Laipelí
Lēsoni 100: Loma 4–7


Lēsoni 100

Loma 4–7

Talateú

Naʻe fakamatalaʻi ʻe Paula e founga naʻe fakatonuhiaʻi ai ʻa ʻĒpalahame ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofá. Naʻe fakamatalaʻi leva ʻe Paula ʻa e ngaahi tāpuaki ʻoku maʻu ʻe kinautolu ʻoku fakatonuhiaʻí pea akoʻi ʻoku fakataipe ʻe he papitaisó ʻa e mate angahalá mo e moʻui ʻia Kalaisí.

Ngaahi Fokotuʻu ki hono Akoʻí

Loma 4–5

ʻOku fakamatalaʻi ʻe Paula e founga naʻe fakatonuhiaʻi ai ʻa ʻĒpalahame ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofá.

Hiki tatau ʻa e fakatātā mo e ngaahi kupuʻi lea ko ʻení ʻi he palakipoé.

ʻĪmisi
drawing, man crawling in desert

Fakaafeʻi e kau akó ke nau fakakaukauloto ʻoku nau mate he fieinuá ʻi ha toafa pea ʻoku ʻi ai ha foʻi hina vai ʻi he tumuʻaki ʻo ha tafungofunga ofi mai pē.

  • Ko fē heni te ne fakamoʻui ʻa kimoutolu: (a) ko hoʻo tui ʻe lava ke fakamoʻui koe ʻe he vaí, (e) ko hoʻo feinga ke ke aʻu ki he vaí ʻo inu, pe (f) ko e vaí ʻiate ia pē? (ʻOua naʻá ke lea ʻo pehē pe ʻoku tonu pe hala e ngaahi tali ʻa e kau akó.)

Fakamatalaʻi ange ʻe lava ke tokoni ʻa e fakatātā ko ʻení ke mahino kiate kitautolu e ngaahi akonaki ʻa Paula ʻi he Loma 4–7 ʻo kau ki he fekauʻaki ʻa e tuí, ngāué, mo e ʻaloʻofá ki he tokāteline ʻo e fakatonuhiaʻí. (Fakamanatu ki he kau akó naʻe fakafeʻiloaki ʻa e ngaahi akonaki ʻa Paula fekauʻaki mo e fakatonuhiaʻí ʻi he Loma 1–3.)

  • Fakatatau ki he ngaahi akonaki ʻa Paula ʻi he Loma 1–3, ʻoku ʻuhinga ki he hā ʻa e fakatonuhiaʻí? Ke fakamolemoleʻi mei he tautea ʻo e angahalá pea fakahā ʻoku taʻehalaia pe māʻoniʻoni.

Fai ha fakamatala ki he Loma 4 ʻaki hono fakamatalaʻi ange naʻe hulu hake hono fakamamafaʻi ʻe ha niʻihi ʻo e Kāingalotu Siu ʻi Lomá ʻa e mahuʻinga ʻo ʻenau ngaahi ngāué mo e fono ʻa Mōsesé ʻi hono fakatonuhiaʻi ha taha.

  • ʻOku tatau fēfē nai e maʻu hala ha niʻihi ʻo e kakai he kuonga ní kau ki he fakatonuhiaʻí?

  • Ko fē ʻi he ngaahi founga he palakipoé ʻe lava ke ne fakafofongaʻi ʻa e lava ke fakahaofi kitautolu ʻe heʻetau ngaahi ngāué? (Tohiʻi ʻa e (Ngaahi Ngāue) ʻi he tafaʻaki ʻo e fili E.)

Fakamatalaʻi ange naʻe feinga ʻa Paula ke fakatonutonu ʻa e maʻu hala naʻe ʻi hono kuongá ʻaki hano fakamanatu ki he kau Siú ʻa e pēteliake ko ʻĒpalahame ʻi he kuonga muʻá, ʻa ia naʻe mamata ki ai ha kakai Siu tokolahi kuo fakatonuhiaʻi.

