Leksyon 6
Mateo 1–2
Pasiuna
Si Mateo mirekord sa kaliwatan [genealogy] ni Jesukristo, ug usa ka anghel ang mipahayag ngadto ni Jose nga si Jesus mao gayud ang Anak sa Dios. Ang mga Mago gikan sa Sidlakan mibiyahe aron pangitaon ug simbahon ang bata nga si Jesus. Si Jose gisultihan pinaagi sa usa ka damgo sa pagdala sa iyang pamilya ngadto sa Ehipto aron malikayan ang pagpamatay ni Herodes sa mga bata didto sa Bethlehem.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Mateo 1:1–17
Ang kaliwatan [genealogy] ni Jesus
I-display ang litrato sa imong mga ginikanan ug pangutan-a ang mga estudyante kon makabantay sila og bisan unsa nga mga kinaiya nga imong napanunod gikan nila. Mahimo usab nimong dapiton ang pipila ka mga estudyante sa pagdala og mga litrato sa ilang mga ginikanan ug pangutan-a ang klase sa pagtag-an kon kinsa kini nga mga ginikanan. Hangyoa ang mga estudyante sa paghisgot sa usag usa sa bisan unsa nga mga kinaiya nga ilang napanunod gikan sa ilang mga ginikanan (sama sa kolor sa mata, kolor sa buhok, o gitas-on).
Dapita ang mga estudyante samtang nagtuon sila sa Mateo 1–2 sa pagpangita alang sa mga kamatuoran kalabut sa mga ginikanan sa Manluluwas ug sa mga kinaiya nga Iyang napanunod gikan nila. Kini nga kalihokan kinahanglang moandam sa mga estudyante nga masabtan ang mga kamatuoran nga si Jesukristo mao ang balaang Anak sa Langitnong Amahan ug ni Maria ug nga Siya mao ang Bugtong Anak sa Amahan diha sa unod.
Ipasabut nga ang Mateo 1:1–17 naglista sa mga kaliwatan sa Manluluwas. Ipasabut nga ang bersikulo 1 naghisgot nga si Jesukristo kaliwat ni David ug ni Abraham.
Ipasabut nga ang mga panagna sa Daang Tugon namahayag nga ang Mesiyas usa ka kaliwat ni David (tan-awa sa 2 Samuel 7:12–13; Isaias 9:6–7; Jeremias 23:5–6) ug nga ang usa ka anak ni Abraham mopanalangin sa “tanan nga mga nasud sa yuta” (Genesis 22:18; tan-awa usab sa Abraham 2:11). Si Mateo gusto nga ang mga magbabasa masayud nga gituman ni Jesus ang mga panagna sa Daang Tugon kalabut sa Mesiyas (tan-awa sa Mateo 1:22–23; 2:5, 15, 23; 26:55–56). Ang kaliwatan nga gihatag diha Mateo 1:1–17 nagpakita nga si Jesus mao ang gisaad nga Mesiyas ug ang angayan nga manununod sa trono ni David.
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mateo 1:16. Hangyoa ang mga estudyante sa pagsunod ug sa pagpangita og usa ka tawag nga gihatag ngadto ni Jesus ug sa pagreport sa unsay ilang nakit-an.
Ipasabut nga ang pulong nga Kristo mao ang Gresyanhon nga porma sa Aramaic nga pulong nga Mesiyas, nga nagpasabut og “ang gidihugan [anointed].”
-
Sa kinabuhi nga wala pa dinhi sa yuta [premortal existence], unsa may gidihog o gipiling buhaton ni Jesukristo? (Gidihugan Siya sa Langitnong Amahan nga mahimo natong “Propeta, Pari, Hari, ug Tigluwas” [Ang Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Mesiyas,” scriptures.lds.org].)
Mateo 1:18–25
Usa ka anghel ang namahayag ngadto ni Jose nga si Jesus mao gayud ang Anak sa Dios
Ipasabut nga ang Mateo 1:16 naghisgot usab nga si Maria mao ang asawa ni Jose. Sumala sa Mateo 1:18, sila si Jose ug Maria kaslonon. Nagpasabut kini nga sila sinayuran, o nagkasabut nga magminyo, ug legal nga nalambigit sa usag usa apan wala pa magpuyo isip bana ug asawa. Hinoon, sa wala pa ang kasal, nahibaloan ni Jose nga mabdos si Maria. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mateo 1:19. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita sa unsay gustong buhaton ni Jose.
