Leksyon 113: Helaman 13

Leksyon 113

Helaman 13

Pasiuna

Pipila ka tuig sa wala pa ang pagkatawo sa Manluluwas, ang Ginoo mipadala og usa ka propeta nga Lamanite ginganlan og Samuel aron sa pagsangyaw og paghinulsol ngadto sa mga Nephite. Gipamahayag niya sa mga Nephite sa Zarahemla ang malipayong balita sa katubsanan pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo. Iya usab silang gisultihan mahitungod sa ilang pagsalikway sa mga propeta ug sa ilang pamaagi sa pagpangita og kalipay diha sa kadautan. Siya mipasidaan kanila sa kalaglagan nga moabut kanila kon dili sila maghinulsol.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Helaman 13

Gipasidan-an ni Samuel ang mga Lamanite sa ilang kalaglagan kon dili sila maghinulsol

Sa dili pa magklase, andama ang handout nga naa dapit sa katapusan nini nga leksyon. Mahimo nimong guntingon ang handout sa tulo ka bahin, nga ang usa ka group assignment naa sa matag papel. Sa dili pa magklase, kopyaha diha sa pisara ang mosunod nga outline sa Helaman 13.

Helaman 13:1–4. Gitawag sa Ginoo si Samuel nga Lamanite aron sa pagsangyaw ngadto sa mga Nephite.

Helaman 13:5–23. Gipasidan-an ni Samuel ang mga Nephite bahin sa kalaglagan nga moabut kanila kon dili sila maghinulsol.

Helaman 13:24–39. Gipasidan-an ni Samuel ang mga tawo sa mga sangputanan sa pagsalikway sa mga propeta ug sa pagdumili nga maghinulsol.

Sugdi ang leksyon pinaagi sa pag-display sa litrato nga Samuel ang Lamanite diha sa Paril (62370; Libro sa mga Hulagway sa Ebanghelyo [2009], nu. 81). Pangutan-a ang mga estudyante kon nahibalo ba sila nganong gusto nga patyon sa mga Nephite si Samuel. Human makatubag ang mga estudyante, ipasabut nga ang Helaman 13–16 naglangkob sa istorya bahin sa propetang Lamanite nga si Samuel. Kini nga istorya lahi tungod kay kini ra gayud ang panahon diha sa Basahon ni Mormon diin atong nahibaloan nga ang usa ka Lamanite nga propeta nanawagan sa mga Nephite sa paghinulsol. Niining panahona, mas matarung ang mga Lamanite kay sa mga Nephite. I-refer ngadto sa outline nga naa sa pisara aron mahatagan ang mga estudyante og mubo nga overview sa Helaman 13.

Bahina ang klase ngadto sa tulo ka grupo. (Kon mahimo, ang matag grupo kinahanglan nga dunay parehong gidaghanon sa mga estudyante.) Hatagi ang matag estudyante og kopya sa assignment sa iyang grupo (anaa dapit sa katapusan sa leksyon). Sultihi ang mga estudyante nga tun-an nila ang porsyon sa Helaman 13 nga magtinagsa ug dayon magtinudloay sila kon unsay ilang nakat-unan. Hangyoa ang matag estudyante sa pag-andam alang sa pagtudlo sa mga baruganan gikan sa gi-assign diha niya nga tudling sa kasulatan ug sa pag-andam og mga tubag sa kauban nga mga pangutana. Ihatag sa mga estudyante ang opsyon nga isulat ang ilang mga tubag. (Kini nga kalihokan magtugot sa tanang estudyante aron makaapil ug makahatag og luwas nga palibut diin ang mga estudyante makapaambit sa ilang mga pagbati, mga hunahuna, ug pagpamatuod ngadto sa usag usa.)

Human ang mga estudyante adunay igong panahon sa tinagsa nga pagtuon, i-assign sila nga magtrabaho nga tinagutlo kada grupo. Kon mahimo, ang kada grupo kinahanglang dunay estudyante nga nakatuon sa Helaman 13:1–7, 11, ang usa nakatuon sa Helaman 13:17–23, ug ang usa nakatuon sa Helaman 13:24–33. Hatagi og igong panahon ang matag estudyante sa pagpaambit sa iyang mga tubag ngadto sa laing mga kauban sa grupo. Atol sa ginagmayng grupo nga diskusyon, paglakaw-lakaw libut sa classroom ug i-monitor ang tubag sa mga estudyante. Kon angay, idugang ang imong mga panabut sa mga diskusyon nga imong nadungog.

