Librarya
Leksyon 33: 2 Nephi 17–20


Leksyon 33

2 Nephi 17–20

Pasiuna

Diha sa 2 Nephi 17–20, girekord ni Nephi ang istorya bahin ni Isaias nga misulay sa pagdani sa hari sa Juda ug sa iyang katawhan nga mosalig sa Ginoo imbis nga diha sa kalibutanong mga alyansa. Gamit ang mga sumbanan [types] ug mga pagkasama [shadows], nanagna si Isaias kalabut sa mga panghitabo sa kaugalinon niyang panahon, sa pagkatawo ni Jesukristo, ug sa pagkalaglag sa mga dautan atol sa Ikaduhang Pag-anhi sa Ginoo.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

2 Nephi 17–18; 19:1–7

Ang katawhan sa gingharian sa Juda napakyas sa pagbutang sa ilang pagsalig diha ni Jesukristo

Sugdi ang klase pinaagi sa paghangyo sa mga estudyante sa paglista og daghang mahulagwayong mga tawag ni Jesukristo kutob sa ilang mahimo. Isulat sa pisara ang ilang mga tubag. Dayon dapita sila sa pagbasa sa 2 Nephi 17:14. Idugang ang tawag nga Emmanuel ngadto sa lista diha sa pisara, o lingini kini kon anaa na kini didto. Dapita ang mga estudyante sa pagpangita sa kahulugan niini nga ngalan diha sa Mateo 1:23 o diha sa Giya ngadto sa mga Kasulatan.

  • Unsa ang kahulugan sa tawag nga Emmanuel? (“Ang Dios nag-uban kanato.”)

Ipasabut nga ang labing kamahinungdanon sa panagna ni Isaias bahin ni Emmanuel makita diha sa Mateo 1:18–25. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog niini nga tudling.

  • Sa unsang paagi nga ang panagna ni Isaias bahin ni Emmanuel natuman?

  • Kanus-a man ninyo nakita ang katinuod sa Ginoo isip Emmanuel, o “ang Dios nag-uban kanato,” diha sa inyong kinabuhi?

Ipasabut nga ang 2 Nephi 19:6–7 usa sa labing inila nga mga panagna bahin sa Manluluwas. Basaha og kusog kini nga tudling. Ipasabut nga kini nga tudling naglangkob sa pipila ka mga tawag alang ni Jesukristo. (Kon duna niining mga tawag ang wala pa diha sa pisara, idugang kini sa lista.)

  • Hain niining mga tawag ang labing naghulagway kon unsay inyong gibati bahin sa Manluluwas. Ngano man?

Sa dili pa ka motudlo sa nahabilin niining leksyon, hatagi ang mga estudyante og historical background alang sa 2 Nephi 17–18. Ipasabut nga kini nga mga kapitulo kanunay nga nagpasabut sa tulo ka gagmayng mga nasud—Juda, Israel, ug Siria—ug sa ilang mga hari, ingon man usab sa Imperyo sa Asiria, nga nagtinguha nga masakop ang tulo ka mas gagmayng mga nasud. Kon ang mga estudyante dunay access sa edisyon sa Mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa King James Version sa Biblia, mahimong makatabang ang pagpapakli nila ngadto sa mga mapa 1, 3, ug 5, nga nagpakita sa heyograpikanhong mga dapit nga gipasabut niining mga kapitulo. Mahimo usab nimong tabangan ang mga estudyante nga makasabut sa konteksto niining mga kapitulo pinaagi sa pag-display sa mosunod nga tsart (gikuha gikan sa Victor L. Ludlow, Isaiah: Prophet, Seer, and Poet [1982], 140). Pag-refer ngadto niini kon gikinahanglan sa tibuok nga leksyon.

Nasud

Juda

Siria

Israel

Ulohang siyudad

Jerusalem

Damasco

Samaria

Teritoryo o nag-unang tribo

Juda

Aram

Ephraim

Lider

Achaz (hari), sa balay ni David

Resin (hari)

Peka (hari), anak nga lalaki ni Remalias

Isulat ang alyansa diha sa pisara.

  • Unsa man ang usa ka alyansa? (Ang posible nga mga tubag naglakip sa usa ka asosasyon, unyon, tratado, o kasabutan.)

  • Unsay pipila ka mga rason nga ang usa ka nasud mahimong magtinguha og pakig-alyansa sa ubang mga nasud?

