Pasiuna sa Ikatulong Nephi: Ang Basahon ni Nephi
Ngano nga kinahanglang tun-an kini nga basahon?
Sa ilang pagtuon sa 3 Nephi, ang mga estudyante makakat-on mahitungod sa mga pulong ug mga lihok sa Manluluwas atol sa Iyang tulo ka adlaw nga pagpangalagad taliwala sa mga Nephite. Si Presidente Ezra Taft Benson mitudlo: “Ang 3 Nephi naglangkob og pipila sa labing makatandog ug gamhanan nga mga tudling diha sa tanang kasulatan. Kini nagpamatuod ni Jesukristo, sa Iyang mga propeta, ug sa mga doktrina sa kaluwasan” (“The Savior’s Visit to America,” Ensign, Mayo 1987, 6). Samtang makita sa mga estudyante kon giunsa ni Jesukristo sa pagpakita og kalooy alang sa mga katawhan sa “tagsa-tagsa”, sila mahimong mas makadayeg sa Iyang pagpakabana alang kanila isip mga indibidwal (tan-awa sa 3 Nephi 11:15; 17:21). Sila makakat-on sa importanting mga leksyon gikan sa matarung nga mga ehemplo niadtong kinsa nangandam sa pagsugat sa Manluluwas. Sila makakat-on usab gikan sa dili matarung nga mga ehemplo niadtong kinsa wala mangandam sa pagsugat sa Manluluwas.
Kinsa ang nagsulat niini nga basahon?
Si Mormon mipamubo sa mga rekord gikan sa dagko nga mga palid ni Nephi aron maghimo sa basahon sa 3 Nephi. Ang basahon ginganlan alang ni Nephi (ang anak nga lalaki ni Nephi), kansang mga paghago naglangkob sa mga panahon sa wala pa, atol, ug human nagpakita ang Manluluwas ngadto sa katawhan. Sa panahon sa grabe nga kadautan sa wala pa ang mga pagbisita ni Jesukristo, si Nephi nangalagad “uban ang gahum ug uban ang dako nga pagtugot” (3 Nephi 7:17). Ang Iyang mga paningkamot maoy pasiuna sa pagpangalagad ni Jesukristo, kansang mga pulong ug buhat mao ang gitutokan sa 3 Nephi. Samtang gipamub-an ang mga rekord ni Nephi, gilakip usab ni Mormon ang iyang kaugalingong komentaryo ug pagpamatuod (tan-awa sa 3 Nephi 5:8–26; 26: 6–12; 29–30).
Para kang kinsa kini gisulat ug ngano?
Gitumong ni Mormon ang mga sinulat diha sa 3 Nephi alang sa duha ka mga grupo. Una, siya mipasabut nga siya misulat niini alang sa mga kaliwatan ni Lehi (tan-awa sa 3 Nephi 26:8). Ikaduha, si Mormon namulong sa mga Hentil sa ulahing mga adlaw ug mirekord sa pahimangno sa Ginoo nga sila moduol ngadto Kaniya ug mahimong kabahin sa Iyang mga katawhan sa pakigsaad (tan-awa sa 3 Nephi 30). Ang basahon sa 3 Nephi naghatag og gibug-aton niining imbitasyon uban sa gamhanan nga pagsaksi ni Jesukristo ug ang emphasis niini kabahin sa kaimportante sa mga pakigsaad.
Kanus-a ug diin kini gisulat?
Ang orihinal nga mga rekord nga gigamit isip mga tinubdan alang sa basahon sa 3 Nephi malagmit gisulat sa tunga-tunga sa 1 B.C. ug A.D. 35. Gipamubo ni Mormon kadto nga mga rekord sa tunga-tunga sa A.D. 345 ug A.D. 385. Wala girekord ni Mormon kon diin siya sa dihang iyang gihugpong kini nga basahon.
Unsa ang pipila ka mga butang nga nakalahi niini nga basahon?
Ang 3 Nephi nagdokumento sa katumanan sa mga panagna kalabut sa pagkatawo, kamatayon, ug Pagkabanhaw ni Jesukristo (tan-awa sa 3 Nephi 1; 8; 11). Ang rekord niini bahin sa pagpakita sa Manluluwas ngadto sa mga Nephite nagrepresentar sa unsay gitawag ni Elder Jeffrey R. Holland nga “ang sentro, ang labing mahinungdanon nga higayon, sa tibuok kasaysayan sa Basahon ni Mormon” (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 250). Baynte sa traynta ka kapitulo sa 3 Nephi naglangkob sa mga pagtulun-an nga direktang gipamulong sa Manluluwas ngadto sa mga katawhan (tan-awa sa 3 Nephi 9–28).
