Lekcja 134: List do Filemona

Lekcja 134

List do Filemona

Wprowadzenie

Paweł pochwalił Filemona za jego wiarę i miłość do Zbawiciela oraz do członków Kościoła. Poradził Filemonowi, żeby przyjął zbiegłego niewolnika Onezyma z powrotem jako brata w ewangelii.

Propozycje dotyczące nauczania

List do Filemona 1

Paweł poradził Filemonowi, żeby przyjął zbiegłego niewolnika Onezyma z powrotem jako brata w ewangelii

Poproś uczniów, aby wyobrazili sobie młodzież ze swojego okręgu lub gminy. Zwróć ich uwagę na to, że jako członkowie Kościoła mamy możliwość bliskiej interakcji z ludźmi, którzy się od nas różnią.

Czym różnią się od siebie nawzajem młodzi ludzie w waszym okręgu lub gminie? (Przypomnij uczniom, żeby wypowiadali się o sobie nawzajem z szacunkiem).

Zwróć uwagę uczniów na to, że jako członkowie Kościoła często spotykamy nowych ludzi. Poproś uczniów, aby wyobrazili sobie, że do ich okręgu lub gminy przyłącza się nowa osoba.

Jakich wyzwań natury towarzyskiej może doświadczyć osoba, która przystępuje do Kościoła lub wprowadza się do nowego okręgu lub gminy? (Jeśli któryś z uczniów przystąpił do Kościoła lub wprowadził się do nowego okręgu lub gminy, poproś go, aby opowiedział o wyzwaniach natury towarzyskiej, jakich doświadczył).

Poproś uczniów, aby zastanowili się nad poniższymi pytaniami:

W jaki sposób traktujecie członków Kościoła, którzy inaczej się zachowują, mają odmiennie zainteresowania lub obracają się w innych kręgach towarzyskich niż wy?
W jaki sposób traktujecie nowych członków waszego okręgu lub gminy?

Poproś uczniów, aby w trakcie studiowania Listu Pawła do Filemona odszukali prawdę, która może im przyświecać w interakcjach z członkami Kościoła.

Wyjaśnij, że Paweł znajdował się w więzieniu, kiedy pisał do nawróconego do Kościoła Filemona, który był prawdopodobnie Grekiem. Podsumuj List do Filemona 1:1–3, wyjaśniając, że Paweł rozpoczął swój list od powitania Filemona i innych ludzi, włączając kongregację, która spotykała się w domu Filemona.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Listu do Filemona 1:4–7. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, za co Paweł pochwalił Filemona. Wyjaśnij, że w tym kontekście słowo wiara oznacza uczestnictwo we wspólnocie (zob. werset 6., przypis a), a słowo „pogłębiła” oznacza uaktywniła lub skutkowała w czymś (zob. werset 6., przypis b w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO).

Za co Paweł pochwalił Filemona? (Paweł pochwalił Filemona za jego wiarę i miłość do Zbawiciela i członków Kościoła. Możesz wyjaśnić, iż mówiąc, że „serca świętych […] zostały pokrzepione” [werset 7.], Paweł miał na myśli to, że zostali oni pokrzepieni na duchu przez Filemona).

Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał na głos następujące informacje na temat sytuacji, o której Paweł napisał w swoim liście:

Filemon miał sługę bądź niewolnika o imieniu Onezym, który zbiegł i prawdopodobnie coś mu ukradł (zob. List do Filemona 1:18). W judeochrześcijańskiej kulturze Nowego Testamentu niewolnictwo nie było uważane za coś złego i było legalne w świetle rzymskiego prawa. Do kar przewidzianych dla zbiegłych niewolników zaliczano surową chłostę, wypalenie znaku na czole, a nawet śmierć. Zbiegły Onezym spotkał Apostoła Pawła.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Listu do Filemona 1:8–12. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, o co Paweł prosił Filemona.

