Maneno ya Kujua

abudukumsifu, kumpenda na kumtii Mungu

adilifuutiifu kwa amri za Mungu

ahadikusema utafanya kitu

aminikuhisi kwamba jambo fulani ni sahihi ama la kweli

amrikitu ambacho Mungu huwaambia watu wafanye ili wawe na furaha

amrishakumwambia mtu ama kitu nini cha kufanya

anzishakuweka katika utaratibu Kanisa la Yesu Kristo

askarimtu ambaye hutekeleza maagizo ya mfalme ama kiongozi

barakasala maalumu kumuomba Baba wa Mbinguni kumfariji au kumponya mtu; mtu anayetoa sala hii hufanya hivyo kwa nguvu ya ukuhani ambao anao. Usaidizi wowote tunaopata kutoka kwa Mungu.

barikikutoa vitu vizuri au kumsaidia mtu

boflo [maboflo]umbo ambao mkate huokwa

busaramtu ambaye ana maarifa mengi na anaelewa watu, sheria na maandiko; pia mtu ambaye hupanga kwa ajili ya siku za usoni

bwana harusimwanaume ambaye anaoa

chaguakuchukua ama kuteua

daimakila mara

danganyakutosema ukweli

dhabihukutoka kitu cha maana kwa ajili ya Mungu ama watu wengine

dhambikutotii amri za Baba wa Mbinguni

divaikinywaji kilichotengenezwa kwa zabibu

fuatakufanya kile ambacho mtu mwingine anafanya

fufukakuwa na miili yetu na roho kurudiana pamoja baada ya kufa kwetu

fumbohadithi ambayo hufundisha kanuni au somo

gerezamahali ambapo watu waliovunja sheria huwekwa

harusitukio ambapo mwanaume na mwanamke huoana

hekalunyumba ya Mungu duniani; mahali pa kumwabudu Mungu; mahali patakatifu ambapo ibada takatifu hufanywa

horisanduku ambamo chakula huwekwa kwa ajili ya wanyama kula

ibakuchukua kitu ambacho ni cha mtu mwingine

ibilisijina lingine la Shetani

imanikuamini na kutumaini katika Yesu Kristo

inama [aliinama]kuinamisha kichwa chini kwa heshima

injilimafundisho ya Yesu Kristo kuhusu jinsi watu wanavyopaswa kuishi ili kwamba waweze kurudi na kuishi na Baba wa Mbinguni; ni mpango wa wokovu wa Baba wa Mbinguni

jangwanchi ambayo ina maji kidogo sana na mimea michache au wanyama

jaribukujaribu kufanya mtu afanye kitu ambacho ni kibaya

jerahadhara baya mwilini kwa mtu

jiranimtu anayeishi karibu na nyumba yako; mtoto yeyote wa Mungu

jiungekuwa sehemu ya kundi

johokipande cha nguo kilicho kirefu, na kinachoburuza chini ambacho huvaliwa juu ya nguo nyingine

kaburimahali ambapo watu waliokufa huzikwa

karamumlo mkubwa ambao kwa kawaida huliwa siku maalumu

kejelikudhihaki

kidondasehemu mwilini ambayo inauma ama kuvuja damu

kiongozimtu anayeelekeza na anawajibika kwa ajili ya kundi la watu

kipawa cha Roho Mtakatifuhaki ya kuwa na usaidizi wa Roho Mtakatifu; hupewa mtu baada ya ubatizo na mtu aliye na mamlaka ya ukuhani

kipofukutoweza kuona

kiziwikutoweza kusikia

kufungakuacha kula chakula na maji unapotafuta baraka kutoka kwa Baba wa Mbinguni

kugeuzwabadiliko kwa mtu kwa muda mfupi ambalo hufanya aweze kuwa katika uwepo wa Baba wa Mbinguni

kuhanikiongozi katika kanisa

kujazwa na Roho MtakatifuKuwa na Roho Mtakatifu kujaza akili na moyo wa mtu kwa ukweli

maandikovitabu ambavyo vina maneno ya Mungu yanayotolewa kupitia manabii Wake

madhabahumuundo mtukufu unaofanana na meza hekaluni wakati Yesu alipokuwa hai. Watu walitoa dhabihu kwa Mungu juu ya madhabahu.

