Laipelí
ʻIuniti 12, ʻAho 1: Luke 18–21


ʻIuniti 12: ʻAho 1

Luke 18–21

Talateú

ʻI he fononga fakaʻosi atu ʻa Sīsū Kalaisi ki Selusalemá, naʻá Ne akoʻi ʻEne ongoongoleleí mo fakahoko ha ngaahi mana ʻi he haʻohaʻonga ʻo e kakaí. Naʻá Ne hū ikuna ai ki Selusalema, toe fakamaʻa ʻa e temipalé, pea akoʻi ʻa e kakai aí.

Luke 18–21

ʻOku akonaki ʻa e Fakamoʻuí lolotonga ʻEne fononga he hala ki Selusalemá.

Kuó ke ʻosi ako fekauʻaki mo e konga lahi ʻo e ngaahi meʻa naʻe hoko ʻoku lēkooti ʻi he Luke 18–21 ʻi hoʻo ako ko ia ʻa Mātiu mo Maʻaké.

ʻĪmisi
Jesus and the Rich Young Ruler
ʻĪmisi
The Triumphal Entry

ʻI he fononga fakaʻosi atu ʻa Sīsū Kalaisi ki Selusalemá, naʻá Ne akoʻi ha ngaahi talanoa fakatātā mo fakamoʻui ha kakai tokolahi. Naʻá Ne fakaafeʻi ha ʻeiki kei talavou ke ne foaki kotoa ʻene koloá maʻá e masivá pea muimui kiate Ia. Naʻá Ne fakamoʻui ha tangata kui. Neongo e manukí, ka naʻá Ne kai mo ha taha ʻo e kau tānaki tukuhau lahi ʻi Selikoó. (Vakai foki ki he Mātiu 19–20; Maʻake 10.)

Naʻe tūʻuta atu ʻa Sīsū ki Selusalema, ki he haʻohaʻonga ʻo ha kalanga fakahikihiki, ʻo Ne heka atu he ʻuhikiʻi ʻasi ʻi Heʻene hū atu ki he koló. Naʻá Ne toe tuli ai ʻa e kau fakafetongi paʻangá mei he temipalé, akoʻi ʻa e kakai aí, pea tali ʻa e ngaahi fehuʻi mei he kau taulaʻeiki lahí mo e kau tangata tohí. Naʻá Ne fakahīkihikiʻi ha uitou naʻá ne foaki ʻene kihiʻi paʻanga ʻe ua ki he fale tauhiʻanga koloa ʻi he temipalé. Naʻá Ne akoʻi foki ʻa e kau ākongá kau ki Heʻene Hāʻele ʻAngaua Maí.

Ko e konga lahi ʻo e ngaahi fakamatala te ke ako ʻi he lēsoni ko ʻení ʻoku maʻu pē ia ʻi he Kosipeli ʻa Luké. ʻI hoʻo teuteu ke ako ʻa e Luke 18–21, tali ʻa e ngaahi fehuʻi ko ʻení ʻi he feituʻu ʻoku fakaʻatā atú:

Ko e hā ha ngaahi tōʻonga ʻoku lava ke fakahaaʻi mai ai ʻoku loto moʻoni ha taha ke ʻunu ke toe ofi ange ki he ʻEikí? Ko e hā ha ngaahi tōʻonga ʻoku lava ke fakahaaʻi mai ai ʻoku loto moʻoni ke fakamolemoleʻi pe fie maʻu ʻa e tokoni ʻa e ʻEikí?

Lau ʻa e potufolofola taki taha ʻi he saati ko ʻeni ʻoku ʻoatú mo fakakaukau ki he ngaahi tali ki he ngaahi fehuʻí. ʻE lava ke ke fakaʻilongaʻi ʻa e meʻa ʻokú ke maʻú.

Talanoa fakatātā pe Talanoa

Ngaahi foʻi lea tokoni

Tokotaha ʻoku fai ki ai ʻa e talanoá

Ngaahi Tokāteliné pe Ngaahi Tefitoʻi Moʻoní

Luke 18:1–8

Fiu: loto siʻi pe kinaʻia

Fakamaau: fakatonutonu pe kumia e totonú

Fefine kuo mate hono ʻunohó

Luke 18:9–14

Fakatonuhia: tali pe kuo fakamaʻa

Tānaki tukuhau

Luke 18:35–43

Tangata kui

Luke 19:1–10

Ko e kakaí: ko e falukunga kakai pe kakai tokolahi

Lohiakiʻi ha taha: ʻuhinga pe founga hala

Sakiasi

Ngaahi Fehuʻi ke Fakakaukauʻi

  • Ko e hā e fie maʻu vivili taha ʻa e tokotaha naʻe fai ki ai ʻa e talanoá?

  • Ko e hā ʻa e meʻa naʻe fai ʻe he tokotaha ko iá ke fakahaaʻi ʻokú ne fie maʻu moʻoni ia?

  • Ko e hā ʻa e meʻa naʻe hoko koeʻuhí ko ʻene tōʻonga tui mateakí?

  1. Tali ‘a e ngaahi fehuʻi ko ‘ení ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá:

    1. Ko e hā ha ngaahi faitatau naʻá ke fakatokangaʻi ʻi he ngaahi ngāue ʻa e tokotaha takitaha ne fai ki ai e talanoá?

    2. Ko e hā ha ngaahi faitatau naʻá ke fakatokangaʻi ʻi he meʻa naʻe maʻu ʻe he tokotaha takitaha ne fai ki ai e talanoá ko e tupu mei heʻene ngaahi ngāué?