Kon duna pay panahon ang mga estudyante sa pagtudlo sa usag usa, dapita ang uban kanila sa pagpaambit sa tibuok klase sa kamatuoran o ideya nga ilang nakat-unan gikan sa laing estudyante atol sa kalihokan.

I-summarize ang Helaman 13:9–14 pinaagi sa pagpasabut nga ang mga Nephite malaglag sulod sa 400 ka tuig (tan-awa sa Helaman 13:9–10), ug ang bugtong rason nganong sila wala pa malaglag tungod kay ang matarung nga mga tawo nagpuyo gihapon uban kanila (tan-awa sa Helaman 13:13–14). Ipamatuod nga si Samuel gipadala sa Ginoo ngadto sa mga Nephite, ug gipamulong niya kon unsay gibutang sa Ginoo diha sa iyang kasingkasing dihang gidapit niya ang mga Nephite sa paghinulsol ug mobalik sa Ginoo (tan-awa sa Helaman 13:11).

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 13:27–28. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa unsang paagi gisanong sa mga Nephite ang mini nga mga propeta.

Sumala ni Samuel, giunsa man sa pagsanong sa mga Nephite kadtong nagtudlo og mga bakak? Ngano kaha nga ang uban midawat man sa iyang pag-awhag ug ang uban misalikway niini?
Sa unsang paagi ang mga pamahayag ug kinaiya nga atong gibasa diha sa Helaman 13:27 anaa gihapon karon?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Ezra Taft Benson:

“Kon giunsa nato sa pagsanong ang mga pulong sa buhing propeta kon sultihan ta niya unsay angay natong mahibaloan, apan dili nato paminawon, mao ang usa ka pagsulay sa atong kamatinud-anon” (“Fourteen Fundamentals in Following the Prophet” [BYU devotional address, Peb. 26, 1980], 3–4, speeches.byu.edu).

Unsa nga tambag gikan sa mga propeta ang tingali lisud nga sundon para sa ubang mga tawo karon?
Unsa nga ehemplo sa propetikanhong tambag ang gipili ninyo nga sundon? Sa unsang paagi kamo napanalanginan tungod kay inyong gisunod kini nga tambag?

Dapita ang mga estudyante nga isulat sa notebook o sa mga scripture study journal ang usa ka paagi nga sila molambo sa pagsunod sa tambag sa buhing mga propeta.

Kon duna pay igong panahon ang mga estudyante sa pagsulat, hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 13:33–37. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita kon unsay masinati sa wala maghinulsol nga mga Nephite sa kaulahian ug unsay ilang ikasulti mahitungod sa ilang kaugalingon. Dayon dapita ang laing estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 13:38. Hangyoa ang klase sa pagpangita sa subo nga kamatuoran nga gipamahayag ni Samuel bahin sa umaabut nga mga henerasyon sa mga Nephite.

Unsa nga subo nga kamatuoran ang gipamahayag ni Samuel mahitungod sa umaabut nga mga henerasyon sa mga Nephite?
Unsa kaha ang buot ipasabut ni Samuel dihang miingon siya nga ang “mga adlaw sa inyong pagsulay milabay na”? (Ang umaabut nga mga henerasyon sa mga Nephite maglangay sa ilang paghinulsol hangtud nga ulahi na ang ilang paghinulsol. Ug tungod kay dili sila maghinulsol, ang ilang mga sala maghatud sa ilang kalaglagan.)
Unsa man ang sayop sa pagpangita og “kalipay diha sa paghimo og dautan”? (Tabangi nga makita sa mga estudyante nga ang tinuod nga kalipay moabut lamang kon kita motuman sa mga sugo sa Dios.)
Unsa ang pipila ka paagi nga gihimo sa mga tawo sa pagpangita og kalipay pinaagi sa paghimo og dautan?

Pahinumdumi ang mga estudyante sa ubang mga istorya diha sa Basahon ni Mormon diin ang mga indibidwal padayon sa kasupakan ug kadautan hangtud ang ilang mga kasingkasing nagmagahi na sa impluwensya sa Espiritu Santo. (Ang mga ehemplo naglakip kang Laman ug ni Lemuel, kinsa nahimong “walay pagbati” [1 Nephi 17:45] ug midumili sa pagpatalinghug sa Dios, ug si Haring Noah ug ang iyang katawhan, kinsa midumili sa paghinulsol bisan pa sa mga pasidaan ni Abinadi.) Gipasabut gayud ni Samuel nga ang pagdumili sa mga Nephite sa paghinulsol mosangput sa kalaglagan sa ilang mga katawhan sa umaabut nga mga henerasyon.