mahubiriMazungumzo yanayotolewa kwa kundi la watu kuhusu injili

Malaikamjumbe wa mbinguni kutoka kwa Mungu

Mamajusiwanaume ambao walikuja kutoka Mashariki kumtembelea Yesu alipokuwa mtoto mchanga

mamlakahaki ya kutumia nguvu kama vile ukuhani au kuwa na haki ya kuwaadhibu wale ambao hawatii sheria

mbingunimahali ambapo Baba wa Mbinguni na Yesu Kristo wanaishi

mchungajimtu anayewatunza kondoo

milelekitu ambacho hakina mwisho; kinaendelea milele

misheniwakati maalumu wa kwenda kuhudumu na kufundisha watu injili ya Yesu Kristo na kuimarisha ufalme wa Mungu duniani

mjanemwanamke ambaye mumewe amekufa

mjelediuzi au kamba nyembamba; kutumia mjeledi kupiga mtu ama kitu

mkomamtu mgonjwa mwenye vidonda mwili mzima

mlimamlima ama kilima kikubwa

mlinzimtu anayewaangalia watu gerezani; kuangalia watu, sehemu, ama kitu

mmisionarimtu ambaye huenda misheni; wakati mwingine mtu huyo huitwa kwenda nchi zingine

mpatanishi mtu anayewasaidia watu wasikasirikiane

mshaurimtu anayesaidia ama kutoa nasaha kwa mtu mwingine

Mtakatifumuumini wa Kanisa la kweli la Yesu Kristo

Mtumekiongozi katika Kanisa la Yesu Kristo ambaye humshuhudia Yesu Kristo na kufundisha injili

mtumwamtu anayehudumu au kumfanyia kazi mtu mwingine au Mungu

muujizakitu kisicho cha kawaida ambacho hutokea kwa sababu ya nguvu za Mungu

muuminimtu ambaye yuko katika kanisa ama kikundi kingine

mvivukutokuwa tayari kufanya kazi

mwanafunzimtu anayeamini katika Yesu Kristo na anayejaribu kuwa kama Yeye

mwenye dhambimtu ambaye hatii amri za Baba wa Mbinguni

mwenye nyumba ya wagenimtu ambaye anamiliki nyumba ya wageni

mwibasehemu kali na yenye ncha ya mmea ambayo inaweza kuumiza ikiguswa

mwili wa nyama na damumiili ambayo watu duniani wanayo ambayo imeundwa kwa ngozi, mifupa, misuli, na damu

mwizi [wezi]mtu ambaye huiba kutoka kwa wengine

mwovumtu ambaye ni mwovu

mzabibushina kuu la mmea, kama vile zabibu, ambalo lina matawi yanayozunguka yatokanayo na mmea huo. mzabibu huyaweka matawi hai

nabiimtu aliyeitwa na Mungu kuwaambia watu kile Mungu anawataka wafanye

nguvuuwezo wa kufanya kitu fulani. Pia ona ukuhani.

njaaukosefu wa chakula kwa sababu hakuna cha kutosha kulisha kila mtu

nyikamahali ambapo hakuna miji ama vijiji na watu wachache wanaishi hapo

nyumba ya wagenimahali ambapo watu wanaweza kula na kulala wakati wakiwa safarini

nzigemdudu mkubwa anayeruka wakati mwingine hutumika kama chakula

okoakukomboa kutoka kwenye hatari. Yesu alikufa ili kutuokoa kutokana na kifo cha kimwili na hatari za dhambi.

ongozakuwaongoza wengine

onoaina ya ufunuo kutoka kwa Baba wa Mbinguni

pangoshimo katika upande wa mlima

Pasakasherehe maalumu ambapo Wayahudi hukumbuka jinsi Mungu alivyowaokoa watu wao kutoka kwa Wamisri wakati wa Musa

piga magoti [kupiga magoti]kwenda chini kwa magoti yako

ponyakufanya mtu aliye mgonjwa ama aliye umia kuwa mzima

rohommoja wa watoto wa Baba wa Mbinguni ambaye hana mwili wa nyama na mifupa

Sabatosiku maalumu ya wiki ambapo watu humwabudu Mungu kwa kwenda kanisani na kujifunza zaidi kuhusu Yeye

safirikwenda kutoka sehemu moja hadi nyingine

sakramentiibada ambapo mkate na maji hubarikiwa na kupewa waumini wa Kanisa ili kuwakumbusha juu ya Yesu Kristo na kutii amri. Ibada hiyo hufanywa na wanaume ambao wana ukuhani.