Ipasabut nga atol sa pangalagad ni propeta Isaias didto sa gingharian sa Juda, ang mga hari sa Israel ug Siria gusto nga si Haring Achaz sa Juda moapil kanila sa usa ka alyansa batok sa gamhanang imperyo sa Asiria. Sa dihang mibalibad si Haring Achaz, ang Israel ug Siria misulong sa Juda sa usa ka paningkamot nga mapwersa ang alyansa ug mobutang og laing lider sa trono sa Juda (tan-awa sa 2 Nephi 17:1, 6). Ang 2 Nephi 17–18 naghulagway sa tambag nga gihatag ni propeta Isaias ngadto ni Haring Achaz samtang misulay ang hari sa pagtino kon unsaon sa pagpanalipod ang Juda batok sa mga hulga nga gipakita sa Israel, Siria, ug Asiria.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa 2 Nephi 17:1–2.

  • Sa inyong hunahuna unsa man ang gipasabut nga ang kang Achaz nga “kasingkasing natandog, ug ang kasingkasing sa iyang mga katawhan, sama sa mga kahoy sa lasang nga gitandog sa hangin”? (Si Achaz ug ang iyang katawhan nangahadlok ug dili sigurado kon unsay buhaton human nga ang Israel ug Siria misulong kanila.)

Ipasabut nga tungod kay nahadlok si Achaz sa Israel ug Siria, gikonsiderar niya ang pagporma og alyansa uban sa Asiria aron pagpanalipod sa iyang gingharian (tan-awa sa 2 Mga Hari 16:7). Gisultihan ni Isaias si Achaz nga kon siya (si Achaz) mobutang sa iyang hugot nga pagtuo diha sa Ginoo imbis nga maghimo og politikanhong mga alyansa, panalipdan sa Ginoo ang gingharian sa Juda.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 2 Nephi 17:3–8. (Kon available ang edisyon sa Mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa King James Version sa Biblia, dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa Isaias 7:4, footnote a. Kon dili kini available, ipasabut nga ang mga pulong nga nagaaso nga pabilo nagpasabut sa naupos na nga sulo. Ang Ginoo daw nag-ingon, “Ayaw kaalarma sa pagsulong. Kadtong duha ka mga hari gamay na lang og kalayo nga nahabilin.” Nagamit na sa Israel ug Siria ang kusog niini. Sa dili madugay pagabungkagon sila sa Asiria ug dili na mahimong hulga sa Juda.)

Hangyoa ang lima ka estudyante nga magpuli-puli sa pagbasa og kusog gikan sa 2 Nephi 17:9, 17–25. Samtang magbasa sila, ipatino sa klase kon unsay gipadayag sa Ginoo nga mahitabo sa katawhan sa Juda kon magsalig sila sa politikanhong mga alyansa imbis nga mosalig sa Ginoo.

  • Sumala niini nga mga bersikulo, unsa man ang mahitabo kon si Achaz dili mosalig sa Ginoo? (Ang Juda pagagun-ubon.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 2 Nephi 17:10–12. (Mahimo nimong ipasabut nga sa dihang mimando si Isaias kang Achaz nga mangayo og timailhan, giawhag gayud niya si Achaz nga tinguhaon ang tambag sa Ginoo kalabut niini nga problema. Sa dihang mibalibad si Achaz, miingon siya nga wala siya magkinahanglan sa tabang sa Dios ug nagtinguha siya sa pagsalig sa kaugalingon niyang paghukom.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa 2 Nephi 17:13–14. Giyahi ang mga estudyante nga hinumduman pag-usab ang pulong nga Emmanuel diha sa 2 Nephi 17:14 ug ang kahulugan niini, “ang Dios nag-uban kanato.”

  • Nganong importante alang ni Achaz nga magauban kaniya ang Dios panahon sa krisis sa iyang nasud?

  • Nganong importante alang kanato nga modangup ngadto sa Ginoo imbis nga magsalig lamang sa atong kaalam?

Basaha og kusog ang 2 Nephi 18:5–8 ngadto sa mga estudyante. Kon magbasa ka sa bersikulo 6, ipasabut nga ang pulong nga Shiloah usahay nagpasabut kang Jesukristo. Kon magbasa ka sa bersikulo 8, ipasabut ang mga pulong nga “mosanap gani hangtud sa liog” pinaagi sa pagpasabut nga ang ulo, o ulohang siyudad, sa Juda mao ang Jerusalem. Nanagna si Isaias nga ang mga Asiriahanon mosulong ngadto na sa mga paril sa Jerusalem—sa ato pa, ang liog sa siyudad. Kini nga panagna natuman sa dihang 185,000 ka mga Asiriahanon nga mga sundalo ang miabut aron mosulong sa Jerusalem, nga mihunong diha sa mga paril sa siyudad. Gipanalipdan sa Ginoo ang Iyang katawhan pinaagi sa pagpadala og usa ka anghel aron paggun-ob sa misulong nga kasundalohan. (Tan-awa sa 2 Mga Hari 19:32–35.)

