Lekcja 53: Ew. Łukasza 15

Lekcja 53

Ew. Łukasza 15

Wprowadzenie

Faryzeusze i uczeni w piśmie skarżyli się na relacje Zbawiciela z celnikami i grzesznikami. Zbawiciel odpowiedział im, przytaczając przypowieści o zagubionej owcy, zagubionym groszu i o synu marnotrawnym.

Propozycje dotyczące nauczania

Ew. Łukasza 15:1–10

Jezus przytacza przypowieści o zagubionej owcy i zagubionym groszu

Rozpocznij zajęcia od zapytania uczniów, czy zgubili kiedyś coś, co było dla nich cenne.

Co byliście gotowi zrobić, żeby odnaleźć tę rzecz? Dlaczego?
Jak myślicie, co to znaczy, że człowiek jest „zagubiony” duchowo? (Wyjaśnij, że zwrot ten może się odnosić do osób, które nie przyjęły jeszcze ewangelii Jezusa Chrystusa lub w chwili obecnej nie żyją zgodnie z jej naukami).

Poproś uczniów, aby pomyśleli o znajomej osobie, która jest duchowo zagubiona. Niech się zastanowią, jakie mają uczucia względem tej osoby.

Wyjaśnij, że Ew. Łukasza 15 zawiera nauki Zbawiciela dotyczące osób, które są zagubione duchowo. Poproś uczniów, aby w Ew. Łukasza 15 wyszukali prawdy mówiące o tym, jakie uczucia ma Ojciec Niebieski wobec tych, którzy są duchowo zagubieni i jakie my mamy wobec nich obowiązki.

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos Ew. Łukasza 15:1–2. Pozostali niech śledzą tekst w swoich pismach i wyszukają, kto zbliżył się do Jezusa i na co uskarżali się faryzeusze i uczeni w piśmie.

Kto zbliżył się do Zbawiciela? Dlaczego faryzeusze i uczeni w piśmie szemrali?
Co ta skarga mówi nam o faryzeuszach i uczonych w piśmie?

Wyjaśnij, że Zbawiciel w odpowiedzi przytoczył im trzy przypowieści: o zagubionej owcy, o zagubionym groszu i o zagubionym synu. Miały one na celu zarówno dać nadzieję grzesznikom, jak i potępić hipokryzję i obłudę uczonych w piśmie i faryzeuszy. Zachęć uczniów, żeby zwrócili uwagę na to, dlaczego bohater każdej przypowieści się zagubił i w jaki sposób został odnaleziony.

Narysuj na tablicy poniższą tabelę lub rozdaj uczniom jej kopie. Podziel uczniów na pary i jednemu uczniowi każ przestudiować Ew. Łukasza 15:3–7, a drugiemu Ew. Łukasza 15:8–10. Poproś uczniów, aby przeczytali wyznaczone przypowieści i wyszukali odpowiedzi na pytania w kolumnie po lewej stronie. (Trzecia przypowieść zostanie omówiona w późniejszej części lekcji).

karta z zadaniem, Przypowieści o zagubionych: owcy, groszu i synu

Przypowieści o zagubionej owcy, groszu i synu

Nowy Testament. Podręcznik dla nauczyciela seminarium — Lekcja 53

	Ew. Łukasza 15:3–7 (zob. także werset 4., przypis a, jeśli znajduje się w twoim wydaniu pism świętych)	Ew. Łukasza 15:8–10	Ew. Łukasza 15:11–32
Co zostało zagubione?
Dlaczego?
W jaki sposób się znalazło?
Jakie słowa i zwroty opisują reakcje ludzi po odnalezieniu tego, co się zagubiło?

Po upływie wyznaczonego czasu poproś uczniów, aby wyjaśnili wyznaczoną im przypowieść i podali kolegom z pary odpowiedzi na pytania w tabeli. Kiedy obie osoby w każdej parze skończą omawiać przypowieści, poproś kilkoro uczniów, aby podeszli do tablicy i wypełnili tabelę swoimi odpowiedziami albo (jeśli nie narysowałeś tabeli na tablicy) żeby podali swoje odpowiedzi klasie.

Jaka była różnica pomiędzy tym, w jaki sposób zagubiła się owca, a zagubieniem grosza? (Owca nie zagubiła się z własnej winy, ale grosz zagubił się z powodu niedbalstwa i nieuwagi jego właściciela [zob. David O. McKay, w: Conference Report, kwiecień 1945, str. 120, 121–122]).
Co, według wersetów 7. i 10., symbolizują grosz i owca? (Grzesznika, który odpokutował i powrócił do Boga).
Jakie mamy zobowiązania wobec tych, który są zagubieni, niezależnie od tego, jak się to stało?

