Leksyon 21
1 Nephi 20–22
Pasiuna
Samtang nagtudlo si Nephi sa mga sakop sa iyang pamilya, nagbasa siya gikan sa tumbaga nga mga palid, nagtutok sa mga panagna ni Isaias mahitungod sa pagkatibulaag ug pagkapundok sa Israel. Dayon gitubag niya ang mga pangutana sa iyang mga igsoon mahitungod sa mga panagna. Iyang gipasabut nga ang mga panagna direktang magamit sa ilang pamilya. Mipasabut sa mga pulong ni Isaias, si Nephi mipamatuod nga ang Ginoo mopundok sa iyang mga katawhan sa pakigsaad—nga bisan ang mga tawo wala motuman sa ilang mga pakigsaad, ang Ginoo nahigugma nila ug midapit nila sa paghinulsol ug sa pagbalik ngadto Kaniya.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
1 Nephi 20
Ang Ginoo mopanton sa Iyang katawhan ug modapit nila sa pagbalik ngadto Kaniya
Ipakita sa mga estudyante ang litrato Isaias Nagsulat kabahin sa Pagkatawo ni Kristo (62339; Libro sa mga Hulagway sa Ebanghelyo [2009], no. 22). Ipasabut nga kini nga painting nagpakita ni propeta Isaias nga nagsulat og panagna mahitungod sa pagkatawo ni Jesukristo. Pangutan-a kon pila kanila ang nakadungog bahin ni Isaias.
Ipasabut nga si Isaias usa ka propeta nga nagpuyo sa Jerusalem ug nanagna ngadto sa mga tawo taliwala sa 740 B.C. ug 701 B.C., nga sa wala madugay si Lehi ug ang iyang pamilya mibiya padulong sa gisaad nga yuta. Si Nephi nahimuot sa mga pulong ni Isaias ug migamit sa mga panagna ni Isaias sa pagtudlo sa iyang pamilya (tan-awa sa 1 Nephi 19:23; 2 Nephi 25:5). Tungod kay ang mga pulong ni Isaias balaknon ug puno sa simbolismo, ang mga tawo usahay naglisud sa pagsabut sa iyang mga pagtulun-an. Bisan pa niana, makadawat kita og mga panalangin kon magtuon kita sa iyang mga pulong ug magtinguha sa pagsabut niini.
Ipasabut nga samtang si Nephi mitudlo sa iyang pamilya, gibasa niya ang ubang mga pulong ni Isaias nga nalakip sa tumbaga nga mga palid. Gihimo kini niya aron nga siya “unta labaw nga makadani kanila sa hingpit sa pagtuo diha sa Ginoo nga ilang Manunubos” (1 Nephi 19:23; tan-awa usab sa bersikulo 24).
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 1 Nephi 20:1–2. Sa dili pa siya mobasa niini, ipasabut nga niini nga tudling, si Isaias naghisgot sa nabunyagan nga mga indibidwal kinsa dili matinud-anon sa ilang mga pakigsaad. Mahimo nimong ipasabut ang mga pulong nga “balay ni Israel” pinaagi sa pag-istorya sa mosunod: Ang Daang Tugon naglakip sa kasaysayan ni Jacob, kinsa anak ni Isaac ug apo ni Abraham. Ang Ginoo mihatag ni Jacob sa pangalan nga Israel (tan-awa sa Genesis 32:28). Ang mga pulong nga “ang balay ni Israel” nagpasabut sa mga kaliwat ni Jacob ug ngadto sa mga katawhan sa pakigsaad sa Ginoo (tan-awa sa Bible Dictionary, “Israel,” ug “Israel, Kingdom of”).
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa hilum sa 1 Nephi 20:3–4,8. Hangyoa sila nga pangitaon ang mga pulong nga nagpakita nga ang balay ni Israel wala magmatinud-anon ngadto sa Ginoo. Awhaga ang mga estudyante sa pagpakigbahin sa unsay ilang makit-an.
