Pasiuna sa Sulat ni Pablo ngadto sa Mga Taga-Roma
Ngano nga kinahanglang tun-an kini nga basahon?
Ang Sulat ngadto sa mga taga Roma mao ang labing taas nga epistola ni Pablo ug gi-isip sa mga tawo nga maoy iyang labing maayo. Kini nga epistola naglangkob sa iyang labing kompleto nga pagpasabut sa doktrina sa kapangayan pinaagi sa hugot nga pagtuo ni Jesukristo kay sa pagbuhat sa balaod ni Moises. Kini gilangkuban sa mga pagtulun-an mahitungod sa mga doktrina sa kaluwasan ug sa praktikal nga paggamit niadtong mga doktrina sa inadlaw-adlaw nga kinabuhi. Pinaagi sa ilang pagtuon niining basahon, ang mga estudyante makabaton og mas dakong pagpasalamat sa Pag-ula ni Jesukristo ug sa paglaum ug kalinaw nga makita sa tanang tawo diha ni Kristo.
Kinsa ang nagsulat niini nga basahon?
Si Apostol Pablo mao ang tagsulat sa Sulat ngadto sa mga taga Roma (tan-awa sa Mga Taga-Roma 1:1). Sa pagsulat niini nga sulat, si Pablo migamit og usa ka escriba, si Tercio, kinsa misulat sa iyang kaugalingon nga pagtimbaya sa mga Santos nga taga Roma duol sa panapos sa sulat (tan-awa sa Mga Taga-Roma 16:22).
Kanus-a ug diin kini gisulat?
Si Pablo misulat ngadto sa mga taga Roma gikan sa Corinto sa hapit nang mahuman ang iyang ikatulo nga misyonaryo nga panaw. Pipila ka mga timaan nagsugyot nga si Pablo misulat niini nga epistola atol sa tulo ka buwan niyang pag-istar didto sa Corinto (tan-awa sa Mga Buhat 20:2–3; ang termino nga Greece dinhi niining mga bersikulo nagpasabut sa Corinto), tingali naa sa mga A.D. 55 ug 56. (Tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Epistola ni Pablo.”)
Para kang kinsa kini gisulat ug ngano?
Ang Epistola ngadto sa mga taga Roma gipamulong ngadto sa mga miyembro sa Simbahan sa Roma (tan-awa sa Mga Taga-Roma 1:7). Ang sinugdanan sa Simbahan sa Roma wala mailhi apan tingali sa mga panahon pagkahuman sa Pentekostes, sa dihang ang mga Hudeo mibisita gikan sa Roma nakadungog ni Pedro nga nagsangyaw (tan-awa sa Mga Buhat 2:10). Bisan tuod og si Pablo wala pa makaadto sa Roma, misulat siya og mga pag-abi-abi ngadto sa piho nga mga Santos nga iyang nakaila o pinaagi sa uban nga nakapuyo didto sa Roma, sama nila ni Priscila ug Aquila (tan-awa sa Mga Buhat 18:1–2, 18; Mga Taga-Roma 16:1–16, 21).
Adunay mga labing ubos tulo ka mga rason nganong si Pablo mipadala og Epistola ngadto sa mga taga Roma:
(1) Aron maandam ang iyang umaabut nga pag-abut didto sa Roma. Sulod sa mga katuigan si Pablo gustong magsangyaw sa ebanghelyo didto sa Roma (tan-awa sa Mga Buhat 19:21; Mga Taga-Roma 1:15; 15:23). Naglaum usab siya nga ang Simbahan sa Roma nagsilbi isip usa ka base diin siya manukad sa pagserbisyo og misyon ngadto sa Spain (tan-awa sa Mga Taga-Roma 15:22–24, 28).
(2) Aron sa paghatag og katin-awan ug depensahan ang iyang mga pagtulun-an. Si Pablo miatubang og balik-balik nga oposisyon gikan niadtong kinsa wala kasabut o mituis sa iyang mga pagtulun-an mahitungod sa balaod ni Moises ug pagtuo diha ni Kristo (tan-awa sa Mga Buhat 13:45; 15:1–2; 21:27–28; Mga Taga-Roma 3:8; 2 Pedro 3:15–16). Klaro nga si Pablo adunay rason nga matahap nga ang walay pagsinabtanay miabut na sa mga miyembro sa Simbahan didto sa Roma, busa misulat siya aron sa pagsulbad sa bisan unsa nga mga kabalaka sa dili pa siya moabut.
