Դաս 45

Հակոբ 3-4

Նախաբան

Հակոբ 3-ում մենք կարդում ենք իր ժողովրդին տված Հակոբի քարոզի վերջաբանը: Հակոբը սրտով մաքուրներին հակիրճ ձևով տալիս է մխիթարության խոսքեր և խոստում: Նա նաև հանդիմանում է իր ժողովրդի մեջ եղած հպարտներին և անմաքուրներին, նախազգուշացնելով նրանց հետևանքների մասին, որոնք կգան, եթե նրանք չապաշխարեն: Հակոբ 4-ը պարունակում է խոսքեր, որոնք Հակոբը ոգեշնչվեց գրի առնել այն մարդկանց համար, ովքեր մի օր կկարդային նրա հիշատակարանը: Նա վկայեց Հիսուս Քրիստոսի Քավության մասին և հորդորեց իր խոսքերը կարդացողներին հաշտվել Հայր Աստծո հետ Քավության միջոցով: Նախազգուշացնող ձայնով նա պատմեց հրեաների մասին, ովքեր կմերժեին Հիսուս Քրիստոսին և Նրա ավետարանի պարզության մասին:

Ուսուցանման առաջարկներ

Հակոբ 3

Հակոբը մխիթարում և խորհուրդներ է տալիս սրտով մաքուրներին և մնացածին հորդորում է ապաշխարել

Հրավիրեք ուսանողներին մտածել, թե ինչ խորհուրդ կտան մարդկանց հետևյալ իրավիճակներում.

1. Երիտասարդ կինը ձգտում է արդար ապրել, սակայն տառապում է, քանի որ իր հայրը կախվածություն ունի ալկոհոլից:

2. Երիտասարդ տղան անում է լավագույնը ավետարանով ապրելու համար, սակայն դժվարությունների է հանդիպում իր ծնողների բաժանության պատճառով:

3. Երիտասարդ կինը ջանասիրաբար փորձում է սիրել իր ընտանիքին, սակայն դժվարությունների է հանդիպում իր քրոջ եսասիրության և քամահրող վարքի պատճառով:

Հրավիրեք ուսանողներին մտքում կարդալ Հակոբ 3.1–ի առաջին նախադասությունը: Խնդրեք նրանց ներկայացնել, թե առաջինը ում է դիմում Հակոբը այս գլխում:

Բացատրեք, որ Հակոբը խոսում էր հենց այն մարդկանց հետ, ովքեր մեղավոր էին հպարտության և սեռական մեղքերի առումով: Ապա նա փոխեց իր ուշադրությունը արդար մարդկանց վրա, ովքեր դժվարությունների էին հանդիպում ուրիշների ամբարշտության պատճառով: Հրավիրեք ուսանողներին մտքում կարդալ Հակոբ 3.1–2: Խնդրեք նրանց փնտրել չորս բաներ, որոնք Հակոբը խնդրեց, որ սրտով մաքուրներն անեն:

• Ի՞նչ չորս բաներ Հակոբը խնդրեց սրտով մաքուրներին անել: («Նայեք առ Աստված մտքի կայունությամբ, … աղոթեք նրան խիստ մեծ հավատքով, … բարձրացրեք ձեր գլուխները և ընդունեք Աստծո հաճելի խոսքը և վայելեք նրա սերը»:) Ի՞նչ խոստացավ Հակոբը սրտով մաքուրներին, եթե նրանք հավատարիմ մնան: (Սփոփանք չարչարանքների մեջ և պաշտպանություն թշնամիներից:)

• Ձեր կարծիքով, ի՞նչ կարող ենք մենք անել Աստծո խոսքը ստանալու համար:

Սրտով մաքուրներին տրված Հակոբի խոստումների վերաբերյալ հարցի հետ կապված համոզվեք, որ ուսանողները հասկանում են, որ Աստված կսփոփի սրտով մաքուրներին իրենց չարչարանքների մեջ: Դուք կարող եք բացատրել, որ սփոփել բառը նշանակում է մխիթարել որևէ մեկին, ով տխուր կամ անհանգիստ է: Որպեսզի օգնեք ուսանողներին խորհել և կիրառել այս ճշմարտությունը, հարցրեք.

