Librarya
Leksyon 134: Filemon


Leksyon 134

Filemon

Pasiuna

Gidayeg ni Pablo si Filemon tungod sa iyang hugot nga pagtuo ug gugma sa Manluluwas ug sa iyang isigka-miyembro sa Simbahan. Gitambagan ni Pablo si Filemon nga dawaton og balik ang milayas niya nga ulipon nga si Onesimo isip usa ka igsoon sa ebanghelyo.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Filemon 1

Gitambagan ni Pablo si Filemon nga dawaton og balik ang milayas niya nga ulipon nga si Onesimo isip usa ka igsoon sa ebanghelyo

Hangyoa ang mga estudyante sa pag-visualize sa kabatan-onan sa ilang ward o branch. Ipasabut nga isip mga miyembro sa Simbahan duna kitay oportunidad nga makigsuod sa mga tawo nga lahi kanato.

  • Sa unsang paagi ang kabatan-onan sa inyong ward o branch managlahi sa usag usa? (Pahinumdumi ang mga estudyante sa pagmatinahuron sa usag usa.)

Ipasabut nga isip mga miyembro sa Simbahan sa kasagaran makasugat kita og bag-ong mga tawo. Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna nga dunay bag-ong tawo nga mipasakop sa ilang ward o branch.

  • Unsa nga mga sosyal nga hagit ang tingalli masinati sa usa ka tawo nga magpasakop sa Simbahan o mobalhin og bag-ong ward o branch? (Kon naay mga estudyante nga bag-o lang mipasakop sa Simbahan o mibalhin og bag-ong ward o branch, dapita sila nga ihulagway ang bisan unsang mga sosyal nga hagit nga ilang nasinati.)

Hangyoa ang mga estudyante sa pagpamalandong sa mosunod nga mga pangutana:

  • Unsaon ninyo sa pagtagad ang mga miyembro nga lahi og linihukan, lahi og mga interes, o nasakop sa lahi nga sosyal nga pundok kay sa inyoha?

  • Unsaon ninyo sa pagtagad ang bag-ong mga miyembro sa inyong ward o branch?

Dapita ang mga estudyante sa pagpangita og usa ka kamatuoran samtang nagtuon sila sa mga Sulat ni Pablo kang Filemon nga makagiya nila sa ilang pakig inter-aksyon sa ilang mga isigka-miyembro.

Ipasabut nga binilanggo si Pablo dihang gihimo niya kini nga sulat para ni Filemon, kinsa tingali usa ka Gresyanhon nga nakabig sa Simbahan. I-summarize ang Filemon 1:1–3 pinaagi sa pagpasabut nga gisugdan ni Pablo ang iyang sulat pinaagi sa pagtimbaya kang Filemon ug sa uban, lakip ang kongregasyon nga nag-abut sa balay ni Filemon.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Filemon 1:4–7. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon nganong gidayeg ni Pablo si Filemon. Ipasabut nga ang kinatibuk-ang kahulugan sa pulong nga komunikasyon nagpasabut sa partisipasyon ug pakigdait ug ang pulong nga “nahimong epektibo” nagpasabut sa pagkahimong aktibo o miepekto.

  • Nganong gidayeg man ni Pablo si Filemon? (Tungod sa hugot nga pagtuo ni Filemon ug sa iyang gugma sa Manluluwas ug sa iyang isigka-miyembro sa Simbahan. Mahimo nimong ipasabut nga dihang si Pablo miingon nga “ang mga kasingkasing sa mga Balaan nakatagamtam sa kahayahay” [bersikulo 7], ang buot niyang ipasabut nga ang ilang mga kasingkasing nadasig tungod ni Filemon.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga impormasyon mahitungod sa usa ka sitwasyon nga gipahayag ni Pablo niini nga sulat:

Si Filemon dunay sulugoon, o ulipon, ang ngalan si Onesimo nga milayas ug tingali nakapanghilabut og butang gikan ni Filemon (tan-awa sa Filemon 1:18). Ang pagpangulipon wala ikonsiderar nga dautan diha sa Judeo-Kristiyano nga kultura sa Bag-ong Tugon ug suportado sa balaod sa Roma. Ang mga silot para sa molayas nga mga ulipon naglakip sa walay kalooy nga paglatos, butangan og marka ang agtang, o gani patyon. Human milayas, nahimamat ni Onesimo si Apostol Pablo.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Filemon 1:8–12. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay giawhag ni Pablo, o gihangyo, nga buhaton ni Filemon. Kon gikinahanglan, ipasabut nga sa bersikulo 8 ang pulong nga sa pagsugo nagpasabut sa pagmando ug ang kinahanglang pagabuhaton nagpasabut nga tukma o haum.

