Ether 13–15

Pasiuna

Ang rekord ni propeta Ether sa Jaredite nga sibilisasyon nagsilbing usa ka saksi nga kadtong mosalikway sa Ginoo ug sa Iyang mga propeta dili molambo. Mipasidaan si Ether kang Coriantumr, usa ka Jaredite nga hari, nga ang iyang katawhan pagalaglagon kon siya ug ang iyang panimalay dili maghinulsol. Dihang si Coriantumr ug ang iyang katawhan midumili sa paghinulsol, ang gubat ug pagkadautan migrabe sulod sa daghang katuigan hangtud nga ang tibuok Jaredite nga nasud nalaglag. Si Ether ug Coriantumr lamang ang naluwas aron makasaksi sa katumanan sa panagna ni Ether. Kini nga mga kapitulo mga katumanan usab sa balaod sa Dios nga “bisan unsa nga nasud nga manag-iya [sa yuta sa saad] moalagad sa Dios, o sila pagalaglagon” (Ether 2:9).

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Ether 13:1–12

Girekord ni Moroni ang mga panagna ni Ether kabahin sa Bag-ong Jerusalem ug ang Jerusalem nga karaan

Ipasabut nga ang uban nga mga siyudad nailhan sa mga ngalan nga naghulagway sa ilang importanting mga bahin. Basaha ang mosunod nga mahulagwayong mga ngalan sa mga siyudad, ug hangyoa ang mga estudyante sa pagtag-an kon hain nga siyudad ang motakdo sa matag pangalan: ang Siyudad sa Kahayag (Paris, France); ang Mahangturong Siyudad (Rome, Italy); ang Mahangin nga Siyudad (Chicago, Illinois, Estados Unidos); ang Perlas sa Sidlakan (Manila, Philippines); ug ang Siyudad sa mga Palasyo (Mexico City, Mexico). Hangyoa ang mga estudyante sa pagsugyot kon unsay ikasulti niining mahulagwayon nga mga ngalan mahitungod sa mga siyudad.

Ipasabut nga si Moroni mirekord sa mga panagna ni Ether mahitungod sa tulo ka mga siyudad: ang Bag-ong Jerusalem (tan-awa sa Ether 13:6–8, 10); ang siyudad ni Enoch, nga “manaog gikan sa langit” (Ether 13:3; tan-awa usab sa Moises 7: 62–64); ug ang Jerusalem sa Balaan nga Yuta (tan-awa sa Ether 13:11). Sultihi ang klase nga si Ether mitudlo sa mga Jaredite nga ang yuta nga ilang gipuy-an mao ang dapit sa umaabut nga siyudad nga mahinungdanon kaayo (tan-awa sa Ether 13:2–3). Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 13:4–8, nga mangita sa mga ngalan sa mga siyudad nga gihisgutan niini nga mga bersikulo.

Unsa ang mga ngalan niini nga mga siyudad? (Jerusalem ug Bag-ong Jerusalem.) Unsang mahulagwayon nga ngalan ang gigamit ni Ether alang sa Jerusalem diha sa Balaan nga Yuta ug sa Bag-ong Jerusalem nga sa umaabut pagatukuron diha sa kontinente sa Amerika? (“Balaan nga siyudad.”)
Sama sa unsa kaha ang magpuyo sa usa ka siyudad nga nailhan isip “balaan nga siyudad”?

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 13:10–11, nga mangita kon sa unsang paagi ang katawhan mahimong takus nga mopuyo niining balaan nga mga siyudad.

Sa unsang paagi ang mga tawo mahimong takus nga mopuyo niini nga mga siyudad? (Pinaagi sa paghimo sa ilang mga saput nga “puti pinaagi sa dugo sa Kordero.”)
Unsay ipasabut sa mga tawo nga ang ilang mga saput mahimong “puti pinaagi sa dugo sa Kordero”? (Kini nagpasabut nga ang mga tawo nahimong limpyo ug putli gikan sa sala pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo, ang Kordero sa Dios; tan-awa sa 1 Nephi 12:11; Alma 5:21.)

