Lekcja 18

Ew. Mateusza 15

Wprowadzenie

Kiedy Jezus przebywał w Galilei, wyjaśnił, dlaczego Jego uczniowie nie postępowali według tradycji rytualnego oczyszczenia polegającej na umyciu rąk przed posiłkiem. Następnie udał się nad wybrzeże śródziemnomorskie, gdzie uzdrowił córkę niewiasty kananejskiej. Potem Jezus powrócił do Galilei, gdzie uzdrowił wielu i w cudowny sposób nakarmił ponad cztery tysiące ludzi.

Propozycje dotyczące nauczania

Ew. Mateusza 15:1–20

Uczeni w piśmie i faryzeusze pytają, dlaczego uczniowie Jezusa nie myją rąk przed posiłkiem

Poproś trzech uczniów o przeczytanie na głos poniższych przykładowych sytuacji. Pozostali niech wsłuchają się, co mają one ze sobą wspólnego.

1. Młoda kobieta jest zachęcana przez swoich przyjaciół, aby na szkolną potańcówkę założyła coś niestosownego. Wie, że ubranie to nie spełnia norm skromności Pana, nawet jeśli taki sposób ubierania jest powszechnie akceptowany w jej kulturze.

2. Młody mężczyzna jest członkiem rodziny świętych w dniach ostatnich, która uwielbia wydarzenia sportowe. Kiedy w telewizji emitowane są popularne wydarzenia sportowe, jego rodzina zawsze odkłada na bok wspólną modlitwę, studiowanie pism świętych, domowe wieczory rodzinne i niedzielne spotkania w kościele, aby je oglądać.

3. Młoda para przygotowuje się do ślubu. Tam, gdzie mieszkają, powszechnie akceptowalne są przedmałżeńskie stosunki seksualne. Niektórzy ludzie powiedzieli tej parze, że są staromodni i dziwni, ponieważ czekają z rozpoczęciem współżycia do ślubu.

• Co wspólnego mają ze sobą te sytuacje? (Każda z sytuacji przedstawia konflikt pomiędzy przestrzeganiem przykazań Boga a postępowaniem według tradycji czy zwyczajów).

Wyjaśnij, że tradycje czy zwyczaje to wierzenia lub praktyki kulturowe, społeczne, rodzinne bądź czyny grupy przyjaciół.

Poproś uczniów, aby wymienili jedną lub dwie tradycje czy zwyczaje, które mogą powstrzymać ich od bycia posłusznymi przykazaniom Boga. Poproś uczniów, aby odszukali prawdy w Ew. Mateusza 15, które pomogą im, jeśli będą musieli wybrać pomiędzy posłuszeństwem przykazaniom Boga a praktykowaniem światowych tradycji czy zwyczajów.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 15:1–2. Pozostali niech śledzą tekst i odszukają zwyczaj, o jaki uczeni w piśmie i faryzeusze zapytali Jezusa.

• Według jakiego zwyczaju postępowali uczniowie Jezusa?

Wyjaśnij, że obmycie rąk, o którym mówili faryzeusze i uczeni w piśmie, odnosi się do ceremonialnego obmycia w celu oczyszczenia, a nie mycia dla celów higienicznych.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 15:3, a klasa niech odszuka, jak Jezus odpowiedział na pytanie faryzeuszy.

• Co, według Zbawiciela, czynili uczeni w piśmie i faryzeusze, postępując według swoich tradycji?

Podsumuj Ew. Mateusza 15:4–6, wyjaśniając, że Jezus wskazał przykład tego, jak uczeni w piśmie i faryzeusze przekraczali przykazanie Boga poprzez praktykowanie ich tradycji. Nauczali, że ludzie będą zwolnieni (werset 6. w anglojęzycznym wydaniu pism świętych) z obowiązku dbania o starzejących się rodziców, głosząc, że ich pieniądze są przeznaczone jako dar dla Boga, czyli Korban (zob. Ew. Marka 7:10–12). Jednakże Jezus nauczał, że czyniąc to, łamali przykazanie, aby czcić ojca i matkę.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 15:7–9, a pozostali niech odszukają, do czego uczeni w piśmie i faryzeusze nakłaniali ludzi, używając tradycji jako wymówki, aby nie być posłusznym przestrzeganiom Boga.

• Do czego nakłaniali ludzi uczeni w piśmie i faryzeusze?

