Lesona 140
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:1–2, 34–66
Fampidirana
Raha mbola niasa tamin’ny fanitsiana nentanim-panahy ho an’ny Baiboly ny Mpaminany Joseph Smith tamin’ny 1831 dia nangataka tamin’ny Tompo izy mba hahazo fahatakarana momba ireo patriarka fahiny izay nanambady mihoatra ny iray. Tamin’io fotoana io dia nanomboka nahazo fanambarana ny Mpaminany ho setrin’ny fanontaniany. Nandritra ireo taona manaraka an’io dia nandidy ny Mpaminany sy ireo Olomasin’ny Andro Farany hafa ny Tompo mba hiaina ny fitsipiky ny fampakarana vady maro. Tamin’ny volana jolay 1843, raha mbola tao Nauvoo, Illinois ny foiben’ny Fiangonana dia nosoratan’ny Mpaminany ny fanambarana izay voarainy.Ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132 dia miresaka momba ireo fampianaran’ny Tompo mikasika ny fampakarana vady maro, anisan’izany ny torohevitra ho an’i Joseph sy i Emma Smith.
Sosokevitra enti-mampianatra
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:1–2, 34–48
Nanambara ny fitsipiky ny fampakarana vady maro ny Tompo
Atombohy izany amin’ny alalan’ny fanazavana ny hoe raha mbola rafitra niasa tamin’ny fandikana nentanim-panahy ny Testamenta Taloha i Joseph Smith tamin’ny 1831 dia namaky mikasika ireo mpaminany sasantsasany fahiny izay nanao ny fampakarana vady maro (izay nantsoina ihany koa hoe fampirafesana). Araka io fomba io dia manambady vehivavy mihoatra ny iray ny lehilahy iray. Nandalina ireo soratra masina ny Mpaminany, ka nisaintsaina ny zavatra nianarany ary nony farany dia nitondra ireo fanontaniany momba ny fampakarana vady maro teo anatrehan’ny Ray any An-danitra tao anatin’ny vavaka.
Soraty eny amin’ny solaitrabe ny Genesisy 16:1–3. Hazavao fa ireo andininy ireo dia manoritsoritra ireo asa nataon’i Saray sy i Abrama, izay fantatra taty aoriana tamin’ny anarana hoe Saraha sy Abrahama. Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ireo andininy ireo. Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra sady hieritreritra momba ny fanotaniana izay mety ananany mikasika an’io tranga teo amin’ny fiainan’i Abrama sy i Saray io.
Asao ireo mpianatra hamaky amim-pahanginana ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:1 ka hitady ny zavatra nangatahin’ny Mpaminany Joseph Smith rehefa nandalina ireo andinin-tsoratra masina tao amin’ny Testamenta Taloha momba ny fanaovana ny fampakarana vady maro izy. Asao ireo mpianatra hizara ny zavatra hitany. (Mety ilaina ny hanazavanao fa ilay teny hoe vaditsindrano dia teny entina hamaritana ireo vehivavy tao amin’ny Testamenta Taloha izay, raha tamin’ny fotoana sy ny kolontsaina niainan’izy ireo, dia vita fanambadiana ara-dalàna tamin’ny lehilahy iray saingy nanana saranga ambany kokoa raha oharina amin’ny hoe vady. Tsy tafiditra amin’ilay fampakarana vady maro amin’izao fotoampitantanana misy antsika izao ny vaditsindrano.)
Soraty eny amin’ny solaitrabe ity fanontaniana manaraka ity: Nahoana no nandidy ny lehilahy sy ny vehivavy marina hankatò ny fitsipiky ny fampakarana vady maro ny Tompo tamin’ny fotoana sasantsasany?
Hazavao fa ao amin’ny fandalinany ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132 ireo mpianatra dia afaka mahita ny valin’ny fanotaniana eny amin’ny solaitrabe sy ireo fanotaniana hafa izay mety ananany momba ny fampakarana vady maro. Asao izy ireo hanoratra ireo fotopampianarana sy ireo fitsipika hitany mandritra ny fandalinany androany.
Asao ny mpianatra vitsivitsy mba hifandimby hamaky mafy ny ao amin’ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:34–36. Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra ka hitady ny antony nahatonga an’i Abrahama sy i Saraha nanomboka nampihatra fampakarana vady maro.