Napisz na tablicy następujące zdanie do uzupełnienia: Kiedy pomagamy bliźnim odczuć pragnienie pokuty, odczuwamy…

W jaki sposób dokończylibyście zdanie na tablicy w oparciu o reakcje osób, które odnalazły to, co zostało zagubione? (Uczniowie powinni rozpoznać następującą zasadę: Kiedy pomagamy bliźnim odczuć pragnienie pokuty, odczuwamy radość, a niebiosa się radują. Dokończ zapisaną na tablicy zasadę. Możesz poprosić uczniów, aby zapisali tę zasadę w swoich pismach świętych obok Ew. Łukasza 15:1–10).
Czy wy lub wasi znajomi pomogliście kiedyś osobie, która była zagubiona duchowo, odczuć pragnienie pokuty lub zbliżyć się do Ojca Niebieskiego? W jakiej sytuacji ktoś pomógł wam? (Przypomnij uczniom, że nie muszą dzielić się doświadczeniami, które są zbyt osobiste lub prywatne).

Ew. Łukasza 15:11–32

Jezus przytacza przypowieść o synu marnotrawnym

Poproś klasę, żeby zastanowiła się nad następującą sytuacją: Młoda kobieta dopuściła się poważnych grzechów, przestała się modlić i chodzić do Kościoła. Czuje, że pragnie znowu zacząć się modlić i żyć zgodnie ze standardami Pana, ale martwi się, że On nie chce, by do Niego powróciła.

Poproś uczniów, żeby zastanowili się, czy znają kogoś, kto może czuć się tak, jak ta osoba. Wyjaśnij, że trzecia przypowieść w Ew. Łukasza 15 to historia o synu marnotrawnym (czyli rozrzutnym, lekkomyślnym i ekstrawaganckim chłopcu), jego starszym bracie i ich ojcu. Poproś uczniów, aby w trakcie studiowania tej przypowieści wyszukali prawdy, które mogą pomoc osobom, które czują się zagubione i straciły nadzieję.

Możesz podzielić uczniów na trzyosobowe grupy. Daj każdej grupie po egzemplarzu poniższej karty zadań. Poproś ich, aby czytali na głos w grupach Ew. Łukasza 15:11–32. Wyznacz jednego ucznia, żeby zastanowił się nad tą przypowieścią z punktu widzenia syna marnotrawnego, drugiego, by rozważył ją z perspektywy ojca, a trzeciego, by przeanalizował ją z perspektywy starszego brata.

Kiedy uczniowie skończą czytać, poproś ich, aby omówili w grupach odpowiedzi na pytania z karty zadań.

Przypowieść o synu marnotrawnym

Nowy Testament. Podręcznik dla nauczyciela seminarium — Lekcja 53

Syn marnotrawny

Co pomogło ci wejrzeć w siebie, czyli rozpoznać straszną sytuację, w której się znalazłeś?
Jakiej reakcji oczekiwałeś od swojego ojca po powrocie do domu?
Jakie mogłeś mieć myśli lub uczucia, kiedy ojciec powitał cię w ten sposób?

Ojciec

Co myślałeś i czułeś, kiedy nie było twego młodszego syna?
Dlaczego tak właśnie powitałeś swojego marnotrawnego syna?
Kiedy starszemu synowi nie spodobało się to, jak powitałeś jego młodszego brata, w jaki sposób pomogłeś mu zrozumieć swoje podejście?

Starszy brat

Co myślałeś i czułeś kiedy twojego brata nie było w domu?
Dlaczego trudno było ci cieszyć się z jego powrotu?
Jakie błogosławieństwa otrzymałeś dzięki temu, że byłeś wierny ojcu?

Zapytaj uczniów, w jaki sposób mogliby uzupełnić trzecią kolumnę (Ew. Łukasza 15:11–32) tabeli znajdującej się na tablicy lub na pierwszej karcie zadań. Zapisz odpowiedzi uczniów na tablicy lub poproś ich, żeby zapisali swoje odpowiedzi na kartkach.

