Leksyon 114

Helaman 14

Pasiuna

Sa padayon nga pagsangyaw ngadto sa mga Nephite sa Zarahemla, si Samuel nga Lamanite mipahibalo sa mga timailhan nga magtimaan sa pagkatawo ug pagkamatay sa Ginoo nga si Jesukristo. Iyang gipasabut nga gitagna niya kining mga timailhan aron matabangan ang mga tawo sa pagtuo kang Jesukristo ug sa pag-awhag nga sila maghinulsol sa ilang mga sala. Iyang gitudlo nga pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo, ang tanang katawhan madala og balik sa presensya sa Dios. Sa panawagan nga maghinulsol ang katawhan, gisaad niya nga ang mga mahinulsulon mapasaylo sa ilang mga sala apan kadtong mapakyas sa paghinulsol ipahimulag pag-usab sa presensya sa Dios.

Paghatag og pagpamatuod

Ang pagpamatuod usa ka yano, direkta nga pamahayag sa kamatuoran. Kanunaya ang paghatag sa imong pagpamatuod kang Jesukristo ug sa Iyang gipahiuli nga ebanghelyo. Magdapit kini sa impluwensya sa Espiritu Santo, nga molig-on sa mga estudyante sa ilang mga paningkamot sa pagkat-on, pagsabut, ug pagsunod sa ebanghelyo.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Helaman 14:1–13

Gitagna ni Samuel ang mga timailhan nga may kalabutan sa pagkatawo sa Manluluwas

Sa dili pa magklase, pagdrowing og tulo ka arrow sa pisara sama sa mosunod. Pag-insert og mga pulong libut sa mga arrow samtang magpadayon ang leksyon.

Dapita ang mga estudyante sa paghinumdom unsay ilang gihisgutan sa milabay nga leksyon, nga mahitungod sa Helaman 13. Kon nagkinahanglan sila og tabang aron makahinumdom, pahinumdumi sila nga gitun-an nila ang mahitungod sa usa ka propeta nga ang ngalan si Samuel. Hangyoa sila nga ipaambit ang mga detalye nga ilang mahinumduman mahitungod kaniya, sama sa kon si kinsa siya, diin siya miadto, unsay iyang gitudlo, ug ang espiritwal nga kahimtang sa iyang mga gitudloan. Hangyoa ang mga estudyante sa paghinumdom giunsa sa pagsanong sa mga tawo ang mensahe ni Samuel. Ipasabut nga ang Helaman 14 naglangkob sa sumpay sa mga gipangtudlo ni Samuel.

Ipasabut nga gipanagna ni Samuel ang mga panghitabo nga mahitabo sa umaabut, ang uban niini mga liboan ka milyas gikan sa Zarahemla. Hangyoa ang mga estudyante sa daklit nga pagpakli sa Helaman 14:1–2 ug pag-ila sa usa ka hitabo nga gitagna ni Samuel mahitungod (sa pagkatawo ni Jesukristo).

Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 14:3–6, nga mangita sa mga timailhan nga makita sa mga Nephite atol sa pagkatawo sa Manluluwas. Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante kini nga mga timailhan diha sa ilang mga kasulatan. Mahimo sab nimong idirekta ang atensyon sa mga estudyante ngadto sa mga footnotes niini nga mga bersikulo nga nagtumbok sa mga katumanan sa mga gipanagna ni Samuel.

• Unsay kahulugan diha ninyo sa pagkahimugso sa Manluluwas?

Basaha og kusog ang Helaman 14:8–9. Hatagi og gibug-aton ang kaimportante sa pagtuo sa Manluluwas aron mabatunan ang kinabuhing walay katapusan. Isulat ang Kinabuhing Walay Katapusan human sa katapusan nga arrow diha sa pisara. Ipasabut nga ang “kinabuhing walay katapusan” pareho ra og ipasabut sa “kinabuhing dayon.” Nagpasabut kini sa pagpakabuhi sama sa gipuy-an nga kinabuhi sa Dios ug kauban sa Iyang presensya sa kahangturan kauban sa atong mga pamilya. Gitudloan ni Samuel ang mga Nephite sa Zarahemla unsay angay nilang buhaton aron makadawat og kinabuhing walay katapusan.