-
Araka ny voalazan’ny andininy 34, dia nahoana no nomen’i Saraha vady hafa i Abrahama? Inona no ampianarin’izany antsika mikasika ny fitsipiky ny fampakarana vady maro? (Eo am-pamalian’ireo mpianatra izany dia soraty eo amin’ny solaitrabe ity fitsipika manaraka ity: Tsy ankatoavin’ny Tompo ny fampakarana vady maro raha tsy Izy ihany no mandidy izany.)
-
Nanampy tamin’ny fanatanterahana inona ny fankatoavan’i Saraha sy i Abrahama? (Ny fampanantenan’ny Tompo tamin’i Abrahama, anisan’izany ilay fampanantenana hoe hanana taranaka marobe tahaka ny kintana i Abrahama [jereo ny Genesisy 15:5].)
Mba hanampiana ireo mpianatra hahatakatra misimisy kokoa ny fitsipika izay nosoratanao teny amin’ny solaitrabe dia toroy hevitra izy ireo hanoratra ny Jakôba 2:27, 30 ao amin’ny soratra masiny eo akaikin’ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:34. Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ireo andininy ireo. Hamafiso fa ny fampakarana vady tokana (fanambadiana eo amin’ny lehilahy iray sy ny vehivavy iray) no fenitr’ Andriamanitra ho an’ny fanambadiana raha tsy hoe mandidy ny mifanohitra amin’izany Izy.
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:37–38. Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra ka hitady ireo andian-teny izay mamaritra ireo ohatra izay nandidian’ny Tompo ny fanaovana ny fampakarana vady maro. Asao ireo mpianatra hizara ny zavatra hitany.
Fintino ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:39, 41–43 amin’ny alalan’ny fanazavana fa ny Tompo dia nanamafy fa rehefa manao ny fitsipiky ny fampakarana vady maro araka ny didiny ny olona dia tsy meloka ny amin’ny fahotan’ny fijangajangana izy ireo. Kanefa, raha misy olona manao ny fampakarana vady maro ao anatin’ny toe-javatra izay tsy nandidian’ny Tompo izany dia ho meloka amin’ny fijangajangana izy ireo. (Marihina fa ny teny hoe fongorona ao amin’ny andininy 41 dia milaza fa ireo izay mandika ny fanekempihavanany masina dia hoesorina hiala amin’ Andriamanitra sy hiala amin’ny vahoakan’ny fanekempihavanany [ampitahao amin’ny Asan’ny Apôstôly 3:22–23; 1 Nefia 22:20].)
Asao ireo mpianatra hamaky amim-pahanginana ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:40 sady hitady ny zavatra nolazain’ny Tompo fa ho ataony.
-
Araka ny voalazan’ny andininy 40, dia inona no zavatra hataon’ny Tompo? (Hamerina amin’ny laoniny ny zava-drehetra. Hazavao fa ny hoe “zava-drehetra” dia entina hilazana ireo lalàna sy ôrdônansin’ny filazantsara izay nambara tany amin’ireo fotoampitantanana tany aloha. Soraty eny amin’ny solaitrabe ity fitsipika manaraka ity: Ny didy hiaina ny lalàn’ny fampakarana vady maro amin’ny andro farany dia ampahany tamin’ny famerenana amin’ny laoniny ny zava-drehetra. [Jereo koa ny Asan’ny Apôstôly 3:20–21.])
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:45, 48. Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra sady mikaroka ny zavatra natolotry ny Tompo an’i Joseph Smith mba hamerenana amin’ny laoniny ny zava-drehetra.
-
Inona no natolotry ny Tompo an’i Joseph Smith mba hamerenana amin’ny laoniny ny zava-drehetra? (Ireo fanalahidy sy fahefan’ny fisoronana.)
-
Inona no zavatra ianarantsika avy amin’ny andininy 45 sy 48 momba ny fampakarana vady maro? (Eo am-pamalian’ireo mpianatra izany dia soraty eo amin’ny solaitrabe ity fitsipika manaraka ity: Tsy mahazo fankatoavana ny fampakarana vady maro raha tsy amin’ny alalan’ireo fanalahidin’ny fisoronana izay nomena ny Filohan’ny Fiangonana ihany.)
