Helaman 15–16

Pasiuna

Si Samuel nga Lamanite mipahimangno sa mga Nephite nga gawas kon sila maghinulsol, sila pagalaglagon. Iyang gipahayag nga ang Ginoo molugway sa mga adlaw sa mga Lamanite, kinsa nahimong mga mas matarung kay sa mga Nephite. Ang ubang mga Nephite mituo sa mga gitudlo ni Samuel ug gibunyagan ni Nephi. Kadtong wala motuo ni Samuel misulay sa pagpatay kaniya. Apan si Samuel gipanalipdan sa gahum sa Dios, ug mipauli siya sa kaugalingon niyang dapit.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Helaman 15

Gipahimangnoan ni Samuel ang mga Nephite ug gipasabut sa unsang paagi ang mga Lamanite nahimong mga tawo sa saad

Basaha og kusog ang mosunod nga mga paghulagway:

Usa ka batan-ong lalaki gipadako sa mga ginikanan kinsa dili mga miyembro sa Simbahan ug wala hatagi og importansya ang mga pagtulun-an ni Jesukristo. Gitugutan ra siya nga moinom og makahubog, binuhatan nga padayon niyang gihimo hangtud sa kolehiyo. Dayon nahimamat niya ang mga misyonaryo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Human makigkita sa mga misyonaryo sa pipila ka higayon, misaad siya nga dili na mag-inom. Paglabay sa pipila ka adlaw, gikauban niya ang iyang mga higala. Gitanyagan siya sa pag-inom og makahubog.

Lain nga batan-ong lalaki ang gipadako sa usa ka pamilya nga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Dunay family home evening nga gihimo ang iyang mga ginikanan ug pamilya nga pagtuon sa kasulatan. Napalambo niya ang kinaiya sa inadlaw nga pagtuon sa kasulatan ug personal nga pag-ampo. Nagtambungan siya og Primary, nagserbisyo sa mga korum sa Aaronic Priesthood, ug nakagradwar sa seminary, nakaangkon og kahibalo sa mga sugo ug mga pamaagi sa Ginoo. Samtang nag-eskwela sa kolehiyo, nakakita siya og bag-ong mga higala. Usa ka gabii usa ka higala ang mitanyag kaniya og ilimnong makahubog.

Ang pagdawat ba sa ilimnong makahubog mas seryuso nga sala sa unang batan-on nga lalaki o sa ikaduha? Ngano o nganong dili man?

Isulat sa pisara ang mosunod:

Ang espiritwal nga kahimtang sa mga Nephite—Helaman 15:1–3, 17

Ang espiritwal nga kahimtang sa mga Lamanite—Helaman 15:4–6, 17

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa mga tudling sa kasulatan nga gilista diha sa pisara. (Sa dili pa sila mobasa, mahimo nimong idirekta ang ilang atensyon sa pulong nga nagmatngon diha sa Helaman 15:5. Ang paghimo og butang nga may pagmatngon nagpasabut sa paglihok inubanan sa tumang pag-amping.) Hangyoa ang mga estudyante sa pagsulat og duha ka sentence—ang usa mag-summarize sa espritwal nga kahimtang sa mga Nephite ug ang lain mag-summarize sa espiritwal nga kahimtang sa mga Lamanite. Human sa igo nga panahon, pangutan-a:

Kinsa niining duha ka batan-on nga atong gihisgutan sa pagsugod sa leksyon ang susama sa mga Nephite nga gihulagway niini nga mga bersikulo? Kinsa man ang susama sa mga Lamanite?
Bisan og ang mga Lamanite dunay taas nga sugilanon sa pagkadautan, nganong nakadawat man sila og daghan kaayong panalangin?
Ngano nga namiligro man ang mga Nephite sa kalaglagan?
Sa unsang paagi ang pagpanton sa Ginoo usa ka timailhan sa paghigugma? (Mahimo nimong ipasabut nga ang pulong nga pagpanton nagpasabut sa pagkorihir sa usa ka tawo pinaagi sa pagsilot o pag-antus sa pipila ka matang.)