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa 2 Nephi 18:9–10, nga mangita sa pasidaan sa Ginoo ngadto niadtong maghiusa sa pakigbatok sa Juda.

  • Unsay mahimong mga sangputanan alang niadtong makigbatok sa Juda?

  • Sumala sa 2 Nephi 18:10, nganong gun-ubon man kining mga nasud?

Pahinumdumi ang mga estudyante nga si Haring Achaz nahadlok sa hulga sa Israel ug Siria, ug naghunahuna siya bahin sa paghiusa sa mga pwersa uban sa Asiria. Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa 2 Nephi 18:11–13.

  • Unsay gisulti sa Ginoo nga may kalabutan kon kinahanglan bang magporma ang Juda og pakig-abin (moapil sa Asiria)?

  • Kang kinsa man ibutang sa mga tawo ang ilang pagsalig sigun sa gisulti ni Isaias?

Aron matabangan ang mga estudyante nga magamit kini nga mga kapitulo diha sa ilang kinabuhi, ipangutana:

  • Unsa ang mga peligro sa pagbutang sa atong pagsalig diha sa kalibutanong mga gahum ug mga impluwensya kay sa diha sa Ginoo? (Awhaga ang mga estudyante sa paghunahuna og mga sitwasyon nga mahimong makatintal kanila sa paghimo og mga desisyon base sa kahadlok.)

  • Kanus-a kamo midangup sa Dios alang sa kalig-on sa dihang natintal kamo nga modangup sa laing mga tinubdan? Giunsa kamo pagtabang sa Dios? Unsa man ang inyong nakat-unan gikan sa kasinatian?

Ipamatuod nga ang Dios magauban kanato kon ibutang nato ang atong pagsalig diha Kaniya, bisan atol sa mga panahon sa kalisdanan ug kahadlok. (Mahimo nimong isulat sa pisara kini nga baruganan.)

2 Nephi 19:8–21; 20:1–22

Gihulagway ni Isaias ang pagkalaglag sa mga dautan atol sa Ikaduhang Pag-anhi

I-summarize ang konteksto sa kasaysayan sa 2 Nephi 19–20 pinaagi sa pagpasabut nga si Achaz misalikway sa tambag ni Isaias ug mipili nga makig-alyansa sa Asiria (tan-awa sa 2 Mga Hari 16:7–20). Ang Juda nahimong usa ka vassal state, nga nagbayad og buhis ngadto sa Asiria alang sa proteksyon batok sa hulga sa Siria ug Israel. Samtang nanagna si Isaias, ang Asiria sa katapusan misakop niining mas gagmayng mga gingharian—Damasco (Siria) niadtong 732 B.C. ug Samaria (Israel) niadtong 722 B.C. Nasakop usab sa Asiria ang tibuok Juda, gawas sa Jerusalem, niadtong 701 B.C.

Ipasabut nga sa dihang nasakop sa Asiria ang Siria ug Israel ug miliyok sa ulohang siyudad sa Juda, ang Jerusalem, dili na si Achaz ang hari sa Juda. Ang usa ka matarung nga hari, si Ezechias, mao na ang anaa sa trono. Tungod kay gibutang ni Ezechias ang iyang pagsalig diha sa Ginoo, gipanalipdan sa Ginoo ang siyudad sa Jerusalem batok sa pagsakop sa kasundalohang Asiriahanon. Sa gabii, usa ka anghel sa Ginoo ang mipatay sa kasundalohan diha sa kampo sa mga Asiriahanon. Pagka buntag, 185,000 ka mga sundalo sa kasundalohang Asiriahanon ang nakit-ang patay (tan-awa sa 2 Mga Hari 19:34–35; 2 Cronicas 32:21; Isaias 37:36).