Kole ki ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e Liliu ʻa Siosefa Sāmita, Loma 4:2–5, pea kole ki he kalasí ke nau fanongo ki he ʻuhinga naʻe fakamaauʻi ai ʻa ʻĒpalahame ʻoku māʻoniʻoní. “He kapau naʻe fakatonuhiaʻi ʻa ʻĒpalahame ʻe he fono ʻo e ngāué, ʻe fiefia pē ia ʻiate ia kae ʻikai ʻi he ʻOtuá. He ko e hā e lau ʻa e folofolá? Naʻe tui ʻa ʻĒpalahame ki he ʻOtuá, pea naʻe lau ia kiate ia ko e māʻoniʻoni. Pea ko ia ʻoku fakatonuhiaʻi ʻe he fono ʻo e ngaahi ngāué, ʻoku lau ʻa hono palé, ʻo ʻikai ʻo e fiefia, kae ʻo e moʻua. Ka ko ia ʻoku fekumi ke ʻoua naʻa fakatonuhiaʻi ʻe he fono ʻo e ngaahi ngāué, kae tui kiate ia ʻokú ne fakatonuhiaʻi ʻa e kau taʻe-tui ʻOtuá, ʻoku lau ʻa ʻene tuí ki he māʻoniʻoní.

  • Ko e hā naʻe ʻikai fakatonuhiaʻi ʻaki ʻa ʻĒpalahamé? (Ko e “fono ʻo e ngaahi ngāué.”)

  • Fakatatau ki he ngaahi akonaki ʻa Paula ʻoku lekooti ʻi he Loma 1–3, ko e hā he ʻikai lava ai ke fakatonuhiaʻi kitautolu ʻe he fono ʻo e ngaahi ngāué? Naʻe akonaki ʻa Paula “he kuo faiangahala kotoa pē, pea tōmui ʻi he fakamālō mei he ʻOtuá” [Loma 3:23]. Ke fakatonuhiaʻi ʻe he fono ʻo e ngaahi ngāué, ʻe fie maʻu ia ke ʻoua naʻa tau teitei faiangahala.)

Fakamatalaʻi ange hangē ko ia ʻoku lēkooti ʻi he Loma 4:6–8, naʻe fakamatala ʻa Paula ki he lea ʻa e Tuʻi ko Tēvitá ke fakamahinoʻi lahi ange he ʻikai fakatonuhiaʻi kitautolu ʻe heʻetau ngaahi ngāué pē pe ʻai kitautolu ke tau taʻehalaia.

Ke fakamatalaʻi fakanounou ʻa e Loma 4:9–15, fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e palakalafi ko ʻení:

Naʻe akoʻi ʻe Paula ne ʻosi maʻu ʻe ʻĒpalahame ia ʻa e ngaahi tāpuaki ʻo ʻene faivelengá kimuʻa pea kamu iá, pea ko e kamu ko iá ko ha fakaʻilonga ia ʻo ʻene faivelengá ke fakahalaʻi ʻaki ʻa e foʻi fakakaukau ko kinautolu pē kuo kamu pea mo tauhi e fono ʻa Mōsesé ʻe lava ke maʻu e ngaahi tāpuaki ʻo e faivelengá. Naʻe hokohoko atu pē e faivelenga ʻa ʻĒpalahamé hili ʻene fuakava mo e ʻOtuá mo hono kamú. ʻI he foungá ni, naʻe hoko ʻa ʻĒpalahame ko e tamai ʻa e kakai tui kotoa pē, ʻo tatau ai pē pe naʻe ʻikai kamu (kau Senitaile) pe kamu (kau Siú).

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e Liliu ʻa Siosefa Sāmita ʻo e Loma 4:16, pea kole ki he kalasí ke muimui ki ai ʻo kumi ha fakamatala kakato ange ʻo e founga ʻoku fakatonuhiaʻi ai kitautolú.

  • ʻOku fakatonuhiaʻi fēfē kitautolu? (ʻOku totonu ke ʻiloʻi ʻe he kau akó ha tokāteline hangē ko ʻení: Kuo fakatonuhiaʻi kitautolu ʻi he tui mo e ngaahi ngāue ʻi he ʻaloʻofa.)

Fakamanatu ki he kau akó ʻoku ʻuhinga ʻa e ʻaloʻofá ki he ngaahi tāpuaki, ʻaloʻofa, tokoni, mo e mālohi ʻoku lava ke tau maʻu tuʻunga ʻi he Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí.

