Leksyon 57
Lucas 22
Pasiuna
Samtang ang Iyang mortal nga pangalagad hapit na mahuman, si Jesus mipasiugda sa sakrament, mitudlo sa Iyang mga disipulo sa pagserbisyo sa uban, ug misugo ni Pedro sa paglig-on sa iyang mga kaigsoonan. Ang maulaong sakripisyo sa Manluluwas nagsugod sa Tanaman sa Getsemani. Siya gidakup ug gitaral sa atubangan ni Caifas. Samtang ang Manluluwas gitaral, si Pedro milimod nga nakaila Kaniya.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Lucas 22:1–38
Ang Manluluwas nagpasiugda sa sakrament ug nagsugo sa Iyang mga Apostoles
Hangyoa ang matag estudyante nga maghunahuna (o mahimo ka nga modapit og duha ka mga estudyante sa pagdrama-drama niini nga kalihokan) nga siya ug usa ka sakop sa pamilya nanglingkod sa salog. Ang sakop sa pamilya gusto nga mobarug ug nangayo og tabang.
-
Unsa ka maayo ninyo siya matabangan kon magpabilin kamo nga naglingkod diha sa salog?
-
Unsay kalainan nga mahimo niini kon mouna kamo sa pagbarug?
Ipasabut nga kini nga pasumbingay makatabang kanato nga makasabut unsay atong mahimo aron sa pagtabang sa pagbayaw sa uban sa espirituhanong paagi.
Dapita ang mga estudyante sa pagpangita og mga kamatuoran samtang sila nagtuon sa Lucas 22 nga makatabang kanila nga masayud kon unsaon nila sa pagbayaw sa uban sa espirituhanong paagi.
I-summarize ang Lucas 22:1–30 pinaagi sa pagpahinumdom sa mga estudyante nga sa hapit na matapos ang Iyang mortal nga pangalagad, ang Manluluwas nakigkita sa Iyang mga Apostoles aron sa pag-obserbar sa Pagpalabay. Nianang panahona, ang Manluluwas mipahibalo nga usa sa Iyang mga disipulo mobudhi Kaniya, mipasiugda sa ordinansa sa sakrament, misugo nga kini ipadayon sa pagpahigayon agi og paghandum Kaniya, ug mitudlo sa Iyang mga Apostoles nga kadtong nagserbisyo sa uban mao ang labing mahinungdanon sa tanan. Ang Manluluwas midayeg sa Iyang mga Apostoles tungod sa pagpadayon uban Kaniya ug misaad kanila nga usa ka adlaw sila maglingkod sa mga trono ug mohukom sa napulog duha ka mga tribo sa Israel.
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:31–32. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gisulti sa Manluluwas ngadto ni Simon Pedro. Ipasabut ngadto sa klase nga ang Hubad ni Joseph Smith sa bersikulo 31 nag-ingon “Ug ang Ginoo nag-ingon, Simon, Simon, tan-awa, gipangayo kamo ni Satanas, aron iyang alig-igon ang mga anak sa gingharian ingon sa trigo.”
-
Unsay gisulti sa Manluluwas nga maoy gitinguha ni Satanas? (Si Satanas gusto nga moayag ni Pedro ug sa mga Santos sama sa trigo.)
Ipasabut nga ang trigo pagaayagon pinaagi sa pagbulag sa mga lugas sa grano gikan sa ubang parte sa trigo.
-
Unsay inyong nakat-unan mahitungod kang Pedro nga nagpakita nga siya aduna nay pagpamatuod? (Kon gikinahanglan, pahinumdumi ang mga estudyante nga si Pedro mipahayag sa iyang pagpamatuod nga si Jesus mao ang Kristo, ang Anak sa Dios [tan-awa sa Mateo 16:13–17].)
-
Sumala sa bersikulo 32, unsay kinahanglan pa nga masinati ni Pedro una siya makalig-on sa iyang mga kaigsoonan?