O co Paweł prosił Filemona?
Co byście sobie pomyśleli lub poczuli, jeśli otrzymalibyście prośbę Pawła, będąc w sytuacji Filemona?

Zwróć uwagę uczniów na wyrażenie „którego urodziłem w więzieniu” (werset 10.). Wyjaśnij, że jednym ze znaczeń słowa urodzić jest dać komuś życie.

Jak myślicie, co Paweł miał na myśli? (Podczas pobytu w więzieniu Paweł pomógł Onezymowi rozpocząć nowe życie jako naśladowcy Jezusa Chrystusa).

Podsumuj List do Filemona 1:13–14, wyjaśniając, że Paweł chciał zatrzymać przy sobie Onezyma do pomocy, ale nie chciał tego uczynić bez zgody Filemona.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Listu do Filemona 1:15–16. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, w jaki sposób, zgodnie z zachętą Pawła, Filemon miał postrzegać swoją relację z nowo nawróconym Onezymem.

W jaki sposób, według wersetu 16., Filemon powinien postrzegać swoją relację z Onezymem?
Dlaczego postrzeganie Onezyma jako „brata umiłowanego” mogło być trudne dla Filemona? (Przykładowe odpowiedzi: obracali się w innych kręgach i należeli do różnych klas społecznych oraz Onezym skrzywdził Filemona w świetle ówczesnych zwyczajów).
Jakiej prawdy możemy nauczyć się z wersetu 16. o naszych relacjach z bliźnimi, które wynikają z ewangelii? (Pomóż uczniom rozpoznać prawdę podobną do poniższej: Jesteśmy braćmi i siostrami w ewangelii. Zapisz ją na tablicy).
Co sprawia, że jesteśmy braćmi i siostrami w ewangelii?

Jeśli zachodzi taka potrzeba, wyjaśnij, że wszyscy jesteśmy duchowymi dziećmi Ojca Niebieskiego (zob. List do Hebrajczyków 12:9), więc wszyscy jesteśmy braćmi i siostrami. Ponadto, poprzez obrzędy chrztu i konfirmacji, ciągłe rozwijanie wiary w Jezusa Chrystusa, posłuszeństwo i ciągłą pokutę, odradzamy się duchowo. Stajemy się w ten sposób synami i córkami Jezusa Chrystusa (zob. Mosjasz 5:7) i tym samym braćmi i siostrami w Jego rodzinie przymierza. Niezależnie od płci, wieku, pochodzenia czy pozycji społecznej, stajemy się sobie równi w królestwie Boga.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos poniższej wypowiedzi Prezydenta Spencera W. Kimballa. Pozostali niech wysłuchają, w jaki sposób odnaleziona przez nich prawda może wpłynąć na nasze wzajemne relacje, szczególnie z nowymi członkami Kościoła.

„Krótki list Pawła do Filemona zawsze podnosił mnie na duchu. Naucza nas pewnej zasady i podejścia w kwestiach braterstwa w ewangelii […].

Postrzeganie tego samego ducha w Kościele jest dla mnie natchnieniem i sprawia mi radość; widzieć, jak święci przyjmują, pomagają i modlą się za tych, którzy codziennie wstępują do Kościoła. Ciągle wyciągajcie pomocne dłonie ku sobie — i ku tym, którzy będą licznie wstępować do Kościoła. Witajcie ich, kochajcie i przyjmujcie do wspólnoty.

Niestety od czasu do czasu zdarzają się sytuacje, w których niektórzy z nas tego nie czynią; znamy historie o tych, którzy odrzucają osoby, które Pan przyjął poprzez chrzest. Jeśli Pan ‘nie wstydzi się nazywać ich braćmi’ (List do Hebrajczyków 2:11), to i my […] weźmy naszych braci i siostry za rękę i podnieśmy na duchu w kręgach naszej miłości i troski” („Always a Convert Church: Some Lessons to Learn and Apply This Year”, Ensign, wrzesień 1975, str. 4).

