Leksyon 86

Mga Buhat 6–7

Pasiuna

Gi-orden sa mga Apostoles ang pito ka mga disipulo sa pagtabang sa buhat sa Ginoo. Si Esteban, usa niadtong napili, mihimo og daghang mga milagro. Gipasanginlan siya sa pipila ka mga Judeo og pagpasipala ug gidala siya sa atubangan sa Sanhedrin, diin nahimaya ang iyang panagway. Human sa pagpanton sa mga Judeo tungod sa pagsalikway sa Manluluwas, nakita ni Esteban ang Langitnong Amahan ug si Jesukristo. Dayon gipugos siya sa pagbiya sa siyudad ug gibato ngadto sa kamatayon.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Paggamit sa kurikulum

Kon mag-andam ka og leksyon, ribyuha ang kurikulum sa mainampuong paagi uban sa imong pagtuon sa scripture block. Kon imong buhaton ang mao, ang Espiritu Santo makatabang kanimo nga ma-personal ang leksyon alang sa mga panginahanglan sa imong mga estudyante. Mahimo tingaling gamiton nimo ang tanan o bahin sa mga sugyot sa pagtudlo alang sa usa ka scripture block, o kaha imong ipahiangay ang gisugyot nga mga ideya ngadto sa mga panginahanglan sa imong klase.

Mga Buhat 6:1–8

Pito ka mga disipulo ang gipili sa pagtabang sa mga Apostoles diha sa buhat

Dapita ang mga estudyante sa paghunahuna og usa ka tawo diha sa ilang pamilya, ward, o komunidad kinsa adunay piho nga temporal nga hagit o panginahanglan.

• Unsay imong gibati sa dihang imong gihunahuna kini nga tawo ug ang iyang mga kahimtang?

• Sa imong hunahuna unsa kaha ang gibati sa Langitnong Amahan mahitungod niini nga mga indibidwal?

Dapita ang mga estudyante sa pagpangita samtang sila nagtuon sa Mga Buhat 6:1–8 sa mga paagi ang Ginoo nagsangkap aron matubag ang mga panginahanglan sa Iyang mga anak.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 6:1–2. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita sa kabalaka nga gidala sa mga Gresyanhon ngadto sa pagtagad sa mga Apostoles. Ang mga Gresyanhon “mga Griyegong naggamit og mga pinulongang Judeo-nga mga Kristyano,” ug ang mga Hebreohanon “mga Palestino Judeo-nga mga Kristyano” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 288).

• Unsa nga kabalaka ang gipahayag sa mga Santos nga Gresyanhon?

Ipasabut nga niining panahona, ang Simbahan kusog nga nagtubo ug mao usab ang mga temporal nga mga panginahanglan sa daghang mga tawo, lakip ang mga biyuda. Tungod kay ang mga Apostoles mao ang responsable sa pagsangyaw sa ebanghelyo ngadto sa “tanang kanasuran” (Mateo 28:19), wala nila maatiman sa personal nga paagi ang matag indibidwal nga panginahanglan sa mga miyembro sa Simbahan.

Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpuli-pulig basa og kusog gikan sa Mga Buhat 6:3–6. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita kon sa unsa nga paagi gisulbad sa mga Apostoles kini nga problema. Dapita ang mga estudyante sa pagreport unsa ang ilang nakit-an.

• Unsa ang mga kalidad niadtong gipili sa pagtabang sa nagtubo nga mga panginahanglan sa Simbahan kinahanglan nga batunan aron mahimong takus niini nga calling? (Mahimo kang mosugyot nga markahan sa mga estudyante ang mga pulong diha sa mga berikulo 3 ug 5 nga naghulagway niini nga mga kalidad.)

• Sa unsa nga paagi kini nga proseso susama ngadto sa unsay gibuhat sa Ginoo sa Iyang Simbahan karon aron sa pagsiguro nga matubag ang mga panginahanglan sa mga miyembro? (Human sa tubag sa mga estudyante, isulat ang mosunod nga kamatuoran diha sa pisara: Ang takus nga mga miyembro sa Simbahan gitawag aron motabang sa pagpangalagad ngadto sa mga panginahanglan sa uban.)