Outline
3 Nephi 1–5 Si Nephi nakadawat og mga talaan gikan sa iyang amahan. Ang mga timailhan sa pagkatawo ni Kristo nahatag, usa ka plano aron sa paglaglag sa mga tumutuo napugngan, ug daghang mga tawo ang nakabig. Ang mga Nephite ug mga Lamanite nagkahiusa sa pagpakig-away batok sa mga tulisan ni Gadianton. Naghinulsol sila sa ilang mga sala ug sa katapusan mibuntog sa mga tulisan ubos sa pagpangulo ni Lachoneus ug ni Gidgiddoni. Si Mormon mikomentaryo sa iyang tahas isip usa ka disipulo ni Kristo ug isip usa ka tigtipig sa rekord.
3 Nephi 6–7 Kauswagan sa mga Nephite mosangput sa garbo, pagkadautan, ug tinago nga mga kalihokan. Ang pangagamhanan nalumpag ug ang katawhan nabahin-bahin ngadto sa mga tribo. Si Nephi nangalagad uban sa dakong gahum.
3 Nephi 8–10 Mga bagyo, mga kalaglagan, ug kangitngit naghatag og timailhan sa pagkalansang sa krus ug kamatayon sa Manluluwas. Ang katawhan nagbangutan sa pagkamatay niadtong kinsa namatay diha sa kalaglagan. Ang tingog ni Jesukristo nagdapit sa mga naluwas nga maghinulsol ug moduol ngadto Kaniya.
3 Nephi 11–18 Si Jesukristo mipakita ngadto sa pundok sa katawhan didto sa templo ug nagdapit sa matag tawo nga mohikap sa agi sa lansang sa Iyang mga kamot ug mga tiil. Nagpili Siya og napulog duha ka mga disipulo ug naghatag kanila og awtoridad sa pagpahigayon sa mga ordinansa ug sa pagpangalagad sa Simbahan. Nagtudlo ang Manluluwas sa Iyang doktrina, mitakdasa mga balaod sa pagkamatarung, ug mipasabut nga Iya nang natuman ang balaod ni Moises. Giayo niya ang mga balatian sa katawhan, nag-ampo alang kanila, ug mipanalangin sa ilang mga anak. Human mipasiugda sa sakrament ug mihatag og dugang nga mga pagtulun-an, Siya mibiya.
3 Nephi 19–26 Nangalagad ang napulog duha ka mga disipulo ngadto sa mga katawhan, ug ang Espiritu Santo gipadangat ngadto kanila. Si Jesukristo mipakita sa ikaduhang higayon ug nag-ampo alang sa tanan kinsa motuo diha Kaniya. Siya mipahigayon sa sakrament ug nagtudlo kon sa unsang paagi nga ang Amahan motuman sa Iyang pakigsaad ngadto sa Israel. Ang Manluluwas misugo sa mga katawhan sa pagsiksik sa mga pulong ni Isaias ug sa tanan nga mga propeta, ug gisugo Niya si Nephi nga irekord ang katumanan sa mga gipanagna ni Samuel ang Lamanite. Gipamulong Niya ang mga pulong nga gihatag sa Amahan ngadto ni Malaquias ug mipatin-aw “sa tanan nga mga butang … gikan sa sinugdanan hangtud sa panahon nga siya kinahanglan moanhi diha sa iyang himaya” (3 Nephi 26: 3). Dayon Siya mibiya.
3 Nephi 27–28 Si Jesukristo nagpakita ug misugo sa napulog duha ka mga disipulo sa pagtawag sa Simbahan pinaagi sa Iyang ngalan. Siya mitakda sa Iyang ebanghelyo ug misugo sa Iyang mga disipulo nga mahimong sama Kaniya. Gihatag ni Jesukristo ngadto sa napulog duha ka mga disipulo kon unsay ilang mga gitinguha.
3 Nephi 29–30 Gipasabut ni Mormon nga ang pagtungha sa Basahon ni Mormon mao ang usa ka timailhan nga ang Dios misugod na sa pagpundok sa Israel sa ulahing mga adlaw. Ang Ginoo mipahimangno sa mga Hentil nga maghinulsol ug mahimong kabahin sa Iyang mga katawhan sa pakigsaad.