Lekcja 21: Ew. Mateusza 18

Lekcja 21

Ew. Mateusza 18

Wprowadzenie

Jezus Chrystus nauczał Swoich uczniów o zasadach, które pomogą im prowadzić Kościół po Jego wniebowstąpieniu. Pan także opowiedział przypowieść o niemiłosiernym słudze w odpowiedzi na pytanie Piotra na temat przebaczenia.

Propozycje dotyczące nauczania

Ew. Mateusza 18:1–20

Jezus Chrystus naucza Swoich uczniów o zasadach, które pomogą im prowadzić Kościół

Wypisz na tablicy następujące przewinienia: kłamstwo, kradzież, zdrada przyjaciela. Poproś uczniów, aby po cichu ocenili każde przewinienie w skali od 1 do 10, gdzie 1 oznacza, że jest najłatwiejsze do przebaczenia, a 10 — że najtrudniejsze. Poproś kilkoro uczniów, aby na ochotnika podzielili się tym, jak ocenili każde z przewinień.

Poproś wszystkich, aby zastanowili się, dlaczego powinniśmy przebaczać bliźnim, nawet jeśli jest to trudne.

Poproś uczniów, aby podczas studiowania Ew. Mateusza 18 odszukali prawd, które pomogą im zrozumieć, dlaczego powinniśmy przebaczać bliźnim.

Podsumuj Ew. Mateusza 18:1–14, wyjaśniając, że Jezus polecił Swoim uczniom, aby ukorzyli się i stali się, jak małe dzieci. Wyjaśnił także, że ten, kto „zgorszy” małe dzieci i sprowadzi je na manowce, czyli przyczyni się, że będą potykać się w wierze, zostanie poddany pod sąd Boży (zob. wersety 6–7, jak też werset 6., przypis a w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO). Zbawiciel następnie doradził Swoim uczniom, aby wyzbyli się ze swego życia tego, co mogłoby je zgorszyć to jest przyczynić się do ich potknięcia (zob. werset 9.). (Uwaga: Nauki Zbawiciela znajdujące się w Ew. Mateusza 18:1–14 będą dokładniej omówione podczas lekcji na temat Ew. Marka 9 i Ew. Łukasza 15).

Wyjaśnij, że po tym, jak Zbawiciel udzielił rad Swoim uczniom, aby wyzbyli się ze swego życia tego, co mogłoby spowodować, że będą się potykać, powiedział im, co należy zrobić, jeśli ktoś popełnia wykroczenie lub wobec nich zgrzeszy. Nauczał także Apostołów o zasadach dyscypliny kościelnej.

Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał na głos Ew. Mateusza 18:15, a pozostali niech odszukają, co uczniowie mieli uczynić, według słów Jezusa, jeśli ktoś popełnił wobec nich wykroczenie.

Czego możemy nauczyć się z tego wersetu o tym, co mamy zrobić, jeśli ktoś popełni wobec nas wykroczenie?

Podsumuj Ew. Mateusza 18:16–17, wyjaśniając, że Zbawiciel powiedział Swoim Apostołom, że jeśli osoba nie przyzna się do czynienia zła i nie wyzna grzechu, a dwóch lub więcej świadków przeciwko niej zaświadczy, to osoba ta zostanie odcięta od Kościoła. Możesz także wyjaśnić, że współcześnie ci, którzy przewodniczą radom dyscyplinarnym Kościoła, gdzie podejmuje się takie decyzje, zawsze dążą do poznania woli Pana odnośnie do tego, czy dana osoba powinna zostać odcięta od Kościoła, czyli ekskomunikowana.

Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał na głos Ew. Mateusza 18:18–20. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają, jakie upoważnienie uzyskali Apostołowie.

Jakie upoważnienie dano Apostołom? (Wyjaśnij, że Zbawiciel dał Apostołom klucze kapłańskie, a tym samym upoważnienie, by pod kierownictwem Piotra dokonywali obrzędów zapieczętowania i podejmowali wiążące decyzje w kwestiach Kościoła, łącznie z tą, czy grzesznik powinien pozostać członkiem Kościoła [zob. Ew. Mateusza 16:19]).
Co Pan obiecał Swoim Apostołom w wersetach 19–20? (Możesz zaproponować uczniom zaznaczenie obietnicy zawartej w wersecie 20.).