-
Unsa ang gustong buhaton ni Jose sa diha nga iyang nahibaloan nga mabdos si Maria? (Ipasabut nga ang “pagpakigbulag kaniya sa hilum” nagpasabut nga si Jose nagplano sa pagkanselar sa panagsabut sa hilum nga dili mopugos ni Maria nga mapakaulawan o sa posible nga silot pinaagi sa pagbato.)
-
Unsa ang gitudlo niini nga bersikulo kanato mahitungod sa kinaiya ni Jose?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mateo 1:20. Hangyoa ang klase sa pagsunod, mangita sa unsay nahitabo ni Jose samtang naghunahuna siya sa pagtapos sa pagkasinayuran ngadto ni Maria.
-
Nganong ang anghel misulti man ni Jose nga dili mahadlok sa pagpadayon sa iyang pakigminyo ni Maria?
Aron matabangan ang mga estudyante nga makasabut sa kahulugan sa mga pulong nga “pinaagi sa Espiritu Santo” (Mateo 1:18, 20), dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:
“Ingon nga si Jesus literal nga Anak ni Maria, siya usab ang personal ug literal nga anak sa Dios nga Amahan sa Kahangturan. … Ang pamahayag ni Mateo nga, ‘siya nagsamkon og anak sa Espiritu Santo,’ kon tukma nga pagkahubad mag-ingon, ‘siya nagsamkon og anak pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo.’ (Mat. 1:18.) … Si Alma hingpit nga naghulagway sa pagpanamkon ug pagkatawo sa atong Ginoo pinaagi sa pagpanagna: Si Kristo ‘matawo kang Maria, … siya ingon nga usa ka birhen, usa ka bililhon ug pinili nga tawo, kinsa gilandongan ug gipanamkon pinaagi sa gahum sa Espiritu Santo, ug manganak og usa ka bata nga lalaki, oo, gani ang Anak sa Dios.’ (Alma 7:10.)” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. [1965–73], 1:82).
-
Unsa ang atong nakat-unan kalabut sa mga ginikanan ni Jesus gikan niini nga mga pagtulun-an? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong apan kinahanglang mahibalo sa mosunod nga doktrina: Si Jesukristo mao ang balaang Anak sa Langitnong Amahan ug ni Maria. Mahimo nimong isugyot nga isulat sa mga estudyante kini nga doktrina sa kilid [margin] sa ilang mga kasulatan tupad sa Mateo 1:18–25.)
I-refer ngadto sa litrato sa imong mga ginikanan ug ribyuha pag-usab ang pipila sa mga kinaiya nga imong napanunod gikan nila. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Elder James E. Talmage sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles. Hangyoa ang mga estudyante sa pagpaminaw kon nganong importante nga masabtan nga si Jesus mao ang balaang Anak sa Langitnong Amahan ug ni Maria.
“Kana nga Bata nga matawo kang Maria anak ni Elohim, ang Amahan sa Kahangturan. … Sa Iyang kinaiyahan maghiusa ang mga gahum sa pagka-Dios uban sa kapasidad ug posibilidad sa pagkamortal. … Ang Bata nga si Jesus manunod sa pisikal, mental, ug espiritwal nga mga kinaiya, kalagmitan, ug mga gahum nga kinaiya sa Iyang mga ginikanan—ang usa imortal ug nahimaya—ang Dios, ang laing tawo—babaye” (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 81).
-
Unsa nga mga kinaiya ang napanunod ni Jesus gikan sa Iyang Amahan? Unsa nga mga kinaiya ang Iyang napanunod gikan sa Iyang inahan?
Ipasabut nga tungod kay si Jesus mao ang Anak sa imortal nga Amahan ug sa mortal nga inahan, Siya adunay kapasidad nga mabuhi hangtud sa kahangturan kon pilion Niya, ingon man usab sa abilidad nga mamatay. Kining balaanong kinaiya sa talagsaong paagi mipasarang Kaniya nga mag-antus alang sa atong mga sala, magpakamatay didto sa krus, ug mabanhaw.
Mateo 2:1–12
Ang mga Mago gigiyahan ngadto ni Jesus
Pag-display og tulo ka pinutos nga mga gasa sa atubangan sa klase o pagdrowing og usa ka hulagway sa tulo ka mga regalo diha sa pisara.