• Ինչպե՞ս է Տերը սփոփել ձեզ:

• Ինչպե՞ս է հավատքով աղոթելն օգնել ձեզ փորձության պահին:

• Ե՞րբ է Աստծո խոսքն օգնել ձեզ զգալ Նրա սերը:

Բացատրեք, որ սրտով մաքուրների հետ խոսելուց հետո, Հակոբը կրկին խոսեց նրանց հետ, ովքեր սրտով մաքուր չէին:

Հրավիրեք մի ուսանողի բարձրաձայն կարդալ Հակոբ 3.3–4: Խնդրեք դասարանին ներկայացնել, թե ինչ հորդորեց Հակոբն անմաքուրներին անել:

• Ի՞նչ կպատահեր, եթե Հակոբի ժողովուրդը չապաշխարեր:

Նշեք, որ Հակոբը հայտարարեց, որ լամանացիրերն ավելի արդար էին, քան որոշ նեփիացիներ այս ժամանակահատվածում: Խնդրեք ուսանողներին մտքում կարդալ Հակոբ 3.5–7, փնտրելով բաներ, որոնցում լամանացիներն ավելի արդար էին, քան որոշ նեփիացիները:

• Ինչո՞վ էին լամանացիներն ավելի արդար, քան որոշ նեփիացիները:

• Ի՞նչ սկզբունքներ եք սովորում Հակոբ 3.7–ում ընտանեկան հարաբերությունների մասին: (Ամուսիններն ու կանայք պետք է սիրեն միմյանց, և ծնողները պետք է սիրեն իրենց երեխաներին:)

• Ի՞նչ հետևանքներ կարող են առաջ գալ, երբ ընտանիքի անդամները չեն սիրում իրար և չեն կատարում իրենց ընտանեկան պարտականությունները:

Խնդրեք ուսանողներին մտքում կարդալ Հակոբ 3.10, փնտրելով նախազգուշացումը, որը Հակոբը առանձնակիորեն տվեց նեփիացի հայրերին:

• Ի՞նչ նախազգուշացրեց Հակոբը նեփիացի հայրերին:

• Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ է կարևոր, որ ընտանիքի անդամները լավ օրինակ ծառայեն մեկը մյուսի համար:

Ուսանողների համար բարձրաձայն կարդացեք Հակոբ 3.11–12: Դուք կարող եք բացատրել, որ հատված 11-ում «արթնացրեք ձեր հոգիների ունակությունները» արտահայտությունը վերաբերվում է հոգևորապես արթնանալու կարիքին: Հակոբ 3.12-ում «պոռնկություն և հեշտասիրություն» արտահայտությունը վերաբերվում է սեռական մեղքերին: Երբ դուք կարդաք այս հատվածները, նշեք սեռական մեղքերի «սոսկալի հետևանքները»: Ուսանողներին նաև հիշեցրեք սրտով մաքուրներին տրված Հակոբի խոստումները (տես Հակոբ 3.1–2): Օգնեք ուսանողներին հասկանալ, որ այդ խոստացված օրհնությունները ստանալու լավագույն միջոցը միշտ սրտով մաքուր լինելն է: Այնուամենայնիվ, մարդիկ, ովքեր գործել են սեռական մեղքեր, կարող են օգնություն ստանալ իրենց եպիսկոպոսից կամ ճյուղի նախագահից, ովքեր կօգնեն նրանց ապաշխարել, մաքրվել Հիսուս Քրիստոսի Քավության միջոցով և ստանալ սրտով մաքուրներին խոստացված օրհնությունները:

Հակոբ 4

Հակոբը վկայում է, որ Հիսուս Քրիստոսի Քավության շնորհիվ մենք կարող ենք հաշտվել Աստծո հետ

Նախքան դասի սկսվելը գրատախտակի կենտրոնում տեղադրեք Հիսուս Քրիստոսի նկարը: Նկարի շուրջը գրեք մի քանի բառեր, որոնք ներկայացնում են բաներ, որոնք կարող են շեղել մարդկանց Փրկչից և Նրա ավետարանից: Օրինակ, դուք կարող եք ներառել որոշ լավ բաներ, ինչպես կրթությունը, սպորտաձևերը և ընկերները, որոնք կարևոր են, սակայն չպետք է դառնան մեր կյանքի հիմնական կենտրոնը: Դուք կարող եք նաև նշել այլ բաներ, ինչպես օրինակ՝ պոռնոգրաֆիան, ոչ պատշաճ երաժշտությունը և թմրադեղերը, որոնք վնասակար են մեր հոգու համար և մեզ հեռացնում են Փրկչից:

Խնդրեք ուսանողներին անդրադառնալ Հակոբ 4.14–ին: Բացատրեք, որ այս հատվածը ներառում է «նշանակետից այն կողմ նայելուց» արտահայտությունը: Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Նիլ Ա. Մաքսվելն ուսուցանել է, որ այս հատվածում «նշանակետը Քրիստոսն է» (“Jesus of Nazareth, Savior and King,” Ensign, Dec. 2007, 45): Դուք կարող եք խրախուսել ուսանողներին գրել այս նախադասությունը իրենց սուրբ գրություններում Հակոբ 4.14–ի կողքին:

Այս բացատրությամբ կիսվելուց հետո հրավիրեք մի ուսանողի բարձրաձայն կարդալ Հակոբ 4.14–15:

• Ձեր կարծիքով, ի՞նչ կարող է նշանակել նշանակետից այն կողմ նայելը: (Կենտրոնացնել մեր կյանքը բացի Փրկչից և Նրա ավետարանից ցանկացած այլ բանի վրա:)

• Համաձայն Հակոբի, ո՞ր մոտեցումները և արարքներն արգելք հանդիսացան հրեաների համար, որ ընդունեին Հիսուս Քրիստոսին:

Բացատրեք, որ մինչ Հակոբը անդրադառնում էր որոշ հրեաների որոշակի մեղքերի, Հակոբ 4.14–15-ի որոշ հատվածները կարող են վերաբերվել մեզ նույնպես և կարող են մեզ համար ծառայել որպես նախազգուշացում: Որպեսզի օգնեք ուսանողներին տեսնել այս կապը, տվեք հետևյալ հարցերը.

• Ինչո՞ւ են մարդիկ երբեմն մերժում «պարզության խոսքերը» և դրա փոխարեն փնտրում բաներ, որոնք նրանք չեն կարող հասկանալ: Որո՞նք են ավետարանի պարզ ճշմարտություններից այն կողմ նայելու որոշ վտանգները:

• Ի՞նչ կարող ենք ավելացնել գրատախտակին որպես Փրկչից և Նրա ավետարանից ուշադրությունը շեղելու այլ օրինակներ: (Ավելացրեք ուսանողների պատասխանները այն բառերին, որոնք դուք արդեն գրել եք գրատախտակին:)

Ջնջեք գրատախտակին ձեր գրած բառերը և գրեք հետևյալ հարցը. Ի՞նչ կարող ենք մենք անել, որ չնայենք նշանակետից այն կողմ, այլ կենտրոնացած մնանք Հիսուս Քրիստոսի վրա:

Գրատախտակին գրեք սուրբ գրությունների հետևյալ հղումները. Հակոբ 4.4–5, Հակոբ 4.6–7, Հակոբ 4.8–9, Հակոբ 4.10, Հակոբ 4.11–13: Բացատրեք, որ Հակոբ 4-ում Հակոբը կիսվում է սկզբունքներով, որոնք կարող են օգնել մեզ կենտրոնացած մնալ Հիսուս Քրիստոսի վրա: Հանձնարարեք ուսանողներին աշխատել զույգերով և փնտրել այս սկզբունքները գրատախտակին նշված սուրբ գրությունների հղումներից մեկում: (Կախված ձեր դասարանի ուսանողների քանակից, դուք կարող եք հանձնարարել յուրաքանչյուր հղումը ավելի քան ուսանողների մեկ զույգի: Կամ՝ դուք կարող եք խնդրել ուսանողների մի զույգին կարդալ ավելի քան մեկ հղում:)

Մի քանի րոպե անց հրավիրեք ուսանողներին զեկուցել իրենց պատասխանները: Երբ նրանք անեն դա, դուք կարող եք հարցեր տալ, որպեսզի օգնեք նրանց ավելի խորությամբ մտածել այն մասին, թե ինչ են սովորել այդ հատվածներից: Այս քննարկումը վարելու հարցում ձեզ օգնելու նպատակով հանձնարարված հատվածներին համապատասխան կազմված են հետևյալ հարցերը.

• Հակոբ 4.4-5: Մարգարեների վկայություններն ինչպե՞ս են ձեզ օգնել կենտրոնանալ Հիսուս Քրիստոսի վրա: Ինչպե՞ս են ձեզ ամրացրել Փրկչի վերաաբերյալ ուրիշների վկայությունները: Հակոբն ասել է, որ իր ժողովրդի հնազանդությունը Մովսեսի օրենքին արդյունավետ է եղել, քանի որ այն «ուղղում է [նրանց] հոգիները դեպի» Տերը: Ինչպե՞ս կարող են քահանայության արարողությունները ստանալու և պատվիրանները պահելու ջանքերն ուղղել մեր հոգիները դեպի Տերը:

• Հակոբ 4.6–7: Ինչպե՞ս է մարգարեներին տրված հայտնությունն օգնում մեզ հույս և հավատք ձեռք բերել առ Հիսուս Քրիստոսը: Ինչպե՞ս են անձնական հայտնությունը կամ ձեր ստացած հոգևոր վկայությունները ամրացրել ձեր հավատքը: Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ է կարևոր հիշել, որ միայն Տիրոջ շնորհի միջոցով է, որ մենք կարող ենք անել Նրա աշխատանքը:

• Հակոբ 4.8–9: Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ է կարևոր գիտակցելը, որ Տիրոջ գործերը «մեծ ու զարմանալի են»: Որպես Երկրի Արարիչ Փրկչի աշխատանքը ինչպե՞ս է ազդում Նրա վերաբերյալ ձեր վկայության վրա: Ձեր կարծիքով, ի՞նչ է նշանակում «մի արհամարհեք Աստծո հայտնությունները»: Ինչպե՞ս կարող ենք ցույց տալ Աստծուն, որ մենք գնահատում ենք Նրա տված հայտնությունները:

• Հակոբ 4.10: Ի՞նչ օրինակներ կան այն բանի վերաբերյալ, թե ինչպես մարդը կարող է չփնտրել «խորհուրդ տալ Տիրոջը, այլ խորհուրդ վերցնել նրա ձեռքից»:

• Հակոբ 4.11–13: Ինչպես նշվել է դաս 35-ում, հաշտվել բառը նշանակում է ներդաշնակության բերել: Ինչպե՞ս է Քավությունն օգնում մեզ ներդաշնակ լինել մեր Երկնային Հոր հետ: Հակոբը մեզ հիշեցնում է Քավության մասին սովորեցնելու կարևորության մասին, հարցնելով. «Ինչո՞ւ չխոսել Քրիստոսի Քավության մասին …»: Ինչպե՞ս մենք կարող ենք հետևել այս սկզբունքին, երբ կիսվում ենք մեր վկայություններով ուրիշների հետ և երբ ունենք ավետարանը սովորեցնելու այլ հնարավորություններ: Երբ մենք կիսվում ենք մեր վկայություններով, ինչո՞ւ է կարևոր դա այնպես անել, որ մարդիկ կարողանան հասկանալ: Ինչպե՞ս է Հոգին օգնում մեզ իրականացնել դա:

Որպես այս քննարկման արդյունք, համոզվեք, որ հետևյալ ճշմարտությունը պարզաբանված է. Հիսուս Քրիստոսի Քավության շնորհիվ մենք կարող ենք լցվել հույսով և հաշտվել Աստծո հետ:

Կիսվեք ձեր երախտագիտության զգացմունքներով Փրկչի և Նրա Քավության համար: Վկայեք, որ Հիսուս Քրիստոսը այն «նշանակետն է», որի վրա մենք պետք է կենտրոնացնենք մեր կյանքը: Դասի վերջում խնդրեք ուսանողներին խորհել, թե ինչ կանեն նրանք, որ կենտրոնանան Փրկչի վրա հաջորդ մի քանի օրերի ընթացքում: Դուք կարող եք խորհուրդ տալ, որ նրանք իրենց ծրագրերը գրեն իրենց սուրբ գրությունների ուսումնասիրության օրագրերում: Կարող եք նրանցից մի քանիսին հրավիրել ասել դասարանին, թե իրենք ինչ են ծրագրում անել:

Սերտման սուրբ գրության կրկնություն

Կրկնողությունն օգնում է ուսանողներին հիշել սերտման սուրբ գրության հատվածի տեղը: Կրկնողությանը նպաստելու եղանակներից մեկը սերտման սուրբ գրությունների քարտերի օգտագործումն է (նյութի համարը՝ 10459; նաև մատչելի է PDF ձևաչափով si.lds.org կայքով): Եթե քարտերը ձեզ մատչելի չեն, օգնեք ուսանողներին պատրաստել իրենց սեփական քարտերը, յուրաքանչյուր քարտի մի կողմում գրելով հատվածի հիմնական բառը և մյուս կողմի վրա՝ հղումը: Ուսանողներին բաժանեք զույգերի: Մի քանի րոպե թող նրանք իրար հարցեր տան քարտերի օգնությամբ: Օրինակ, ուսանողներից մեկը կարող է կարդալ գլխավոր բառերը, մինչ մյուս ուսանողը կկռահի սուրբ գրության հղումը: Հրավիրեք ուսանողներին հաճախակի օգտագործել այս քարտերը իրենք իրենց և միմյանց հարցեր տալու համար:

Նշում. Այս դասի ծավալը կարող է թույլ տալ, որ ժամանակ տրամադրեք այս սուրբ գրության սերտման կրկնության վարժությանը: Դուք կարող եք վարժությունն անց կացնել դասի սկզբում, որպես ընդմիջում դասի մասերի միջև, կամ դասի վերջում: Վարժությունն անց կացրեք հակիրճ ձևով, որ ժամանակ մնա դասի համար: Կրկնության այլ վարժությունների համար տես այս ձեռնարկի ցուցիչը:

Բացատրական և պատմական տեղեկություն

Հակոբ 4.4: Հին Կտակարանի մարգարեները վկայել են Հիսուս Քրիստոսի մասին

Հիսուս Քրիստոսի ծննդից ավելի քան 400 տարի առաջ Հակոբն ասաց, որ իրենից առաջ եղած բոլոր մարգարեները վկայել են Փրկչի մասին (տես Հակոբ 4.4): Ոմանք կարող են մտածել, թե ինչու Հին Կտակարանը ավելին չի պարունակում Հիսուս Քրիստոսի մասին: Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Ջեֆրի Ռ. Հոլլանդը մեջբերել է Նեփիի բացատրությունը «պարզ և արժեքավոր բաների» մասին, որոնք «հանվել են» Աստվածաշնչից (տես 1 Նեփի 13.26–29) և հետո պահվել.

«Աստվածաշնչից` հատկապես Հին Կտակարանից կորած բոլոր ճշմարտություններից ամենապարզ և արժեքավոր մասերը իսկապես պարզ և հստակ հայտարարություններ են Հիսուս Քրիստոսի առաքելության, որպես Մեսիա և աշխարհի Փրկիչ Նրա նախասահմանված դերի վերաբերլալ, և Նրա ավետարանի ուխտերի տարրերն են, որոնք ուսուցանվել են սկսած Ադամից մինչև յուրաքանչյուր հաջորդ տնտեսությունը: Այսպիսով, Մորմոնի Գրքի ամենամեծ նպատակը Աստծո համընդհանուր ընտանիքի համար Քրիստոսի դերի խիստ անհրաժեշտ գիտելիքների վերականգնումն է յուրաքանչյուր տղամարդու, կնոջ և երեխայի փրկության համար, ով այժմ ապրում է, երբևիցե ապրել է, կամ դեռ երբևէ կապրի Երկրի վրա» (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 6–7):

Հակոբ 4.5: Երկրպագել Հորը Հիսուս Քրիստոսի անունով

Հակոբի գրառումները կարևոր իմաստ են հաղորդում Մովսեսի օրենքին և Հին Կտակարանին: Հակոբ 4.5-ում մենք սովորում ենք, որ մինչև Հակոբի ժամանակները եղած մարգարեները երկրպագել են Երկնային Հորը Հիսուս Քրիստոսի անունով, ցուց տալով, որ նրանք գիտեին Հոր և Որդու որպես առանձին էակների մասին: Հակոբի խոսքերը նշում են, որ Մովսեսի օրենքը շատ ավելին էր, քան պարզապես ստույգ պատվիրանների և իրավական կանոնների շարք, ինչպես պնդում են որոշ ժամանակակից գիտնականներ: Մովսեսի օրենքը վկայում էր Հիսուս Քրիստոսի մասին և արդարներին առաջնորդում էր դեպի սրբագործում՝ Նրա Քավության միջոցով:

Հակոբ 4.10: «Խորհուրդ վերցնել նրա ձեռքից»

Առաջին Նախագահությունից Նախագահ Մերիոն Գ. Ռոմնին բացատրել է Տիրոջ խորհուրդն իմանալու և դրան հետևելու կարևորությունը.

«Ես չեմ կարծում, որ Եկեղեցու շատ անդամներ միտումնավոր են [հետևում] մարդկանց հորդորներին կամ իրենց իսկ խորհրդին Տիրոջը լսելու փոխարեն: Այնուամենայնիվ, երբ մենք չենք փնտրում Տիրոջ խորհուրդը, մենք հակվում ենք փոխարինել մեր իսկ խորհուրդը Նրա խորհրդով: Փաստորեն, մենք ոչ մի այլ բան չենք կարող անել, քան հետևել մեր իսկ խորհրդին, երբ չգիտենք Տիրոջ հրահանգները» (“Seek Not to Counsel the Lord,” Ensign, Aug. 1985, 5):