Ipakita ang usa ka piraso sa metal nga lisud bawgon. Pangutan-a ang mga estudyante unsa sa ilang hunahuna kini nagpasabut alang sa liog sa usa ka tawo nga mahimong “ingon ka lig-on sa puthaw” [an iron sinew] (1 Nephi 20:4). Ipasabut nga ang sinew usa ka ugat. Sama nga ang puthaw dili sayon bawgon, ang usa ka mapagarbuhon nga tawo dili moyukbo sa iyang liog sa pagpaubos. Ang mga pulong nga “ingon ka lig-on sa puthaw” [iron sinew] nagpasabut nga daghang mga tawo sa balay ni Israel napuno sa garbo.
Ipabasa og kusog sa usa ka estudyante ang 1 Nephi 20:22.
-
Ngano sa inyong hunahuna nga ang dautan walay kalinaw?
Pahinumdumi ang mga estudyante nga sa dihang si Nephi mipakigbahin sa mga panagna ni Isaias, iyang giawhag ang iyang mga igsoon, “Mipahisama kanila ngadto sa inyong mga kaugalingon” (1 Nephi 19:24).
-
Sa unsa nga paagi nga pipila sa mga sakop sa pamilya ni Nephi susama sa katawhan ni Isaias nga gitawag sa paghinulsol?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 1 Nephi 20:14, 16, 20.
-
Unsa ang gusto sa Ginoo nga buhaton ug isulti sa Iyang mga katawhan sa pakigsaad? (Mahimong imong ipasabut nga ang pagbiya sa Babelon ug Caldeahanon usa ka simbolo sa pagbiya sa pagkakalibutanon ug pagduol ngadto sa Ginoo.)
Dapita ang mga estudyante sa pagpakigbahin og mga ehemplo nga ilang nakita sa mga tawo nga miduol ngadto sa Ginoo ug mibiya sa pagkakalibutanon. Ipapasiksik sa mga estudyante sa 1 Nephi 20:18, nga mangita sa mga panalangin nga gihatag sa Ginoo niadtong kinsa moduol ngadto Kaniya ug mopatalinghug sa Iyang mga sugo.
-
Sa unsa nga paagi nga ang kalinaw sama sa usa ka sapa? Sa unsa nga paagi nga ang pagkamatarung sama sa mga balud sa dagat?
Dapita ang pipila ka estudyante sa pag-summarize sa mga kamatuoran nga ilang nakat-unan gikan sa 1 Nephi 20. Bisan og sila mogamit og lain-laing mga pulong, siguroha nga sila nakasabut nga ang Ginoo midapit niadtong kinsa masinupakon sa paghinulsol ug pagbalik ngadto Kaniya.
Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa sa pamahayag ni Presidente Dieter F. Uchtdorf sa Unang Kapangulohan. Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong kon sa unsa nga paagi kini may kalabutan sa 1 Nephi 20.
“Si Satanas … gusto siya nga mobati kita nga dili na gayud kita mapasaylo (tan-awa sa Pinadayag 12:10). Si Satanas gusto nga kita maghunahuna nga kon kita makasala nakalabang na kita sa usa ka ‘punto nga wala nay pagbalik’—nga ulahi na kaayo aron sa pag-usab sa atong padulngan. …
“… Ang Pag-ula ni Jesukristo mao ang gasa sa Dios sa Iyang mga anak sa paghusto ug sa pagbuntog sa mga sangputanan sa sala. Ang Dios nahigugma sa tanan Niyang mga anak, ug dili gayud Siya mohunong sa paghigugma ug sa paglaum alang kanato. …
“Si Kristo miabut aron sa pagluwas kanato. Kon sayop nga dalan ang atong gitaak, ang Pag-ula ni Jesukristo makahatag kanato sa kasiguroan nga ang sala dili usa ka punto nga wala nay pagbalik. Ang luwas nga pagbalik posible kon kita mosunod sa plano sa Dios alang sa atong kaluwasan. …
“… Anaa kanunay ang punto sa luwas nga pagbalik; anaa ang paglaum kanunay” (“Punto sa Luwas nga Pagbalik,” Ensign o Liahona, Mayo 2007, 99, 101).
-
Sa unsa nga paagi nga ang mensahe ni Presidente Uchtdorf susama sa mensahe ni Isaias?
Ipamatuod nga ang Ginoo midapit niadtong masinupakon sa paghinulsol ug pagbalik ngadto Kaniya. Ipaniguro sa mga estudyante nga ang Ginoo nahigugma kanato tagsa-tagsa ug sa kanunay nagdapit nato sa pagduol ngadto Kaniya. Dapita sila sa pagpamalandong unsa ang gusto sa Ginoo nga ilang biyaan aron sila mas hingpit nga makaduol ngadto Kaniya.