  • Ko fē ʻi he ngaahi meʻa ke ke fili mei ai ʻoku hiki ʻi he palakipoé te ne lava ʻo fakafofongaʻi ʻa e Fakalelei mo e ʻaloʻofa ʻa Sīsū Kalaisí? Ko e fē ʻa e fili te ne lava ʻo fakafofongaʻi ʻetau tui kiate Iá? (Hili e tali ʻa e kau akó, hiki (Fakalelei mo e ʻaloʻofa ʻa Sīsū Kalaisí) ʻi he tafaʻaki ʻo e fili (option) F mo e (Tuí) ʻi he tafaʻaki ʻo e fili (option) A.)

  • Kapau ne tau ʻi he tūkunga ko ʻení, ʻe lava nai ke fakahaofi kitautolu ʻe heʻetau tuí mo e feingá kapau ne ʻikai ʻi ai ha vai? (ʻIkai.) ʻOku tatau fēfē nai ʻa e vai ʻi he fakatātā ko ʻení mo e Fakalelei mo e ʻaloʻofa ʻa Sīsū Kalaisí?

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau leʻolahi ʻa e fakamatala ko ʻeni naʻe fai ʻe Palesiteni Dieter F. Uchtdorf ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí:

ʻĪmisi
President Dieter F. Uchtdorf

“He ʻikai ke lava ʻo fakatau e fakamoʻuí ia ʻaki e talangofuá pē; ʻoku fakatau ʻaki ia e taʻataʻa ʻo e ʻAlo ʻo e ʻOtuá [vakai, Ngāue 20:28]. …

“Ko e ʻaloʻofá ko ha meʻaʻofa ia ʻa e ʻOtuá, pea ko ʻetau holi ke talangofua ki he ngaahi fekau takitaha ʻa e ʻOtuá, ko e mafao atu ia hotau nima fakamatelié ke maʻu ʻa e meʻaʻofa toputapú ni mei heʻetau Tamai Hēvaní” (“Ko e Meʻaʻofa ʻo e ʻAloʻofá,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 109, 110).

Fakamahinoʻi ange neongo ʻoku tokoni e fokotuʻutuʻu naʻe fakatātaaʻi ʻi he palakipoé ke mahino kiate kinautolu e founga ʻoku tokoni ai ʻa e tuí, ngāué, mo e ʻaloʻofá ki hono fakatonuhiaʻi kitautolú, ʻoku ʻikai ke ne fakahaaʻi kotoa mai ʻa e ngaahi founga ʻe lava ke tau maʻu ai ʻa e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí. Naʻe ʻikai ngata pē ʻi hono ʻomi ʻe Sīsū Kalaisi ʻa e vai fakahaofi moʻui ʻokú ne fakafofongaʻi ʻa ʻEne ʻaloʻofá, ʻa ia ʻokú ne fakatonuhiaʻi mo fakamaʻa kitautolu mei he angahalá; naʻá Ne ʻai foki ke tau malava ʻo maʻu ʻa e tui mo e mālohi ʻoku tau fie maʻu ke maʻu ai ʻa e vaí, pe maʻu ʻa ʻEne ʻaloʻofá. ʻE lava ke tāpuekina kitautolu ʻe he ʻaloʻofá ni ki muʻa, lolotonga, pea hili ʻa ʻetau fakamālohia ʻetau tui kiate Iá mo fai ha ngaahi ngāue leleí.

Fakaafeʻi ha tokotaha ako ke lau ʻa e lea ko ʻeni naʻe fai ʻe ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá:

ʻĪmisi
Elder David A. Bednar

“‘Oku fakafaingamālieʻi ‘e he mālohi ‘o e Fakaleleí ke hoko ‘a e fakatomalá mo fakamālohia foki kitautolu ke tau ‘iloʻi, fakahoko pea hoko ʻo lelei ange ‘i ha ngaahi founga he ‘ikai te tau lava ‘o ‘iloʻi pe fakahoko ‘i hotau ivi fakangatangata fakamatelié” (“Ko Ia Naʻa Nau Taʻofi ʻEnau Ilifiá,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 47).

  • ʻE lava ke tokoniʻi fēfē kitautolu ʻe he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí ke fakamālohia ʻetau tui kiate Iá mo fai ha ngaahi ngāue leleí?