-
Unsa ang kalainan tali sa pagkaadunay pagpamatuod sa ebanghelyo ug sa pagkakabig ngadto sa ebanghelyo? (Ang pagbaton og pagpamatuod sa ebanghelyo nagpasabut nga kita nakadawat og espirituhanong saksi sa kamatuoran pinaagi sa Espiritu Santo [tan-awa sa Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Pagpamatuod,” scriptures.lds.org]. Ang pagkakabig ngadto sa ebanghelyo nagpasabut sa “pag-usab sa [atong] mga tinuohan, kasingkasing, ug kinabuhi aron sa pagdawat ug pag-uyon sa kabubut-on sa Dios (Buhat 3:19)” [Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Kinabig, Pagkakabig,” scriptures.lds.org]).
-
Basi sa unsay gisulti sa Ginoo ngadto ni Pedro, unsay atong mabuhat kon kita nakabig ngadto sa ebanghelyo? (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong, apan siguroa nga mahibalo sila sa mosunod nga kamatuoran: Kon kita nakabig ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo, kita makalig-on sa uban. Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pagmarka sa mga pulong nga nagtudlo niini nga kamatuoran sa bersikulo 32.)
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:33–34. Hangyoa ang klase sa pagsunod ug mangita kon giunsa ni Pedro pagtubag ang pahimangno sa Manluluwas nga makabig ug maglig-on sa iyang mga kaigsoonan.
-
Unsa ang reaksyon ni Pedro sa pahimangno sa Manluluwas?
-
Unsa ang gipanagna sa Manluluwas nga buhaton ni Pedro?
Ipasabut nga ang mas detalyado nga bersyon niini nga istorya narekord sa Mateo 26. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mateo 26:35. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gisulti ni Pedro ngadto sa Manluluwas human madungog ang propesiya.
-
Unsa ang reaksyon ni Pedro human makadungog niini nga panagna?
-
Unsa ang matudlo kanato sa tubag ni Pedro mahitungod sa unsay iyang hunahuna sa kalig-on sa iyang pagpamatuod?
Lucas 22:39–53
Ang Manluluwas nag-antus sa Getsemani, ang mga singot nanibug-ok daw apol, ug gibudhian ni Judas
Ipasabut nga human sa Pagpalabay, ang Manluluwas ug ang Iyang mga Apostoles miadto sa Tanaman sa Getsemani. Dapita ang pipila ka estudyante nga magpuli-puli sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:39–43. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsa ang gibuhat sa Manluluwas human Siya miadto sa Tanaman sa Getsemani. Dapita ang mga estudyante nga moreport sa unsay ilang nakat-unan.
-
Sumala sa bersikulo 43, kinsa ang mitabang sa Manluluwas nga makabaton og kalig-on sa pagbuhat sa kabubut-on sa Langitnong Amahan?
-
Unsa nga kamatuoran ang atong makat-unan gikan niini nga istorya mahitungod sa unsay buhaton sa Langitnong Amahan alang kanato kon kita magtinguha sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on? (Ang mga estudyante mahimong moila og lain-laing mga kamatuoran, apan siguroha nga maklaro nga kon kita andam nga mosunod sa Langitnong Amahan, Siya mohatag kanato og kusog sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on.)
-
Unsa ang pipila ka mga paagi nga ang Langitnong Amahan mahimong molig-on kanato?
Ipasabut nga sa kasagaran ang tabang nga atong madawat gikan sa Langitnong Amahan dili maggikan sa pagpakita sa mga anghel apan nga Siya motabang kanato sa mga paagi nga Siya nasayud nga maoy labing maayo alang kanato. Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong sa usa ka panahon dihang gibati nila nga napalig-on sa Langitnong Amahan samtang sila naningkamot sa pagbuhat sa Iyang kabubut-on.
Ipasabut nga ang istorya ni Lucas sa pag-antus sa Manluluwas didto sa Tanaman sa Getsemani naglakip og importante nga detalye nga wala malakip diha sa mga istorya nga gihatag nila ni Mateo ug Marcos. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:44. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon giunsa paghulagway ni Lucas ang pag-antus sa Manluluwas sa Getsemani.