W jaki sposób, zdaniem Prezydenta Kimballa, powinni traktować się wzajemnie bracia i siostry w ewangelii?

Przypomnij uczniom pytania, nad którymi mieli się wcześniej zastanowić na temat tego, w jaki sposób traktują członków Kościoła, którzy różnią się od nich lub którzy są nowi w ich okręgu lub gminie.

Jak myślicie, dlaczego ważne jest rozumieć, że jesteśmy braćmi i siostrami w ewangelii?
W jakich sytuacjach widzieliście, jak ktoś traktuje bliźnich jako braci i siostry w ewangelii?

Aby przygotować uczniów do rozpoznania dodatkowej prawdy przedstawionej w liście Pawła do Filemona, poproś ich, aby przypomnieli sobie sytuacje, w których ktoś ich obraził lub skrzywdził. Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Listu do Filemona 1:17. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, jakiej rady Paweł udzielił Filemonowi.

Jakiej rady Paweł udzielił Filemonowi?

Wyjaśnij, że Paweł prosił Filemona, żeby przyjął Onezyma tak samo, jak przyjąłby jego samego. Stosując się do tych wskazówek, Filemon miał odpuścić surowe kary zazwyczaj przeznaczone dla zbiegłych niewolników.

Jaką powinność, zgodnie ze wskazówkami Pawła do Filemona, mają wszyscy uczniowie Jezusa Chrystusa wobec tych, którzy ich obrażają lub krzywdzą? (Pomóż uczniom rozpoznać następującą prawdę: Uczniowie Jezusa Chrystusa okazują bliźnim miłosierdzie i przebaczenie. Zapisz tę prawdę na tablicy).
Dlaczego czasami może być trudno okazywać bliźnim miłosierdzie i przebaczenie?

Zwróć uwagę uczniów na to, że okazywanie miłosierdzia i przebaczenia osobom, które nas skrzywdziły, nie musi koniecznie oznaczać, że unikną one konsekwencji za swoje czyny, ani że od razu odzyskają nasze zaufanie. Oznacza to natomiast, że okazujemy współczucie innym ludziom i nie pozwalamy sobie na żywienie urazy, złości czy bólu. Jeśli to słuszne, możemy również pozwolić osobom, które nas skrzywdziły, odzyskać nasze zaufanie. Choć wybaczanie bliźnim może okazać się trudne, możemy modlić się do Ojca Niebieskiego o pomoc, a On nam jej udzieli.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Listu do Filemona 1:18–21. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, co Paweł zaoferował Filemonowi w imieniu Onezyma.

Co Paweł zaoferował Filemonowi w imieniu Onezyma? (Że zapłaci Filemonowi za straty finansowe, które poniósł w wyniku czynów Onezyma).
Czym wysiłki Pawła w imieniu Onezyma przypominają to, co uczynił dla nas Zbawiciel? (Tak jak Paweł wstawił się za Onezymem, tak Jezus Chrystus wstawia się za nami i błaga Ojca Niebieskiego w naszym imieniu [zob. NiP 45:3–5]. Jezus Chrystus spłacił również nasz duchowy dług za nasze grzechy).
W jaki sposób pamięć o tym, co Jezus Chrystus uczynił w naszym imieniu, może pomóc nam okazać miłosierdzie i przebaczenie innym ludziom?

Podziel uczniów na trzy- lub czteroosobowe grupy (lub jeśli nie masz wystarczająco uczniów, żeby podzielić ich na grupy, wykonajcie to ćwiczenie całą klasą). Daj każdej grupie po egzemplarzu następującej karty informacyjnej z instrukcjami:

List do Filemona 1

Nowy Testament. Podręcznik dla nauczyciela seminarium — Lekcja 134

Omówcie wspólnie w grupie odpowiedzi na poniższe pytania. Pamiętajcie, żeby nie zamieszczać w odpowiedziach informacji, które są zbyt osobiste bądź prywatne.