  • Ko e hā ha ngaahi ngāue te tau lava ʻo fai ke fakahaaʻi ʻetau tui kia Kalaisí pea mo fakatonuhiaʻi ʻi Heʻene ʻaloʻofá. (Fakatomala pea talangofua ki he ngaahi fekaú pea maʻu ʻa e ngaahi ouau ʻo e ongoongoleleí.)

Fakaafeʻi e kau akó ke nau vahevahe ki ha ngaahi kulupu tautau toko ua pe tolu pea ke nau fefakamatalaʻaki ʻa e founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu ʻe he tuí mo e ngaahi ngāue māʻoniʻoní ke maʻu ʻa e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí kae lava ke fakatonuhiaʻi kitautolu. (Fakapapauʻi ʻoku mahino ki he kau akó ʻe fakaʻaiʻai kitautolu ʻe he tui ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí mo Hono mālohi ke fakahaofi kitautolú ke tau maʻu ʻa e ngaahi ouau ʻoku fie maʻú mo talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, ʻa ia ʻokú ne fakaʻatā ke fakatonuhiaʻi kitautolu ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí.)

Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e Loma 5 ʻaki haʻo fakamatalaʻi ange naʻe akonaki ʻa Paula fekauʻaki mo e melino ʻoku haʻu kiate kinautolu ʻoku nau maʻu e ʻaloʻofa ʻa Kalaisí ʻi he tui (vakai, veesi 1–2). Naʻá ne fakamatala lahi ange ki he hulu hake ʻi he feʻungá ʻa e ʻaloʻofa ʻoku ʻatā kiate kitautolu koeʻuhí ko e Fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí ke ikunaʻi ʻaki ʻa e ngaahi nunuʻa ʻo e Hingá.

Loma 6–7

ʻOku akoʻi ʻe Paula e founga ke tauʻatāina ai mei he angahalá pea maʻu ʻa e moʻui taʻengatá

ʻEke ki he kau akó ʻpe ʻe founga fēfē haʻanau tali ʻa e meʻa ko ʻeni ʻe ʻala hokó:

ʻOku palani ho kaungāmeʻá ke faifai pea ʻalu ʻo ngāue fakafaifekau ka ʻokú ne lolotonga fai ha ngaahi fili ʻokú ne fakafepakiʻi e ngaahi tuʻunga moʻui ʻa e ʻEikí. ʻI hoʻo fakahaaʻi ʻokú ke tokanga ki he ngaahi tōʻonga ho kaungāmeʻá, ʻokú ne pehē, “ʻOku ʻikai ko ha meʻa lahi ia. Koeʻuhi ko e Fakaleleí, te u lava maʻu pē ʻo fakatomala kimuʻa peá u ʻalu ʻo ngāue fakafaifekaú.”

Fakamatalaʻi ange ʻoku hanga ʻe ha niʻihi ʻo maumauʻi ʻi he ʻiloʻilo pau e ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá, ʻo nau palani ke nau toki fakatomala ʻamui, ʻo hangē ko hano fai kimuʻa pea nau toki ʻalu ki he temipale pe ngāue fakafaifekau. Fakaafeʻi e kau akó ʻi heʻenau ako e Loma 6 ke nau kumi e ʻuhinga ʻoku fakatupu ai ʻe he tōʻonga ko ʻení ha fetaʻemahinoʻaki lahi ʻi he tokāteline ʻo e ʻaloʻofá.

Vahevahe e kau akó ke nau tautau toko ua. Fakaafeʻi e hoa takitaha ke nau lau leʻolahi fakataha ʻa e Loma 6:1–6, 11–12 pea ke nau aleaʻi e founga ʻe lava ai ʻe he ngaahi akonaki ʻa Paulá ʻo fakatonutonu e fakakaukau ʻa honau kaungāmeʻá. Hili ha taimi feʻunga, fehuʻi ange:

  • Naʻe tali fēfē ʻe Paula ʻa e maʻuhala ʻo pehē ʻe fakatauʻatāinaʻi kitautolu mei heʻetau ngaahi angahalá ʻe he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí?

  • ʻOkú ke pehē ko e ʻuhinga ki he hā ʻa e “mate ki he angahalá” (veesi 2) pea ke “tanu fakataha mo ia ʻi he papitaiso ki he maté” (veesi 4)?