Isulat sa pisara ang mosunod:

Kon ang mga tawo mahibalo sa kamatuoran ug motuo sa mga kasulatan, sila pagadad-on ngadto sa … ug … , nga mosangput …

Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 15:7, nga mangita kon unsaon nila sa pagkompleto ang pamahayag nga naa sa pisara. Human sa igong panahon, pangutan-a ang pipila ka mga estudyante kon unsaon nila sa pagkompleto ang pamahayag. (Sama pananglit, mahimong isulti sa mga estudyante ang mosunod nga baruganan: Kon masayud ang mga tawo sa kamatuoran ug motuo sa mga kasulatan, sila madala ngadto sa pagtuo ug paghinulsol, nga mosangput sa kausaban sa kasingkasing.)

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 15:8. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa paghulagway ni Samuel sa mga Lamanite kinsa nakasinati og kausaban sa kasingkasing. (Sila “lig-on ug makanunayon sa hugot nga pagtuo.”)

Hatagi ang mga estudyante og panahon sa pagpamalandong kon ang pagtuon sa mga kasulatan midala ba nila sa mas dako nga pagtuo sa Ginoo. Hangyoa usab sila sa pagpamalandong kon kini midala ba nila nga malig-on ug makanunayon sa hugot nga pagtuo. Ikonsiderar ang pagdapit og usa o duha ka mga estudyante nga mopasabut sa unsang paagi ang pagtuon sa mga kasulatan mipalambo sa ilang pagtuo kang Jesukristo.

Ipunting ang atensyon sa mga estudyante ngadto sa Helaman 15:9–17. Ipasabut nga niini nga mga bersikulo, ang pulong nga kamo nag-refer sa mga Nephite ug ang mga pulong nga sila ug ila nag-refer sa mga Lamanite. Basaha og kusog kini nga mga bersikulo ngadto sa klase, mohunong kon gikinahanglan aron makapasabut o makatubag sa mga pangutana. Dayon hatagi og panahon ang mga estudyante sa pagtan-aw og balik sa mga bersikulo ug isulat ang sentence nga naghatag og usa ka kamatuoran nga gitudlo niini nga mga bersikulo.

Dapita ang pipila ka estudyante sa pagbasa kon unsay ilang gisulat. Tali sa mga kamatuoran, mahimong isulat sa mga estudyante ang susama niini: Kon ang mga tawo dili na magmatuohon human makadawat sa kahingpitan sa ebanghelyo, mas dako nga panghimaraot ang ilang madawat. Mahimo nimong isugyot nga ang mga estudyante mosulat niini nga kamatuoran diha sa ilang mga kasulatan tupad sa Helaman 15:9–17.

Samtang hisgutan sa mga estudyante kini nga kamatuoran, hatagi og importansya ang talagsaong panalangin nga moabut tungod sa pagkasabut ug pagsunod sa ebanghelyo karon. Ang mga pagtulun-an ni Samuel wala mag-ingon nga excuse lang una ang bag-ong mga miyembro sa gihimo nga sala. Wala usab kini magpasabut nga dili kita manubag ug dili mahukman pinaagi sa pagdumili sa pagkat-on sa ebanghelyo. Samtang tinuod nga ang pag-angkon og kahibalo sa ebanghelyo mosangput sa mas dako nga tulubagon kon makahimo kita og sayop, modala usab kini ngadto sa mas dakong kalig-on sa atong paningkamot sa paghimo sa unsay ensakto. Ug kon sundon nato ang kabubut-on sa Dios ug tabangan ang uban sa paghimo sa ingon, Siya manalangin kanato og kalinaw ug kalipay nga dili nato madawat sa bisan unsa nga ubang paagi.

Helaman 16

Kadtong mituo ni Samuel naghinulsol ug nabunyagan, samtang ang uban mipatig-a sa ilang mga kasingkasing

I-display ang litrato sa kasamtangan nga Presidente sa Simbahan ni Jesukristo sa mga Santos sa Ulahing mga Adlaw. Hangyoa ang mga estudyante nga ihulagway nila ang nakita nila nga magkalahing reaksyon sa mga tawo (sa sulod man o gawas sa Simbahan) sa mga mensahe sa propeta.

