Potutusi
Folasaga i le Tusi e Lua a Paulo ia Timoteo


Folasaga i le Tusi e Lua a Paulo ia Timoteo

Aisea e suesue ai lenei tusi?

O le Tusi e Lua a Paulo ia Timoteo o loo faamamafa atu ai le mana e maua mai le i ai o se molimau ia Iesu Keriso (tagai 2 Timoteo 1:7–8). O loo i ai foi se valoaga o “taimi faigata” o le a tulai mai i ona po o Paulo ma Timoteo faapea foi i aso amuli (tagai 2 Timoteo 3:1–7). Ina ia fesoasoani ia Timoteo i luitau sa ia feagai ai,sa fautuaina o ia e Paulo ina ia talitonu i tusitusiga paia ma i taitai o le Ekalesia (tagai 2 Timoteo 3:14–17) ia faalagolago i aoaoga faavae moni (tagai 2 Timoteo 4:2). O le suesueina o lenei tusi, o le a aoao ai e le vasega ia aoaoga faavae ma mataupu faavae e mafai ona fesoasoani ia i latou e ola faamaoni ai a o latou feagai ma taimi faigata o aso amuli.

O ai na tusiaina lenei tusi?

Na tusia e Paulo le 2 Timoteo (tagai 2 Timoteo 1:1).

O anafea ma o fea foi na tusia ai lenei tusi?

O le Tusi e Lua a Paulo ia Timoteo atonu na tusia i se taimi pe o le va o le T.A. 64 ma le 65 (tagai Taiala i Tusitusiga Paia, “Pauline Epistles,” scriptures.lds.org). Na tusia e Paulo le tusi i le taimi lona lua na faafalepuipuia ai i Roma a o lei leva ae faamaturoina o ia (tagai Bible Dictionary, “Pauline Epistles”).

I le taimi na faafalepuipui ai Paulo sa saisai o ia i filifili (tagai 2 Timoteo 1:16; 2:9), atonu sa i ai o ia i se sela po o se potu pogisa i lalo ma sa lei puipuia mai elemene (tagai 2 Timoteo 4:13, 21), ma sa tauivi ana uo e sue o ia (tagai 2 Timoteo 1:17). Na manino sa na o le pau le tagata na asiasi atu pea ia te ia o Luka (tagai 2 Timoteo 4:11), ma sa manatu Paulo ua oo mai lona iuga (tagai 2 Timoteo 4:6–8).

O ai na faatatau i ai le tusiaina o lenei tusi, ma pe aisea foi?

I le tusi lea, sa faamalosiau atu ai Paulo ia Timoteo ma ofoina atu le malosi e fesoasoani ai ia te ia e faaauau pea pe a mavae le oti o Paulo o loo loma. Sa nofouta Paulo e le toe umi sona taimi, ma sa manao o ia e vaai ia Timoteo, o le sa faaigoa faafaatusa e Paulo “o lou atalii pele” (2 Timoteo 1:2).

I le iuga o lana tusi, sa talosagaina ai e Paulo ia asiasi atu Timoteo ma Mareko ia te ia ma avatu ni nai mea sa ia tuua (tagai 2 Timoteo 4:9–13). E ui sa faatuatusi le tusi a Paulo e patino ia Timoteo, e mafai ona faatatau lana fautuaga ia i latou o e ola i “aso amuli” (2 Timoteo 3:1) aua sa aoao atu e Paulo ia luitau ma vaifofo e aoga i o tatou aso faapea foi ia.

O a nisi o vaaiga iloga o lenei tusi?

O le tusi lea o se tasi o Tusi faafaifeau, faatasi ai ma le 1 Timoteo ma le Tito, ma “o loo iai toe upu a le Aposetolo ma o loo faaalia ai le lototele maoae ma le faatuatuaga na ia feagai ai ma le oti” (tagai Bible Dictionary, “Pauline Epistles”). I le faasologa, 2 Timoteo ua foliga mai o le tusi mulimuli a Paulo i le Feagaiga Fou (tagai 2 Timoteo 4:6).

O loo i ai i le tusi lea nisi o manatunatuga o Paulo e uiga i faamanuiaga ma faigata o le auauna atu o “se e folafola atu, ma se aposetolo, ma se faiaoga o Nuuese” (2 Timoteo 1:11). Na tautino atu e Paulo, “Ua ou tau le taua lelei, ua iu ia te au le tausinioga, ua ou taofi i le upu o le faatuatua:o lenei ua teuina mo au le pale o le amiotonu” (2 Timoteo 4:7–8), o loo tau mai ai sa ia mautinoa lava le mauaina o le ola e faavavau. I le avea ai o se tasi na auauna ao tu mo Iesu Keriso i le silia ma le 30 tausaga, sa i ai Paulo i se tulaga silisili e faatonu atu ai Timoteo i le ala e auauna lelei atu ai i le faamalolosia o le faatuatua o isi (tagai 2 Timoteo 2:15–17, 22–26; 4:1–2, 5).

Otootoga

2 Timoteo 1Ua tautala atu Paulo e uiga i le meaalofa ma le mana o le Atua e maua e ala i le faauuga i le perisitua. Ua ia aoao atu o le “agaga o le matau” (2 Timoteo 1:7) e le maua mai le Atua ma e le tatau ona tatou mama i la tatou molimau ia Iesu Keriso. Ua molimau atu Paulo o Iesu Keriso na valaauina o ia e folafola atu le talalelei (tagai 2 Timoteo 1:11).

2 Timoteo 2ua faaaoga ai e Paulo le faatusa o se fitafita lelei, o se tagata taalo manumalo, ma se faifaatoaga galue malosi e faapupula ai le manaomia ona onosai i mea tiga ina ia maua ai le mamalu e faavavau. Na ia faatusaina le eseesega o aoao moni ma aoao pepelo ma ipu faamamaluina ma ipu e le faamamaluina. Ua ia lapataia Timoteo e aloese mai fefinauaiga ma ia aoao atu ma le onosai i latou o e manaomia ona salamo.

2 Timoteo 3–4o loo faamatala ai e Paulo ia tulaga leaga o aso e gata ai ma faamalosiau atu ia Timoteo e faaaoga ia tusi paia i lana matafaioi o se taitai perisitua. Ua ia tusi e uiga i lona maliu o loo loma ma tautino atu, “Ua ou taofi i le upu o le Faatuatua”2 Timoteo 4:7). Ua molimau atu Paulo o le a aveina atu o ia e le Alii i le “malo faalelagi” (2 Timoteo 4:18).

Lolomi