  • Fakatatau ki he ngaahi veesi ko ʻení, ko e hā ʻoku fakataipe ʻe he papitaiso ʻi he fakaukú? (ʻI he tali ʻa e kau akó, tokoni ke mahino kiate kinautolu ʻa e tokāteline ko ʻení: ʻE lava ke fakataipe ʻe he papitaiso ʻi he fakaukú ʻetau maté ki he angahalá mo e moʻui fakalaumālie foʻoú.)

Fakamatalaʻi ange ʻoku kau ʻi he moʻui fakalaumālie foʻou te tau kamata moʻui ai ʻi heʻetau papitaisó ʻetau maʻu ha fakamolemole ʻo ʻetau ngaahi angahalá pea mo tukupā ke talangofua ki he ngaahi fekau ʻa e ʻOtuá.

Ke teuteuʻi e kau akó ke nau ʻiloʻi ha ngaahi tefitoʻi moʻoni kehe ʻi he Loma 6, fakaʻaliʻali ha paʻanga.

  • Ko hai ʻokú ne totongi e vahe ʻa ha taha ngāue? Ko e hā ka ʻikai totongi ai ʻe ha pule ngāue ʻa e vahe ha tokotaha ngāue ʻa ha taha kehe?

Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau fakalongolongo ʻa e Loma 6:13, ʻo kumi e ongo “pule ngāue,” pe taki, ʻe lava ke ʻoatu mo tauhi ki ai ha taha. (Mahalo te ke fie fakamatalaʻi ange ʻoku ʻuhinga ʻa e ʻatu ʻi he veesi ko ʻení ke foaki pe ʻoatu koe.) Kole ki he kau akó ke nau lipooti e meʻa ʻoku nau maʻú.

Tā e saati ko ʻení he palakipoé:

Totongi ʻo e angahalá

Totongi ʻa e ʻOtuá

Fakaafeʻi e kau akó ke nau lau fakalongolongo ʻa e Loma 6:14–23 Kole ki ha vaheua ʻe taha ke nau kumi ʻa e “totongi” (veesi 23), pe nunuʻa, ʻo e angahalá pea kumi ʻe he vaheua ʻe tahá e totongi ʻa e ʻOtuá. Ka hili hano tukuange ha taimi feʻunga, kole ki he kau ako ʻe niʻihi ke omi ki he palakipoé ke tohi ʻa e meʻa ne nau maʻú. (ʻOku totonu ke tohi ʻe he kau akó ʻi lalo ʻi he “Totongi ʻo e angahalá” ʻa e Maté [vakai, veesi 16, 21, 23], pea ʻoku totonu ke nau hiki ʻa e Māʻoniʻoní ʻi lalo ʻi he “Totongi ʻa e ʻOtuá” [vakai, veesi 16], Anga-māʻoniʻoní [vakai, veesi 19, 22], mo e Moʻui Taʻengatá [vakai, veesi 22], mo e Moʻui Taʻengatá [vakai, veesi 23].) Fakamatalaʻi ange ko e maté ʻi heʻene hoko ko e totongi ʻo e angahalá ʻoku ʻuhinga ia ki he “mavahe mei he ʻOtuá mo Hono ngaahi mālohí” pea ʻuhinga “ke mate ia ki he ngaahi meʻa ʻoku kau ki he māʻoniʻoní” (Ko e Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá, “Mate Fakalaumālié,” scriptures.lds.org).

  • Ko e hā e tefitoʻi moʻoni te tau lava ʻo ako mei he Loma 6:16 fekauʻaki mo e ngaahi nunuʻa ʻo e moʻulaloa ki he angahalá? (Mahalo ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe ka ʻoku totonu ke nau ʻiloʻi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení: Kapau te tau moʻulaloa ki he angahalá, te tau hoko leva ko e kau tamaioʻeiki ʻa e angahalá.)

  • ʻOku anga fēfē hono ʻai kitautolu ʻe he moʻulaloa ki he angahalá ko ha kau tamaioʻeiki ki he angahala ko iá?

Fakaafeʻi ʻa e kau akó ke nau fakakaukauloto ki he taimi ʻoku tataki ai ʻe he fakavaivai ki he angahalá ha taha ke mole ʻene tauʻatāiná.

Vakai ki he lisi ʻi lalo ʻi he “Totongi ʻa e ʻOtuá.”