Ew. Mateusza 18:21–35

Pan przytacza przypowieść o niemiłosiernym słudze

Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał na głos poniższą relację opowiedzianą przez Prezydenta Thomasa S. Monsona o rodzinie, w której zmarło dwumiesięczne dziecko:

„Ojciec był stolarzem i wykonał piękną trumnę, aby złożyć w niej ciało swojego ukochanego dziecka. Dzień, w którym odbywał się pogrzeb, był pochmurny i odzwierciedlał smutek, jaki czuli z powodu swej straty. Kiedy rodzina szła do kaplicy wraz z ojcem, niosącym maleńką trumienkę, zebrała się przy nich niewielka grupa przyjaciół. Jednakże drzwi kaplicy były zamknięte. Zajęty biskup zapomniał o pogrzebie. Próby odszukania go okazały się daremne. Nie wiedząc, co robić, ojciec wziął trumnę i z rodziną u boku zaniósł ją do domu. Wszyscy byli przemoczeni deszczem” („Ukryte kliny”, Ensign, maj 2002, str. 19).

Jeśli byłbyś członkiem tej rodziny, jak byś się czuł, gdyby biskup nie przyszedł na pogrzeb?
Dlaczego byłoby ci trudno przebaczyć biskupowi?

Wyjaśni, że po tym, jak Zbawiciel poinstruował Apostołów, Piotr zadał Panu pytanie na temat przebaczenia. Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 18:21, zaś pozostali uczniowie niech odnajdą pytanie Piotra.

Jakie pytanie Piotr zadał Zbawicielowi?

Wyjaśnij, że niektórzy przywódcy religijni z czasów Piotra nauczali, że nie trzeba było wybaczać bliźniemu więcej niż trzy razy. Zadając Panu pytanie, czy powinien wybaczyć komuś siedem razy, Piotr być może myślał, że jest wspaniałomyślny (zob. Bruce R. McConkie, The Mortal Messiah, 4 tomy [1979–1981], 3:91). Poproś uczniów, aby przeczytali po cichu Ew. Mateusza 18:22 i odszukali odpowiedź, jakiej Zbawiciel udzielił Piotrowi.

Ile razy, według Zbawiciela, powinniśmy przebaczać temu, kto zgrzeszył przeciwko nam? (Wyjaśnij, że „siedemdziesiąt siedem” oznacza, że nie powinniśmy ograniczać się co do tego, ile razy wybaczamy bliźnim).
Jakich prawd możemy nauczyć się od Zbawiciela na temat przebaczania bliźnim? (Uczniowie mogą użyć innych słów, ale upewnij się, że rozpoznali następującą prawdę: Pan nakazał nam, abyśmy przebaczali tym, którzy obrazili nas lub zgrzeszyli przeciwko nam).
Co to znaczy przebaczać bliźnim? (Wyjaśnij, że przebaczanie bliźnim oznacza traktowanie z miłością tego, kto nas obraził lub zranił, i nieżywienie wobec niego nieżyczliwych uczuć [zob. Guide to the Scriptures, „Forgive”, adres internetowy: scriptures.lds.org; NiP 64:9–11]. Przebaczanie nie oznacza, że pozwalamy ludziom, aby nadal nas ranili, a w przypadku tego, który zawinił, że nie odpowie za swoje czyny pod względem prawnym czy innym).

Wyjaśnij, że po udzieleniu odpowiedzi na pytanie Piotra Zbawiciel nauczał Swoich uczniów przypowieści, która pomoże nam zrozumieć, dlaczego powinniśmy przebaczać bliźnim.

Podziel uczniów na pary i poproś, aby każda para przeczytała razem Ew. Mateusza 18:23–35 i niech odszuka, dlaczego powinniśmy przebaczać bliźnim. Po upływie wyznaczonego czasu poproś uczniów, aby powiedzieli o tym, co odnaleźli.

Aby pomóc uczniom lepiej zrozumieć tę przypowieść, przepisz na tablicę następujące słowa:

Król	Sługa	Współsługa

Ile sługa był winien królowi? (Napisz: był winien 10 000 talentów pod napisem Sługa).

Wyjaśnij, że w czasach Jezusa „10 000 talentów to było 100 000 000 denarów [rzymska waluta]. Jeden denar to była typowa dniówka zwykłego pracownika” (Jay A. Parry i Donald W. Parry, Understanding the Parables of Jesus Christ [2006], str. 95). Poproś uczniów, aby obliczyli, ile lat zajęłoby słudze spłacenie tego długu, dzieląc 100 000 000 denarów przez 365 dni (100 000 000/365 = 273 973). Napisz: 273 973 na tablicy pod: był winien królowi 10 000 talentów.