-
Kinsa ang nagdala og mga gasa ngadto sa Manluluwas human Siya natawo?
Ipasabut nga ang Ebanghelyo ni Mateo mao lamang ang Ebanghelyo nga naglakip og istorya bahin sa mga Mago. Iapud-apod ang mosunod nga quiz isip handout o isulat ang mga pangutana diha sa pisara sa dili pa magklase. Hatagi ang mga estudyante og pipila ka mga minuto aron mabasa ang mga pangutana ug masulat ang ilang mga tubag.
Unsa ang inyong nahibaloan kalabut sa mga Mago?
Manwal sa Seminary Teacher sa Bag-ong Tugon—Leksyon 6
-
Giunsa pagkasayud sa mga Mago nga ang Mesiyas natawo na?
-
Ngano nga ang mga Mago gustong makit-an ang Mesiyas?
-
Giunsa pagkasayud sa mga sacerdote nga punoan [chief priest] ug mga escriba kon asa matawo ang Mesiyas?
-
Unsa ang gustong ipabuhat ni Herodes sa mga Mago human nila makit-i si Jesus?
-
Unsa man hinoon ang gibuhat sa mga Mago?
© 2015 pinaagi sa Intellectual Reserve, Inc. Tanang mga katungod gigahin.
Human sa igong panahon, dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Mateo 2:1–12, mangita sa mga tubag sa mga pangutana sa quiz.
Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin og bisan unsa nga bag-o nilang nakat-unan kalabut sa mga Mago. Mga detalye diha sa mga bersikulo 11 ug 16 nagsugyot nga tingali milungtad og duha ka tuig ang kadugayon human sa pagkatawo ni Jesus sa dihang ang mga Mago nakaadto sa balaang pamilya (nakit-an sa mga Mago si Jesus diha sa usa ka balay, dili sa pasungan, ug Siya usa ka “bata,” dili masuso [baby]). Ipasabut nga ang rason nga gusto ni Herodes nga moreport ang mga Mago kon asa nila nakit-an ang Mesiyas mao nga aron iya Siyang mapatay (tan-awa sa Mateo 2:13).
-
Giunsa pagkasayud sa mga Mago kon asa makit-i ang Mesiyas?
-
Unsa ang atong makat-unan gikan sa ehemplo sa mga Mago nga nangita sa Manluluwas? (Ang mga tubag sa mga estudyante mahimong magkalain-lain, apan tabangi sila nga mahibalo sa mosunod nga baruganan: Kon kita kinasingkasing ug makugihong mangita sa Manluluwas, magiyahan kita ngadto Kaniya.)
-
Unsaon man nato nga makugihong mangita sa Manluluwas?
-
Unsa ang gibuhat sa mga Mago sa dihang ilang nakit-an ang Manluluwas? Ngano man? (Usa ka katuyoan sa pagpresentar og mga gasa ngadto sa Manluluwas mao ang pagsimba Kaniya.)
-
Unsa ang atong makat-unan gikan sa ehemplo sa mga Mago nga mihalad og mga gasa ngadto sa Manluluwas? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong apan kinahanglang mahibalo sa mosunod nga kamatuoran: Makasimba kita sa Ginoo pinaagi sa paghalad og makahuluganong mga gasa ngadto Kaniya.)
Aron matabangan ang mga estudyante nga makasabut kon unsaon nato sa paghalad og makahuluganong mga gasa ngadto sa Manluluwas, hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:
“Sa karaang mga panahon kon ang mga tawo gustong mosimba sa Ginoo ug magtinguha sa Iyang mga panalangin, sila sa kasagaran magdala og gasa. …
“Aduna bay butang diha ninyo o sa inyong kinabuhi nga dili putli o dili takus? Kon inyo kining wagtangon, kana maoy usa ka gasa ngadto sa Manluluwas. Aduna bay maayong pamatasan o kalidad nga kulang diha sa inyong kinabuhi? Kon inyo kining sagupon ug mohimo niini nga parte sa inyong kinaiya, naghatag kamo og gasa ngadto sa Ginoo. Usahay lisud kining buhaton, pero ang inyong mga gasa ba sa paghinulsol ug pagkamasulundon mahimong angay nga mga gasa kon wala kini bili kaninyo?” (“Kon Makabig Na Kamo,” Ensign o Liahona, Mayo 2004, 12).
