Leksyon 148
Ether 7–11
Pasiuna
Ang igsoong lalaki ni Jared nasubo sa hangyo sa iyang katawhan nga mapangulohan og usa ka hari. Miingon siya, “Sa pagkatinuod kini nga butang modala ngadto sa pagkabihag” (Ether 6:23). Ang iyang panagna natuman paglabay sa duha ka henerasyon. Panahon sa mga pagmando sa daghang mga hari, ang mga Jaredite miagi og pipila ka mga liyok sa panahon [cycle] sa pagpatalinghug sa mga propeta ug pagpuyo diha sa pagkamatarung ug dayon pagsalikway sa mga propeta ug pagpuyo diha sa pagkadautan.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Ether 7
Si Orihah ug Kib naghari diha sa pagkamatarung; si Corihor mirebelde ug miilog sa gingharian, ug ang iyang igsoong lalaki nga si Shule mibawi niini; ug ang mga propeta nanghimaraut sa pagkadautan sa katawhan
Pagdrowing og yano nga bilanggoan sa pisara.
Hangyoa ang mga estudyante sa paghulagway kon unsay bation sa mga tawo kon mabihag sila. Ipasabut nga ang makasasala nga kinaiya makadala sa mga tawo ngadto sa espirituhanon ug pisikal nga pagkabihag.
-
Sa unsang mga paagi ang makasasala nga kinaiya mosangput ngadto sa pagkabihag?
Ang mga estudyante mahimong mohisgut og mga ideya sama sa mosunod: Ang pagpili sa pagsupak sa Pulong sa Kaalam o pagtan-aw og pornograpiya mosangput ngadto sa pagkabihag sa adiksyon. Ang tanang matang sa sala mopakunhod sa gahum sa Balaang Espiritu sa atong mga kinabuhi. Ipasabut nga kini nga leksyon makatabang sa mga estudyante nga makakita kon unsaon nila nga makalikay sa pagkabihag.
Ipasabut nga sa dihang ang igsoong lalaki ni Jared nakahibalo nga ang mga tawo gusto og usa ka hari, mipasidaan siya nga ang ilang pagpili mosangput ngadto sa pagkabihag (tan-awa sa Ether 6:22–23). Bisan pa niini, ang Jaredite nga katawhan mipili nga makabaton og hari. Ang ilang unang hari mao si Orihah, usa sa mga anak nga lalaki ni Jared. Ang ilang ikaduhang hari mao ang anak nga lalaki ni Orihah nga si Kib.
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 7:1–2 aron masayud kon ang panagna sa igsoong lalaki ni Jared natuman sa panahon ni Orihah. Hangyoa sila sa pagreport kon unsay ilang nakat-unan.
-
Unsay inyong isulti sa usa ka tawo nga nagpuyo sa panahon ni Haring Orihah ug wala motuo nga ang panagna sa igsoong lalaki ni Jared matuman?
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 7:3–7, nga mangita sa paagi diin ang panagna sa igsoong lalaki ni Jared misugod na sa pagkatuman. Hangyoa sila sa pagreport unsa ang ilang nakit-an. Siguroa nga makasabut sila nga si Haring Kib ug ang iyang katawhan gidala ngadto sa pagkabihag—“Si Kib mipuyo diha sa pagkabihag, ug ang iyang mga katawhan” (Ether 7:7).
-
Unsa nga mga baruganan ang inyong nakit-an sa pagkakaron diha sa Ether 7? (Samtang ang mga estudyante mopakigbahin sa ilang nakat-unan, siguroa nga klaro ang mosunod nga baruganan: Ang pagsalikway sa mga pulong sa mga propeta mosangput ngadto sa pagkabihag.)
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa Ether 7:8–13 aron makakat-on mahitungod ni Shule, kinsa natawo ngadto ni Kib samtang si Kib diha sa pagkabihag. Sa dili pa sila mobasa, hangyoa sila sa paghunahuna nga sila mga news reporter nga gi-assign sa pagbalita sa istorya diha sa Ether 7:8–13. Dayon hangyoa ang matag estudyante sa pagreport ngadto sa laing sakop sa klase unsay hatagan niya og gibug-aton diha sa istorya.
I-summarize ang Ether 7:14–22 pinaagi sa pagpasabut nga human nahimong hari si Shule ug gihinulsulan ni Corihor ang iyang nabuhat, ang anak nga lalaki ni Corihor nga si Noah nangulo og rebelyon batok ni Shule ug ni Corihor. Si Shule nabihag. Ang mga anak nga lalaki ni Shule nakahimo sa pagpatay ni Noah ug mipalingkawas ni Shule, ug si Shule mibalik ngadto sa iyang kaugalingong gingharian isip hari. Hinoon, ang anak nga lalaki ni Noah nga si Cohor miamuma sa gingharian nga gimandoan ni Noah. Ang nasud nabahin tali sa duha ka mga hari ug duha ka mga katawhan hangtud sa usa ka gubat diin gipatay ni Shule si Cohor. Ang anak nga lalaki ni Cohor nga si Nimrod mihatag ngadto ni Shule sa kang Cohor nga bahin sa gingharian.