1 Nephi 21:1–17
Si Isaias nanagna nga si Jesukristo dili makalimot sa Iyang sinaaran nga katawhan
Sa mubo i-summarize ang 1 Nephi 21:1–13 pinaagi sa pagdapit sa atensyon sa mga estudyante ngadto sa unang duha ka mga pamahayag sa summary sa kapitulo: “Ang Mesiyas mahimo nga usa ka kahayag ngadto sa mga Hentil ug moluwas sa mga binilanggo” ug “Ang Israel pagapundukon uban ang gahum sa katapusan nga mga adlaw.” Ipasabut nga sa mga bersikulo 1–13, ang mga pulong sa Ginoo nagpadayag sa iyang gugma alang sa Iyang katawhan—bisan kadtong nahisalaag ug nakalimot Kaniya.
Sa pisara, isulat Ang Ginoo nahigugma nato, ug dili gayud Siya makalimot nato. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 1 Nephi 21:14.
-
Ngano sa inyong hunahuna nga ang mga tawo usahay mobati nga ang Ginoo nakalimot kanila?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 1 Nephi 21:15–16. Dayon ipangutana ang pipila o ang tanan sa mosunod nga mga pangutana:
-
Unsay gitudlo ni Isaias pinaagi sa pagtandi sa Manluluwas ngadto sa usa ka inahan sa masuso?
-
Unsa ang gipasabut sa pulong nga gikulit? (Mahimo nimong ipasabut nga kita sa kasagaran maghunahuna sa kinulit sa bato o metal sa paagi nga permanente.)
-
Unsa ang gipasabut nganha ninyo sa makulit “diha sa mga palad sa mga kamot [sa Manluluwas]”?
-
Unsa nga mga kasinatian ang nakatabang kaninyo nga mahibalo nga ang Ginoo wala makalimot kaninyo?
Samtang maghunahuna ang mga estudyante niini nga mga pangutana ug maminaw sa tubag sa usag usa, maandam sila nga mobati sa Espiritu Santo nga mosaksi sa Manluluwas. Ipakigbahin ang imong pagpamatuod mahitungod sa gugma sa Manluluwas. Pahinumdumi ang mga estudyante nga si Nephi mipakigbahin sa mga panagna ni Isaias sa pagdani nato sa pagtuo sa Manunubos ug sa pagtabang nato nga makabaton og paglaum.
1 Nephi 21:18–26; 22:1–22
Gipasabut ni Nephi ang panagna ni Isaias nga ang Israel pagakatagon ug pagapundukon
Pagbutang og pipila ka mga butang (sama sa mga baso) diha sa lamesa o lingkuranan. Pahibaloa ang mga estudyante nga kining mga butanga nagrepresentar og mga grupo sa mga tawo. Ipasabut nga si Nephi mitudlo nga ang Israel pagakatagon ngadto sa tanang mga nasud tungod kay ilang gipagahi ang ilang mga kasingkasing batok sa Manluluwas (tan-awa sa 1 Nephi 22:1–5). Samtang ikaw magsulti, ibalhin ang mga butang ngadto sa lain-laing bahin sa kwarto. Ipasabut nga importante kini nga hilisgutan ngadto ni Nephi. Ang iyang pamilya kabahin niana nga pagkatibulaag. Nagkatibulaag sila gikan sa Jerusalem, sa ilang yutang natawhan, tungod sa pagkadautan sa mga tawo nga nagpuyo sa dapit.
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa 1 Nephi 21:22–23 ug sa 22:6–8. Sa dili pa sila mobasa, ipasabut nga ang 1 Nephi 21 naglakip sa panagna ni Isaias mahitungod sa pagpundok sa Israel ug nga ang 1 Nephi 22 naglakip sa mga pagtulun-an ni Nephi mahitungod sa panagna ni Isaias.
-
Unsa ang “kahibulongan nga buhat” nga gihisgutan sa 1 Nephi 22:7–8? (Ang Pagpahiuli sa ebanghelyo.)
-
Sa unsa nga paagi nga ang pagpakigbahin sa ebanghelyo sama sa pagkugos sa uban sa atong mga bukton o sa atong mga abaga?