-
Giunsa paghulagway ni Lucas ang pag-antus sa Manluluwas sa Getsemani? (Mahimo nimong dapiton ang mga estudyante sa pagmarka sa mga pulong sa bersikulo 44 nga nagtudlo sa mosunod nga kamatuoran: Si Jesukristo gipaningot og dagkong mga tulo sa dugo samtang Siya nag-antus sa Tanaman sa Getsemani. Mahimo nimong ipasabut nga kini nga aspeto sa pag-antus sa Manluluwas gipanagna sa sobra na sa usa ka siglo ang milabay [tan-awa sa Mosiah 3:7].)
Aron sa pagtabang sa mga estudyante nga mas makasabut unsay nasinati sa Manluluwas, ipasabut nga ang Manluluwas mihulagway sa Iyang kaugalingong pag-antus sa usa ka pagpadayag nga gihatag pinaagi sa Propeta Joseph Smith nga narekord sa Doktrina ug mga Pakigsaad 19. Ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pag-cross-reference sa Doktrina ug mga Pakigsaad 19:18 uban sa Lucas 22:44 sa ilang mga kasulatan. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Doktrina ug mga Pakigsaad 19:18. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon giunsa paghulagway sa Manluluwas ang Iyang pag-antus.
-
Unsang dugang nga mga detalye ang atong makat-unan mahitungod sa pag-antus sa Manluluwas gikan sa Iyang kaugalingon nga paghulagway diha sa bersikulo 18? (Ang pag-antus ni Jesukristo nakapahimo Kaniya “sa pagkurog tungod sa kasakit, … sa pag-agas sa dugo sa matag lungag sa panit, ug sa pag-antus sa lawas ug sa espiritu.”)
-
Unsay inyong mga hunahuna nga nasayud nga si Jesukristo nag-antus og maayo alang kaninyo?
I-summarize ang Lucas 22:45–48 pinaagi sa pagpasabut nga human ang Manluluwas nag-antus sa Getsemani, Siya gibudhian ni Judas Iscariote.
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:49–51. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita alang sa unsay gibuhat ni Pedro sa dihang ang mga sacerdote nga punoan ug uban pa miduol aron sa pagdakop ni Jesus (tan-awa sa Juan 18:10, nga mao lang ang bugtong istorya nga naghulagway ni Pedro isip Apostol nga mitigbas sa dunggan sa ulipon).
-
Unsa ang gibuhat ni Pedro ngadto sa ulipon sa labawng sacerdote?
-
Unsay nakatalagsaon kabahin sa unsay gibuhat sa Manluluwas alang sa ulipon?
I-summarize ang Lucas 22:52–53 pinaagi sa pagpasabut nga ang Manluluwas nangutana ngano ang mga sacerdote nga punoan ug ang uban pa nagdakop Kaniya panahon sa kagabhion imbis panahon sa adlaw sa dihang didto Siya sa templo.
Lucas 22:54–71
Si Jesus gitaral atubangan sa Sanhedrin, ug si Pedro nanglimud nga nakaila Kaniya
I-summarize ang Lucas 22:54 pinaagi sa pagpasabut nga sa dihang ang Manluluwas gidala ngadto sa labawng sacerdote aron itaral, si Pedro misunod.
Ipares-pares ang mga estudyante. Hatagi ang matag pares og kopya sa mosunod nga tsart (o isulat kini sa pisara). Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa mga kasulatan nga gisulat diha sa tsart ug kompletuhon ang tsart uban sa ilang mga pares.
Manwal sa Seminary Teacher sa Bag-ong Tugon—Leksyon 57
|
Unsa ang nahitabo kang Pedro? |
Unsa ang gisulti ni Pedro? | |
|---|---|---|
© 2015 pinaagi sa Intellectual Reserve, Inc. Tanang mga katungod gigahin.