Ipasabut nga human mabawi ni Shule ang gingharian, ang mga propeta miipon taliwala sa katawhan. Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 7:23–25, nga sayran kon unsay gisulti sa mga propeta ug kon unsay reaksyon sa katawhan. Human ang mga estudyante moreport sa unsay ilang nakit-an, pangutana:
-
Unsa man ang reaksyon sa katawhan ngadto sa mga propeta? Unsa man ang reaksyon ni Shule?
-
Sa unsang paagi ang pagpanalipod ni Shule sa mga propeta mipanalangin sa iyang katawhan?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Ether 7:26–27. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita unsay nahitabo sa diha nga ang katawhan misunod sa mga pulong sa mga propeta. Samtang ang mga estudyante nagreport sa unsay ilang nakit-an, siguroa nga ilhon nila ang mosunod nga baruganan: Samtang atong sundon ang tambag sa mga propeta ug mahinumdom sa Ginoo, mosugod kita sa pag-uswag.
-
Sa unsang paagi kamo napanalanginan tungod kay misunod kamo sa tambag sa mga propeta?
Awhaga ang mga estudyante sa paghunahuna og usa ka paagi nga mas maayo silang makapaminaw ug makasunod sa mga pulong sa mga propeta.
Ether 8:1–9:13
Si Jared ug dayon si Akish nahimong mga hari sa mga Jaredite pinaagi sa tinago nga mga kalihokan
I-summarize ang Ether 8:1–14 pinaagi sa pagpasabut nga human mamatay si Shule, si Omer ang nahimong hari. Ang anak nga lalaki ni Omer nga si Jared mirebelde batok sa iyang amahan ug nagtinguha nga mahimong hari. Nakahimo siya sa pag-angkon sa makadiyot sa katunga sa gingharian, apan napildi siya wala madugay ug napugos sa pagtugyan sa iyang katunga sa gingharian. Dayon ang anak nga babaye ni Jared miplano og paagi nga mahimong hari si Jared. Gipahinumduman niya ang iyang amahan sa tinago nga mga kalihokan nga nailhan sa karaang panahon. Miingon dayon siya nga mosayaw siya sa atubangan sa tawo nga ginganlan og Akish, kinsa iyang nasayran nga motinguha kaniya sa kaminyoon. Kon si Akish mohangyo kaniya nga magminyo, kinahanglang sultihan ni Jared si Akish nga kinahanglan gayud niyang patyon si Omer ang hari. Gipahigayon ni Jared ug sa iyang anak nga babaye kini nga plano. Si Akish mihangyo nga minyoan ang anak nga babaye ni Jared ug dayon misulod og tinago nga kalihokan uban sa iyang mga higala sa pagpatay kang Omer ang hari.
Ipasabut nga tungod niini nga plano, ang tinago nga mga kalihokan misugod taliwala sa mga Jaredite ug sa katapusan maoy hinungdan sa ilang kalaglagan. Ipasabut nga ang tinago nga kalihokan mao ang “kapunongan sa mga katawhan nga nagkahiusa pinaagi sa mga panumpa aron sa pagpalihok sa dautan nga mga katuyoan sa pundok” (Giya ngadto sa mga Kasulatan, “Tinago nga mga Kalihokan,” scriptures.lds.org). Ang mga tulisan ni Gadianton maoy usa ka pananglitan sa organisasyon diha sa Basahon ni Mormon nga migamit og tinago nga mga kalihokan aron matuman ang dautan nga mga katuyoan niini.
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 8:15–19, nga mangita kon unsay gibuhat ni Akish aron makaestablisar og tinago nga kalihokan. Hangyoa ang mga estudyante sa pagpangita kon unsay gitudlo niini nga mga bersikulo mahitungod sa tinago nga mga kalihokan.
-
Unsay mga motibo niadtong moapil og tinago nga mga kalihokan? (Pagkuha og gahum aron makahimo sila og dautan nga mga buhat.)
-
Kang kinsang gahum ang nagpaluyo sa tinago nga mga kalihokan? (Sa yawa.)
-
Hain nga mga pulong sa Ether 8:18 ang nagpakita kon unsay gibati sa Ginoo mahitungod sa tinago nga mga kalihokan? (“Labing salawayon ug dautan ibabaw sa tanan.”)
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Ether 8:20–22, 25. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita og dugang nga mga butang nga ilang makat-unan mahitungod sa tinago nga mga kalihokan. Hangyoa sila nga hatagan og atensyon ang epekto sa tinago nga mga kalihokan diha sa mga katilingban. (Timan-i nga ang mga pulong nga “nagtukod niini” sa sinugdanan sa Ether 8:25 nagpasabut sa pagtukod og tinago nga mga kalihokan.)
-
Gikan sa inyong nabasa, unsay epekto sa tinago nga mga kalihokan diha sa mga katilingban? (Samtang ang mga estudyante nagpahayag sa ilang mga ideya, siguroa nga nahibalo sila sa mosunod nga kamatuoran: Ang pagsuporta og tinago nga mga kalihokan mosangput ngadto sa kalaglagan sa mga katilingban.)