-
Unsa ang atong mahalad isip makahuluganong mga gasa ngadto sa Manluluwas?
Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong sa pamahayag ni Elder Christofferson ug sa paghunahuna kon unsa nga mga gasa nga ilang gibati nga kinahanglan nilang ihalad ngadto sa Manluluwas. Hatagi sila og mga piraso sa papel aron ilang masulatan sa ilang mga ideya. Dapita sila sa pagplano kon unsaon nila sa paghatag niini nga mga gasa ngadto ni Jesukristo.
Mateo 2:13–23
Sila si Jose, Maria, ug Jesus milingkawas ngadto sa Ehipto
Ipasabut nga sumala sa Mateo 2:13–23, si Herodes nasuko human ang mga Mago “namauli padulong sa ilang kaugalingong yuta” (Mateo 2:12) nga wala mosulti kaniya kon asa ang Mesiyas. Nanghinaut nga mapatay ang Mesiyas, gimando niya nga ang tanang mga bata nga duha ka tuig paubos didto sa Bethlehem ug sa kasikbit nga dapit pagapatyon.
Basaha og kusog ang Mateo 2:13–14. Hangyoa ang mga estudyante sa pagsunod, nga mangita kon giunsa pagkasayud ni Jose kon unsay buhaton aron mapabiling luwas ang iyang pamilya. Dapita ang mga estudyante sa pagreport kon unsay ilang nakit-an.
-
Diin man gidala ni Jose sila si Maria ug Jesus?
I-summarize ang Mateo 2:15–23 pinaagi sa pagpasabut nga sila si Jose, Maria, ug Jesus mipuyo sa Ehipto hangtud namatay si Herodes. Ang Dios mimando ni Jose pinaagi sa mga damgo sa pagdala og balik sa iyang pamilya ngadto sa Israel, ug mipuyo sila sa siyudad sa Nazaret.
-
Sa unsang paagi nga ang kasensitibo ni Jose sa espirituhanong mga butang nakapanalangin sa mga kinabuhi sa uban?
-
Unsa nga baruganan ang atong makat-unan gikan ni Jose? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong apan kinahanglang mahibalo sa mosunod nga baruganan: Kon sensitibo kita sa Espiritu, makadawat kita og pinadayag ug giya.)
Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong kon unsay ilang mabuhat aron mahimong mas sensitibo sa Espiritu. Dasiga sila nga mohimo og tumong nga mosunod sa bisan unsa nga mga pag-aghat nga ilang madawat.
Komentaryo ug Background nga Impormasyon
Mateo 1:1–17. Ang kaliwatan ni Jesus
“Si Jesus dili anak ni Jose, apan ang kaliwatan ni Jose kaliwatan usab ni Maria, kay sila manag-agaw; napanunod ni Jesus gikan sa iyang inahan, nga si Maria, ang dugo ni David ug sa ingon ang katungod ngadto sa trono ni David. Si Jesus natawo sa harianong kaliwat, ug sama sa gipasabut ni Elder James E. Talmage, ‘Kon ang Juda nahimo pa lang nga usa ka gawasnon ug independente nga nasud, nga gidumala sa angayan nga soberenya niini, si Jose ang panday mao na unta ang kinoronahan nga hari niini; ug ang iyang manununod pinasubay sa balaod mao unta si Jesus nga Nazaretnon, ang Hari sa mga Judeo’ [Jesus the Christ, 3rd ed. (1916), 87; tan-awa usab sa Jesus the Christ, 83–86, 89–90; Bruce R. McConkie, Doctrinal New Testament Commentary, 3 vols. (1965–73), 1:94–95]” (The Life and Teachings of Jesus and His Apostles, 2nd ed. [manwal sa Church Educational System, 1979], 22).
Mateo 1:18. “Si Maria kaslonon pa kang Jose”
Sa karaang Israel, ang kaminyoon tali sa usa ka batan-ong lalaki ug batan-ong babaye sabutan ug uyonan sa mga pangulo sa maong mga pamilya—kasagaran sa mga amahan. Sa higayon nga ang umaabut nga asawa mapili na sa amahan sa pamanhunon o sa pangulo sa pamilya, ang mga negosasyon magsugod na. Tutukan nila, apan dili limitado, sa gidak-on sa ‘kantidad sa pangasaw-unon,’ usa ka matang sa bugay [dowry] nga baliktad, bayaran sa amahan sa pamanhunon o sa pangulo sa pamilya ngadto sa pamilya sa pangasaw-unon. Sa higayon nga mauyonan na ang kaminyoon, ang kasal naglangkob og duha ka yugto: pamalaye [betrothal] (nga gitawag usab og pagka-kaslonon [espousal]; tan-awa sa Mateo 1:18) ug usa ka seremonya sa kasal.