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 14:11–13, nga mangita sa gusto ni Samuel nga mahibaloan ug buhaton sa mga tawo. Mahimo nimong isugyot nga markahan sa mga estudyante ang mga butang nga gusto ni Samuel nga mahibaloan ug buhaton sa mga tawo.

Pangitaa kon unsa ang tuyo sa tagsulat o sa nagsulti

Sa pag-andam sa mga kasulatan, ang karaang mga propeta nadasig sa paglakip sa mga mensahe nga mohaum sa atong panginahanglan karon. Samtang maningkamot kamo sa pagtino sa tuyo sa tagsulat o sa nagsulti diha sa Basahon ni Mormon, pagmatngon nga dili ka molapas sa unsay giklaro diha sa teksto. Timan-i nga ang nag-unang katuyoan sa mga propeta mao kanunay ang pagpamatuod kang Jesukristo.

Diha sa wala sa una nga arrow sa pisara, isulat ang Kahibalo. Dayon pangutan-a ang mga estudyante kon unsay ilang nakita nga gusto ni Samuel nga mahibaloan sa mga tawo. Hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa paglista niining mga butanga diha sa pisara ubos sa pulong nga Kahibalo. (Ang mga tubag kinahanglang maglakip nga si Samuel gusto nga ang mga tawo mahibalo mahitungod sa mga paghukom sa Dios para sa mga nakasala, sa mga kondisyon sa paghinulsol, sa pag-anhi ni Jesukristo, ug sa mga timailhan nga may kalabutan sa Iyang pag-anhi.)

• Unsa ang gipanghinaot ni Samuel nga mahimo sa mga tawo gumikan niini nga kahibalo? (Aron motuo ni Jesukristo ug maghinulsol sa ilang mga sala.)

Hangyoa ang mga estudyante sa pagsulat og usa ka baruganan nga ibase sa Helaman 14:13. Dayon hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagbasa og kusog sa unsay ilang gisulat. (Usa sa posibling tubag tingali mao kini ang pagtuo kang Jesukristo mosangput sa paghinulsol ug kapasayloan sa mga sala.)

Aron matabangan ang mga estudyante sa pagsabut sa kahulugan sa mga pulong nga “pinaagi sa iyang mga buhat,” ipasabut nga ang mga buhat mao ang mga kalidad o binuhatan nga maghimo sa tawo nga angayan sa ganti. Aron mahimong takus nga makadawat og kapasayloan sa atong mga sala, kinahanglan nga buhaton nato ang piho nga mga butang, sama sa tinuoray nga paghinulsol, magpabunyag, ug motuman sa mga sugo. Hinoon, madawat nato ang gasa sa kapasayloan tungod sa buhat sa Manluluwas, dili sa atoa. Mahimo nimong pahinumduman ang mga estudyante sa 2 Nephi 25:23, usa ka scripture mastery passage: “Pinaagi sa grasya kami maluwas, human sa tanan nga atong mabuhat.” Mahimo sab nimong isugyot nga basahon sa mga estudyante ang Alma 22:14 ug Alma 24:10–11.

Tiwasa ang diagram diha sa pisara sama sa mosunod:

• Sa unsang paagi ang pag-angkon og kahibalo bahin sa Manluluwas mopalambo sa inyong pagtuo Kaniya?

• Sa unsang paagi ang inyong pagtuo sa Manluluwas maghatud kaninyo sa paghinulsol ug paningkamot sa pagkahimong labaw nga sama Kaniya?

Ipamatuod nga pinaagi lamang sa mga buhat ni Jesukristo kita makadawat og kapasayloan sa mga sala ug makadawat og kinabuhing dayon.

Helaman 14:14–31

Gipanagna ni Samuel ang mga timailhan nga may kalabutan sa pagkamatay sa Manluluwas

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 14:14. Dayon hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 14:20–27, nga mangita sa mga timailhan nga makita sa mga Nephite sa higayon nga si Jesukristo mamatay. Mahimo nimong isugyot nga markahan nila kini nga mga timailhan. Kon duna pa silay igong panahon sa pagbasa, dapita sila sa pagreport unsay ilang nakit-an. Sultihi sila nga ang katumanan niini nga mga timailhan narekord sa 3 Nephi (tan-awa sa Helaman 14:20, footnote a).