Dapita ang klase sa pagbasa og hilum sa Ether 8:23–24, 26, nga mangita kon unsay gusto ni Moroni nga atong buhaton isip resulta sa iyang mga pasidaan kabahin sa tinago nga mga kalihokan.
-
Unsay gisulti ni Moroni nga atong buhaton? (Pagmatngon sa tinago nga mga kalihokan ug tinguhaa nga mawagtang kini sa atong mga katilingban.)
-
Sumala sa narekord sa Ether 8:26, unsay paglaum ni Moroni alang kanato sa katapusang mga adlaw?
I-summarize ang Ether 9:1–13 pinaagi sa pagpasabut nga isip resulta sa ilang tinago nga kalihokan, si Akish ug ang iyang mga higala nakahimo sa pagbuntog sa gingharian ni Omer. Hinoon, ang Dios mipahimangno ni Omer nga kinahanglan siyang molayas uban sa iyang pamilya, sa ingon naluwas ang ilang mga kinabuhi. Ang dautan nga anak ni Omer nga si Jared nahimong hari ug mihatag sa iyang anak nga babaye ngadto ni Akish diha sa kaminyoon. Si Akish ug ang iyang mga higala mipadayon sa ilang dautan nga mga plano, mipatay ni Jared ug bisan sa anak nga lalaki ni Akish. Kini nga mga buhat misangpot ngadto sa gubat tali ni Akish ug sa iyang mga anak nga lalaki nga sa katapusan milaglag sa hapit tanang mga Jaredite ug mipahiuli ni Omer ngadto sa trono. Ipasabut og maayo nga kini nga mga panghitabo nagpakita nga ang tinago nga mga kalihokan mosangput ngadto sa kalaglagan sa mga katilingban.
Ether 9:14–11:23
Lain-laing mga hari ang misunod, ang uban nagmando diha sa pagkamatarung ug ang pipila diha sa pagkadautan
Ipasabut nga ang mga kapitulo 9–11 sa Ether nagrekord nga 24 pa ka mga hari ang mimando sa mga Jaredite human ni Jared—ang uban diha sa pagkamatarung ug ang pipila diha sa pagkadautan. Pahinumdumi ang mga estudyante sa mosunod nga baruganan, nga gihisgutan sa sayong bahin: Ang pagsalikway sa mga pulong sa mga propeta mosangput ngadto sa pagkabihag. Hangyoa ang katunga sa klase sa pagtuon sa Ether 9:26–35 (panahon sa pagmando ni Heth), ug hangyoa ang laing katunga sa pagtuon sa Ether 11:1–8 (panahon sa pagmando ni Com ug Shiblom). Hangyoa ang duha ka grupo sa pagpangita og ebidensya niini nga baruganan. Dapita ang mga estudyante sa daklit nga pagreport sa unsay ilang nakit-an.
Ipakigbahin ang imong pagpamatuod mahitungod sa importansya sa pagsunod sa tambag sa mga propeta. Mahimo kang mopakigbahin og kasinatian gikan sa imong kinabuhi nga nagtudlo kanimo sa importansya sa pagsunod sa tambag sa mga propeta.
Komentaryo ug Background nga Impormasyon
Ether 7:23–27; 9:28–31. Ang mga propeta ug ang ilang mga mensahe kanunay nga gisalikway
Nganong ang mga propeta nagsangyaw og mga mensahe nga wala magustohi sa daghang mga tawo sa kalibutan? Si Elder Robert D. Hales sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut:
“Ang mga propeta kinahanglang kanunay gayud mopasidaan sa mga sangputanan sa pagsupak sa mga balaod sa Dios. Dili sila mosangyaw nianang gusto sa kalibutan. … Nganong ang mga propeta nagsangyaw sa wala kagustuhi nga mga sugo ug nanawagan sa katilingban sa paghinulsol tungod sa pagsalikway, pag-usab, ug gani pagbaliwala sa mga sugo? Ang rason yano ra kaayo. Sa pagdawat og pagpadayag, ang mga propeta walay kapilian gawas sa pagsangyaw ug paghimatuod pag-usab nianang gihatag sa Dios kanila nga isulti sa kalibutan” (“If Thou Wilt Enter into Life, Keep the Commandments,” Ensign, Mayo 1996, 37).
Si Elder L. Aldin Porter sa Kapangulohan sa Seventy mitudlo:
“Pipila ang nagreklamo nga kon ang mga propeta mamulong uban sa kaklaro ug kalig-on nga gikuha nila ang atong kabubut-on. Gawasnon gihapon kita sa pagpili. Apan kinahanglan gayud natong dawaton ang mga sangputanan niadto nga mga desisyon. Ang mga propeta dili mokuha sa atong kabubut-on. Sila yano lang nga nagpasidaan kanato kon unsay mga sangputanan sa atong mga pagpili. Pagkabinuang nga pakasad-on ang mga propeta tungod sa ilang mga pasidaan” (“Our Destiny,” Ensign, Nob. 1999, 66).