Dapita ang daghang mga estudyante sa pag-adto sa pisara ug sa pagsulat sa mga calling diha sa Simbahan. Sa daghang mga calling nga ilang gilista, pangutana:

• Kinsang mga panginahanglan ang gipangalagad pinaagi sa mga tawo kinsa nagserbisyo sa matinud-anong paagi niini nga calling?

• Ngano sa imong hunahuna kini importante nga ang mga tawo kinsa gitawag sa pagtabang og pangalagad ngadto sa panginahanglan sa uban aduna sa mga kalidad nga gihisgutan diha sa mga bersikulo 3 ug 5?

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum sa Mga Buhat 6:7–8. Mahimong ikaw mosugyot nga ilang markahan ang positibong mga hitabo nga miresulta gikan sa calling niining pito ka mga disipulo sa pagpangalagad ngadto sa uban. Hangyoa ang mga estudyante sa pagreport unsay ilang nakit-an.

Mga Buhat 6:9–7:53

Si Esteban gidala sa atubangan sa Sanhedrin ug nagpamatuod nga sila misalikway sa Mesiyas

Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagbarug ug sa pagpakita kon unsay dangatan kon sila mosulay sa pagpakigbatok sa tabang sa laing tawo sa mosunod nga mga sitwasyon, bisan tuod sila nagkinahanglan sa tabang: paghimo og homework, pagluto og pagkaon, pagsulbad og dako kaayong problema sa ilang mga kinabuhi.

• Nganong usahay kita makigbatok sa tabang sa uban?

• Unsa nga mga sangputanan ang mahimong moabut gikan sa pagpakigbatok sa tabang sa uban?

Ipasabut nga usa ka paagi nga ang Langitnong Amahan nagtabang kanato mao ang pinaagi sa Espiritu Santo. Dapita ang mga estudyante sa pagpangita samtang sila nagtuon sa Mga Buhat 6:9–7:53 sa mga sangputanan sa pagpakigbatok sa Espiritu Santo.

Ipasabut nga ingon nga narekord diha sa Mga Buhat 6:9, ang daghang mga tawo kinsa wala motuo ni Jesukristo nakiglalis ni Esteban samtang siya nagtudlo sa ebanghelyo. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 6:10–11. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita kon nganong kadtong kinsa nakiglalis ni Esteban natandog niya. Mahimong gikinahanglan nimong ipasabut nga ang pulong gisibahan sa bersikulo 11 nagpasabut nga gisulsulan sa pagpamakak.

• Sa unsa nga paagi nga ang mga tawo kinsa nakiglalis ni Esteban naapektohan sa iyang mga pagtulun-an?

• Unsa ang gipasangil kang Esteban?

I-summarize ang Mga Buhat 6:12–14 pinaagi sa pagpasabut nga si Esteban gidala sa atubangan sa tigdumalang konseho nga Judeo, nga gitawag og Sanhedrin.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 6:15. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita kon unsa ang dili sagad mahitungod sa hulagway ni Esteban samtang siya nagtindog atubangan sa konseho.

• Unsa sa imong hunahuna ang gipasabut nga si Esteban may “nawong sa usa ka anghel”? (bersikulo 15). (Nahimaya ang panagway ni Esteban. Kining balaang nahimaya ang panagway usa ka paagi nga gipakita sa Dios sa mga tawo nga Siya miuyon ni Esteban ug sa iyang mensahe. [Tan-awa sa Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. (1965–73), 2:67.])

I-summarize ang Mga Buhat 7:1–50 pinaagi sa pagpasabut nga agig tubag ngadto sa mga pasangil batok kaniya, gibalik og istorya ni Esteban ang pipila sa mga kasaysayan sa Israel.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 7:35–39. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita kon unsay gisulti ni Esteban mahitungod sa pagtagad sa karaang Israel sa propetang Moises.