Ipasabut nga ang laing ngalan sa Bag-ong Jerusalem mao ang Zion (tan-awa sa Moises 7:62; Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:10). Samtang ang Bag-ong Jerusalem ug ang siyudad sa Jerusalem pagatukuron sa umaabut, ang tanang mga miyembro sa Simbahan mahimo na nga magtinguha karon sa pagtukod sa Zion bisan asa sila magpuyo (tan-awa sa D&P 6:6; 14:6). Sa labing yano nga pagsabut, ang Zion mao “ang putli og kasingkasing” (D&P 97:21). Ipakigbahin ang mosunod nga pamahayag ni Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:

“Ang Zion usa ka Zion tungod sa pamatasan, hiyas, ug pagkamatinud-anon sa iyang mga [lumulupyo] [tan-awa sa Moises 7:18]. Hinumdumi, ‘Ang Ginoo mitawag sa iyang mga katawhan og Zion, tungod kay sila usa sa kasingkasing ug usa sa hunahuna, ug nagpuyo diha sa pagkamatarung; ug walay kabus taliwala kanila’ (Moises 7:18). Kon atong itukod ang Zion diha sa atong mga panimalay, mga branch, mga ward, ug mga stake, kinahanglan atong barugan kini nga sumbanan. Gikinahanglan nga (1) mahimong maghiusa sa usa ka kasingkasing ug usa ka hunahuna; (2) aron mamahimo, sa tinagsa ug sa dinaghan, nga usa ka balaan nga katawhan; ug (3) moatiman sa mga timawa ug nagkinahanglan” (“Dali na diri sa Zion,” Ensign o Liahona, Nob. 2008, 38).

Hatagi ang mga estudyante og panahon sa pagpamalandong kon unsay ilang mabuhat aron makatabang sa pag-establisar og mas taas nga sumbanan diha sa ilang mga panimalay ug sa ilang mga branch o ward. Mahimo nimo silang hatagan og panahon sa pagsulat sa ilang mga hunahuna diha sa ilang mga notebook o scripture study journal.

Ether 13:13–15:34

Ang mga Jaredite misalikway sa propetikanhong mga pasidaan ni Ether ug mipadayon sa pagkadautan ug pakiggubat hangtud sila nalaglag

I-summarize ang Ether 13:13–14 pinaagi sa pagpasabut nga ang mga Jaredite misalikway ni Ether ug mipapahawa kaniya gikan kanila. Panahon sa adlaw, si Ether mitago diha sa “lungag sa bato,” diin iyang gitapos ang iyang rekord sa mga Jaredite. Sa gabii, migawas siya aron sa pagtan-aw sa mga butang nga nanghitabo sa iyang katawhan, ang mga Jaredite. Iyang gisulat ang mga butang nga iyang nakita.

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 13:15–19, nga mangita sa mga paghulagway sa Jaredite nga katilingban. Human nila mabasa, dapita sila sa paghulagway sa Jaredite nga katilingban sa ilang kaugalingong mga pulong. Dayon dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Ether 13:20–22. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa mensahe nga gisugo sa Ginoo kang Ether nga ihatud ngadto kang Coriantumr.

Unsa ang mensahe ni Ether kang Coriantumr? (Kon si Coriantumr ug ang iyang pamilya maghinulsol, ang Ginoo moluwas sa mga katawhan ug motugot kang Coriantumr nga magpabilin ang iyang gingharian. Kon dili sila maghinulsol, ang tanan diha sa gingharian gawas ni Coriantumr malaglag.)
Sa unsang paagi mitubag si Coriantumr ug ang iyang katawhan?

I-summarize ang Ether 13:23–14:20 pinaagi sa pagpasabut nga ang mga gubat nagpadayon diha sa dapit. Tulo ka lalaki nga nagsunod—Shared, Gilead, ug Lib—naningkamot nga mailog ang gingharian gikan kang Coriantumr. Sa katapusan, ang tinago nga mga kalihokan nakakuha og dugang gahum, ug ang tibuok nasud nalukop sa gubat. “Ang tanan nga mga katawhan diha sa ibabaw sa yuta nagpaagas sa dugo, ug walay usa nga makapugong kanila” (Ether 13:31). Ang katapusang kaaway ni Coriantumr mao ang tawo nga ginganlan og Shiz.

Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 14:21–25, 30–31 ug 15:1–2, nga mangita kon unsa ka grabe ang kalaglagan nga resulta niini nga mga gubat. Dayon dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Ether 15:3–5. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay gisulayan sa pagbuhat ni Coriantumr aron maluwas ang nahabilin sa katawhan gikan sa kalaglagan.

Unsay gihimo ni Coriantumr? (Mitanyag siya nga itugyan ang gingharian ngadto kang Shiz.)
Unsay tubag ni Shiz sa tanyag ni Coriantumr? (Miingon siya nga iyang luwason ang mga tawo kon tugutan siyang mopatay kang Coriantumr. Tan-awa usab sa Ether 14:24.)

I-summarize ang Ether 15:6–11 pinaagi sa pagpasabut nga ang katawhan ni Coriantumr ug ang katawhan ni Shiz mipadayon sa pagpakiggubat sa usag usa. Mahimo usab nimong ipasabut nga kini nga gubat, diin ang Jaredite nga nasud nalaglag, giaway duol sa bungtod nga gitawag og Ramah. Paglabay sa gatusan ka mga tuig, ang Nephite nga sibilisasyon nalaglag sa usa ka gubat duol sa sama nga bungtod, nga gitawag nianang panahuna og Cumorah. (Tan-awa sa Ether 15:11; Mormon 6:6.)

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa og hilum sa Ether 15:12–17. Sa dili pa sila mobasa, hangyoa sila sa pagpangita og mga detalye mahitungod sa sitwasyon sa mga Jaredite ug sa pagpangita og usa ka butang niini nga istorya nga labing makaguol. Kon nakagahin na sila og panahon sa pagbasa, hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagreport sa ilang nakit-an.

Pahinumdumi ang mga estudyante nga si Ether migahin og daghang katuigan sa pagpasidaan sa katawhan sa paghinulsol (tan-awa sa Ether 12:2–3; 13:20). Isulat sa pisara ang mosunod nga dili kompleto nga pamahayag: Kon atong isalikway ang mga pasidaan sa Ginoo nga maghinulsol, …

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Ether 15:18–19. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga moila og mga paagi sa pagkompleto sa pamahayag diha sa pisara. Human ang mga estudyante nagpakigbahin sa ilang mga ideya, kompletuha ang pamahayag pinaagi sa pagsulat sa mosunod nga baruganan: Kon atong isalikway ang mga pasidaan sa Ginoo nga maghinulsol, mopalayo ang Iyang Espiritu ug si Satanas makabaton og gahum batok sa atong mga kasingkasing.

Sa unsang paagi ang pagdumili sa mga Jaredite sa paghinulsol sa sayong bahin nakaapekto sa ilang abilidad sa pag-usab sa wala madugay?

I-summarize ang Ether 15:20–32 pinaagi sa pagpasabut nga ang mga kasundalohan ni Coriantumr ug ni Shiz nag-away hangtud nga si Coriantumr na lang ug si Shiz ang nahabilin. Dayon gipatay ni Coriantumr si Shiz. Sama sa gipanagna ni Ether, ang tanang tawo sa gingharian gipamatay gawas ni Coriantumr, kinsa nabuhi pa aron makakita sa laing katawhan—ang katawhan sa Zarahemla—nga nakapanunod sa yuta (tan-awa sa Ether 13:21; Omni 1:20–22). Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa sa Ether 15:33 aron sa pagpakita nga ang mga pulong sa Ginoo nga gipamulong ni Ether natuman.

Ipasabut nga ang kasaysayan sa mga Jaredite usa ka grabe nga ehemplo kon unsay mahitabo sa katawhan kon sila mosalikway sa gibalik-balik nga pagdapit sa Dios nga maghinulsol. Bisan tuod usa kini ka grabe nga ehemplo, makaila kita og mga baruganan diha sa istorya nga makatabang kanato. Ipasabut nga sama sa mga Jaredite, daghang mga tawo karon nagsalikway sa mga pagdapit sa Dios nga maghinulsol, sa ingon nawagtangan sa Espiritu sa Ginoo. Kini nga mga tawo kasagaran mangatarungan sa ilang pagdumili sa paghinulsol. Basaha ang mosunod nga mga pangatarungan, ug dapita ang mga estudyante sa pagpasabut kon unsay ilang isulti agi og tubag sa tawo nga mosulti niini nga mga butang. Samtang ang mga estudyante mopakigbahin sa ilang mga tubag, awhaga sila sa pagrefer ngadto sa mga baruganan nga ilang nakat-unan sa Ether 13–15.