  • Unsa man ang gihangyo ni Pablo nga buhaton ni Filemon?

  • Kon kamo ang naa sa posisyon ni Filemon, unsa kaha ang inyong mahunahuna o pagbati dihang nadawat ninyo ang hangyo ni Pablo?

Ipasabut ang mga pulong nga “kinsa ako nahimong iyang amahan samtang ako binilanggo” (bersikulo 10). Ipasabut nga ang usa ka kahulugan sa verb nga nahimong iyang amahan mao ang paghatag og kinabuhi sa usa ka tawo.

  • Sa inyong hunahuna unsa ang buot ipasabut ni Pablo niining mga pulonga? (Samtang gibilanggo si Pablo, natabangan niya si Onesimo nga magsugod og bag-ong kinabuhi isip sumusunod ni Jesukristo.)

I-summarize ang Filemon 1:13–14 pinaagi sa pagpasabut nga gusto unta ni Pablo nga magpabilin si Onesimo kaniya aron si Onesimo makatabang niya, apan si Pablo dili gustong mohimo niini nga walay pagtugot ni Filemon.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Filemon 1:15–16. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon giunsa sa pag-awhag ni Pablo si Filemon bahin sa pagtan-aw niya sa iyang relasyon ngadto sa bag-ong nakabig nga si Onesimo.

  • Sumala sa bersikulo 16, unsa ang angay niyang pagtan-aw kang Onesimo?

  • Ngano nga lisud para ni Filemon sa pagtan-aw ni Onesimo isip usa ka “minahal nga igsoon? (Ang posibling mga tubag mahimong maglakip nga sila managlahi og sosyal ug ekonomikanhong kahimtang ug nga si Onesimo nakahimo og sayop kang Filemon sumala sa mga kostumbre nianang panahuna.)

  • Unsa nga kamatuoran ang atong makat-unan gikan sa bersikuko 16 mahitungod sa atong mga relasyon sa usag usa tungod sa ebanghelyo? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang kamatuoran nga susama sa mosunod: Kita mga igsoon sa ebanghelyo. Isulat sa pisara kini nga kamatuoran.)

  • Unsa ang naghimo natong mga igsoon sa ebanghelyo?

Kon gikinahanglan, ipasabut nga kitang tanan espiritung mga anak sa Langitnong Amahan (tan-awa sa Mga Hebreohanon 12:9) ug sa ingon ang tanan managsoon. Agig dugang, pinaagi sa mga ordinansa sa bunyag ug pagkumpirma, sa padayong paggamit sa hugot nga pagtuo kang Jesukristo, kamasulundon, ug padayong paghinulsol, kita sa espirituhanong paagi natawo pag-usab. Niining paagiha mamahimo kitang mga anak ni Jesukristo (tan-awa sa Mosiah 5:7) ug busa mga igsoon sa Iyang pamilya sa pakigsaad. Sa walay pagsapayan kon lalaki ba o babaye, edad, kaagi, o sosyal nga kahimtang, mamahimo kitang patas didto sa gingharian sa Dios.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Spencer W. Kimball. Hangyoa ang klase sa pagpaminaw kon sa unsang paagi ang kamatuoran nga bag-o lang nilang nahibaloan makaimpluwensya kon unsaon nato sa pagtagad ang usag usa, ilabi na ang mga bag-ong miyembro sa Simbahan.

President Spencer W. Kimball

“Kanunay kong madasig pinaagi sa pagbasa sa mubo nga sulat ni Pablo ngadto ni Filemon; nagtudlo kini og baruganan ngari nato ug sa espiritu kalabut sa ebanghelyo sa panag-igsoonay. …

“Usa kini ka inspirasyon ug kalipay nga makita ang managsama nga diwa sa buluhaton sa tibuok Simbahan, nga makita ang mga Santos nga naghinangpanay ug nagtinabangay ug nag-ampo alang niadtong kinsa sa matag-adlaw mosulod sa gingharian sa Ginoo. Ipadayon ang pagtabang sa usag usa—ug sa daghan pa nga mopasakop sa Simbahan. Hangupa sila ug higugmaa ug abi-abiha sila.