Tabangi nga masabtan sa mga estudyante nga, sa personal nga sitwasyon, anaa ang paglaum sa tanan kinsa mopili sa paghinulsol. Pinaagi sa paghinulsol, madawat nato ang kapasayloan sa Ginoo ug malikayan nga magmagahi ang atong kasingkasing. Aron matabangan ang mga estudyante sa pagsabut nga mahimo ra natong makorihian ang atong dalan padulong sa paghinulsol, basaha ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Dieter F. Uchtdorf sa Unang Kapangulohan:

“Atol sa akong pagbansay aron mahimong usa ka kapitan sa eroplano, kinahanglan akong makakat-on kon unsaon sa pagmaniobra og usa ka eroplano sa layo nga mga distansya. Ang mga flight sa dagkong mga kadagatan, paglatas sa halapad nga mga disyerto, ug pag-adto sa usa ka kontinente ngadto na sa laing kontinente nagkinahanglan og mabinantayong pagplano aron sa pagsiguro og usa ka luwas nga pag-abut sa giplanohan nga destinasyon. Ang uban niining walay hunong nga mga flight molungtad og 14 ka oras ug mokabat og hapit 14,000 ka mga kilometro.

Adunay usa ka importante nga punto sa pagdesisyon sa maong dugay nga mga flight nga komon nga nailhan isip punto sa luwas nga pagbalik. Hangtud niini nga punto ang eroplano adunay igo nga gasolina sa pagliko ug sa pagbalik nga luwas ngadto sa tugpahanan nga gigikanan. Tungod kay nakaagi na sa punto sa luwas nga pagbalik, nawala na sa kapitan kini nga opsyon ug kinahanglan nga magpadayon. Mao kini rason nganong kini nga punto sa kasagaran gipasabut nga mao ang punto nga wala nay pagbalik.

Si Satanas gusto nga kita maghunahuna nga kon kita makasala nakalabang na kita sa usa ka “punto nga wala nay pagbalik” —nga ulahi na kaayo aron sa pag-usab sa atong padulngan. …

“… Aron sa paghimo kanato nga mawad-an og paglaum, mobati nga miserable sama sa iyang kaugalingon, ug motuo nga dili na kita mapasaylo, si Satanas mahimo ganing motuis paggamit og mga pulong sa mga kasulatan nga maghatag og gibug-aton sa kaangayan sa Dios, aron sa pagpasabut nga walay kalooy. …

“Si Kristo miabut aron sa pagluwas kanato. Kon sayop nga dalan ang atong gitaak, ang Pag-ula ni Jesukristo makahatag kanato sa kasiguroan nga ang sala dili usa ka punto nga wala nay pagbalik. Ang luwas nga pagbalik posible kon atong sundon ang plano sa Dios alang sa atong kaluwasan” (“Punto sa Luwas nga Pagbalik,” Ensign o Liahona, Mayo 2007, 99).

Sa unsang paagi kaha ang pakigpulong ni Presidente Uchtdorf makahatag og paglaum sa tawo nga nakasala?

Awhaga ang mga estudyante sa pagpamalandong sa mga kamatuoran nga ilang gihisgutan. Awhaga sila sa pagsunod sa bisan unsang mga pag-aghat nga ilang nadawat gikan sa Espiritu Santo. Ipamatuod nga ang kalipay moabut niadtong mopatalinghug sa pagdapit sa Ginoo aron maghinulsol.

Pahinumdom: Andama ang mosunod nga mga handout alang sa tulo ka grupo nga unang gihulagway sa leksyon.

Group 1—Helaman 13:1–7, 11

Ang mga propeta mamulong sa mga mensahe nga ibutang sa Dios diha sa ilang kasingkasing.

