Pasiuna sa Sulat ni Pablo ngadto sa mga Taga-Galacia
Ngano nga kinahanglang tun-an kini nga basahon?
Ang Sulat ni Pablo ngadto sa mga Taga-Galacia gisulat para sa mga Judeo nga Kristiyano kinsa mipalayo sa Ginoo pinaagi sa pagsalig og balik sa mga buhat sa balaod ni Moises. Tinguha ni Apostol Pablo nga makorihian kini nga problema pinaagi sa paghatag og importansya sa kalainan tali sa makabudlay nga “yugo” sa balaod ni Moises, nga misangput sa espiritwal nga pagkaulipon, ug sa ebanghelyo ni Jesukristo, nga misangput sa espiritwal nga kagawasan. Ang pagtuon niini nga sulat makatabang sa mga estudyante nga mas makapasalamat sa kagawasan nga gitanyag pinaagi sa ebanghelyo ni Jesukristo.
Kinsa ang nagsulat niini nga basahon?
Si Apostol Pablo ang misulat sa Mga Taga-Galacia (tan-awa sa Mga Taga-Galacia 1:1).
Kanus-a ug diin kini gisulat?
Maingon og gihimo ni Pablo kini nga sulat ngadto sa Mga Taga-Galacia samtang nagbiyahe padulong sa Macedonia atol sa ikatulo niya nga misyonaryo nga panaw sa tuig mga A.D. 55–57 (tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Epistola ni Pablo, Mga”).
Para kang kinsa kini gisulat ug ngano?
“Dunay pagkadili tino kon asa nga mga simbahan gipadala kini nga sulat. Posibling para kini sa northern Galacia, sa distrito nga ang capital ang Ancyra, o sa distrito sa may mga utlanan sa Fregia ug Galacia nga gibisitahan ni Pablo atol sa una niyang misyonaryo nga panaw. Sa bisan asa nga sitwasyon ang mga simbahan sa Galacia piho nga gibisitahan ni Pablo sa iyang ikaduha (Mga Buhat 16:6) ug ikatulong (Acts 18:23) mga panaw” (Bible Dictionary, “Epistola ni Pablo, Mga: Sulat ngadto sa Mga Taga-Galacia”).
Misulat si Pablo ngadto sa mga Santos sa Galacia kay nabalaka siya kaayo nga mipalayo sila sa Ginoo pinaagi sa pagsunod sa mga pagtulun-an sa uban kinsa buot nga “magatuis sa ebanghelyo” (tan-awa sa Mga Taga-Galacia 1:6–7). Ang Judeo nga mga Kristiyano nagtudlo sa mga Kristiyano nga Hentil sa sayop nga doktrina nga sila kinahanglang magpatuli [sirkunsidahan] ug mohimo sa mga rekisito nga ritwal sa balaod ni Moises aron maluwas (tan-awa sa Mga Taga-Galacia 6:12; tan-awa usab sa Mga Buhat 15:1). Ang ubang mga Santos sa Galacia mihangop sa mga pagtulun-an niining mga tawhana (tan-awa sa Mga Taga-Galacia 4:10).
Ang pinakaunang tuyo ni Pablo sa paghimo niini nga sulat naglakip sa:
-
Pagpanalipud sa iyang kaugalingon batok sa mga pasangil sa mini nga mga magtutudlo nga misupak kaniya.
-
Pagtudlo nga ang tanang tawo, Judeo man o Hentil, giluwas pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo pinaagi sa pagpakita og pagtuo kang Jesukristo imbis magsalig sa mga buhat sa balaod ni Moises.
-
Pagklaro sa tahas sa balaod ni Moises diha sa plano sa Dios.
-
Pag-ila tali sa daan nga pakigsaad nga gihimo sa Dios pinaagi ni Moises ug sa bag-o nga pakigsaad diha ni Kristo.
-
Pagtawag sa mga Santos nga magpakabuhi pinaagi sa Espiritu.
Unsa ang pipila ka mga butang nga nakalahi niini nga basahon?
Kini nga basahon sa Mga Taga-Galacia makita gayud nga puno sa pagbati nga sulat, nga iyang gihatagan og direkta nga pagbadlong ang mga miyembro nga mipalayo sa Simbahan ug ang mini nga mga magtutudlo nga midala nila palayo. Ang mga Taga-Galacia naglangkob sa pinakaunang sinulat nga presentasyon sa doktrina sa pagpangatarungan—wala kita mahatagi og katarungan pinaagi sa mga buhat sa balaod ni Moises apan pinaagi sa pagtuo kang Jesukristo. Ang sulat nagkumparar sa “mga buhat sa unod” ngadto sa “bunga sa Espiritu” (Mga Taga-Galacia 5:16–25).
Outline
Mga Taga-Galacia 1–2 Misulat si Pablo ngadto sa mga Santos sa Galacia tungod kay mipalayo sila sa Ginoo ug mihangop sa sayop nga mga pagtulun-an. Iyang gipanalipdan ang iyang calling isip usa ka Apostol pinaagi sa paghinumdom sa una niyang pagka-oposisyon sa Simbahan ug sa iyang pagkakabig. Iyang gihatagan og importansya ang nadawat niya nga pagpadayag direkta gikan sa Dios ug giklaro nga ang iyang pagpangalagad ngadto sa mga Hentil giaprubahan sa mga Apostoles. Gipahayag niya nga sa una misupak siya ni Pedro kalabut sa mga Santos nga Hentil. Gitudlo niya nga ang mga tawo dili mahatagan og katarungan pinaagi sa mga buhat sa balaod ni Moises apan pinaagi sa pagtuo kang Jesukristo.
Mga Taga-Galacia 3–4 Gipanalipdan ni Pablo ang mensahe sa ebanghelyo. Gitudlo niya nga si Abraham usa ka ehemplo sa tawo nga nahatagan og katarungan pinaagi sa pagtuo ug dili tungod sa mga buhat sa balaod ni Moises. Pinaagi sa Pag-ula, gitubos ni Jesukristo ang mga tawo gikan sa tunglo sa balaod. Ang katuyoan sa balaod ni Moises mao ang pagkahimong “magtatagad [magtutudlo] sa pag-agak ngadto kang Kristo.” Pinaagi sa pagtuo ug bunyag, ang mga Santos makadawat sa mga panalangin sa Pag-ula, mosulod sa pakigsaad sa ebanghelyo, mamahimong manununod sa Dios pinaagi ni Kristo, ug dili na mga sulugoon apan mga anak sa Dios.
Mga Taga-Galacia 5–6 nanawagan si Pablo sa mga Santos sa pagpabiling lig-on sa pakigsaad sa ebanghelyo nga gitanyag ni Kristo. Gikumparar ni Pablo ang kinabuhi sa usa ka tawo nga nalambigit sa “mga buhat sa unod” ngadto sa tawo nga nagtagamtam sa “mga bunga sa Espiritu.” Gitudlo niya nga ang mga Santos kinahanglang makigtambayayong sa palas-anon sa usag usa ug dili maluya sa pagbuhat og maayo. Atong maani unsay atong gipugas.