-
Ngano kaha nga natintal si Pedro sa paglimud nga nakaila ni Jesus ngadto sa matag usa niining mga tawhana?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Lucas 22:61–62. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay nahitabo human milimud si Pedro nga nakaila sa Manluluwas.
-
Unsay nahitabo human si Pedro milimud nga nakaila sa Manluluwas?
Kon mahimo, ipakita ang litrato sa Paglimud ni Pedro, ni Carl Heinrich Bloch. Kini nga litrato anaa sa LDS.org.
Ang Paglimud ni Pedro, ni Carl Heinrich Bloch. Sa maayong kabubut-on sa National History Museum sa Frederiksborg Castle sa Hillerød, Denmark. Ayaw pakopyahi.
-
Kon kamo ang anaa sa posisyon ni Pedro, unsa kaha ang inyong mga hunahuna o pagbati samtang ang Manluluwas mitan-aw kaninyo? Ngano man?
-
Sa unsang paagi ang kasinatian ni Pedro nagpakita sa kalainan tali sa pagbaton og pagpamatuod sa ebanghelyo ug pagkakabig ngadto niini?
Ipasabut nga bisan og si Pedro adunay pagpamatuod sa ebanghelyo, wala pa siya hingpit nga nakabig. Hinoon, siya miila sa iyang kahuyang, nahimo nga hingpit nga nakabig, ug mihalad sa iyang kinabuhi sa pagserbisyo sa Dios ug sa pagpakigbahin sa ebanghelyo.
-
Unsa nga mga leksyon ang atong makat-unan gikan sa kasinatian ni Pedro?
I-summarize ang Lucas 22:63–71 pinaagi sa pagpasabut nga ang Manluluwas gibiay-biay ug gidagmalan sa mga sacerdote nga punoan.
Tapusa ang leksyon pinaagi sa pagdapit sa mga estudyante sa pagsulat diha sa ilang mga notebook sa klase o scripture study journal sa pipila ka mga butang nga ilang mabuhat nga makatabang kanila nga tinuoray nga makabig sa ebanghelyo ni Jesukristo. Awhaga sila sa pagbuhat og usa ka butang diha sa ilang listahan karong semanaha.
Komentaryo ug Background nga Impormasyon
Lucas 22:32. Ang pagkakabig ni Pedro ngadto sa ebanghelyo
Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo sa mosunod mahitungod ni Pedro:
“Si Pedro usa ka walay paglubad nga ehemplo kon sa unsang paagi ang gahum sa pagkakabig moepekto ngadto sa mapainubsanon nga mga kalag. Atol sa mortal nga pagpangalagad sa Ginoo, si Pedro adunay pagpamatuod, natawo sa Espiritu, sa kabalaan ni Kristo ug sa talagsaong plano sa kaluwasan nga anaa kang Kristo. ‘Ikaw mao ang Kristo , ang Anak sa Dios nga buhi,’ siya miingon, samtang ang Espiritu Santo mihimo kaniya sa pagsulti. (Mat. 16:13–19.) Sa dihang ang uban nalaglag, si Pedro nagpabiling nagbarug uban ang kasiguroan sa pagka-apostol, ‘Ug kami nagatoo ug among nasinati, nga ikaw mao ang Balaan sa Dios.’ (Juan 6:69.) Si Pedro nahibalo, ug ang iyang kahibalo miabut pinaagi sa pagpadayag.
“Apan si Pedro wala makabig, tungod kay siya wala mahimo nga bag-ong nilalang sa Espiritu Santo. Hinoon, sa kadugayan si Pedro nakaangkon og pagpamatuod, ug niana gayud nga gabii nga gidakop si Jesus, miingon siya kang Pedro: ‘Ug sa mahibalik na ikaw kanako, lig-ona ang imong mga igsoon.’ (Lucas 22:32.) Human dayon niana, ug sa walay pagtagad sa iyang pagpamatuod, si Pedro milimud nga siya nakaila kang Kristo. (Lucas 22:54–62.) Human sa paglansang, si Pedro nangisda, aron lamang tawagon og balik ngadto sa pagpangalagad sa nabanhaw nga Ginoo. (Juan 21:1–17.) Sa katapusan atol sa adlaw sa Pentecostes ang gisaad nga espirituhanong pagtuga nadawat; si Pedro ug ang tanang matinud-anon nga mga disipulo nahimo nga bag-ong mga nilalang sa Espiritu Santo; sila tinud-anay nga nakabig; ug ang sunod-sunod nilang mga kalampusan makita sa kalig-on sa ilang pagkakabig. (Mga Buhat 3; 4.)” (Mormon Doctrine, 2nd ed. [1966], 162–63).