• Sumala sa bersikulo 35, sa unsa nga paagi mibalos ang mga anak sa Israel ngadto ni Moises sa dihang siya miadto aron sa pagluwas kanila gikan sa Ehipto?

• Sa unsa nga paagi sila mibalos ngadto ni Moises bisan pa human sa iyang pagluwas kanila (tan-awa sa bersikulo 39)?

Pahinumdumi ang mga estudyante nga si Jesukristo mao ang propeta nga gipanagna ni Moises (tan-awa sa bersikulo 37).

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 7:51–53. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita kon sa unsa nga paagi gitandi ni Esteban ang mga lider nga Judeo sa iyang panahon ngadto sa karaang mga Israelite nga iyang gihulagway.

• Sumala sa bersikulo 51, sa unsa nga paagi nga ang mga lider nga Judeo sa panahon ni Esteban susama sa karaang mga Israelite nga iyang gihulagway? (Silang duha nakigbatok sa Espiritu Santo. Ipasabut nga ang “tikig og liog ug mga walay sirkunsisyon sa kasingkasing” nagpasabut og makasasala nga garbo ug dautan nga mga kasingkasing sa mga Judeo.)

• Sumala sa bersikulo 52, kinsa ang gisalikway ug gilutos sa mga Judeo sa karaan samtang sila nakigbatok sa Espiritu Santo? (Ang mga propeta, lakip si Moises.)

• Kinsa ang gisulti ni Esteban ang gisalikway sa konseho nga Judeo? (Ang “Matarung” [bersikulo 52], nagpasabut sa Manluluwas.)

Ipasabut nga si Eteban nagpakita nga ingon lamang nga ang karaang Israel misalikway sa propeta nga si Moises, ang mga lider nga Judeo sa panahon ni Esteban misalikway sa Manluluwas.

• Unsa nga kamatuoran ang atong makat-unan mahitungod sa pagpakigbatok sa Espiritu Santo? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong, apan kinahanglan nga makaila og kamatuoran nga susama sa mosunod: Ang pagbatok sa Espiritu Santo makagiya ngadto sa pagsalikway sa Manluluwas ug sa Iyang mga propeta.)

• Sa unsa nga paagi nga ang pagpakigbatok sa Espiritu Santo mogiya kanato sa pagsalikway sa mga pagtulun-an sa Manluluwas ug sa Iyang mga propeta? (Ang Espiritu Santo nagpamatuod ni Jesukristo ug nagsaksi sa kamatuoran sa Iyang mga pulong ug sa mga pulong sa Iyang mga propeta. Busa, ang pagpakigbatok sa Espiritu Santo mopahuyang sa pagpamatuod sa usa ka tawo ug sa iyang tinguha sa pagsunod sa Manluluwas ug sa Iyang mga propeta.)

Dapita ang mga estudyante sa pagpasabut sa unsa nga paagi ang usa ka tawo matintal sa pagpakigbatok sa Espiritu Santo sa mosunod nga mga sitwasyon: (1) nagpili og kalingawan ug media, (2) nagpili kon mosunod ba sa tambag sa mga propeta kalabut sa dating, ug sa (3) naghukom kon gamiton ba ang mga baruganan sa paghinulsol nga gitudlo ni Jesukristo ug sa Iyang mga propeta.

• Unsa ang atong mabuhat sa pagdawat kay sa pagpakigbatok sa impluwensya sa Espiritu Santo?

Dapita ang mga estudyante sa paghunahuna kon sa unsa nga paagi ang pagdawat sa impluwensya sa Espiritu Santo migiya kanila sa pagdawat sa Manluluwas ug sa Iyang mga propeta ug sa paggamit sa ilang mga pagtulun-an.

Awhaga ang mga estudyante sa pagpamalandong og usa ka butang nga ilang mabuhat sa umaabut nga semana nga aktibong modapit sa impluwensya sa Espiritu Santo dinha sa ilang mga kinabuhi. Dapita sila sa pagsulat niini nga tumong diha sa ilang mga class notebook o mga scripture study journal, ug awhaga sila sa pagtuman niana nga tumong.