Asa nga mga bersikulo ang gibati nimo nga nagtudlo niini nga kamatuoran?
Unsa nga mensahe ang gibutang sa Dios sa kasingkasing ni Samuel?
Ngano kaha nga lisud man para ni Samuel ang paghatud sa mensahe?
Unsang epekto ang gipanghinaot ni Samuel ngadto sa mga Nephite sa iyang mensahe?
Kanus-a kamo mibati nga ang usa ka ginikanan o lider sa Simbahan nadasig sa paghatag og mensahe para ninyo? Sa unsa nga paagi kini nakaimpluwensya kaninyo?
Unsa ang dugang nga mga kamatuoran ang inyong makit-an dinhi niini nga mga bersikulo?

Group 2—Helaman 13:17–23

Kon dili kita makahinumdom sa Ginoo, dali ra kitang madutlan sa garbo ug kadautan.

Asa nga mga bersikulo ang gibati nimo nga nagtudlo niini nga kamatuoran?
Unsa nga tunglo ang gisulti ni Samuel nga moabut sa mga Nephite kon padayon sila sa kadautan?
Unsa ang ubang sala nga nahimo sa mga Nephite tungod sa ilang gugma sa katigayunan?
Unsa ang ubang butang nga mahimong ibutang sa kabatan-onan diha sa ilang mga kasingkasing nga mosangput sa garbo ug sala?
Ngano kaha nga mahinungdanon man nga “mahinumdom sa Ginoo nga inyong Dios diha sa mga butang nga gipanalangin kaninyo”? (Helaman 13:22).
Unsa ang dugang nga mga kamatuoran ang inyong makit-an dinhi niini nga mga bersikulo?

Group 3—Helaman 13:24–33

Kon atong isalikway ang mga pulong sa mga propeta sa Ginoo, masinati nato ang pagmahay ug kasubo.

Asa nga mga bersikulo ang gibati nimo nga nagtudlo niini nga kamatuoran?
Sumala ni Samuel, ngano nga ang mga Nephite misalikway sa tinuod nga mga propeta?
Ngano kaha nga ang ubang tawo midawat man sa mini nga mga propeta, sama sa gihulagway ni Samuel?
Unsa ang pipila ka piho nga mga pagtulun-an sa buhi nga mga propeta ug mga apostoles?
Unsa ang pipila ka pasidaan sa buhing mga propeta ug mga apostoles mahitungod sa “walay kaalam ug buta nga pangulo” (Helaman 13:29) ang angay natong likayan?
Unsa ang dugang nga kamatuoran ang inyong makit-an dinhi niini nga mga bersikulo?

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Helaman 13:3. “Bisan unsa nga mga butang nga gibutang sa Ginoo diha sa iyang kasingkasing”

Wala angkona ni Samuel nga siya ra ang nagbuot unsay isangyaw ngadto sa mga Nephite. Atong nabasa sa Helaman 13:3 “Bisan unsa nga mga butang nga gibutang sa Ginoo diha sa iyang kasingkasing” Si Presidente Boyd K. Packer, Presidente sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipasabut kon unsa kasagad ang ingon nga pagpadayag moabut kanato:

“Ang pagpadayag moabut isip mga pulong nga atong bation kay sa madungog. Gisultihan ni Nephi ang badlungon niyang mga igsoon, kinsa gibisitahan og usa ka anghel, ‘Kamo ingon sa walay pagbati, nga kamo dili makabati sa iyang mga pulong.’ [1 Nephi 17:45; empasis gidugang.]

“Ang mga kasulatan puno sa ingon niana nga mga ekspresyon sama sa ‘Ang tabil gikuha gikan sa among mga hunahuna, ug ang mga mata sa among panabut nabuksan,’ [D&P 110:1] o ‘Ako mosulti kanimo diha sa imong hunahuna ug sa imong kasingkasing,’ [D&P 8:2] o ‘Ako milamdag sa imong panumduman,’ [D&P 6:15] o ‘Ipamulong ang mga hunahuna diin ako mobutang sa inyong mga kasingkasing.’ [D&P 100:5.] Adunay gatusan ka mga bersikulo nga nagtudlo bahin sa pagpadayag” (“Personal Revelation: The Gift, the Test, and the Promise,” Ensign, Nob. 1994, 60).