Ko e tefitoʻi moʻoni ʻe taha ʻoku akoʻi mai ʻi he ngaahi talanoa ko ʻení ʻoku pehē, kapau ʻoku moʻoni pea ʻikai toe ueʻia ʻetau tui ki he ʻEikí, ʻe lava ke tau maʻu ʻEne ʻaloʻofá.

Lau ʻa e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Tēvita A. Petinā ʻo e Kōlomu ʻo e Kau ʻAposetolo ʻe Toko Hongofulu Mā Uá, ʻo kumi ki he meʻa ʻokú ne fakahaaʻi mai ʻa e tui ʻa ha taha ki he ʻEikí: “ʻOku fakataumuʻa ʻa e tui moʻoní ki he ʻEiki ko Sīsū Kalaisí pea ʻoku iku maʻu pē ia ki he ngāue māʻoniʻoní” (“Kole ʻi he Tui,” Ensign pe Liahona, Mē 2008, 95).

ʻE lava ke ke tohi ʻa e tefitoʻi moʻoni ko ʻení ʻi he tafaʻakí ʻi hoʻo folofolá.

  1. Tohi ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá ha ngaahi founga ʻe lava ke ke moʻuiʻaki ai hoʻo tui kia Sīsū Kalaisí ʻi he ʻahó ni. Ko e hā ha ngaahi tāpuaki ʻo e moʻui fakaʻaho ʻaki ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí?

Lau ʻa e lea ko ʻeni ʻa ʻEletā Petinaá, ʻo kumi ki he meʻa naʻá ne pehē ko e ʻuhinga ʻo e aʻusia ʻa e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí:

ʻĪmisi
Elder David A. Bednar

“ʻOku ou tui ʻoku hoko ʻa e ako fakataautahá, tokangá, fakalaulaulotó, mo e lotú ke u maʻu ai ha mahino lahi ange ki he ngaahi ʻaloʻofa ongongofua ʻa e ʻEikí, ʻa ia ko ha ngaahi tāpuaki, mālohi, maluʻi, fakapapau, fakahinohino, ʻofa, fakafiemālie, mo ha ngaahi meʻafoaki fakalaumālie ʻoku fakataautaha mo fakapatonu kiate kita, pea ʻoku maʻu meia pea koeʻuhí ko e ʻEiki ko Sīsū Kalaisí. Ko e moʻoni, ʻoku tuku mai ʻe he ʻEikí ‘ʻene ngaahi ʻaloʻofá ʻo fakatatau ki he ngaahi tuʻunga kehekehe ʻo e fānau ʻa e tangatá’ (T&F 46:15).

“… Tuku ke u fokotuʻu atu ko e taha ʻo e ngaahi founga ʻe hāʻele mai ai e Fakamoʻuí kiate kitautolu fakatāutahá ʻe fou ia Heʻene ʻaloʻofa lahi mo ongongofuá. Hangē ko ʻení, ʻi heʻetau fahangahangai mo e ngaahi faingataʻa mo e ngaahi sivi heʻetau moʻuí, ʻoku hoko e meʻafoaki ʻo e tuí mo e ongoʻi loto lahi feʻunga ʻoku mahulu hake ʻi hotau iví ko ha ongo sīpinga ʻo e ʻaloʻofa ongongofua ʻa e ʻEikí. Ko e fakatomalá mo e fakamolemole ʻo e ngaahi angahalá mo e nonga ʻa e fakakaukaú ko e ngaahi sīpinga ia ʻo e ngaahi ʻaloʻofa ongongofua ʻa e ʻEikí. Pea ko e faʻa kātaki mo e mālohi ʻokú ne tokoniʻi kitautolu ke tau lava ʻo laka atu kimuʻa ʻi he loto vēkeveke neongo ʻa e ngaahi vaivai fakaesinó mo e ngaahi faingataʻa fakalaumālié, ko e ngaahi sīpinga ia ʻo e ʻaloʻofa ongongofua ʻa e ʻEikí” (“The Tender Mercies of the Lord,” Ensign pe Liahona, Mē 2005, 99–100).

  1. Tali ‘a e ngaahi fehuʻi ko ‘ení ‘i hoʻo tohinoa ako folofolá:

    1. Ko e hā ha ngaahi founga kuó ke ngāue ʻaki ai pe ko ha taha ʻokú ke ʻiloʻi ʻa e tui kia Sīsū Kalaisí? Ko e hā ha ʻaloʻofa kuó ke aʻusia, pe ʻe ha taha ʻokú ke ʻilo, koeʻuhí ko hoʻo fakahaaʻi hoʻo tui ko iá?

    2. Fakakaukau ki he ngaahi founga ʻokú ke holi ai ki he tokoni mo e ʻaloʻofa ʻa e ʻEikí ʻi hoʻo moʻuí. Ko e hā te ke fai ke ngāue ʻaki ai hoʻo tui ki he ʻEikí kae lava ke maʻu ʻEne ʻaloʻofá?

  2. Hiki ʻa e fakamatala ko ʻení ʻi lalo ʻi he ngaahi ngāue ke fai he ʻahó ni ʻi hoʻo tohinoa ako folofolá:

    Kuó u ako ‘a e Luke 18–21 peá u fakakakato ‘a e lēsoni ko ‘ení ‘i he (‘ahó).

    Ko e ngaahi fehuʻi, fakakaukau, mo e ʻilo makehe ʻoku ou fie vahevahe mo ʻeku faiakó:

Paaki