Mga Buhat 7:54–60

Si Esteban gibato ngadto sa kamatayon

Isulat ang pulong kalisdanan diha sa pisara ug pangutan-a ang mga estudyante unsa sa ilang hunahuna ang kahulugan niini. Human sila motubag, isulat ang mosunod nga depenisyon sunod ngadto sa pulong: usa ka naghatag og dakong kasamok o pag-antus.

• Nganong magpaabut kita og mga kalisdanan isip mga sumusunod ni Jesukristo?

Awhaga ang mga estudyante sa pagpangita samtang sila nagtuon sa Mga Buhat 7:54–60 og baruganan nga makatabang kanato kon nagsinati kita og kalisdanan.

Ipasabut nga human badlonga ni Esteban ang dautang mga lider nga Judeo, sila “nasilag” (bersikulo 54) ug nasuko.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mga Buhat 7:55–56. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita sa unsay nasinati ni Esteban sulod niining tipik sa panahon sa kalisdanan.

• Unsa nga impluwensya ang mipuno ni Esteban?

• Kinsa ang nakita ni Esteban?

Ipakita ang litrato Esteban Nakakita ni Jesus dapit sa Tuo nga Kamot sa Dios (Libro sa mga Hulagway sa Ebanghelyo [2009], nu. 63; tan-awa usab ang LDS.org).

• Unsang sukaranan nga doktrina mahitungod sa Diosnong Kapangulohan ang atong makat-unan gikan sa istorya sa panan-awon ni Esteban? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong, apan siguroa nga ilang mailhan ang mosunod nga doktrina: Ang Langitnong Amahan, si Jesukristo, ug ang Espiritu Santo mga lain-lain ug lahi nga mga binuhat [beings]. Mahimong mosugyot ka nga ang mga estudyante mosulat niini nga doktrina diha sa margin sa ilang mga kasulatan tupad sa Mga Buhat 7:55–56.)

Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpuli-pulig basa og kusog gikan sa Mga Buhat 7:57–60. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita sa unsay gihimo sa mga tawo ngadto ni Esteban. Dapita ang mga estudyante sa pagreport unsa ang ilang nakit-an.

• Unsa ang makahuluganon nganha kanimo mahitungod sa pag-ampo ni Esteban?

• Ngano sa imong hunahuna gihulagway ni Lucas ang masulub-ong kamatayon ni Esteban niini nga mga pulong “siya namatay”? (bersikulo 60). Ipasabut nga kini nga mga pulong tingali nagpasabut ngadto sa pagpahulay sa usa ka matarung nga kalag gikan sa mga kasamok sa mortalidad ug sa kalinaw nga uban sa pagbalhin sa mao nga tawo gikan niini nga kinabuhi ngadto sa sunod [tan-awa sa D&P 42:46].)

Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong sa unsay gisinati ni Esteban sa wala pa siya gidala ug gipatay (tan-awa sa Mga Buhat 7:55–56).

• Sa unsa nga paagi ang Dios naglig-on ni Esteban sa tanang bahin sa iyang mga kasinatian uban sa Sanhedrin? (Napuno si Esteban sa Espiritu Santo ug nakakita sa Manluluwas nga nagbarug diha sa tuo nga kamot sa Dios.)

• Unsa nga baruganan ang atong makat-unan gikan sa kasinatian ni Esteban nga makatabang kanato sa pagpabiling matinud-anon ngadto ni Jesukristo sa panahon sa mga kalisdanan? (Ang mga estudyante mahimong moila og nagkalain-laing mga baruganan, apan siguroa nga ilang nasabtan ang mosunod nga baruganan: Kon kita magpabiling matinud-anon ngadto ni Jesukristo sa panahon sa mga kalisdanan, Siya magauban kanato.)

• Sa unsa nga mga paagi ang Ginoo nagauban kanato samtang nag-atubang kita og mga kalisdanan?