Ile współsługa był winien słudze? (Napisz: był winien 100 pensów pod napisem: Współsługa).

Wyjaśnij, że 100 pensów to kwota równa 100 denarom. Zatem współsługa był winien słudze z grubsza 100 dniówek pracy, czyli prawie jedną trzecią rocznej pensji. Napisz: 100 dni na tablicy pod: był winien słudze 100 pensów.

Jak myślicie, dlaczego król powiedział słudze, że był zły, bo nie odpuścił długu swemu współsłudze?

Zapytaj uczniów, kogo, ich zdaniem, reprezentują trzy osoby z tej przypowieści. Po udzieleniu przez uczniów odpowiedzi, zapisz na tablicy możliwe odpowiedzi: Król = Ojciec Niebieski, Sługa = my, Współsługa = ci, którzy nas urażają.

Jak myślicie, jakiej zasady Zbawiciel próbował nauczyć Swoich uczniów o tym, dlaczego powinniśmy przebaczać bliźnim? (Uczniowie powinni rozpoznać zasadę, która brzmi podobnie do poniższej: Jeśli chcemy, aby Bóg nam przebaczył, musimy chętnie przebaczać bliźnim. Zapisz tę zasadę na tablicy).
Co może zrobić ktoś, kto ma trudności z przebaczeniem?

Aby wyjaśnić uczniom, co musimy zrobić, aby chętniej przebaczać bliźnim, poproś jednego z nich o przeczytanie na głos poniższej wypowiedzi Prezydenta Jamesa E. Fausta z Pierwszego Prezydium. Jeśli masz taką możliwość, przygotuj jej kopię dla każdego ucznia.

„Musimy rozpoznawać uczucie złości i przyznać się do jego istnienia. Uczynienie tego wymaga pokory, ale jeśli padniemy na kolana i poprosimy Ojca Niebieskiego o uczucie wybaczenia, On nam pomoże. Pan wymaga od nas, abyśmy ‘wybaczali wszystkim ludziom’ [NiP 64:10] dla naszego własnego dobra, ponieważ ‘nienawiść hamuje wzrost duchowy’ [Orson F. Whitney, Gospel Themes (1914), str. 144]. Tylko kiedy pozbędziemy się nienawiści i goryczy, Pan będzie mógł dać pocieszenie naszemu sercu […].

Kiedy ma miejsce tragedia, nie powinniśmy reagować, szukając osobistego rewanżu, ale raczej powinniśmy pozwolić na to, by zadziałała sprawiedliwość, a potem przestać się tym zajmować. Nie jest to proste, podobnie jak oczyszczenie naszych serc z jątrzącej się urazy. Zbawiciel zaofiarował nam wszystkim cenny pokój poprzez Swe Zadośćuczynienie, ale może ono przyjść jedynie wtedy, gdy będziemy gotowi odrzucić negatywne uczucia gniewu, złośliwości czy zemsty. Wszystkim z nas, którzy wybaczają ‘ludziom ich przewinienia’ [Joseph Smith Translation, Matthew 6:13 [Tłumaczenie Józefa Smitha, Ew. Mateusza 6:13], nawet tym, którzy popełnili poważne zbrodnie, Zadośćuczynienie przynosi pewną miarę pokoju i pocieszenia” (James E. Faust, „Uzdrawiająca moc przebaczenia”, Ensign lub Liahona, maj 2007, str. 69).

Które ze słów Prezydenta Fausta pomagają nam w przebaczaniu bliźnim?
Co, według Prezydenta Fausta, może stać się, jeśli przebaczymy bliźnim?

Przypomnij uczniom historię Prezydenta Monsona przytoczoną wcześniej i poproś, aby przeczytali jej zakończenie:

„Gdyby ta rodzina miała słabszy charakter, obwiniałaby biskupa i żywiła do niego urazę. Gdy biskup odkrył tę tragiczną pomyłkę, odwiedził rodzinę i przeprosił. Mimo iż nadal widać było zranione uczucia ojca, ze łzami w oczach przyjął przeprosiny i tych dwóch mężczyzn ogarnął duch zrozumienia” („Ukryte kliny”, Liahona, lipiec 2002, str. 19).

W jaki sposób Pan wam pomógł przebaczyć komuś, kto przeciw wam zgrzeszył lub was uraził?
Co pomaga wam przebaczać bliźnim? (Możesz poprosić uczniów, aby odpowiedzieli na to pytanie w notatnikach lub dziennikach do studiowania).