Lucas 22:32. “Ug sa mahibalik na ikaw kanako, lig-ona ang imong mga igsoon”
Elder Dallin H. Oaks sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mikumpirma sa kaimportante nga makabig:
“Aron mapalig-on ang iyang mga kaigsoonan—sa pag-alima ug pagpangulo sa panon sa Dios—kini nga tawo kinsa misunod ni Jesus sulod sa tulo ka mga tuig, kinsa gihatagan og awtoridad sa balaan nga pagkaapostol, kinsa nahimo nga usa ka maisug nga magtutudlo ug tigpamatuod sa Kristiyano nga ebanghelyo, ug kansang pagpamatuod maoy hinungdan nga ang Agalon mitawag kaniya nga dalaygon kinahanglan pa gihapon nga ‘makabig.’
“Ang hagit ni Jesus nagpakita nga ang pagkakabig nga Iyang gikinahanglan alang niadtong kinsa mosulod sa gingharian sa langit (tan-awa sa Mat. 18:3) mas labaw pa kay sa nakabig lang aron sa pagpamatuod sa kamatuoran sa ebanghelyo. Ang pagpamatuod mao ang pagkahibalo ug pagpahayag. Ang ebanghelyo naghagit nato nga ‘makabig,’ nga nagkinahanglan nga kita mobuhat ug mamahimo. Kon si bisan kinsa kanato nagsalig lamang sa atong kahibalo ug pagpamatuod sa ebanghelyo, anaa kita sa samang posisyon sa mga bulahan apan dili pa hingpit nga nakabig nga mga Apostoles kinsa gihagit ni Jesus nga mahimong ‘kinabig.’ Kitang tanan adunay nailhang tawo nga may lig-ong pagpamatuod apan wala mogamit niini aron mahimong kinabig. …
“Karon ang panahon alang sa matag usa kanato nga maningkamot padulong sa atong personal nga pagkakabig, padulong sa pagkahimo kon unsay tinguha sa atong Langitnong Amahan nga kita mamahimo” (“The Challenge to Become,” Ensign, Nob. 2000, 33).
Si Presidente Harold B. Lee mihulagway sa unsang paagi ang pagkakabig sa ebanghelyo makatabang kanato sa paglig-on sa uban:
“Dili mo makabayaw sa laing kalag hangtud nga kamo nagbarug sa mas taas nga dapit kay kaniya. Kinahanglan ninyong siguroon, kon luwason man ninyo kana nga tawo, nga kamo mismo nagpakita sa sama nga ehemplo kon unsa ang inyong gusto nga mahitabo kaniya” (“Stand Ye in Holy Places,” Ensign, Okt. 2008, 47).
Si Elder David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut sa relasyon tali sa pagpamatuod ug pagkakabig, ingon man usab sa kalainan tali kanila, sa iyang pakigpulong sa kinatibuk-ang komperensya “Nakabig ngadto sa Ginoo” (Ensign o Liahona, Nob. 2012, 106–9).