W jakich sytuacjach, podobnie jak Filemon, musieliście okazać miłosierdzie i przebaczyć bliźniemu? W jaki sposób udało się wam okazać miłosierdzie i przebaczyć tej osobie? Jakie otrzymaliście dzięki temu błogosławieństwa?
W jakich sytuacjach, podobnie jak Onezym, mieliście nadzieję uzyskać łaskę i przebaczenie ze strony bliźniego? W jaki sposób staraliście się o łaskę i przebaczenie tej osoby? Jakie otrzymaliście dzięki temu błogosławieństwa?
W jakich sytuacjach, podobnie jak Paweł, byliście mediatorem pomiędzy kimś, kto stara się uzyskać przebaczenie i osobą, która powinna to przebaczenie i miłosierdzie okazać? W jaki sposób udało wam się pomóc winowajcy otrzymać przebaczenie, a osobie pokrzywdzonej pomóc je okazać?

Kiedy uczniowie omówią te pytania w grupach, poproś przedstawiciela każdej grupy, aby podzielił się z resztą klasy swoim doświadczeniem w jednej z tych sytuacji lub doświadczeniem jednego z członków grupy (za jego pozwoleniem). (Alternatywnie możesz rozdać uczniom pytania lub napisać je na tablicy i poprosić, aby odpowiedzieli na nie w swoich notatnikach lub dziennikach do studiowania. Po upływie wyznaczonego czasu poproś kilkoro uczniów, aby podzielili się tym, co zapisali).

Poproś ich, aby w notatnikach lub w dziennikach do studiowania zapisali, co mogą zrobić, aby okazywać miłosierdzie i przebaczenie innym ludziom. Zachęć uczniów, aby wprowadzili w życie to, co sobie zapisali.

Komentarz i tło historyczne

List do Filemona 1. Niewolnictwo

Zwracając się do Filemona z prośbą o przyjęcie zbiegłego niewolnika, Onezyma, Paweł nie odniósł się w bezpośredni sposób do instytucji niewolnictwa, które było powszechnie akceptowalne w ówczesnym społeczeństwie. Aczkolwiek, we współczesnych czasach Pan oświadczył w objawieniu: „Nie jest słuszne, by człowiek dzierżył drugiego człowieka w niewoli” (NiP 101:79).

Skierowana do Filemona prośba Pawła, by przyjął Onezyma „już nie jako sługę” (List do Filemona 1:16), może oznaczać, że Paweł pragnął, żeby FIlemon wyzwolił Onezyma, a następnie odesłał go z powrotem do niego, by mógł mu pomagać w posłudze (zob. wersety 13–14).

List do Filemona 1:7, 12, 20. „Serca świętych przez ciebie […] zostały pokrzepione”

Greckie słowo przetłumaczone tutaj jako serca odnosi się do wewnętrznego organu ludzkiego ciała. W sposób przenośny zwraca w ten sposób uwagę na ośrodek uczuć, miłości i emocji człowieka. Używanie słowa serce w tym znaczeniu jest dość powszechne.

List do Filemona 1:11. „Nie […] użyteczny” i „użyteczny”

Imię Onezym znaczy przydatny lub „użyteczny” (werset 11.) (zob. Arthur A. Rupprecht, „Philemon”, w The Expositor’s Bible Commentary, wyd. Frank E. Gaebelein, 12 tomów [1976–1992], 11:461). Onezym mógł okazać się „[nieużyteczny]” (werset 11.) dla Filemona, ponieważ zbiegł i nie był w stanie wykonywać swoich obowiązków lub ponieważ prawdopodobnie ukradł coś Filemonowi w trakcie ucieczki (zob. werset 18.). Paweł oświadczył jednak, że Onezym był od tamtej chwili „użyteczny” zarówno dla niego, jak i dla Filemona (werset 11.). W przypadku Pawła Onezym mógł okazać się użyteczny, ponieważ mógł mu pomagać w więzieniu (zob. werset 13.).