Aron sa pagtabang sa mga estudyante nga makasabut sa pagkatibulaag ug pagpundok sa Israel, mahimo nimong basahon ang mosunod nga pamahayag ni Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:
“Ngano nga ang Israel nagkatibulaag? Ang tubag klaro; yano kini; niini walay pagduhaduha. Ang atong mga katigulangan nga Israelite nagkatibulaag tungod kay ilang gisalikway ang ebanghelyo, mihugaw-hugaw sa priesthood, mibiya sa simbahan, ug mibiya gikan sa gingharian. …
“Nan, unsa man, ang nalakip sa pagpundok sa Israel? Ang pagpundok sa Israel naglangkob sa pagtuo ug pagdawat ug pagpuyo nga nahisubay sa tanang gitanyag sa Ginoo makausa sa iyang napili nga katawhan sa karaan. … Naglakip kini sa pagtuo sa ebanghelyo, pag-apil sa Simbahan, ug sa pag-adto sa gingharian. … Naglakip usab kini sa pagpundok sa usa ka gitudlo nga dapit o yuta sa pagsimba” (A New Witness for the Articles of Faith [1985], 515).
Basaha ang 1 Nephi 22:9–12. Ipasabut nga sa dihang ang mga kasulatan naghisgot nga ang Ginoo “magpadayon sa pagpakita sa iyang gahum,” nagpasabut kini nga ang Ginoo mopakita sa iyang gahum.
-
Sa 1 Nephi 22:11, unsay gisulti ni Nephi nga buhaton sa Ginoo sa katapusang mga adlaw sa pagpakita sa Iyang gahum?
-
Sa unsa nga paagi nga ang pagpundok sa mga tawo sa Simbahan nakapalingkawas nila gikan sa pagkabihag ug sa kangitngit?
Hangyoa ang mga estudyante sa pagkuha sa mga butang diha sa palibut sa kwarto ug pundukon kini sa usa ka dapit. Ipasabut nga ang pagpundok mahimong espirituhanon ingon man usab pisikal. Samtang atong ipakigbahin ang ebanghelyo sa uban ug sila mabunyagan ug makadawat sa gasa sa Espiritu Santo, sila gipundok sa espirituhanong paagi ngadto sa Simbahan sa Ginoo. Panahon sa unang mga adlaw sa Simbahan, ang bag-ong mga kinabig gihangyo sa pagpundok sa pisikal nga paagi sa usa ka dapit (sama pananglit sa Kirtland, Ohio; Nauvoo, Illinois; ug Salt Lake City, Utah). Karon ang mga kinabig giawhag sa pagtukod sa Simbahan bisan asa man sila ug magpundok sa ilang lokal nga mga branch, ward, ug stake.
-
Sumala sa 1 Nephi 22:25, unsa nga panalangin ang moabut niadtong kinsa nagpundok tungod sa Ginoo? Unsa sa inyong hunahuna ang gipasabut sa “usa ka panon”? (Mahimo nimong ipasabut nga ang usa ka toril mao ang usa ka dapit diin ang usa ka panon sa karnero gipanalipdan.) Unsa sa imong hunahuna ang gipasabut sa “makakita og katugwayan”?
Sa atong panahon, ang Dios misugo sa tanang mga miyembro sa Simbahan sa pagtabang sa pagpundok sa “iyang mga anak gikan sa upat ka bahin sa yuta” (1 Nephi 22:25). Ipamatuod nga ang Ginoo misaad sa pagpahiuli sa ebanghelyo ug pagpundok sa Israel sa ulahing mga adlaw.
-
Unsa sa inyong hunahuna ang bation niadtong kinsa nagpundok (kinabig) ngadto sa mipundok kanila (kadtong mipakigbahin sa ebanghelyo ngadto kanila)?
-
Unsa ang inyong mahimo aron ipakigbahin ang ebanghelyo ni Jesukristo ngadto sa uban?
Pahinumdumi ang mga estudyante nga si Nephi mikutlo ni Isaias sa pagtabang sa mga sakop sa iyang pamilya nga makabaton og mas dako nga pagtuo ug paglaum diha ni Jesukristo. Ang mga panagna ni Isaias ug ang pagpamatuod ni Nephi makatabang nato sa samang paagi. Ipamatuod nga si Jesukristo dili makalimot kanato ug nga Siya aktibong nagtinguha sa pagpundok nato.