Lucas 22:44. “Ang Iyang singot nanibug-ok daw apol”
Si Elder James E. Talmage sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut nga ang pag-antus sa Manluluwas mao ang sa pisikal, mental ug espiritwal:
“Dili kadto usa ka pisikal nga kasakit, o mental nga kapait lamang, nga nakapahimo Kaniya nga nag-antus sa ingon nga kasakit nga nakahimo sa pag-agas sa dugo gikan sa matag lungag sa panit; apan usa ka espirituhanong paghingutas sa kalag nga ang Dios lamang ang makahimo sa pagsinati. Walay laing tawo, bisan unsa pa ka dako sa iyang mga gahum sa pisikal o sa mental nga paglahutay, ang makaantus sa ingon; kay ang iyang tawhanon nga lawas molunga, … ug moresulta sa pagkawala sa panimuot ug paghangup sa kamatayon. Niana nga oras sa kasakit si Kristo miatubang ug mibuntog sa tanang mga kabangis nga gipahamtang ni Satanas, ‘ang prinsipe niini nga kalibutan’” (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 613).
Lucas 22:62. “Ug siya miguwa ug mihilak sa hilabihang kasakit”
Si Presidente Gordon B. Hinckley mipasabut nga kita makahimo og mga sayop nga susama sa kang Pedro, apan pinaagi sa paghinulsol kita mahimong mapasaylo niadto nga mga sayop:
“Si Pedro, nagmatuod sa iyang pagkamaunungon, iyang determinasyon, iyang resolusyon, miingon nga siya dili gayud molimud. Apan ang kahadlok sa tawo miabut kaniya ug ang kahuyang sa iyang unod maoy mipatigbabaw niya, ug ubos sa kapiot sa pag-akusar, ang iyang determinasyon nahugno. …
“Samtang akong gibasa kini nga istorya nalooy ako kang Pedro. Daghan kaayo kanato ang susama gayud kaniya. Kita mosaad sa atong kamaunungon; kita mopamatuod sa atong determinasyon nga magmaisugon; kita mopahayag, gani usahay sa publiko, nga bisan unsa pa ang moabut kita mobuhat sa sakto nga butang, nga kita mobarug alang sa matarung nga katuyoan, nga kita magmatinud-anon sa atong kaugalingon ug sa uban.
“Dayon ang pagpamugos magsugod sa pagkakusog. Usahay mao kini ang sosyal nga pagpamugos. Usahay mao kini ang personal nga mga gana. Usahay mao kini ang sayop nga mga ambisyon. Adunay pagkahuyang sa kabubut-on. Adunay pagkahumok sa disiplina. Adunay paghural. Ug dayon ang pagbasol, pag-akusar sa kaugalingon, ug ang mapait nga mga luha sa pagmahay. …
“… Nakaamgo sa iyang sayop, naghinulsol sa iyang kahuyang, [si Pedro] nausab ug nahimo nga usa ka makusog nga tingog sa pagpamatuod sa nabanhaw nga Ginoo. Siya, ang senior nga apostol, mipahinungod sa nahibilin sa iyang kinabuhi sa pagpamatuod sa misyon, kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesukristo, ang buhi nga Anak sa buhi nga Dios. …
“… Kining gamhanan nga mga buhat ug daghan pa nga wala mahisguti gibuhat ni Pedro kinsa kausa milimud ug nasubo, ug dayon mibangon ibabaw niana nga pagbasol sa pagpadayon sa buhat sa Manluluwas. …
“Karon, kon adunay bisan kinsa … nga milimud sa hugot nga pagtuo pinaagi sa pulong o buhat, ako mag-ampo nga kamo unta makakuha og kahupayan ug determinasyon gikan sa ehemplo ni Pedro nga, bisan tuod siya naglakaw matag adlaw uban kang Jesus, sa takna sa tumang kalisud milimud sa Ginoo ug sa pagpamatuod nga iyang gidala diha sa iyang kaugalingong kasingkasing. Apan siya mibangon ibabaw niini, ug nahimo nga usa ka gamhanan nga tigpanalipod ug usa ka gamhanan nga manlalaban. Mao usab, adunay usa ka paagi alang kaninyo nga mag-usab, ug idugang ang inyong kalig-on ug hugot nga pagtuo ngadto sa kalig-on ug hugot nga pagtuo sa uban sa pagtukod sa gingharian sa Dios “(“And Peter Went Out and Wept Bitterly,” Ensign, Mayo 1979, 65–67).