  • Ko e hā ʻa e ngaahi lelei ʻo e ngāue māʻoniʻoní ʻi he angahalá?

  • Ko e hā ʻa e tefitoʻi moʻoni ʻe lava ke tau ako mei he akonaki ʻa Paula fekauʻaki mo e founga ke tau tauʻatāina ai mei he angahalá pea maʻu e meʻafoaki ʻo e moʻui taʻengatá? (Mahalo ʻe fakaʻaongaʻi ʻe he kau akó ha ngaahi lea kehe ka ʻoku totonu ke nau ʻiloʻi ha tefitoʻi moʻoni hangē ko ʻení: Kapau te tau fakavaivaiʻi kitautolu ki he ʻOtuá, ʻe lava ke tau tauʻatāina mei he angahalá pea maʻu e meʻafoaki ʻo e moʻui taʻengatá.)

  • Ko e hā ha ngaahi founga ʻe lava ke tau fakavaivaiʻi ai kitautolu ki he ʻOtuá?

  • Ko e hā ha ngaahi founga kuó ke aʻusia ai e tauʻatāina mei he angahalá ʻi haʻo fakavaivaiʻi koe ki he ʻOtuá?

Fakamoʻoni ki hono mahuʻinga ʻo e fakavaivaiʻi kitautolu ki he ʻOtuá. Fakaafeʻi e kau akó ke nau hiki ha taumuʻa fekauʻaki mo e founga ʻe lelei ange ai ʻenau fakavaivaiʻi kinautolu ki he ʻOtuá.

Fakamatalaʻi fakanounou ʻa e Loma 7 ʻaki hono fakamatalaʻi ange naʻe fakaʻaongaʻi ʻe Paula ʻa e lea fakatātā ʻo e nofo-malí ke akoʻi e kāingalotu ʻo e Siasí ʻa ia kuo fakatauʻatāinaʻi mei he fono ʻa Mosesé pea kau kia Kalaisí. Naʻá ne tohi foki fekauʻaki mo e faingataʻa ʻi he “kakanó” (veesi 18), pe ngaahi holi fakamāmaní, mo e “ko e tangata ʻi lotó” (veesi 22), pe ko e tuʻunga fakalaumālié.

Fakaʻosiʻaki haʻo fakamoʻoni ki he ngaahi moʻoni naʻe akoʻi he lēsoni ko ʻení.

Ngaahi Fakamatala Fakamahino mo e Puipuituʻá

Loma 4:16. ʻAloʻofá

Naʻe fakamahinoʻi ʻe Palesiteni Tieta F. ʻUkitofa ʻo e Kau Palesitenisī ʻUluakí ʻa e founga ke tau tali ʻaki e ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí:

“Naʻe fai ʻe he palōfita ko Nīfaí ha tokoni mahuʻinga ki heʻetau mahino fekauʻaki mo e ʻaloʻofa ʻa e ʻOtuá, ʻi heʻene pehē: “ʻOku mau ngāue faivelenga … ke fakalotoʻi ʻemau fānaú, mo homau kāingá, ke nau tui kia Kalaisi, mo fakalelei ki he ʻOtuá; he ʻoku mau ʻilo ʻoku ʻi he ʻaloʻofá ʻa homau fakamoʻuí, ʻo ka hili ʻemau fai ʻa e meʻa kotoa pē ʻe ala faí’ [2 Nīfai 25:23; toki tānaki atu hono fakamamafaʻí].

“Ka ʻoku ou fifili pe ʻoku tau faʻa fakaʻuhingaʻi hala he taimi ʻe niʻihi ʻa e kupuʻi lea ‘ʻo ka hili ʻemau fai ʻa e meʻa kotoa pē te mau ala faí.’ Kuo pau ke mahino kiate kitautolu ʻoku ʻikai tatau ʻa e ‘ʻo ka hilí’ mo e ‘koeʻuhí.’