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 14:28–29. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa mga rason nganong mihatag ang Ginoo og mga timailhan ug katingalahan. Hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagsulti niini nga mga rason sa kaugalingon nilang mga pulong. (Ang mga estudyante mahimong mogamit og lain-laing mga pulong, apan siguroa nga mahibaloan nila ang mosunod nga kamatuoran: Ang Ginoo mihatag og mga timailhan ug katingalahan aron matabangan ang mga tawo sa pagtuo Kaniya.)

• Unsay ikatudlo niini nga kamatuoran ngari nato mahitungod sa mga timailhan nga mag-una sa Ikaduhang Pag-anhi sa Manluluwas?

Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna mahitungod sa mga timailhan o mga ebidensya nga gihatag sa Ginoo kanila aron matabangan sila sa pagtuo Kaniya. Mahimo nimong awhagon ang mga estudyante sa pagpaambit sa ilang mga kasinatian (apan pahinumdumi sila nga kinahanglang dili sila mobati nga obligadong mopaambit sa bisan unsa nga personal o pribado kaayo). Ipamatuod nga mihatag ang Ginoo og mga timailhan ug mipadala og mga propeta, sama kang Samuel, sa atong panahon aron sa pag-awhag sa mga tawo sa pagtuo Kaniya.

Pahinumdom: Tungod kay dunay daghang tudling sa kasulatan ang nagpahimangno kanato sa dili pagpangita og mga timailhan, tingali mobati ang mga estudyante og kalibug mahitungod niini nga diskusyon sa mga timailhan. Tabangi sila nga makasabut nga dunay kalainan tali sa pag-ila sa mga timailhan sa gugma sa Dios ug sa pagpangita og mga timailhan alang sa hinakog nga mga hinungdan (tan-awa sa Jacob 7:9–14; Alma 30:43–50; D&P 46:9; 63:7–11). Kon ang mga propeta mopasidaan batok sa pagpangita og mga timailhan, ang gipasabut nila mao ang mga tawo nga magdumili sa pagtuo gawas kon pakitaon sila og mga timailhan, dili ang mga tawo kinsa migamit og pagtuo sa pagpangita og mga milagro sigun sa kabubut-on sa Ginoo.

Ipasabut nga samtang maayong mahibaloan ang mahitungod sa mga timailhan nga makita unya sa mga Nephite kabahin sa kamatayon sa Manluluwas, mas importanting masabtan ang mga gipangtudlo ni Samuel mahitungod sa kahulugan sa kamatayon ug pagkabanhaw ni Jesukristo. Idrowing sa pisara ang mosunod nga diagram, nga dili una isulat ang ginumeruhan nga mga pagpasabut). Idugang kini nga mga pagpasabut sa tukmang higayon atol sa diskusyon sa Helaman 14:15–19. (Mahimo nimong ikonsiderar ang pagdapit sa mga estudyante sa pagkopya niini nga diagram diha sa notebook o sa mga scripture study journal.)

Ipasabut nga ang mga pulong nga “espirituhanong kamatayon” nagpasabut sa pagkabulag gikan sa presensya sa Dios. Hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 14:15–16.

• Unsa man ang unang espirituhanong kamatayon, nga gihisgutan sa Helaman 14:16? (Tingali kinahanglan nimong ipasabut nga tungod sa Pagkapukan ni Adan ug ni Eva, kita nabulag gikan sa presensya sa Dios.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 14:17. Hangyoa ang klase sa pagsunod ug sa pagpamalandong sa unsang paagi sila makabuntog sa una nga espirituhanong kamatayon. Isulat sa pisara ang mosunod nga kamatuoran: gitubos ni Jesukristo ang tanang katawhan gikan sa Pagkapukan aron kita makabalik sa presensya sa Dios. Ipasabut nga ang tanang tawo mobalik sa presensya sa Dios aron pagahukman (tan-awa sa 2 Nephi 2:10).

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 14:18–19.

• Unsa man ang ikaduha nga espirituhanong kamatayon, nga gihisgutan diha sa Helaman 14:18–19? (Mahimo nimong ipasabut nga kadtong dili maghinulsol ipahimulag og usab gikan sa presensya sa Amahan.)