Helaman 13:23–29. Pagsunod sa buhing propeta

Si Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mihatag og gibug-aton sa kaimportante sa pagsunod sa buhing mga propeta ug mga apostoles:

“Mga kaigsoonan, palihug patalinghugi kanang mga butang nga gitudlo sa mga lider sa Simbahan. … Gamita ang mga pagtulun-an nga makatabang ninyo ug sa inyong pamilya. Tuguti nga kitang tanan, sa walay pagtagad sa kahimtang sa atong mga pamilya, modala sa atong mga panimalay sa pagtulun-an sa mga propeta ug mga apostoles aron molig-on sa atong pakigrelasyon sa usag usa ug sa atong Amahan sa Langit ug sa Ginoo nga si Jesukristo. Ako mosaad kaninyo sa ngalan sa Ginoo nga kon kamo maminaw dili lang sa inyong mga dalunggan apan sa inyong kasingkasing usab, ang Espiritu Santo mopakita diha ninyo sa katinuod sa mga mensahe nga gipamulong sa [Presidente sa Simbahan], sa iyang mga magtatambag, mga Apostoles, ug ubang mga lider sa Simbahan. Ang Espiritu moaghat kaninyo sa pagpahibalo unsay angay ninyong buhaton isip mga indibidwal ug mga pamilya aron masunod ang among tambag, para malig-on ang inyong pagpamatuod ug inyong mabatunan ang kalinaw ug kalipay” (“His Word Ye Shall Receive,” Ensign, Mayo 2001, 67).

Helaman 13:38. Ang kalipay dili makaplagan sa paghimo og dautan

Gipasidan-an ni Samuel ang mga Nephite nga kon ipadayon nila ang pagpangita og kalipay diha sa paghimo og dautan, sila pagalaglagon. Si Elder Richard G. Scott sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo nga ang kalipay moabut lamang pinaagi sa pagkamatarung:

“Nakamatikod ba kamo kon giunsa ni Satanas sa pagtrabaho aron mabihag ang hunahuna ug mga emosyon uban sa gipasundayag nga mga hulagway, saba kaayo nga musika, ug ang pagdani sa matag pisikal nga kahinam aron magpatuyang? Makugihon siya sa pagpaninguha aron pagpuno sa kinabuhi uban sa lihok, kalingawan, ug pagdani aron ang usa ka tawo dili makahunahuna sa mga sangputanan sa iyang makatintal nga pagdapit. Hunahunaa kini. Ang uban gitintal aron molapas sa sukaranang mga kasugoan sa Dios tungod sa matintalong mga aksyon nga gihulagway nga madawat. Gihimo kini nga mao ra og madanihon, gani gitinguha. Mao ra og walay bug-at nga sangputanan, kon dili klaro nga himaya ug kalipay. Apan timan-i nga kadto nga mga pasundayag gikontrolar pinaagi sa mga sulat ug mga artista. Ang sangputanan sa mga desisyon nga gihimo ubos lang gihapon sa pagbuot sa nagdumala.

“Ang kinabuhi dili ingon niana. Oo, ang moral nga kabubut-on sa pamatasan nagtugot kanimo sa pagpili kon unsay imong gusto, apan dili nimo makontrolar ang sangputanan niadto nga mga pagpili. Dili sama sa bakak nga mga gimugna sa mga tawo, ang atong Amahan sa Langit mao ang nagbuot sa mga sangputanan sa inyong mga pagpili. Ang pagkamasulundon makaani og kalipay, samtang ang paglapas sa Iyang mga kasugoan walay kalipay” (“Unsaon Pagpuyo sa Minaayo taliwala sa Nagkagrabe nga Pagkadautan,” Ensign o Liahona, Mayo 2004, 102).

Helaman 13:38. “Ulahi na gayud ang tanan”

Si Presidente Spencer W. Kimball mitudlo:

“Tinuod nga ang talagsaong baruganan sa paghinulsol kanunay nga anaa, apan para sa mga dautan ug masinupakon dunay dakong kabalaka alang niini nga pamahayag. Sama pananglit, ang sala grabe kaayong mohulma og kinaiya ug usahay magdala kini sa tawo ngadto sa makasubo nga punto nga dili na makabalik. Kon walay paghinulsol walay pagpasaylo, ug kon walay pagpasaylo tanan nga panalangin sa kahangturan mamiligro nga mahanaw. Kon ang makasasala magkagrabe sa iyang pagpakasala, ug ang sayop mas magkaanam pa og kagrabe ug ang gahum sa pag-usab magkahuyang, magkahurot ang paglaum, ug magkaanam siya og katidlom hangtud nga dili na siya gustong mokat-kat pa og balik o mawad-an siya sa kusog sa paghimo niini” (The Miracle of Forgiveness [1969], 117).