• Jakiej zasady, mówiącej o tym, co musimy uczynić, by zbliżyć się do Boga, możemy nauczyć się z tych wersetów? (Uczniowie mogą użyć innych słów, ale powinni rozpoznać następującą zasadę: Jeśli pragniemy przybliżyć się do Boga, musimy postawić Jego przykazania na pierwszym miejscu, przed jakimikolwiek tradycjami czy zwyczajami).

Poproś uczniów, aby ponownie przeczytali na głos sytuacje z początku lekcji. Po przeczytaniu każdej z nich zapytaj:

• Co ta osoba lub osoby mogą zrobić, aby być posłusznymi przykazaniom Boga?

• Jak uczynienie tego pomoże tej osobie lub osobom zbliżyć się do Boga?

Po omówieniu każdej sytuacji zapytaj wszystkich w klasie:

• Kiedy dokonaliście wyboru, że będziecie posłuszni przykazaniom Boga zamiast uczestniczyć w powszechnie przyjętych tradycjach czy zwyczajach? W jaki sposób pomogło to wam zbliżyć się do Ojca Niebieskiego? (Możesz także podzielić się własnym doświadczeniem).

Poproś uczniów, aby zastanowili się nad tradycjami i zwyczajami, które wcześniej wymienili. Zachęć ich, aby wybrali, że będą posłuszni przykazaniom Boga, by się do Niego przybliżyć, zamiast postępować zgodnie z tradycjami czy zwyczajami.

Przypomnij uczniom, że uczeni w piśmie i faryzeusze wierzyli, iż jedzenie nieumytymi rękami kala daną osobę, czyli sprawia, że ta osoba staje się duchowo nieczysta. Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 15:10–11, a pozostałych o odszukanie, co według Zbawiciela nas tak naprawdę kala.

• Co, zdaniem Zbawiciela, nas kala?

Wskaż, że Zbawiciel powiedział: „To, co z ust wychodzi […] kala człowieka” (werset 11.). Po oznajmieniu uczniom, że nie powinni przejmować się faryzeuszami, którzy byli urażeni Jego słowami (zob. Ew. Mateusza 15:12–16), Zbawiciel dokładniej wyjaśnił, co nas tak naprawdę kala.

Poproś kilkoro uczniów, aby po kolei czytali na głos Ew. Mateusza 15:17–20. Poproś wszystkich w klasie, aby śledzili tekst i odszukali, co oznaczały słowa Zbawiciela, kiedy powiedział: „To, co z ust wychodzi […], kala człowieka” (werset 11.).

• Co Zbawiciel miał na myśli, kiedy powiedział: „To, co z ust wychodzi […], kala człowieka”?

Wskaż, że w pismach świętych serce często symbolizuje nasze myśli i pragnienia. Zapisz na tablicy następujące zdanie: Jeśli postanowimy, że będziemy kultywować złe myśli i pragnienia, to…

• Jak uzupełnilibyście tę zasadę w oparciu o nauki Zbawiciela zapisane w wersetach 19–20? (Użyj słów uczniów do uzupełnienia zasady, która zawiera następującą prawdę: Jeśli postanowimy, że będziemy kultywować złe lub niestosowne myśli i pragnienia, to te myśli i pragnienia będą nas kalać).

• W jakim sensie możemy zostać skalani lub być duchowo nieczyści, jeśli wybierzemy kultywowanie zła czy nieodpowiednich myśli i pragnień?

• W jakim sensie słowa wychodzące z naszych ust, jak też i nasze czyny odzwierciedlają myśli i pragnienia naszych serc?

Możesz zaświadczyć o tej zasadzie i poprosić uczniów, aby wybrali, że zachowają czystość myśli i pragnień.

Ew. Mateusza 15:21–28

Zbawiciel uzdrawia córkę niewiasty kananejskiej

Poproś uczniów, aby podeszli do tablicy i wypisali po jednym (lub więcej) prawym pragnieniu.

Następnie niech w Ew. Mateusza 15 odszukają zasady, które pomogą im zrozumieć, co muszą zrobić, aby spełniły się ich prawe pragnienia.