Poproś ich, aby zastanowili się, komu nie są skłonni przebaczyć. Niech pomodlą się o pragnienie przebaczenia i umiejętność pozbycia się zranionych uczuć i złości, aby Jezus Chrystus pomógł im odczuć spokój i pocieszenie poprzez Swoje Zadośćuczynienie.

Komentarz i tło historyczne

Ew. Mateusza 18:20. „Gdzie dwaj lub trzej zgromadzeni w imię moje”

Prezydent Boyd K. Packer z Kworum Dwunastu Apostołów nauczał, że ta obietnica zgromadzenia razem w imię Jezusa Chrystusa ma do nas zastosowanie, kiedy zgromadzeniom przewodniczy ktoś posiadający właściwe upoważnienie:

„Pan powiedział nam: ‘Albowiem gdzie są dwaj lub trzej zgromadzeni w imię moje, tam jestem pośród nich’ (Ew. Mateusza 18:20; zob. także NiP 6:32).

Bezpiecznie jest uczyć się doktryn na zgromadzeniach, które są wzbogacone właściwym upoważnieniem” („Reverence Invites Revelation”, Ensign, listopad 1991, str. 21).

Ew. Mateusza 18:21–22. „Siedemdziesiąt siedem”

„Odpowiedź ‘siedemdziesiąt siedem’ (to przesadna liczba oznaczająca nieskończenie wiele) jest dla tych, którzy zgrzeszą przeciwko nam, ale dokonują pokuty. A dla tych, którzy grzeszą przeciwko nam i odrzucają pokutę, to pierwsze trzy razy mamy nadal obowiązek wybaczyć, ale za czwartym razem będzie to na świadectwo przeciwko grzesznikowi, gdyż zostanie przedstawione Panu. Jeśli nastąpi szczera pokuta i naprawiona zostanie wyrządzona szkoda, to konieczne jest przebaczenie, ale jeśli nie ma pokuty, to grzesznik zostanie osądzony przez Boga. Wszystkie dodatkowe zalecenia są podane we fragmencie: Nauki i Przymierza 98:39–48 jako prawo przebaczenia” (D. Kelly Ogden i Andrew C. Skinner, Verse by Verse: The Four Gospels [2006], str. 371–372).

Zauważ, że wyrażenie: „nie przebaczycie” zawarte w wersecie Nauki i Przymierza 98:44 oznacza, że sprawca, który nie odpokutuje, powinien być całkowicie pociągnięty do odpowiedzialności za swoje czyny. Nie oznacza to, że powinniśmy powstrzymywać się od przebaczania czy wciąż odczuwać urazę wobec nich [Doctrine and Covenants and Church History Seminary Teacher Manual [podręcznik Kościelnego Systemu Edukacji, 2013], str. 349).

Ew. Mateusza 18:22. Przebaczenie i dyscyplina kościelna

Starszy Bruce R. McConkie z Kworum Dwunastu Apostołów nauczał, jak Ew. Mateusza 18:22 odnosi się do sytuacji, w której trzeba zastosować dyscyplinę kościelną:

„Nie ma ograniczenia, co do tego, ile razy bracia powinni przebaczać jeden drugiemu ich osobiste wykroczenia na warunkach prawdziwej pokuty. To jednakże nie oznacza, że Kościół będzie bez końca przebaczał i utrzymywał członkostwo błądzących członków. Są sytuacje, w których członkowie muszą zostać odcięci od królestwa bez względu na to, jak bardzo jest im przykro z powodu ich nieprawych czynów” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 tomy [1965–1973], 1:423).

Ew. Mateusza 18:23–30. Pan nakazał nam, abyśmy przebaczali tym, którzy nas obrazili

Starszy Richard G. Scott z Kworum Dwunastu Apostołów wyjaśnił nam, jak jesteśmy błogosławieni za przebaczanie bliźnim:

„Przebaczenie ulecza straszne, drastyczne rany, gdyż pozwala miłości Boga oczyścić serce i umysł z trucizny nienawiści. Oczyszcza sumienie z pragnienia rewanżu. Daje miejsce na oczyszczenie, uzdrowienie i przywrócenie miłości Pana” („Healing the Tragic Scars of Abuse”, Ensign, maj 1992, str. 33).

Prezydent Dieter F. Uchtdorf z Pierwszego Prezydium nauczał o przebaczeniu:

„Pamiętajcie, że niebo pełne jest tych, którzy podlegają następującemu prawu: ich grzechy są odpuszczone, a oni sami wybaczyli innym” („Miłosierny dostąpi miłosierdzia”, Ensign lub Liahona, maj 2012, str. 77).