Dlaczego syn marnotrawny się zagubił? (W odróżnieniu od historii o zagubionej owcy i groszu, syn marnotrawny zagubił się dlatego, że się zbuntował).
Wiedząc, że ojciec w tej przypowieści symbolizuje Ojca Niebieskiego, czego możemy się nauczyć o tym, jak przyjmuje On osoby, które powracają do Niego, dokonując pokuty? (Uczniowie powinni rozpoznać następującą zasadę: Jeśli powrócimy do Ojca Niebieskiego, dokonując pokuty i prosząc Go o przebaczenie, będzie się radował i powita nas z otwartymi rękami. Zapisz tę zasadę na tablicy).
W jaki sposób znajomość tej zasady może pomóc osobom, które czują się duchowo zagubione?

Poproś jednego z uczniów o przeczytanie na głos poniższej wypowiedzi Starszego Jeffreya R. Hollanda z Kworum Dwunastu Apostołów.

„Czuły obraz wiernego ojca, który z niecierpliwością wybiega, aby go powitać i obsypać pocałunkami, należy do najbardziej wzruszających i chwytających za serce ze wszystkich świętych zapisów. Mówi on każdemu dziecku Boga, temu, które zbłądziło i temu, które jest na dobrej drodze, jak bardzo Bóg chce nas znowu mieć w swoich opiekuńczych ramionach” („Drugi syn marnotrawny”, Liahona, lipiec 2002, str. 69).

Przypomnij uczniom o starszym bracie w tej przypowieści.

Jak myślicie, dlaczego starszy brat był rozgniewany?

Poproś jednego z uczniów, aby przeczytał poniższą wypowiedź Starszego Hollanda, a reszta niech wysłucha jego przemyśleń odnośnie do tego, co rozgniewało starszego brata:

„On jest nie tyle zły, że jego brat wrócił do domu, ile, że rodzice są z tego powodu aż tak szczęśliwi. Czując się niedoceniony, może trochę użalając się nad sobą, ten oddany syn — cudownie oddany — zapomina na chwilę, że nigdy nie zaznał bólu rozpaczy, strachu przez znienawidzeniem samego siebie. Zapomina, że każde cielę w gospodarstwie należy już do niego, że wszystkie rzeczy w szafie i pierścienie w skarbcu są jego własnością. Zapomina, że jego wierność zawsze była i będzie nagradzana […].

Jeszcze musi przyjść współczucie, miłosierdzie, miłość Chrystusowa — nie widzi, że ten powracający, to nie przeciwnik. To jego brat […].

Z całą pewnością młodszy brat był więźniem — więźniem grzechu, głupoty i świńskiego chlewu. Starszy brat jednak również żyje w jakimś zamknięciu. Do tej pory nie udało mu się uwolnić z więzienia, jakim jest sam dla siebie. Dręczy go zielonooki potwór zazdrości” („Drugi syn marnotrawny”, str. 70).

Co, zdaniem Starszego Hollanda, rozzłościło starszego brata?
O czym musimy pamiętać, kiedy widzimy, że Bóg okazuje miłosierdzie i błogosławi tym, którzy dokonują pokuty i powracają do Niego?
Jakiej zasady możemy nauczyć się z tej przypowieści o stawaniu się bardziej podobnymi do Ojca w Niebie? (Uczniowie powinni rozpoznać następującą zasadę: Możemy stać się bardziej podobni do Ojca w Niebie, kiedy z miłosierdziem i radością podchodzimy do nawrócenia się bliźnich).

Powtórz z uczniami to, czego nauczyli się z przypowieści zapisanych w Ew. Łukasza 15. Poproś, aby wyjaśnili, w jaki sposób mogliby wykorzystać te zasady, by odpowiedzieć faryzeuszom i uczonym w piśmie, którzy szemrali, kiedy Jezus jadł z grzesznikami.

Przypomnij uczniom duchowo zagubioną osobę, o której pomyśleli na początku lekcji. Zachęć ich, żeby w duchu modlitwy zastanowili się, w jaki sposób mogą pomóc tej osobie odpokutować i zbliżyć się do Ojca Niebieskiego. Poproś uczniów, aby w swoich notatnikach lub dziennikach do studiowania odpowiedzieli na następujące pytanie:

W jaki sposób zastosuję w swoim życiu to, czego się dzisiaj nauczyłem?