Ang mga panagna ni Isaias diha sa 2 Nephi 19–20 nag-focus sa mga silot nga moabut sa Israel ug Juda pinaagi sa kamot sa Asiria. Gipasidan-an na ni Isaias ang Israel nga ang pagkalaglag ug pagkaulipon moabut kanila sa dili madugay, ug iyang gipanagna nang daan ang pagsulong sa kaulahian ngadto sa Juda. Ang mesiyanhong mga panagna sa 2 Nephi 17–18 gipalambo pa gayud diha sa 2 Nephi 19–20. Ang panagna bahin ni Emmanuel gipalambo diha sa 2 Nephi 19 samtang misaad si Isaias og bag-ong kahayag ug bag-og lider: si Ezechias sa kasaysayan, ug ang Mesiyas sa propetikanhong paagi. Usa kini ka ehemplo sa usa ka panagna nga dunay duha ka mga katumanan. Usa usab kini ka ehemplo sa sumbanan [type], nga ang usa ka hitabo magsilbing usa ka panagna sa umaabut nga hitabo. Ang panagna ni Isaias bahin sa pagkalaglag sa Asiria diha sa 2 Nephi 20 usa ka sumbanan sa pagkalaglag sa mga dautan atol sa Ikaduhang Pag-anhi.

Isulat ang mosunod nga mga scripture reference diha sa pisara: 2 Nephi 19:12, 17, 21; 20:4. Ipatino sa mga estudyante ang mga pulong nga gibalik-balik niining mga bersikulo. Isulat sa pisara ang mga pulong. (“Tungod niining tanan ang iyang kasuko wala mahupay, apan ang iyang kamot gilugway sa gihapon.”) Ipasabut nga kining mga bersikulo kabahin sa mga sangputanan nga moabut sa mga tawo nga mosupak sa Ginoo ug magdumili sa paghinulsol. Nagpahayag kini sa kasagmuyo sa Ginoo sa mga tawo nga nagpadayon diha sa sala.

Ipasabut nga sa ubang mga tudling sa kasulatan, ang susamang mga pulong gigamit sa pagpahayag sa kalooy sa Ginoo alang niadtong kinsa maghinulsol. Bisan kon Siya usa ka Dios sa kaangayan, Siya usab maloloy-on nga walay kinutuban niadtong kinsa moduol Kaniya. Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa 2 Nephi 28:32. Dayon basaha ang mosunod nga pamahayag ni Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:

“Sa tanan ninyo nga nagtuo nga sila nawala o wala nay paglaum, o kinsa naghunahuna nga daghan kamo og nahimong sayop sa dugay nang panahon, ngadto sa tanan kinsa nabalaka nga natanggong sa laing dapit sa matugnaw nga kapatagan sa kinabuhi ug naguba ang karomata sa pagbiyahe, kini nga komperensya mosubli sa gibalik-balik nga mensahe ni Jehova, ‘[Akong] gibakyaw ang akong mga kamot’ [tan-awa sa Isaias 5:25; 9:17, 21]. ‘Ako molugway sa akong bukton ngadto kanila,’ Siya miingon, [ug bisan pa sila] molimud kanako; bisan pa niana, Ako magmaloloy-on ngadto kanila, … kon sila maghinulsol ug moduol ngari kanako; kay ang akong bukton ilugway sa tibuok adlaw, miingon ang Ginoong Dios sa mga Panon’ [2 Nephi 28:32]. Ang Iyang kalooy mohangtud sa kahangturan, ug ang Iyang kamot gilugway pa gihapon. Siya ang tiunay nga gugma ni Kristo, ang putli nga gugma nga dili gayud mapakyas, kana nga kapuangod nga molahutay bisan kon ang tanang kusog mahanaw [tan-awa sa Moroni 7:46–47]” (“Mga Propeta Ania na usab sa Yuta,” Liahona, Nob. 2006, 106–7).

Dapita ang mga estudyante nga mosulti diha sa kaugalingon nilang mga pulong sa usa ka kamatuoran nga ilang nakat-unan gikan niining mga bersikulo. (Siguroha nga nasabtan sa mga estudyane nga si Jesukristo usa ka Dios sa paghukom ug kalooy. Ang iyang kalooy gipadangat niadtong kinsa maghinulsol ug mosunod sa Iyang mga sugo.)

  • Sa unsang paagi ninyo magamit kini nga baruganan sa inyong kinabuhi?

Nakita nang daan ni Isaias nga sa katapusang mga adlaw ang katawhan sa Ginoo mobalik ngadto Kaniya ug mohunong sa pagsalig diha sa dili diosnon nga mga pagpakig-uban alang sa seguridad ug kalinaw. Kon ang mga estudyante dunay access sa edisyon sa Mga Santos sa Ulahing mga Adlaw sa King James Version sa Biblia, dapita sila sa pagbasa sa Isaias 10:20, footnote c, ug ipasabut ang kahulugan sa pulong nga mosandig. Mahimo nimong ipasabut nga, dinhi niini nga konteksto, ang pulong nga mosandig nagpasabut nga mosalig, o mobutang og pagsalig sa usa ka butang o usa ka tawo. Pasaligi ang mga estudyante nga samtang atong ibutang ang atong pagsalig diha sa Ginoo, dili kita angayang mahadlok sa mga paghukom nga moabut sa mga tawo sa yuta padulong na sa Ikaduhang Pag-anhi.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