“Nasayud ko nga ang mga salida nga akong gitan-aw wala magsunod sa mga sumbanan sa Simbahan, apan morag kini walay bisan unsang ngil-ad nga mga epekto ngari kanako.”
“Ang pag-inom og alkohol uban sa akong mga higala dili ingon niana ka ngil-ad—naglingaw-lingaw lang mi.”
“Nanikas lang ko kay ang tanan sa akong klase nanikas man. Imposible nga makakuha og maayo nga grado kon wala ko manikas.”
“Gamay lang ni nga pornograpiya. Dili man ni sama nga mogawas ko ug magpaka-imoral. Gawas pa, makahimo ko sa paghunong bisan kanus-a nga gusto nako.”
“Dili ko kinahanglang maghinulsol karon. Makahulat ko hangtud hapit na ko magmisyon o magminyo diha sa templo.”

Siguroa nga ang mga estudyante nakasabut nga kon ang mga tawo makasala ug dili maghinulsol, sila kanunay nga mag-atubang sa mga sangputanan niadto nga mga sala. Pasaligi ang mga estudyante nga kon sila makasala, makahinulsol sila sa ilang mga sala ug makaangkon og balik sa Espiritu sa Ginoo diha sa ilang kinabuhi. Basaha ang mosunod nga pamahayag ni Elder Neil L. Andersen sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:

“Ako mopamatuod nga ang Manluluwas makahimo ug andam nga mopasaylo sa atong mga sala. Gawas sa mga sala niadtong pipila kinsa mipili sa kapildihan human makahibalo sa kahingpitan, walay sala nga dili mapasaylo. Unsa ka talagsaon nga kahigayunan alang sa matag usa kanato nga mopalayo gikan sa atong mga sala ug moduol ngadto ni Kristo. Ang balaan nga pagpasaylo maoy usa sa pinakatam-is nga bunga sa ebanghelyo, nagkuha sa sala ug kasakit gikan sa atong mga kasingkasing ug nagpuli niini sa hingpit nga kalipay ug kalinaw sa tanlag” (“Paghinulsol … Aron Ako Moayo Kaninyo,” Ensign o Liahona, Nob. 2009, 40–41).

Dapita ang mga estudyante sa pagsusi sa ilang kinabuhi alang sa bisan unsang mga sala nga nakabalda sa ilang pagbaton sa kanunay nga pakig-uban sa Espiritu Santo. Awhaga sila nga mogamit sa gahum sa Pag-ula sa paghimo sa mga kausaban nga makatabang kanila nga makabaton sa pakig-uban sa Espiritu ug sa pagbatok sa gahum ni Satanas.

Aron matabangan ang mga estudyante nga makasabut sa laing baruganan nga gitudlo sa Ether 13–15, hangyoa sila sa pagbasa og hilum sa mosunod nga mga tudling: Ether 13:27; 14:24; 15:6, 22, 28. Sa dili pa sila mobasa, hangyoa sila sa pagpangita og mga pulong nga naghatag og gibug-aton sa mga pagbati sa kasuko ug mga tinguha sa mga Jaredite nga manimalos. Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante kini nga mga pulong.

Base sa inyong pagtuon sa Ether 13–15, unsa man ang mga sangputanan sa kasuko ug mga tinguha sa mga Jaredite nga manimalos?
Unsa nga mga baruganan bahin sa kasuko ug panimalos ang atong makat-unan gikan sa katapusan nga mga yugto sa kasaysayan sa mga Jaredite? (Ang mga estudyante mahimong mopakigbahin og pipila ka lain-laing mga baruganan. Siguroa nga ang ilang mga tubag nagpakita nga ang kasuko ug pagpanimalos modala sa katawhan sa paghimo og mga pagpili nga makapasakit sa ilang mga kaugalingon ug sa uban.)
Unsa ang mga sangputanan sa kasuko diha sa indibidwal o sa pamilya?