• Bisan tuod og nawad-an og kinabuhi si Esteban, unsa ang iyang nadawat?

Ipasabut nga si Esteban sa kinatibuk-an gikonsiderar nga unang martir nga Kristyano. Agig dugang, mahunahuna siya isip usa ka simbolo ni Kristo, ingon nga siya ug ang Manluluwas mibarug sa atubangan sa usa ka konseho aron pagataralon, mipahayag og mga kamatuoran sa pagharong sa ilang mga kaaway, mihatag sa ilang mga kinabuhi sa matarung nga kawsa, ug gani namulong og susama nga pahayag samtang sila miatubang og kamatayon (tan-awa sa Lucas 23:33–34, 46). Mahimong imong ipahibalo nga usa ka batan-ong lalaki nga ginganlan og Saulo—kinsa sa kaulahian nahimong Apostol Pablo—dinha ug saksi sa pagkamartir ni Esteban (tan-awa sa bersikulo 58).

Ipamatuod ang mga kamatuoran nga gitudlo sa tanan ngadto niini nga leksyon.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Mga Buhat 6:1–6. Kadtong kinsa gitawag sa pagtabang sa Napulog Duha diha sa temporal nga mga butang

Ingon lamang nga ang Ginoo mitawag og pito ka takus nga mga lalaki sa pagtabang sa Napulog Duha sa pagsangkap alang sa temporal nga mga panginahanglan sa Simbahan ingon nga girekord diha sa basahon sa Mga Buhat, ang Ginoo nagtawag sa Presiding Bishopric sa pagtabang sa Napulog Duha sa pagsangkap alang sa temporal nga mga panginahanglan sa Simbahan karon. Ang Presiding Bishop ug ang iyang duha ka mga counselor nagserbisyo ubos sa direksyon sa First Presidency sa pagdumala sa temporal nga mga kalihokan sa Simbahan. Ang mga halad sa puasa mga importanting bahin niini nga programa ug nagsangkap sa temporaryo, makapalahutay sa kinabuhi nga tabang alang sa kabus sa tibuok kalibutan. (Alang sa dugang impormasyon, tan-awa ang hilisgutan “Presiding Bishopric” diha sa mormonnewsroom.org.)

Mga Buhat 6:15.. Nahimaya ang panagway ni Esteban

Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut kon ngano ang nawong ni Esteban nakita nga sama “sa nawong sa anghel” (Mga Buhat 6:15):

“Nahimaya ang panagway ni Esteban diha sa ilang atubangan, usa ka makita nga saksi nga ang Dios nagauban kaniya. Sa gamay nga kalainan, mao ang nahitabo ni Esteban ingon nga kini mao usab ni Moises, ang panit sa nawong [misanag] sa ka klaro human siya nag-ampo sa Ginoo sulod sa kwarenta ka adlaw didto sa bukid. (Ex. 34:29–35.)” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 2:67).

“Pinaagi sa pagsupak ni Esteban ug sa iyang pagpamatuod, ang mga lider nga Judeo nagsupak usab sa Dios, kinsa naghatag og tataw nga timailhan nga nagpakita sa Iyang pag-uyon ni Esteban” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 289).

Mga Buhat 7:56. “Anak sa tawo”

“Adunay labaw sa 80 ka mga kapanguhaan sa ‘Anak sa tawo’ diha sa upat ka mga Ebanghelyo. Hapit sa tanan nga higayon si Jesus nagpasabut sa Iyang Kaugalingon pinaagi niini nga tawag. Tingali kana mao nganong si Esteban mipasabut sa Manluluwas niini nga paagi—gusto niya nga ang iyang mananan-aw makaila kinsa gayud si Jesukristo. Alang sa dugang nga impormasyon sa pangalan sa ‘Anak sa Tawo,’ tan-awa sa Moises 6:57 ug ang mga komentaryo alang sa Mateo 8:20; 9:6; 10:23; 11:19; 12:8, 32, 40 ug alang sa Marcos 14:53–65” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 291).