Poproś ich, aby otworzyli Bible Map [Atlas biblijny] na mapie nr 11: „The Holy Land in New Testament Times” [Ziemia Święta w czasach Nowego Testamentu] (w anglojęzycznym wydaniu pism świętych ŚwDO). Poproś, aby na mapie znaleźli miasta Tyre i Sidon [Tyra i Sydon]. Wyjaśnij, że kiedy Jezus podróżował z Galilei do brzegów Tyry i Sydonu, spotkał niewiastę kananejską. Podobnie jak wielu mieszkańców tego regionu, kobieta ta nie należała do domu Izraela — co oznacza, że nie była Żydówką. W tym czasie Jezus i Jego uczniowie głosili ewangelię jedynie Żydom, ale jeszcze nie tym spoza domu Izraela (zob. Ew. Mateusza 10:5–6). Dopiero później przesłanie zbawienia miało być głoszone osobom spoza domu Izraela (zob. Dzieje Apostolskie 10).

Poproś uczniów, aby na zmianę czytali na głos Ew. Mateusza 15:21–27. Poproś ich, aby odszukali odpowiedzi na następujące pytania (możesz zapisać je na tablicy):

• Jakie prawe pragnienia miała niewiasta kananejska?

• Co zrobiła i powiedziała, potwierdzając zarazem swą wiarę w Jezusa Chrystusa?

Poproś uczniów, aby opowiedzieli o tym, czego się dowiedzieli.

• Jak reakcja tej kobiety w kontekście tej analogii głębiej wskazuje na jej wiarę w Jezusa Chrystusa?

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Mateusza 15:28, a pozostałych o odszukanie tego, co Zbawiciel uczynił dla tej kobiety.

• Co Zbawiciel uczynił dla tej kobiety? Dlaczego?

• Jakiej zasady możemy nauczyć się z zapisu o tym, co dzieje się, kiedy rozwijamy naszą wiarę w Jezusa Chrystusa? (Uczniowie mogą użyć innych słów, ale powinni rozpoznać następującą zasadę: Kiedy rozwijamy wiarę w Jezusa Chrystusa, możemy otrzymywać błogosławieństwa według naszych prawych pragnień).

• Co, oprócz zanoszenia do Pana pełnych wiary i zgodnych z naszymi pragnieniami próśb, możemy zrobić, aby rozwijać wiarę w Jezusa Chrystusa?

Zadawaj pytania, które przybliżą uczniom doktryny i zasady

Po rozpoznaniu doktryn i zasad uczniowie muszą je zrozumieć, zanim zastosują je w sposób znaczący w swoim życiu. Aby pomóc uczniom rozpoznać doktrynę lub zasadę, zadawaj pytania, które ułatwią im zrozumienie jej znaczenia, które zachęcą ich do zastanowienia się nad daną doktryną lub zasadą we współczesnym kontekście lub proś ich, aby wyjaśnili, jak oni rozumieją daną zasadę lub doktrynę.

Aby pomóc uczniom lepiej zrozumieć, co mogą zrobić, aby rozwijać wiarę w Jezusa Chrystusa, poproś jednego z nich, aby przeczytał poniższą wypowiedź Starszego Dallina H. Oaksa z Kworum Dwunastu Apostołów:

„Kiedy pokładamy wiarę w Pana Jezusa Chrystusa, musimy Mu zaufać. Musimy na tyle Mu ufać, by chętnie przyjąć Jego wolę, wiedząc, że On nas zna najlepiej […].

Wiara, bez względu na to, jak jest silna, nie może spowodować czegoś, co jest wbrew woli Tego, który daje jej moc […]. Nie możemy mieć prawdziwej wiary w Pana, nie ufając w pełni Jego woli i wyznaczonemu przez Niego czasowi” („Faith in the Lord Jesus Christ”, Ensign, maj 1994, str. 99, 100).

• W jaki sposób wyjaśnienie Starszego Oaksa, czym jest rozwijanie wiary w Jezusa Chrystusa, pomoże nam w sytuacji, kiedy Pan od razu nas nie błogosławi według naszych prawych pragnień?

Poproś uczniów, aby przyjrzeli się liście prawych pragnień sporządzonej na tablicy i wyjaśnili, co mogą zrobić, żeby rozwijać wiarę w Jezusa Chrystusa podczas dążenia do zaspokojenia tychże pragnień.

• Kiedy wy (lub ktoś znajomy) otrzymaliście według waszych prawych pragnień (według woli i czasu Pana) podczas rozwijania wiary w Jezusa Chrystusa?

Poproś uczniów, aby zapisali w notatnikach lub dziennikach do studiowania, co zrobią, aby rozwijać wiarę w Jezusa Chrystusa podczas dążenia do spełnienia prawych pragnień z Jego ręki. Zachęć uczniów, aby wprowadzili w czyn to, co napisali.