Pagpamatuod nga makabuntog kita sa mga pagbati sa kasuko ug mga tinguha nga manimalos samtang modangup kita kang Jesukristo ug makadawat og kapasayloan ug kahupayan pinaagi sa Iyang Pag-ula. Awhaga ang mga estudyante nga modangup sa Ginoo diha sa pag-ampo alang sa panabang nga ilang gikinahanglan kon sila mobati og kasuko ngadto sa laing tawo.

Ribyu sa Ether

Paggahin og panahon nga motabang sa mga estudyante sa pagribyu sa basahon ni Ether. Hangyoa sila sa paghunahuna kon unsay ilang nakat-unan gikan niini nga basahon, sa seminary ug sa ilang personal nga pagtuon sa kasulatan. Kon gikinahanglan, dapita sila sa pagribyu og kadiyot sa pipila ka mga summary sa mga kapitulo sa Ether aron sa pagtabang kanila nga makahinumdom. Human sa igong panahon, dapita ang pipila ka estudyante sa pagpakigbahin og usa ka butang gikan sa Ether nga nakapadasig kanila o nakatabang kanila nga makabaton og mas hugot nga pagtuo kang Jesukristo.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Ether 13:3–5. Ang Bag-ong Jerusalem ug ang Jerusalem sa karaan

Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo kabahin sa Bag-ong Jerusalem ug sa dakbayan sa Jerusalem nga natukod sa karaang panahon:

“Aron mahunahuna kon unsay gipasabut sa [Bag-ong Jerusalem], kinahanglan gayud kitang masayud niining lima ka mga kamatuoran: 1. Ang karaang Jerusalem, ang siyudad sa kadaghanan sa personal nga pangalagad sa Ginoo taliwala sa katawhan, tukuron pag-usab sa katapusang mga adlaw ug mahimong usa sa duha ka dagkong mga kaulohan sa kalibutan, usa ka milenyal nga siyudad diin ang pulong sa Ginoo magagikan. 2. Usa ka Bag-ong Jerusalem, usa ka bag-o nga Zion, usa ka dakbayan sa Dios, pagatukuron sa kontinente sa Amerika. 3. Ang dakbayan ni Enoch, ang orihinal nga Zion, ang ‘Dakbayan sa Pagkabalaan, … gidala ngadto sa langit.’ (Moises 7:13–21) 4. Ang dakbayan ni Enoch, uban sa nabalhin sa pagkahimaya nga mga lumulupyo niini nga karon anaa na sa ilang nabanhaw nga kahimtang, mobalik, isip usa ka Bag-ong Jerusalem, nga motipon sa dakbayan nga sama og pangalan nga gitukod diha sa kontinente sa Amerika. 5. Kon kini nga yuta mahimong celestial nga dapit ‘kanang dako nga dakbayan, ang balaan nga Jerusalem,’ manaog pag-usab ‘gikan sa langit gikan sa Dios,’ samtang kini nga yuta mahimong pinuy-anan sa celestial nga mga binuhat hangtud sa kahangturan. (Pin. 21:10–27.)” (Doctrinal New Testament Commentary, vol. 3 [1973], 580–81.)

Ether 13:2–4, 6. Asa man pagatukuron ang Bag-ong Jerusalem?

Ang Ginoo mipadayag kang Propeta Joseph Smith nga sa katapusang mga adlaw, ang Bag-ong Jerusalem pagatukuron diha sa Estados Unidos, sa Jackson County, Missouri (tan-awa sa D&P 57:1–4; 84:1–4). Si Elder Bruce R. McConkie sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut sa relasyon tali sa pagpundok sa mga miyembro sa Simbahan karon ug sa umaabut nga pagtukod sa Bag-ong Jerusalem:

“Himoa nga ang Israel managpundok sa mga stake sa Zion diha sa tanang kanasuran. Himoa nga ang matag yuta mahimong usa ka Zion alang niadtong gitudlo nga mopuyo didto. Himoa nga ang kahingpitan sa ebanghelyo anaa alang sa tanang mga santos sa tanang kanasuran. Himoa nga walay panalangin nga ihikaw kanila. Himoa nga ang mga templo mobarug diin ang kahingpitan sa mga ordinansa sa balay sa Ginoo mahimong ipahigayon. Apan sa gihapon didto anaay usa ka sentro nga dapit, usa ka dapit diin ang labaw nga templo mobarug, usa ka dapit diin ang Ginoo moanha. … Ug kana nga sentro nga dapit mao ang gitawag karon sa mga tawo nga Independence sa Jackson County, Missouri, apan sa adlaw nga moabut mao ang Zion sa atong Dios ug ang Dakbayan sa Pagkabalaan sa iyang katawhan” (A New Witness for the Articles of Faith [1985], 595).

Ether 15:19. Sa unsang paagi nga si Satanas makaangkon og gahum diha sa atong mga kasingkasing?

Samtang ang yawa adunay dakong gahum sa pagtintal ug paglingla kanato, dili siya makabuntog sa atong kabubut-on gawas kon kita mosunod sa iyang impluwensya. Si Presidente James E. Faust sa Unang Kapangulohan mipasabut:

“Dili kinahanglan nga maparalisar kita sa kahadlok sa gahum ni Satanas. Wala siyay gahum kanato gawas kon kita motugot niini. Sa pagkatinuod siya talawan, ug kon kita magmatinud-anon, siya moatras. …

“Nakadungog kita og mga komedyante ug uban pa nga mangatarungan o mopasabut sa ilang dili maayo nga mga binuhatan pinaagi sa pag-ingon, ‘Ang yawa ang nagpahimo nako niini.’ Dili gayud ako motuo nga ang yawa makapahimo kanato sa bisan unsa. Oo makatintal siya ug makailad siya, apan wala siyay katungod kanato sa butang nga dili nato itugyan kaniya.

“Ang gahum sa pagbatok kang Satanas mahimong mas lig-on kaysa atong nahibaloan. Si Propeta Joseph Smith mitudlo: ‘Ang tanang tawo nga adunay mga lawas adunay gahum batok niadtong wala. Ang yawa walay gahum batok kanato gawas lamang kon tugutan nato siya. Sa higayon nga kita mosupak sa bisan unsang butang nga nagagikan sa Dios, ang yawa maoy mokuha sa gahum’ (Teachings of the Prophet Joseph Smith, sel. Joseph Fielding Smith, Salt Lake City: Deseret Book Co., 1938, p. 181)” (“The Great Imitator,” Ensign, Nob. 1987, 35).

Ether 15:19–30. Ang mga sangputanan sa panimalos ug kasuko

Ang mosunod nga pamahayag ni Elder David E. Sorensen sa Seventy nag-awhag kanato sa pagpasaylo kay sa motugyan ngadto sa mga pagbati sa kasuko o mga tinguha sa pagpanimalos:

“Kon ang usa ka tawo nakapasakit kanato o niadtong atong gimahal, kana nga kasakit mahimong hilabihan. Kini mabati nga daw kana nga kasakit o kadili makiangayon mao ang pinakamahinungdanon nga butang sa kalibutan, ug nga kita walay kapilian apan sa pagpanimalos. Apan si Kristo, ang Hari sa Kalinaw, nagtudlo kanato og mas maayo nga paagi. Kini mahimong lisud kaayo ang pagpasaylo sa usa ka tawo sa kadaot nga ilang nabuhat kanato, apan kon kini atong buhaton, kita naghatag sa atong mga kaugalingon ngadto sa mas maayo nga umaabot. Dili na nga ang sayop nga binuhatan sa usa ka tawo mikontrol sa atong dalan. Kon kita mopasaylo sa uban, kini mopalingkawas kanato sa pagpili unsaon nato pagpuyo ang atong kaugalingong mga kinabuhi. Ang pagpasaylo nagpasabut nga ang mga problema kaniadto wala na magdikta sa atong padulngan, ug kita makatutok sa umaabot uban sa gugma sa Dios diha sa atong mga kasingkasing” (“Ang Pagpasaylo Makapausab sa Kaligutgot ngadto sa Gugma,” Ensign o Liahona, Mayo 2003, 12).