Hazavao fa tamin’ny voalohandohan’ity fotoampitantanana ity dia nandidy ny sasantsasany tamin’ireo Olomasina fahiny ny Tompo tao anatin’ny famerenana amin’ny laoniny ny zava-drehetra mba hanao ny fampakarana vady maro tamin’ny alalan’ny fanalahidin’ny fisoronana notanan’ny Mpaminany Joseph Smith sy ireo Filohan’ny Fiangonana taty aoriana—Brigham Young, John Taylor ary i Wilford Woodruff. Tamin’ny 1890 ny Filoha Woodruff, izay niasa tamin’ireo fanalahidin’ny fisoronana ireo ihany dia nahazo fanambarana fa tokony hatsahatra ny fanaovana ny fampakarana vady maro (jereo ny Filazana Ôfisialy 1).
Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:49–66
Manome torohevitra an’i Joseph sy i Emma Smith ny Tompo momba ny fampakarana vady maro
Hazavao fa somary nalaina ny Mpaminany Joseph Smith hanomboka ny fanaovana ny fampakarana vady maro. Nilaza izy fa tsy nanomboka nanao izany raha tsy efa nampitandremana fa hofongana raha tsy nankatò (jereo ny “Plural Marriage,” Historical Record, mey 1887, 222). Noho ny tsy fisian’ny rakitsoratra ara-tantara dia tsy fantatsika ny mikasika ny fiezahan’i Joseph Smith voalohany tamin’ny fanarahana an’ilay didy. Kanefa, tamin’ny 1841 ny Mpaminany dia nanomboka nankatò ilay didy sy nampianatra izany tamin’ireo mpikambana sasantsasany tao amin’ny Fiangonana, ka tao anatin’ny telo taona manaraka dia nampakatra vady fanampiny izy araka ny didin’ny Tompo. Ny fankatoavan’ny Mpaminany Joseph Smith ny didin’ny Tompo momba ny fanaovana ny fampakarana vady maro dia fitsapana finoana ho azy sy ho an’i Emma vadiny, izay tena tiany fatratra tokoa.
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:49–50. Asaivo mitady ireo fitahiana izay nampanantenain’ny Tompo an’i Joseph Smith ireo mpianatra.
-
Inona ireo fitahiana nampanantenain’ny Tompo an’i Joseph Smith?
-
Araka ny voalazan’ny andininy 50, nahoana no nampanantena ireo fitahiana ireo an’i Joseph Smith ny Tompo?
Asao ny mpianatra iray hamaky mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:52 Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra sady hikaroka ny torohevitra nomen’ny Tompo an’i Emma Smith.
-
Araka ny voalazan’ny andininy 52, inona no nasaina noraisin’i Emma? (“Ireo rehetra izay nomena an’i Joseph mpanompoko” dia entina hilazana an’ireo olona nofehezina tamin’i Joseph Smith.)
Hazavao fa ankoatra ny fandidiana an’i Emma handray ireo izay nofehezina tamin’ny vadiny dia nodidian’ny Tompo ihany koa izy hitoetra amin’ny lalàny sy hamela ny fahadisoan’i Joseph. Asao ireo mpianatra hamaky amim-pahanginana ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:56 mba hianatra ny zavatra nampananten’ny Tompo an’i Emma Smith.
-
Inona no nampanantenain’ny Tompo an’i Emma raha toa ka nankatò ny didiny izy?
Hazavao fa tamin’ny 1841 i Joseph Smith dia nanomboka nampianatra ireo lehilahy sy vehivavy mahatoky hafa momba ny fitsipiky ny fampakarana vady maro. Tamin’ny voalohany dia sahirana ihany koa izy ireo tamin’ny fahatakarana sy fanekena io fitsipika io. Ohatra: fony vao nampianarina momba ilay didy hanao fampakarana vady maro i Brigham Young dia nilaza fa toa aleony ho faty toy izay hampakatra vady maro (jereo ny Susa Young Gates and Leah D. Widtsoe, The Life Story of Brigham Young [1930], 321). Na dia niahotra sy sorena tamin’ilay didy aza ireo mpikambana mahatoky tao amin’ny Fiangonana ireo tamin’ny voalohany dia nahazo fanamafisana manokana tamin’ny alalan’ny Fanahy Masina izy ireo ka nanaiky ilay fitsipiky ny fampakarana vady maro. I Vilate Kimball, ilay vady voalohan’ny Loholona Heber C. Kimball dia nandray sy nanaiky ilay fotopampianarana momba ny fampakarana vady maro ka “tsy afaka nisalasala fa avy amin’ Andriamanitra ny lamina momba ny fampakarana vady maro satria nambaran’ny Tompo taminy tao anatin’ny valim-bavaka izany” (Helen Mar Kimball, ao amin’ny Orson F. Whitney, Life of Heber C. Kimball [1967], 325, jereo ihany koa ny pejy 326–28).