• Unsa ang atong mahimo aron malikay sa ikaduhang kamatayon nga gipamulong ni Samuel? (Ikonsiderar ang pagdapit og mga estudyante sa pagbasa sa Helaman 14:13 ug sa Mormon 7:7–8. Ipasabut nga pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo, kadtong maghinulsol makapuyo sa kahangturan sa presensya sa Dios.)

Sa paghatag og importansya sa kaimportante sa kabubut-on samtang magtinguha kita sa mga panalangin sa Pag-ula sa Manluluwas, dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 14:30–31. Hangyoa sila sa pagpangita sa mga pulong mahitungod sa ilang kabubut-on. Dapita sila sa pagpaambit sa mga pulong nga ilang nakit-an. Hangyoa sila sa pagpasabut sa unsang paagi kini nga mga pulong makatabang nila sa pagsabut sa kaimportante sa mga pagpili nga pagahimoon nila sa matag adlaw.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Helaman 14:14–29. Gipanagna ni Samuel ang kamatayon sa Manluluwas

Ang panagna ni Samuel mahitungod sa kamatayon ni Jesukristo usa sa pinakatino nga panagna nga narekord sa mga kasulatan. Ang mosunod nga tsart nag-outline sa mga porsyon niini nga panagna, lakip ang katumanan niini. (Mahimo nimong ipasabut nga ang mga footnote sa Helaman 14:20–27 nagpasabut sa pipila ka mga tudling nga naghulagway sa katumanan sa mga panagna ni Samuel.)

Panagna mahitungod sa Kamatayon sa Manluluwas		Katumanan
Helaman 14:20, 27	Ang adlaw mongitngit sulod sa tulo ka adlaw	3 Nephi 8:19–23
Helaman 14:21	Dugdog, kilat, mga linog	3 Nephi 8:6–7, 12
Helaman 14:22	Yuta pagabuak-buakon	3 Nephi 8:17–18
Helaman 14:23	Kusog nga bagyo, mga bukid mangatumpag ug ang mga walog mahimong mga bukid	3 Nephi 8:5–6, 12, 17–18
Helaman 14:24	Dagkong mga dalan mangaguba ug mga dakbayan mahimong biniyaan	3 Nephi 8:8–11, 13–14
Helaman 14:25	Mga lubnganan pagaablihan ug ang nabanhaw nga mga Santos mangalagad sa katawhan	3 Nephi 23:9–13

Helaman 14:15–19. Ang Pag-ula mobuntog sa kamatayon

Si Samuel nga Lamanite mihulagway sa kalainan tali sa pisikal nga kamatayon, sa unang espirituhanon nga kamatayon, ug sa ikaduha nga kamatayon, ingon man sa unsang paagi ang Pag-ula sa Manluluwas motabang kanato sa pagbuntog niini nga mga kamatayon. Ang mga propeta ug ubang mga lider sa Simbahan mitudlo usab niini nga mga kamatuoran.

Pisikal nga kamatayon. Si Elder Earl C. Tingey sa Seventy mitudlo:

“Ang pisikal nga kamatayon mao ang pagkabulag sa espiritu gikan sa pisikal nga lawas. Gumikan sa pagkapukan ni Adan, ang tanang katawhan magsagubang sa pisikal nga kamatayon” (“Ang Mahinungdanon nga Laraw sa Kalipay,” Ensign o Liahona, Mayo 2006, 73).

Ang una nga espirituhanong kamatayon. Ang Espirituhanong kamatayon mao ang “[pag]pahimulag gikan sa atubangan sa Ginoo” (Alma 42:9).

Si Presidente Spencer W. Kimball mipasabut nga ang pisikal nga kamatayon ug ang una nga espirituhanong kamatayon mga resulta sa Pagkapukan ni Adan ug ni Eva:

“Ang atong una nga mga ginikanan, si Adan ug si Eva, misupak sa Dios. Pinaagi sa pagkaon sa gidili nga bunga, nahimo sila nga mortal. Agig sangputanan, sila ug ang tanan nilang mga kaliwatan ubos na sa mortal ug espirituhanon nga kamatayon (sa mortal nga kamatayon, sa panagbulag sa lawas ug sa espiritu, sa pagkabulag gikan sa presensya sa Dios ug sa kamatayon nga may kalabutan sa mga butang sa espiritu)” (“The True Way of Life and Salvation,” Ensign, Mayo 1978, 6).