“ʻOku ʻikai fakahaofi kitautolu ‘koeʻuhí’ ko e meʻa kotoa te tau lava ʻo faí. Kuo ʻi ai nai ha niʻihi ʻo kitautolu kuó ne fai ʻa e meʻa kotoa ʻoku tau lava ke faí? ʻOku tatali nai ʻa e ʻOtuá kae ʻoua kuo tau fakahoko ʻa e feinga kotoa pē, kimuʻa peá Ne toki kau mai ki heʻetau moʻuí mo ʻEne ʻaloʻofa fai fakamoʻuí? …

ʻOku ou ʻilo pau naʻe ʻiloʻi ʻe Nīfai ʻoku hanga ʻe he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí ʻo fakaʻatā kitautolu mo fakafaingofuaʻi ʻetau ikunaʻi ʻa e angahalá [vakai 2 Nīfai 4:19–35; ʻAlamā 34:31]. Ko e ʻuhinga ʻeni naʻe ngāue tōtōivi ai ʻa Nīfai ke fakalotoʻi ʻene fānaú mo hono kāingá ke nau “tui kia Kalaisi, pea mo fakalelei ki he ʻOtuá’ [2 Nīfai 25:23]” (“Ko e Meʻaʻofa ʻo e ʻAloʻofá,” Ensign pe Liahona, Mē 2015, 110).

Naʻe fakamatalaʻi ʻe ʻEletā Pulusi C. Heifeni ʻo e Kau Fitungofulú e founga ʻoku tokoniʻi ai kitautolu ʻe he ʻaloʻofá ke tau tupulaki fakalaumālie:

“ʻOku ʻuhinga e tupú ki he ngaahi mamahi ʻo e tupu ʻoku haʻu fakataha mo e tupulakí. ʻOku toe ʻuhinga foki ia ke ako mei heʻetau ngaahi fehalākí ʻi ha founga ʻoku hokohoko ʻa ia kuo lava ʻo fakahoko ʻi he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí, ʻa ia naʻá Ne foaki mai lolotonga mo e ‘ hili ʻetau fai ʻo e meʻa kotoa pē te tau ala faí ’ [2 Nīfai 25: 23; tānaki atu hono fakamamafaʻí]” (“The Atonement: All for All,” Ensign pe Liahona, May 2004, 97).

Naʻe akoʻi ʻe Palesiteni Poiti K. Peeka ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá ʻo pehē:

“ʻOku tau faʻa pehē ʻi ha faʻahinga ʻuhinga, ʻoku ʻaonga ʻa e Fakalelei ʻa Kalaisí ʻi he ngataʻanga ʻo e moʻui matelié ki he huhuʻi mei he Hingá, mei he mate fakalaumālié. ʻOku mahulu hake ia ai. Ko ha mālohi ia ʻoku taʻengata ke ui ki ai ʻi he moʻui kotoa” (“The Touch of the Master’s Hand,” Ensign, May 2001, 23).

Loma 5:6–8. Ko e founga kehekehe hono fakaʻaongaʻi ʻo e foʻi lea ʻaloʻofá

ʻOku fakamatalaʻi ʻe he Loma 5:6–8 ko ha ʻaloʻofá ko ha meʻa ʻoku tau maʻu mei he ʻOtuá ʻo tauʻatāina ia mei heʻetau ngaahi ngāué. Hangē ko ʻení, ʻe huhuʻi ʻa e faʻahinga kotoa pē ʻo e tangatá mei he ngaahi nunuʻa ʻo e Hingá ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofa ʻa e Fakamoʻuí. ʻOku fakamatalaʻi ʻe he ngaahi veesi folofola kehé ʻa e ʻaloʻofá ko ha meʻa ʻoku tau maʻu mei he ʻOtuá ko ha ola ʻo e meʻa ʻoku tau faí. Hangē ko ʻení, ʻe lava ke ʻai kitautolu ʻe heʻetau ngaahi ngāué ke tau tupulaki pe tō mei he ʻaloʻofá (vakai, Sione 1:16; Kalētia 5:4; 2 Pita 3:18; T&F 93:12–13, 19–20). Ko e tahá, ʻoku tau maʻu ha fakamolemole ʻo ʻetau ngaahi angahalá ʻo fakafou ʻi he ʻaloʻofá “ʻi he ngaahi tuʻunga ʻo e fakatomalá” (T&F 18:12). Neongo ia, “ko ia ia ʻoku ʻikai ke ne ngāue ʻaki ʻa e tuí ke fakatomala te ne tuʻutāmaki ia ʻi hono kotoa ʻo e fono ʻo e ngaahi tuʻutuʻuni ʻo e fakamaau totonú” (ʻAlamā 34:16).

Paaki