Ang pamalaye sa pamaaging legal ug pangrelihiyon mas importante kay sa nagsunod nga seremonya sa kasal, diin human niini ang managtiayon magsugod na sa pagpuyo nga maghiusa. Ang pamalaye giisip nga katapusang bahin sa usa ka solemne nga pakigsaad. Giisip kini nga usa ka pakigsaad nga kinahanglang tahuron tali sa mga habig nga dunay kahadlok sa Dios (tan-awa sa Genesis 2:24; Ezequiel 16:8; Mga Taga-Efeso 5:21–33). Bisan tuod nga ang gisayuran na nga mga managtiayon [betrothed couple] sa pamaaging legal giisip nga bana ug asawa (tan-awa sa Deuteronomio 22:23–24), tali sa panahon sa pamalaye ug sa seremonya sa kasal, usa ka higpit nga lagda sa kaputli ang gisunod (tan-awa sa Mateo 1:18, 25).
Mateo 1:18–25. Ang espirituhanong kasensitibo ni Jose
“Sa dihang si Maria hingkaplagan nga nanamkon, si Jose, nasayud nga dili siya ang amahan, adunay pipila ka mga opsyon. Una, mahimo unta siyang makigbulag kang Maria diha sa publiko ug tingali bisan ang pagpatay, kay ang mga tawo makahunahuna nga si Maria sad-an sa pagpanapaw—usa ka krimen nga silutan og kamatayon ubos sa balaod ni Moises (tan-awa sa Levitico 20:10; Juan 8:5). Ikaduha, mahimo unta si Jose nga makigbulag kang Maria sa hilum sa atubangan sa duha ka mga saksi. Ang ikatulong opsyon mao ang pagpadayon sa pakigminyo. Si Jose mas mipakita og kalooy kang Maria pinaagi sa hilum nga pagpawalay-bili sa kasabutan sa kasal (tan-awa sa Mateo 1:19). Hinoon, sa dihang gipasaligan sa usa ka anghel nga ang anak ni Maria mao ang Anak sa Dios, gipili ni Jose nga makigminyo kaniya, bisan tuod nga ang pagbuhat sa ingon makahatag unta kaniya og kaulawan sa publiko ug pagtamay (tan-awa sa Mateo 1:20–25; Lucas 3:23; Juan 8:41).
“Si Gerald N. Lund, kinsa sa wala madugay nahimong usa ka sakop sa Seventy, naghisgot sa mga panan-awon ug espirituhanong kasensitibo ni Jose: ‘Si Mateo nagsulti kanato nga si [Jose] nahisakop sa kaliwatan ni Haring David, nga siya usa ka matarung ug mabination nga tawo, nga diha sa damgo usa ka anghel ang misulti kaniya kon kinsa si Jesus, nga siya masulundon, ug nga siya mihatag kang Jesus sa iyang ngalan, nga nagkahulugan og manluluwas. (Tan-awa sa Mat. 1.) Nasayud kita nga iyang gidala si Maria ngadto sa Bethlehem, diin natawo si Jesus. (Tan-awa sa Lucas 2:4–6.) Wala kaabut og duha ka tuig human niana, gidala ni Jose ang iyang pamilya ngadto sa Ehipto aron makalingkawas kang Herodes, human mapasidan-i diha sa usa ka damgo. Didto sa Ehipto, sa usa na usab ka damgo siya gisultihan kon kanus-a mobalik, ug sa laing damgo gisultihan siya nga moadto sa Galilea. (Tan-awa sa Mat. 2:13–15, 19–22.) Upat ka mga damgo gikan sa Dios! Si Jose usa gayud tingali ka tawo nga talagsaon ang pagka-bisyonaryo ug espirituhanong kasensitibo’ (Jesus Christ, Key to the Plan of Salvation [1991], 51–52)” (New Testament Student Manual [manwal sa Church Educational System, 2014], 13–14).