Komentarz i tło historyczne

Ew. Łukasza 15. „Przypowieści o zagubionych”

Przypowieści zapisane w Ew. Łukasza 15 to odpowiedzi, jakich Zbawiciel udziela faryzeuszom i uczonym w piśmie, którzy potępili Go za jedzenie i picie z grzesznikami. Postrzegane we właściwym kontekście przypowieści te zawierają nie tylko słowa nadziei dla skruszonego grzesznika, ale także przestrzegają przed obłudą. Ta przestroga widoczna jest w wypowiedzi Zbawiciela, że w niebie jest więcej radości z powodu jednego grzesznika, który odpokutował niż z 99 innych osób, które nie potrzebują pokuty. Fakt, że Zbawiciel wspomina o „sprawiedliwych, którzy nie potrzebują upamiętania” (Ew. Łukasza 15:7), nie oznacza, że faryzeusze i uczeni w piśmie nie potrzebowali pokuty. Był to raczej trafny opis dumnego zachowania faryzeuszy i uczonych w piśmie i tego, że nie przyznawali się, iż sami potrzebują pokuty. Kolejne potępienie tego rodzaju podejścia możemy dostrzec w postępowaniu starszego brata w przypowieści o synu marnotrawnym. Podobnie jak faryzeusze i uczeni w piśmie, którzy szemrali, gdy Jezus przyjmował grzeszników, starszy brat w tej przypowieści reaguje z przekonaniem o własnej wyższości i obłudną wrogością, a nie z miłosierdziem, na powitanie, jakie ojciec sprawia jego nieobliczalnemu bratu.

Ew. Łukasza 15:1–32. Do zagubienia owcy, grosza i syna marnotrawnego doszło w różny sposób

Prezydent David O. McKay mówił o powodach, dla których ludzie się gubią:

„Pragnę odnieść się do okoliczności, które doprowadziły do zagubienia się [owcy, grosza i syna marnotrawnego] […].

Pytam was dzisiaj, w jaki sposób zagubiła się ta owca? Nie była zbuntowana. Jeśli rozumiecie moje porównanie, owca szukała szczęścia, co jest całkowicie zrozumiałe, ale albo z głupoty, albo być może nieświadomie, zaczęła zmierzać w kierunku kuszącej łąki, ku perspektywie lepszej trawy, aż odłączyła się od stada i zagubiła się.

My także znamy osoby w Kościele, młodych mężczyzn i młode kobiety, które opuszczają stado z całkowicie zrozumiałych powodów. Szukają sukcesu, sukcesu w biznesie, sukcesu w pracy i zanim się obejrzą, tracą zainteresowanie Kościołem i w końcu odłączają się od stada. Tracą obraz tego, co jest prawdziwym sukcesem, być może z głupoty, być może nieświadomie, a w niektórych przypadkach, być może celowo. Nie dostrzegają tego, co oznacza prawdziwy sukces […].

W [przypadku zgubionego grosza] sam przedmiot nie był odpowiedzialny za to, że zaginął. Osoba, której powierzono nad nim pieczę, poprzez nieuwagę lub zaniedbanie zgubiła go lub wypadł jej z rąk. To zmienia postać rzeczy i to właśnie ta trzecia część, moim zdaniem, odnosi się do nas dzisiejszego wieczoru. Powierzono nam nie tylko grosze, ale żywe dusze dzieci, młodzieży i osób dorosłych. Mamy nad nimi pieczę. Niektóre z nich mogą się teraz błąkać z powodu zaniedbania nauczycieli w okręgu […].

[Odnośnie do syna marnotrawnego] Jest to kwestia woli, mamy tu do czynienia z wyborem, ze świadomym wyborem. Ze swego rodzaju buntem przeciwko autorytetom. Co więc uczynił? Roztrwonił swoje środki na rozpustnym życiu, zmarnował swoje dziedzictwo z nierządnicami. Gubią się w taki właśnie sposób.

Młodzi ludzie, którzy zaczynają zaspokajać swoje apetyty i pasje, znajdują się na pochyłej ścieżce, która prowadzi do odstępstwa tak pewnie, jak słońce wstaje na wschodzie. Nie ograniczam tego tylko do młodzieży. Każdy mężczyzna i kobieta, którzy zaczynają kroczyć tą drogą nieumiarkowanego, rozpustnego życia, odłączają się od stada. Jest to równie nieuchronne, jak to, że po świetle dnia nastaje ciemność nocy” (w: Conference Report, kwiecień 1945, str. 120, 121–122, 123).