“Subo lang, dunay mga insidente usahay diin ang uban kanato wala makahimo niini, sa mga istorya bahin sa uban kinsa misalikway niadtong mga gidawat sa Ginoo pinaagi sa bunyag. Kon ang Ginoo ‘wala niya ikaulaw ang pagtawag kanilag mga igsoon’ (Heb. 2:11), busa kinahanglan, atong, … gunitan ang atong mga kaigsoonan ug bayawon sila ngadto sa sirkulo sa atong kamahunahunaon ug kamahigugmaon” (“Always a Convert Church: Some Lessons to Learn and Apply This Year,” Ensign, Sept. 1975, 4).

  • Sumala ni Presidente Kimball, sa unsang paagi magtinagdanay ang mga igsoon sa ebanghelyo?

Pahinumdumi ang mga estudyante bahin sa mga pangutana diin sila gidapit nga ilang pamalandungan sa pagsugod sa leksyon kon unsaon nila sa pagtagad ang mga miyembro sa Simbahan nga lahi sa ilaha o kinsa bag-o sa ilang ward o branch.

  • Ngano kaha nga importante man ang pagsabut nga kita managsoon diha sa ebanghelyo?

  • Kanus-a mo nakakita og tawo nga mitratarsa uban isip mga igsoon diha sa ebanghelyo?

Aron maandam ang mga estudyante nga mahibalo sa dugang nga kamatuoran nga gihulagway diha sa sulat ni Pablo ngadto ni Filemon, hangyoa sila sa paghunahuna og usa ka panahon diin dunay tawo nga nakapasakit o nakasala nila. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Filemon 1:17. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gitambag ni Pablo nga buhaton ni Filemon.

  • Unsa man ang gitambag ni Pablo nga buhaton ni Filemon?

Ipasabut nga si Pablo naghangyo kang Filemon nga dawaton si Onesimo sa samang paagi sa pagdawat ni Filemon kang Pablo. Sa pagsunod niini nga mga instruksyon, si Filemon dili na mopahamtang sa grabing silot nga sagad madawat sa molayas nga mga ulipon.

  • Sigun sa gihulagway sa instruksyon ni Pablo kang Filemom, unsa ang responsibilidad sa mga disipulo ni Jesukristo ngadto sa mga tawo nga nakapasakit o nakasala kanila? (Tabangi ang mga estudyante nga mahibaloan ang mosunod nga kamatuoran: Ang mga disipulo ni Jesukristo mihatag og kalooy ug pasaylo sa uban. Isulat sa pisara kini nga kamatuoran.)

  • Ngano nga lisud man usahay ang paghatag og kalooy ug pasaylo sa uban?

Ipasabut nga ang paghatag og kalooy ug pasaylo niadtong nakahimog sayop kanato wala magpasabut nga dili na sila manubag sa mga sangputanan sa ilang mga gibuhat, wala sab magpasabut nga diha-diha dayon mabalik na ang atong pagsalig kanila. Hinoon, nagpasabut kini nga nagpakita kita og kapuangod sa uban ug dili na maghunahuna og kayugot, kasuko, o kasakit nga atong gihambin. Kon angay, atong tugutan nga ang mga nakasala kanato mopabalik sa atong pagsalig. Bisan og ang pagpasaylo sa uban lisud, mahimo kitang mag-ampo og tabang sa Langitnong Amahan, ug Siya motabang nato.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Filemon 1:18–21. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gitanyag nga buhaton ni Pablo para kang Onesimo.

  • Unsa man ang gitanyag ni Pablo nga buhaton ni Onesimo? (Bayaran si Filemon sa tanang nawala nga kwarta tungod sa nahimo ni Onesimo.)

  • Sa unsang paagi ang mga paningkamot ni Pablo para kang Onesimo susama sa gibuhat sa Manluluwas para kanato? (Sama sa pagpataliwala ni Pablo para kang Onesimo, si Jesukristo mipataliwala tungod og alang kanato ug nangamuyo para kanato sa atubangan sa Langitnong Amahan [tan-awa sa D&P 45:3–5]. Gibayaran usab ni Jesukristo ang atong espirituhanong utang para sa atong mga sala.)

  • Sa unsang paagi ang paghinumdom sa gipanghimo ni Jesukristo para kanato makatabang sa atong paghatag og kalooy ug pasaylo sa uban?

handout iconBahina ang klase ngadto sa grupo nga tinagutlo o tinagup-at (o kompletuha kini nga kalihokan sa tibuok klase kon wala kay igong estudyante nga magrupo-grupo). Hatagi ang mga estudyante og kopya sa mosunod nga mga instrukson isip usa ka handout:

handout

Filemon 1

Manwal sa Seminary Teacher sa Bag-ong Tugon—Leksyon 134

Hisguti ang mosunod nga mga pangutana sa tibuok ninyong grupo. Sa inyong mga tubag, siguroa nga dili ipakigbahin ang bisan unsang personal kaayo o pribado.