Nitondra fanamby hafa ny fanaovana ny fampakarana vady maro. Satria natao mangingina io fomba io tamin’ny voalohany dia nanomboka niparitaka ny tsahotsaho mikasika an’ireo mpitarika ao amin’ny Fiangonana izay nampaka-bady fanampiny. Nanova an’ilay fahamarinana ireny tsahotsaho ireny sady nanaratsy ny anaran’ny Mpaminany sy ireo mpitarika hafa tao amin’ny Fiangonana ary vao mainka nampitombo ny fanenjehana ireo Olomasina.
Vakio mafy ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132:63, manomboka eo amin’ilay andian-teny hoe “fa izy ireo dia nomena azy.” Alohan’ny hamakiana izany dia hazavao fa io andininy io dia manampy antsika hahatakatra ny antony iray nahatonga ny Tompo nandidy an’i Joseph Smith sy ireo olon-kafa hanao ny fampakarana vady maro. Asaivo manaraka ny vakiteny ireo mpianatra sady mitady an’io antony manokana io.
-
Inona no didy lazain’ny Tompo ao amin’ny andininy 63? (Ny didy hihamaro sy hameno ny tany.) Inona no dikan’ny hoe hihamaro sy hameno ny tany? (Hanan-janaka.)
Hazavao ilay andian-teny manaraka ao amin’ny andininy 63 hoe: “fa ao amin’izany no itohizan’ny asan’ny Raiko.”
-
Amin’ny fomba ahoana no mahatonga ny fananana zanaka hanome fahafahana ireo ray aman-dreny ho mpandray anjara amin’ny fanohizana ny asan’ny Ray any An-danitra?
Azonao atao ny mamaky ity teny manaraka izay nolazain’ny Loholona Neil L. Andersen ao amin’ny Kôlejin’ny Apôstôly Roambinifolo ity ao anatin’io fifanakalozan-kevitra io:
“Rehefa ateraky ny mpivady ny zaza iray, dia manatanteraka ny ampahan’ny drafitry ny Raintsika any An-danitra izy ireo, dia ny hitondra zanaka ho ety an-tany. Hoy ny Tompo hoe: ‘Fa indro, izao no asako sy voninahitro—ny manatanteraka ny tsy fahafatesana sy ny fiainana mandrakizain’ny olona’ [Mosesy 1:39]. Alohan’ny tsy fahafatesana dia tsy maintsy misy ny fiainana an-tany” (“Zanaka,” Ensign na Liahona, nôv 2011, 28).
-
Miainga avy amin’ny zavatra nianaranao tao amin’ny andininy 63, inona no antony iray nahatonga ny Tompo nametraka ny fanaovana ny fampakarana vady maro amin’ny fotoana sasantsasany? (Rehefa avy mamaly ireo mpianatra dia soraty eny amin’ny solaitrabe ity fitsipika manaraka ity: Nametraka ny fanaovana ny fampakarana vady maro ny Tompo tamin’ny fotoana sasantsasany mba hanomezana an’ireo vahoakany fahafahana bebe kokoa ny hanangana zanaka marina ho Azy. Azonao atao ny mamerina mamaky ny Jakôba 2:30.)
Avereno vakina ilay fanontaniana nosoratanao teny amin’ny solaitrabe tamin’ny voalohandohan’ny lesona: Nahoana no nandidy ny lehilahy sy ny vehivavy marina hankatò ny fitsipiky ny fampakarana vady maro ny Tompo tamin’ny fotoana sasantsasany? Azonao atao ny manasa ireo mpianatra mba hamintina ho an’ny iray kilasy ny zavatra nianarany avy amin’ny fandalinany ny Fotopampianarana sy Fanekempihavanana 132 sy ny Jakôba 2:27, 30 izay manampy azy ireo hamaly io fanontaniana io.
Farano izany amin’ny alalan’ny fizarana ny fijoroana ho vavolombelona anananao momba ny Mpaminany Joseph Smith sy ny hoe nandray sy nankatoa ny fanambarana avy amin’ Andriamanitra izy.