Hangyoa ang katunga sa klase sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 16:1–5, nga mangita sa gibuhat sa mga tawo nga mituo sa mensahe ni Samuel. Hangyoa ang laing katunga sa klase sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 16:2–3, 6–7, nga mangita sa gibuhat sa mga tawo nga wala motuo sa mensahe ni Samuel. (Mahimo nimong isulat kini nga mga pakisayran sa kasulatan [scripture reference] diha sa pisara.) Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagreport unsay ilang nakat-unan.

Ngano kaha nga ang mga tawo misanong man sa propeta ug sa ilang mensahe sa ingon niana ka magkalahi nga paagi?
Ngano kaha nga ang ubang tawo masuko man kon ang mga propeta motanyag og tambag sama sa mga pulong nga naa sa booklet nga Alang sa Kalig-on sa mga Kabatan-onan?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Ezra Taft Benson:

“Kon ang propeta maghisgot na gani sa mga sala sa kalibutan, ang mga tawong kalibutanon, kaysa maghinulsol sa ilang mga sala, gustong mopatak-om sa ba-ba sa propeta o molihok sama nga walay propeta. Ang pagkainila dili gayud maoy pagtesting sa katinuod. Daghang propeta ang gipamatay o gipalayas. Kon magkaduol na ta sa ikaduhang pag-anhi sa Ginoo, makalaum ka nga samtang ang mga tawo sa kalibutan mas magkadautan, ang propeta mas dili na kaayo nila ilhon” (The Teachings of Ezra Taft Benson [1988], 133).

Unsa ang pipila ka ehemplo sa katawhan nga misunod sa tambag sa mga propeta bisan og ang uban misalikway niana nga tambag?

Hangyoa ang mga estudyante sa pagsirado sa ilang mga kasulatan. Hangyoa ang usa ka estudyante sa pag-abli sa iyang mga kasulatan ug mobasa sa Helaman 16:13–14 samtang ang uban maminaw. Pangutan-a ang klase kon unsaon kaha sa pagsanong sa mga dili tumutuo niini nga mga timailhan ug mga tilimad-on.

Hangyoa ang mga estudyante sa pag-abli sa ilang mga kasulatan ug magsunod samtang basahon nimo ang Helaman 16:15–16 ngadto nila. Dayon hangyoa sila sa pag-imagine nga sila gitugutan nga makig-istorya sa mga tawo nga didto sa Zarahemla dihang ang mga timailhan gihatag. Dapita sila sa paghunahuna og mga gusto nilang ipangutana ngadto sa tumutuo o sa dili tumutuo. Human makahunahuna ang mga estudyante og mga pangutana, hangyoa ang pipila kanila sa pagpaambit sa ilang mga pangutana diha sa klase.

Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong sa mosunod nga pangutana nga dili isulti ang tubag:

Kon kamo didto ug nakasaksi niadtong mga timailhan ug katingalahan, unsa kahay inyong buhaton?

Kon duna pay igong panahon ang mga estudyante sa pagpamalandong, pangutan-a:

Sumala sa Helaman 16:16, ngano kaha nga ang ubang mga tawo misalikway man sa gipanagna sa mga propeta, lakip sa mga timailhan gikan sa langit?

Hatagi ang mga estudyante og pipila ka minutos sa pagbasa sa hilum nga paagi sa Helaman 16:17–21, nga mangita og dugang nga mga katarungan nga gihimo sa dili mga matarung sa wala pagtuo sa mga panagna ni Samuel. Pagtawag og pipila ka mga estudyante sa pagsulti kon unsay mga katarungan [excuse] nga ilang nahibaloan dinhi niini nga mga bersikulo.

Asa man niini nga mga katarungan o argumento batok sa mga propeta ang sa inyong hunahuna komon kaayo sa atong panahon?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Helaman 16:22–23, ug hangyoa ang klase sa pagpangita kon unsay nahitabo dihang daghan sa mga tawo ang mibaliwala sa mga pasidaan ni Samuel. Dapita ang mga estudyante sa pagreport sa ilang nakit-an.

