeneb’ lix k’ab’a’ laa Walal, Moro. 4:3 (Tz. ut S. 20:77 ).
Li Ralal li Winq taachalq sa’ lix loq’al lix Yuwa’, Mat. 16:27 .
Chanimob’resi taxaq inloq’al rik’in li loq’alil li kiwan wik’in aawochb’een rub’elaj naq kiwan li ruchich’och’, Jwan 17:5 .
Lix Santil Dios laj Israel tento taa’awa’b’ejinq rik’in nimla loq’alil, 1 Ne. 22:24 .
Qayo’on chaq lix loq’al, Jak. 4:4 .
Li Ralal li Dios taachalq sa’ xloq’al, Alma 5:50 .
Kixch’olob’ chixjunil li k’a’aq re ru, chalen ajwi’ chaq sa’ xtiklajik, toj sa’ li kutan naq taachalq a’an sa’ xloq’al, 3 Ne. 26:3 .
Kiwan lix loq’al sa’ inb’een, ut kiwil li rilob’aal, Mois. 1:1–11 .
A’in lin k’anjel ut lin loq’al, Mois. 1:39 .
Xwanjik li Kristo rub’elaj li yu’am a’in
Sa’ xtiklajik chaq kiwan li Aatin, ut li Aatin wan chaq rik’in li Dios. Ut li aatin kitz’ejwalo’, ut kiwan rochoch sa’ qayanq, Jwan 1:1, 14 (1 Jn. 1:1–3 ).
Rub’elaj naq kiwan laj Abraham, ak Laa’inin chaq, Jwan 8:58 .
Chanimob’resi taxaq inloq’al rik’in li loq’al li kiwan wik’in aawochb’een rub’elaj naq kiwan li ruchich’och’, Jwan 17:5 .
Laj Isaias kiril chi yaal laj Tojol wix, jo’ chanru ajwi’ naq kiwil laa’in ut laj Jakob li wiitz’in, 2 Ne. 11:2–3 .
Sa’ li kutan wulaj ninchal sa’ li ruchich’och’, 3 Ne. 1:12–14 .
Kiwan li Kristo naq toj maji’ natikla li ruchich’och’, 3 Ne. 26:5 (Jwan 6:62 ).
Jo’ chanru ajwi’ naq nink’utun chawu tink’utunq chiru lin tenamit sa’ li tz’ejwalej, Eter 3:14–17 .
Li Walal raaro inb’aan, a’an li Raaro ut Sik’b’il ru inb’aan chalen chaq sa’ xtiklajik, Mois. 4:2 .
Li Qaawa’ kixye: Ani tintaqla? Ut jun kixsume chanchan li Ralal li Winq: Wahi’in, taqlahin laa’in, Abr. 3:27 .