(3) Aron sa pagdasig og paghiusa tali sa mga miyembro sa Simbahan nga mga Hudeo ug Hentil. Dili pa lang dugay sa wala pa misulat si Pablo niini nga epistola, ang mga Hudeo nga mga Kristohanon gipapahawa sa emperador nga si Claudio (tan-awa sa Mga Buhat 18:2) misugod sa pagbalik ngadto sa Roma ug ngadto sa nagsulabi nga mga pundok sa Kristohanon nga Hentil. Kini nga sitwasyon misangput sa pagsaka sa pipila ka mga tensyon ug mga problema tali sa mga Hudeo ug mga Kristohanon nga Hentil. Isip “ang apostol sa mga Hentil” (Mga Taga-Roma 11:13), si Pablo nagtinguha sa pagpaapil sa mga kinabig nga mga Hentil sa Simbahan; apan isip usa ka Hudeo (tan-awa sa Mga Taga-Roma 11:1), mibati usab si Pablo og dakong tinguha alang sa iyang kaugalingong katawhan sa pagdawat sa ebanghelyo. Si Pablo midasig og paghiusa sa Simbahan pinaagi sa pagtudlo kon sa unsang paagi ang mga doktrina sa ebanghelyo magamit sa tanang mga Santos (tan-awa sa Mga Taga-Roma 3:21–4:25; 11:13–36; 14:1–15:13).
Unsa ang pipila ka mga butang nga nakalahi niini nga basahon?
Human sa pambukas nga pagtimbaya, ang epistola gisugdan uban sa usa ka pamahayag sa tema niini: “Ang ebanghelyo ni Kristo … mao ang gahum sa Dios alang sa kaluwasan” ngadto sa tanan kinsa “mabuhi [ang namatarung] pinaagi sa pagtuo” ni Jesukristo (Mga Taga-Roma 1:16–17).
Bisan og ang Sulat ngadto sa mga taga Roma adunay importanting papel sa Kristohanon nga kasaysayan, sa walay palad nahimo usab kining “tinubdan sa dugang nga dili pagsinabtanay, sayop nga pagkahubad, ug kadaot kaysa bisan unsa nga basahon nga Biblikanhon,” sumala ni Elder Bruce R. McConkie sa Korum na Napulog Duha ka mga Apostoles (Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 2:211). Bisan sa mga nag-unang mga Kristiyano, ang mga sinulat ni Pablo giisip nga “malisud sabton,” ug ang iyang pagtulun-an usahay matuis ug masayop sa paghubad (2 Pedro 3:15–16).
Outline
Mga Taga-Roma 1–3 Si Pablo mipasabut sa doktrina sa kapaangayan pinaagi sa pagtuo ni Jesukristo. Gihinganlan ni Pablo ang mga kalisud sa pagkamakasasala nga nag-atubang sa tanang katawhan ug nagtudlo nga ang solusyon sa Dios niining problemaha alang sa tanang tawo mao ang Pag-ula ni Jesukristo. Pinaagi sa matinud-anon nga pagdawat sa Pag-ula ni Kristo, ang tanang katawhan mahimong makabaton og kaangayan (kapasayloan) ug madawat ang kaluwasan.
Mga Taga-Roma 4–8 Si Pablo mikutlo sa ehemplo ni Abraham sa paghulagway sa doktrina sa kapaangayan pinaagi sa hugot nga pagtuo. Nagpasabut siya sa mga doktrina sa kaluwasan ug nagtudlo niadtong mga doktrina nga nakaapekto sa mga kinabuhi sa tanan kinsa nakabaton og hugot nga pagtuo ni Kristo.
Mga Taga-Roma 9–16 Si Pablo misulat mahitungod sa posisyon sa pagkapinili sa Israel, sa kasamtangang pagsalikway sa ebanghelyo, ug sa kaluwasan nga umaabut. Si Pablo mitambag sa mga miyembro sa Simbahan nga mga Hudeo ug Hentil sa pagpuyo sa ebanghelyo aron adunay kalinaw ug paghiusa sa Simbahan. Nangamuyo siya alang sa mga Santos sa Roma sa pagpadayon sa paghupot sa mga kasugoan.