  • Kanus-a kamo, sama ni Filemon, nagkinahanglan nga mohatag og kalooy ug pasaylo ngadto sa uban? Sa unsang paagi ninyo nahatag ang kalooy ug pasaylo niining tawhana? Sa unsang paagi kamo napanalanginan sa paghimo sa ingon?

  • Kanus-a kamo, sama ni Onesimo, nanghinaot nga makadawat og kalooy ug pasaylo gikan sa uban? Giunsa ninyo sa pagtinguha ang kalooy ug pasaylo niining tawhana? Sa unsang paagi kamo napanalanginan sa paghimo sa ingon?

  • Kanus-a kamo, sama ni Pablo, nagsilbi nga usa ka tigpataliwala sa tawo nga nangita og kapasayloan ug sa tawo nga nagkinahanglan nga mohatag og pasaylo ug kalooy? Sa unsang paagi kamo nakatabang nga ang tawo nga nasayop nakadawat og pasaylo ug ang nasaypan mipasaylo sa nasayop?

Human mahisgutan sa mga estudyante kini nga mga pangutana diha sa ilang mga grupo, dapita ang usa ka estudyante sa matag grupo nga ipakigbahin sa klase ang kaugalingon niyang kasinatian sa usa niining mga sitwasyon o kasinatian sa usa ka sakop sa ilang grupo (uban sa pagtugot sa sakop sa grupo). (Usa ka kapilian nga himoon mao ang paghatag sa matag estudyante og kopya sa mga pangutana o sa pag-display sa mga pangutana diha sa pisara ug pagdapit sa mga estudyante nga tubagan ang usa sa mga pangutana diha sa ilang mga class notebooks o mga scripture study journal. Human sa igong panahon, dapita ang pipila ka andam nga mga estudyante nga ipakigbahin sa klase unsay ilang gisulat.)

Dapita sila sa pagsulat diha sa ilang mga class notebook o mga scripture study journal kon unsay ilang mahimo aron makahatag og kalooy ug pasaylo sa uban. Awhaga ang mga estudyante sa pag-apply kon unsay ilang gisulat.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Filemon 1. Pagkaulipon

Sa pagsulat ngadto ni Filemon aron dawaton og balik ang milayas nga si Onesimo, wala modirekta og komentaryo si Pablo bahin sa naandan nga pagpangulipon, nga gidawat sa katilingban nga ilang gipuy-an. Hinoon, ang Ginoo namahayag sa modernong pagpadayag nga “dili matarung nga bisan kinsa nga tawo mahimo nga ulipon ngadto sa usag usa” (D&P 101:79).

Ang hangyo ni Pablo nga dawaton ni Filemon si Onesimo nga “dili na ingon nga ulipon” (Filemon 1:16) nagpasabut nga si Pablo nanghinaot nga hatagan og kagawasan ni Filemon si Onesimo ug dayon pabalikon siya aron motabang ni Pablo sa pagpangalagad (tan-awa sa mga bersikulo 13–14).

Filemon 1:7, 12, 20. “Ang mga kasingkasing sa mga balaan nakatagamtam sa kahayahay pinaagi kanimo”

Ang pulong sa Gresyanhon nga gihubad isip kasingkasing nagpasabut sa kahiladman nga bahin. Naghulagway kini sa sentro nga pagbati sa usa ka tawo, balatian, ug kalooy. Ang pulong nga kasingkasing usahay parehas ra ang pagkagamit.

Filemon 1:11. “Wala magpulos” ug “magpulos”

Ang ngalan nga Onesimo nagpasabut nga mapuslanon o “magpulos” (bersikulo 11) (tan-awa sa Arthur A. Rupprecht, “Philemon,” sa The Expositor’s Bible Commentary, ed. Frank E. Gaebelein, 12 vols. [1976–1992], 11:461). Si Onesimo mahimong “wala magpulos” (bersikulo 11) kang Filemon tungod kay milayas si Onesimo ug wala makahimo sa iyang mga katungdanan o basin nakapanghilabut siya og butang gikan ni Filemon sa iyang paglayas (tan-awa sa bersikulo 18). Hinoon, miingon si Pablo nga sukad niadto si Onesimo “[n]agpulos” kang Filemon ug kang Pablo (bersikulo 11). Sa sitwasyon ni Pablo, si Onesimo tingali mapuslanon tungod kay miabag siya ni Pablo samtang si Pablo naa sa bilanggoan (tan-awa sa bersikulo 13).