Pagribyu sa 1 Nephi
Paggahin og panahon sa pagribyu sa 1 Nephi pinaagi sa paghangyo sa mga estudyante sa paghinumdom unsay ilang nakat-unan sa seminary ug sa ilang personal nga pagtuon niining tuiga. Mahimo nimo silang awhagon sa pagribyu sa mga summary sa kapitulo diha sa 1 Nephi. Hangyoa sila sa pagpakigbahin og butang gikan sa basahon sa 1 Nephi nga nakapadasig kanila o nakapalig-on sa ilang pagtuo ni Jesukristo. Human sa igong panahon, hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin sa ilang mga hunahuna ug mga pagbati. Ikonsiderar ang pagpakigbahin sa usa sa imong kaugalingon nga kasinatian kon sa unsa nga paagi nga ang mga pagtulun-an sa 1 Nephi nakapanalangin sa imong kinabuhi.
Komentaryo ug Background nga Impormasyon
1 Nephi 21:15–16. Si Jesukristo dili makalimot
Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha Ka mga Apostoles mipakigbahin sa iyang pagpamatuod sa mga kamatuoran nga anaa sa 1 Nephi 21:15–16:
“Kining balaknon nga tudling nagpahinumdom sa tahas ni Kristo sa pagluwas, kanang mapanalipdanon, matubsanong ginikanan sa mga anak sa Zion. Hupayon Niya ang iyang katawhan ug nagpakita og kalooy kon sila sakiton, sama ni bisan kinsa nga mahigugmaong amahan o inahan ngadto sa usa ka anak, apan, sama sa gipahinumdom ni Nephi kanato pinaagi ni Isaias, mas daghan pang mabuhat kay ni bisan kinsa nga mortal nga amahan ug inahan. Gani ang usa ka inahan mahimong makalimot sa nagtotoy nga anak (nga dili angay nga mahitabo ni bisan kinsa nga ginikanan), si Kristo dili makalimot sa mga anak nga Iyang gitubos o sa pakigsaad nga Iyang gihimo ngadto kanila alang sa kaluwasan sa Zion” (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 84).
1 Nephi 22:6–9. “Usa ka gamhanan nga nasud” ug “usa ka kahibulongan nga buhat”
Si Elder Mark E. Petersen sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo nga sa 1 Nephi 22:7, ang pulong nga “gamhanan nga nasud taliwala sa mga Hentil” nagpasabut sa Estados Unidos sa Amerika (tan-awa sa “The Great Prologue” [pakigpulong nga gihatag sa Brigham Young University, Sept. 29, 1974], 4, speeches.byu.edu).
Sa 1 Nephi 22:8, si Nephi nagpasabut sa “usa ka kahibulongan nga buhat taliwala sa mga Hentil” sa ulahing mga adlaw. Kining talagsaong buhat naglakip sa Pagpahiuli sa ebanghelyo ni Jesukristo ug sa gikinahanglan nga mga yawe sa priesthood aron madala ang mga pakigsaad sa Dios ngadto sa “tanan nga mga kaliwatan sa yuta” (1 Nephi 22:9).
Ang mga hitabo nga gihulagway sa 1 Nephi 22:7 kinahanglang mag-una niadtong gihulagway sa 1 Nephi 22:8–9. Sayo sa mga 1800, kadaghanan sa mga nasud sa kalibutan dunay pinugos nga mga relihiyon sa estado. Ang ebanghelyo mapahiuli lamang sa usa ka nasud diin ang kagawasan sa relihiyon naestablisar sa balaod ug gawasnong gibuhat. Ang Unang Kausaban sa Konstitusyon sa Estados Unidos naglakip sa pamahayag sa kagawasan sa relihiyon. Kini nga kausaban ug ang uban giuyunan niadtong Disyembre 15, 1791, nagtugot sa kagawasan sa relihiyon nga makagamot sa moderno nga kalibutan. Si Joseph Smith natawo niadtong Disyembre 1805, mga 14 ka tuig human sa kauyunan niini nga mga kausaban ngadto sa Konstitusyon sa Estados Unidos.