Ew. Łukasza 15:1–32. Przypowieści o zagubionej owcy, zagubionym groszu i synu marnotrawnym

Starszy James E. Talmage z Kworum Dwunastu Apostołów napisał:

„Te trzy przypowieści […] jak jedna przedstawiają radość, jaka panuje w niebie z odzyskania jednej duszy, która zaliczała się niegdyś do zagubionych, niezależnie od tego, czy najlepiej symbolizuje ją zabłąkana owca, grosz zagubiony z powodu zaniedbania właściciela czy też syn, który świadomie zerwał więzy z domem i niebem. Nie sposób usprawiedliwić konkluzji, że skruszony grzesznik zasługuje na pierwszeństwo bardziej niż sprawiedliwa dusza, która opierała się grzechom […]. Choć grzech jest bezwzględnie obraźliwy, grzesznik nadal pozostaje cenny w oczach Ojca ze względu na to, że istnieje szansa, iż odpokutuje i powróci do prawego życia. Utrata duszy jest bardzo realną i bardzo wielką stratą w oczach Boga. Boli Go i smuci, gdyż Jego wolą jest, by zginąć nie musiała ani jedna osoba” (Jesus the Christ, wyd. 3. [1916], str. 461).

Ew. Łukasza 15:3–7. Zagubiona owca

„Prorok Józef Smith (1805–1844) powiedział, że jedna z interpretacji tej przypowieści brzmi następująco: ‘sto owiec symbolizuje stu saduceuszy i faryzeuszy’, a jako że nie przyjęli oni ani nie przestrzegali nauk Zbawiciela, musiał On udać się poza granice owczarni, by odszukać ‘kilka osób lub jednego biednego celnika, którym gardzili faryzeusze i saduceusze’. Kiedy odnalazł te ‘zagubione owce’, które pragnęły odpokutować i przyjąć Go, ‘w niebie panowała radość’ (w: History of the Church, 5:262). Ta interpretacja pomaga nam zrozumieć, że słowa Zbawiciela były przestrogą, która miała pomóc faryzeuszom i uczonym w piśmie rozpoznać ich własną potrzebę pokuty, gdyż Pan nakazuje ‘wszystkim ludziom wszędzie, aby odpokutowali’ (NiP 133:16; zob. także List do Rzymian 3:23; I List Jana 1:8; NiP 18:9, 42)” (New Testament Student Manual [podręcznik Kościelnego Systemu Edukacji, 2014], str. 168–169).

Ew. Łukasza 15:11–32. „Syn marnotrawny”

Prezydent Gordon B. Hinckley napominał nas w związku z przypowieścią o synu marnotrawnym:

„Proszę was o przeczytanie tej historii. Każdy rodzic powinien powracać do niej nieustannie. Jej przesłanie jest tak głębokie, że dotyczy każdej rodziny, dotyczy całej ludzkości, bo czy nie jesteśmy wszyscy synami i córkami marnotrawnymi, którzy muszą odpokutować i czerpać z pełnej przebaczenia łaski naszego Ojca Niebieskiego, a następnie podążać za Jego przykładem?” („Of You It Is Required to Forgive”, Ensign, czerwiec 1991, str. 5).

Prezydent Hinckley powiedział:

„Niektórzy spośród nas […] wołają w bólu, cierpieniu, samotności i strachu. Na nas spoczywa wielka i podniosła odpowiedzialność, żeby wyciągnąć do nich pomocną dłoń, żeby ich podnieść, pożywić ich, jeśli są głodni, nakarmić ich dusze, jeśli pragną prawdy i sprawiedliwości […].

Są to ci, których niegdyś ogrzewała wiara, która teraz oziębła. Wielu z nich pragnie powrócić, lecz nie wie za bardzo, jak tego dokonać. Potrzebują wyciągniętych w ich kierunku przyjaznych dłoni. Przy niewielkim wysiłku wielu z nich można sprowadzić z powrotem, by ucztowali przy stole Pana.

Moi bracia i siostry, mam nadzieję i modlę się o to, aby każdy z nas […] postanowił poszukiwać tych, którzy potrzebują pomocy, którzy żyją w tragicznych i ciężkich warunkach, aby podtrzymywać ich w duchu miłości w objęciach Kościoła, gdzie silne dłonie i miłosierne serce ogrzeje ich, pocieszy, pokrzepi i pomoże wstąpić na ścieżkę szczęśliwego i owocnego życia” („Reach with a Rescuing Hand”, Ensign, listopad 1996, str. 86).