Ew. Mateusza 15:29–39

Jezus karmi ponad cztery tysiące naśladowców siedmioma bochenkami chleba i kilkoma rybami

Podsumuj Ew. Mateusza 15:29–39, wyjaśniając, że Jezus powrócił do Galilei. Kiedy tam przebywał, ponad cztery tysiące ludzi przybyło do Niego, przyprowadzając tych, którzy cierpieli na różne dolegliwości i ułomności. Zbawiciel ich uzdrowił, a kiedy ludzie spędzili z Nim trzy dni, dokonał kolejnego cudu, karmiąc wszystkich tam obecnych zaledwie siedmioma bochenkami chleba i kilkoma małymi rybami. (Uwaga: Cud nakarmienia czterech tysięcy będzie szczegółowo omówiony podczas lekcji dotyczącej Ew. Marka 8).

Na zakończenie lekcji możesz podzielić się swoim świadectwem na temat prawd i zasad rozpoznanych w Ew. Mateusza 15.

Komentarz i tło historyczne

Ew. Mateusza 15:1–9. „A dlaczego to wy przestępujecie przykazanie Boże dla nauki waszej?”

Starszy Richard G. Scott z Kworum Dwunastu Apostołów udzielił następującej rady tym, którzy dążą do tego, aby zerwać z tradycją czy zwyczajami, które uniemożliwiają im pełne oddawanie czci Panu:

„Zmiana nieodzownej części życia może być bardzo trudna. Byli przyjaciele mogą nas wyśmiewać, krytykować, a nawet prześladować. Dzięki wytrwałej wierze w Zbawiciela i posłuszeństwu będziecie mogli przetrwać te trudności, aby otrzymać więcej błogosławieństw. Pisma święte przedstawiają, jak przekonanie i wiara pomagają pokonać tradycje, które są sprzeczne z planem Boga, dając błogosławieństwa każdej osobie, a nawet pokoleniom ludzi. Nieugięta determinacja Abrahama, aby pozostał lojalny wobec prawdy i odrzucił fałszywe tradycje, przyniosła mu wielkie błogosławieństwa. Jego lojalność ukoronuje bogactwem błogosławieństw wszystkich posłusznych z domu Izraela. Innym drastycznym przykładem odrzucenia dawno ustanowionych tradycji jest zmiana podobna do tej, która nastąpiła, kiedy rządni wojny Lamanici zmienili się w pokornych naśladowców Chrystusa i byli gotowi raczej zginąć niż złamać przymierza zawarte przez nich jako członków Jego królestwa” („Removing Barriers to Happiness”, Ensign, maj 1998, str. 86).

Ew. Mateusza 15:21–28. „Szczenięta jedzą okruchy, które spadają ze stołu panów ich”

Analogia Pana, w której przyrównuje On ludzi innych narodów do szczeniąt, miała na celu nauczyć, że ewangelia była wówczas głoszona jedynie tym osobom, które były z domu Izraela. Ludzie innych narodów mieli otrzymać przesłanie zbawienia później, w zgodzie z czasem wyznaczonym przez Boga (zob. Dzieje Apostolskie 10).

Starszy Bruce R. McConkie z Kworum Dwunastu Apostołów nauczał, że uzdrowienie córki niewiasty kananejskiej, jakiego dokonał Jezus, było testem wiary tej kobiety i pouczającym przykładem dla Jego uczniów:

„Ewangelia (wraz ze wszelkimi jej uzdrawiającymi mocami i łaskami) miała być zaoferowana Żydom przed ludźmi innych narodów. Doczesna posługa Jezusa dotyczyła Izraela, a nie innych narodów. Uzdrowienie tej lub innej osoby spoza domu Izraela nastąpiło dzięki wielkiej wierze. Uprzednio nakazał On apostołom, aby udali się jedynie pomiędzy zagubione owce z domu Izraela i nie głosili przesłania zbawienia ludziom innych narodów (Ew. Mateusza 10:5–6). Zapewne kierunek obrany w tym przypadku był pouczający dla Jego uczniów, stanowił próbę wiary niewiasty kananejskiej i był też nauką, że wytrwałość i nieugiętość w modlitwie przyniosą nagrodę, jak też ukazywał, że czasem można znaleźć większą wiarę pośród niewierzących niż u wybranych pochodzących z Izraela” (Doctrinal New Testament Commentary, 3 tomy [1965–1973], 1:371).