2 Nephi 19:6–7. “Ang panggamhanan kinahanglan nga maanaa sa iyang abaga”

Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles misulat nga bisan kon himuan nato og koneksyon ang panagna ni Isaias diha sa 2 Nephi 19:6–7 ngadto sa pagkatawo ni Kristo, matuman usab kini sa panahon sa Milenyum:

“Ang kamatuoran nga ang panggamhanan sa katapusan maanaa sa iyang mga abaga nagpamatuod kon unsay ilhon sa kalibutan sa umaabut nga adlaw—nga siya Ginoo sa mga ginoo ug Hari sa mga hari ug sa umaabut nga adlaw personal nga maghari sa yuta ug sa iyang Simbahan” (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 80).

Gipasabut usab ni Elder Holland ang kamahinungdanon sa nagkadaiyang mga tawag nga magamit ngadto kang Ginoong Jesukristo niini nga mga bersikuo:

“Isip ‘Katingalahang Magtatambag,’ siya ang atong tigpataliwala, atong tigpangamuyo, nga manalipod sa atong kawsa diha sa hukmanan sa langit. …

“Siyempre, sama sa giingon ni Isaias, si Kristo dili lamang usa ka tigpataliwala apan usa usab ka maghuhukom [tan-awa sa Mosiah 3:10; Moroni 10:34; Moises 6:57]. Diha kini sa tahas sa pagka-maghuhukom nga mahimong makit-an nato ang mas lawom nga kahulugan sa gibalik-balik nga pahayag ni Abinadi nga ang ‘Dios sa iyang kaugalingon’ manaug aron sa pagtubos sa iyang katawhan [Mosiah 13:28; tan-awa usab sa Mosiah 13:34; 15:1; Alma 42:15]. Kini ingon nga ang maghuhukom nianang dakong hukmanan sa langit, dili andam nga mohangyo ni bisan kinsa apan sa iyang kaugalingon nga mopas-an sa palas-anon sa sad-an nga katawhan nga nagbarug sa dunggoanan, mohubo sa iyang kupo sa paghukom ug manaug sa yuta aron personal nga mopas-an sa ilang mga silot. Si Kristo isip maloloy-on nga maghuhukom ingon ka maanindot ug talagsaon nga konsepto nianang si Kristo nga magtatambag, tigpataliwala, ug manlalaban.

Ang “‘Makagagahum nga Dios’ nagpasabut og butang bahin sa gahum sa Dios, sa iyang kalig-on, pagkagamhanan sa tanan, ug dili masakop nga impluwensya. Nakita siya ni Isaias isip kanunay nga makabuntog sa mga epekto sa sala ug kalapasan diha sa iyang katawhan ug sa pagdaug hangtud sa kahangturan ibabaw sa umaabut nga mga manlulupig sa mga anak sa Israel.

Ang “‘Walay Katapusan nga Amahan’ naghatag og gibug-aton sa sukaranang doktrina nga si Kristo usa ka Amahan—Tiglalang sa mga kalibutan nga dili maihap, ang Amahan sa gipahiuli nga pisikal nga kinabuhi pinaagi sa Pagkabanhaw, ang Amahan sa kinabuhing dayon alang sa espirituhanong mga anak nga lalaki ug mga anak nga babaye, ug ang Usa nga naglihok alang sa Amahan (Elohim) pinaagi sa balaanong pagtugyan sa awtoridad. Ang tanan kinahanglang magtinguha nga matawo diha kaniya ug mahimo niyang mga anak nga lalaki ug iyang mga anak nga babaye [tan-awa sa Mosiah 5:7].

“Sa katapusan, uban sa mga pulong nga ‘Prinsipe sa Kalinaw,’ magmaya kita nga kon ang Hari moabut na, wala nay gubat sa tawhanong kasingkasing o taliwala sa mga nasud sa kalibutan. Usa kini ka malinawong hari, ang hari sa Salem, ang siyudad nga sa kaulahian mahimong Jeru-Salem. Magdala og kalinaw si Kristo ngadto niadtong modawat kaniya sa mortalidad sa bisan unsa nga panahon sila nagpuyo, ug magdala siya og kalinaw sa tanan diha sa iyang milenyal ug human sa milenyal nga mga gingharian sa himaya” (Christ and the New Covenant, 80–82).

Iprinta