Ang espirituhanon nga kamatayon gipaila sa kalibutan pinaagi sa Pagkapukan ni Adan ug ni Eva. Kay kita matawo sa napukan nga kalibutan, atong napanunod kini nga kahimtang—kita nahimulag gikan sa presensya sa Dios. Si Samuel nga Lamanite mi-refer niini nga kahimtang isip “ang unang kamatayon” (Helaman 14:16).

Si Samuel nga Lamanite mitudlo nga ang tanan nga anak sa Langitnong Amahan kinsa nagpuyo sa mortalidad makabuntog sa pisikal ug espirituhanong kamatayon pinaagi sa gahum sa Pag-ula ni Jesukristo (tan-awa sa Helaman 14:17). Daghan pang uban nga kasulatan nagpamatuod usab niini nga kamatuoran (tan-awa sa 2 Nephi 2:9–10; 9:15, 22, 38; Alma 11:43–44; 12:12–15, 24; 42:23; 3 Nephi 26:4–5).

Ang ikaduhang espirituhanon nga kamatayon. Ang ikaduha nga kamatayon usa ka katapusang espirituhanon nga kamatayon—nga mahimulag sa hangtud sa presensya sa Dios tungod sa wala mahinulsuli nga personal nga sala.

Ang Manluluwas nakahatag usab og tabang sa pagbuntog niining ikaduha nga espirituhanong kamatayon. Nag-antus Siya alang sa atong mga sala aron Siya makatanyag kanato sa oportunidad nga makahinulsol. Apan kadtong dili maghinulsol, niana “moabut kanila usab nga usa ka espirituhanon nga kamatayon, oo, ang ikaduha nga kamatayon, kay sila gisalikway pag-usab sa mga butang mahitungod sa pagkamatarung” (Helaman 14:18). Nagpasabut kini nga ang usa ka tawo nga dunay sala nga wala masulbad dili mahimong magpabilin sa presensya sa Dios human siya madala og balik ngadto Kaniya alang sa paghukom.

Si Elder Russell M. Nelson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mihulagway niini nga kahimtang:

“Kon moabut man ang kamatayon sa wala pa matul-id ang moral nga kasaypanan, ang oportunidad sa paghinulsol wala na. Sa ingon, ‘ang [tinuod] nga kahapdos sa kamatayon mao ang sala.’ ((1 Mga Taga-Cor. 15:56.)

“Gani ang Manluluwas dili makaluwas kanato sa atong mga sala. Siya motubos kanato gikan sa mga sala, apan ubos sa kondisyon nga kita maghinulsol. Kita ang responsable sa kaugalingon nato nga espirituhanong pagsugakod o kamatayon. (Tan-awa sa Mga Taga-Rom. 8:13–14; Hel. 14:18; D&P 29:41–45.)” (“Doors of Death,” Ensign, Mayo 1992, 73).

Helaman 14:18–19. Ang balaanong gasa sa paghinulsol

Si Elder D. Todd Christofferson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipamatuod sa kalipay nga moabut pinaagi sa paghinulsol:

“Ako mapasalamatong moila ug mopamatuod nga ang dili masabtan nga pag-antus, kamatayon ug Pagkabanhaw sa atong Ginoo “mopahinabo sa mga kasabutan sa paghinulsol’ (Helaman 14:18). Ang balaang gasa sa paghinulsol mao ang yawe sa kalipay niining kinabuhia ug human niini. Gamit ang mga pulong sa Manluluwas ug sa dakong pagpaubos ug gugma, ako modapit kaninyo sa ‘paghinulsol: kay ang gingharian sa langit haduol na’ (Mateo 4:17). Nasayud ko nga sa pagdawat niini nga pagdapit, makakaplag kamo og hingpit nga kalipay karon ug hangtud sa kahangturan” (“Ang Balaanong Gasa sa Paghinulsol,” Ensign o Liahona, Nob. 2011, 41).