salayale yanayosemwa wakati mtu anaposali

salikuzungumza na Mungu, ukimpa shukrani na kuomba baraka

salitikumgeuka rafiki au kumkabithi kwa adui

samehekuacha kumkasirikia mtu ambaye amefanya vitu vibaya au vya kudhuru

sarafukipande cha pesa, kilicho bapa

sega la asalivyumba vya nta vilivyotengenezwa na nyuki. Nyuki hujaza vyumba hivi vya nta kwa asali.

sherehekeakukumbuka siku muhimu kwa kufanya kitu maalumu

shitakatukio ambapo watu hujaribu kuthibitisha ikiwa mtu amevunja sheria au la

shuhudiakuwaambia watu wengine kwamba tunajua kitu fulani ni cha kweli

sifukusema mambo mazuri kuhusu mtu fulani

sinagogijengo ambapo Wayahudi hukutana ili kumwabudu Mungu

sulubishakuua mtu kwa kumning’iniza kwenye msalaba wa mbao kama walivyomfanyia Yesu Kristo

tafsirikubadilisha maneno yaliyoandikwa ama kuzungumzwa katika lugha moja kwenye maneno yaliyo na maana sawa katika lugha tofauti

taji ya miibamiiba mikali iliyopangwa kwa duara iliyowekwa kichwani kwa Yesu

takatifukitu ambacho ni halisi na kisafi na kilichotengwa kwa ajili ya matumizi ya Mungu

takatifuchochote kilichotolewa kwetu na Mungu ambacho ni cha kuheshimiwa na kustahiwa

tawazawanaume ambao wana ukuhani wanaweka mikono yao juu ya kichwa cha mwanaume mwingine ili kumpa nguvu na mamlaka ya ukuhani

teka [tekwa]kuchukua nchi ama mtu kwa nguvu

tesekakuhisi uchungu mwingi

tetemeko la ardhimtetemo wa nguvu sana wa ardhi

tiikufanya kile ambacho kinatakiwa au kuamriwa

tubukuhisi huzuni kwa jambo ulilofanya na kuahidi kamwe kutolirudia tena

ubatizo [batiza]ibada ama utaratibu ambapo mtu mwenye mamlaka ya ukuhani kutoka kwa Mungu anamweka mtu mwingine ndani kabisa ya maji na kumwinua kutoka kwenye maji. Ubatizo unahitajika ili kuwa muumini wa Kanisa la Yesu Kristo. Pia ona Kipawa cha Roho Mtakatifu.

ufalme wa MunguKanisa ama mahali ambapo waadilifu wataishi na Baba wa Mbinguni baada ya maisha haya

ufunuokitu Mungu huwaambia watu Wake

Ujio wa Piliwakati Yesu atakaporudi duniani tena ili kuokoa watu waadilifu na kuwaangamiza waovu

ukuhanimamlaka ya kutenda katika jina la Mungu

ukwelikile ambacho ni cha kweli na sahihi

uovukitu ambacho ni kibaya na hakitoki kwa Mungu

ushuhudahisia ama wazo kutoka kwa Roho Mtakatifu kwamba injili ni ya kweli

ushurupesa ambazo watu hulipa serikalini

uzima wa milelekuwa kama Baba wa Mbinguni na kuishi Naye milele

vitamapigano kati ya maadui

wimbowimbo wa kanisa ama wimbo unaomtukuza Mungu

wokovukuokolewa kutokana na dhambi na kifo ili tuweze kuishi na Baba wa Mbinguni tena

zaakutengeneza ama kukuza kitu

zakapesa ambayo hutolewa kwa Mungu ili kujenga Kanisa Lake

zamakufa kwa kuwa majini kwa muda mrefu sana

zawadikitu kizuri ambacho Mungu ama wengine hutupatia

zika [zikwa]kuweka mwili wa mtu aliyekufa katika kaburi au ardhini na kufunika kwa udongo; kuweka kitu fulani ardhini ambacho mtu anataka kuficha