Unsay mahitabo kanato kon atong isalikway ang mga propeta sa Ginoo sa ulahing mga adlaw?

Samtang motubag ang mga estudyante, hatagi og importansya ang mosunod nga baruganan: Kon atong isalikway ang mga saksi sa Ginoo, gitugutan nato si Satanas nga mokontrolar sa atong kasingkasing. (Mahimo nimong isulat sa pisara kini nga pamahayag.)

Sa pagtapos sa leksyon karon, dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Henry B. Eyring sa Unang Kapangulohan. Hangyoa ang uban diha sa klase sa pagpaminaw kon unsa gayud ang atong gipili kon isalikway nato ang tambag gikan sa Dios, nga kadaghanan niini gikan sa mga propeta sa ulahing mga adlaw:

“Kon isalikway nato ang tambag nga gikan sa Dios, wala kita mopili nga mahimong gawasnon sa impluwensya gikan sa gawas. Mipili kita og laing impluwensya. Atong gisalikway ang panalipud sa usa ka hingpit nga mapinanggaon, makagagahum sa tanan, Amahan sa Langit nga nahibalo sa tanan, kansang katuyoan sa kinatibuk-an, sama sa Iyang Hinigugma nga Anak, mao ang paghatag og kinabuhing dayon, nga ihatag ang tanan nga anaa Kaniya, ug modala kanato og balik nga pamilya ngadto sa mga bukton sa iyang gugma. Sa pagsalikway sa Iyang tambag, mipili kita sa impluwensya sa laing gahum, kansang katuyoan mao ang paghimo kanatong miserable ug kansang motibo mao ang pagdumot. Anaa kanato ang moral nga kabubut-on isip gasa sa Dios. Imbis katungod sa pagpili aron magawasnon sa impluwensya, kini ang katungod nga walay pagkausab ang pagtugyan sa atong kaugalingon kon asa ang pilion nato nga gahum” (“Finding Safety in Counsel,” Ensign, Mayo 1997, 25).

Sumala ni Presidente Eyring, unsa man gayud diay ang atong gipili kon isalikway nato ang tambag gikan sa Dios ug sa Iyang mga propeta?

Dapita ang mga estudyante sa hilum nga paghunahuna kon nakasulay na ba sila sa pagpatig-a sa ilang kasingkasing sa bisan unsang paagi batok sa tambag nga gihatag sa Dios pinaagi sa iyang mga propeta ug mga apostoles. Awhaga sila nga magmalig-on ug makanunayon sa pagsunod sa ebanghelyo ug pagpatalinghug sa tambag sa Ginoo gikan sa Iyang mga propeta. Ipamatuod ang mga kamatuoran nga inyong gihisgutan niini nga leksyon.

Ribyu sa Helaman

Gahini og panahon ang pagtabang sa mga estudyante nga maribyu ang basahon ni Helaman. Hangyoa sila sa paghunahuna kon unsay ilang nakat-unan gikan niini nga basahon, sa seminary ug sa ilang personal nga pagtuon sa kasulatan. Dapita sila sa pagribyu og kadiyot sa pipila ka summary sa kapitulo sa Helaman aron matabangan sila sa paghinumdom. Hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagpaambit og butang gikan sa Helaman nga nakadasig kanila o nakatabang nila sa pagbaton og mas dakong pagtuo kang Jesukristo. Human sa igong panahon, hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagpaambit sa ilang mga hunahuna ug pagbati.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Helaman 15:3–4. Balaan nga gugma sa Dios

Ang mga estudyante mahimong mangutana mahitungod sa pamahayag ni Samuel nga ang Ginoo nahigugma sa mga Nephite ug nagdumot sa mga Lamanite (tan-awa sa Helaman 15:3–4). Ang Ginoo nahigugma sa tanang tawo apan dili mahimo nga pasagdan rang makasala. Gitudlo ni Samuel, “Ang mga Lamanite siya midumot tungod sa ilang mga buhat nga kanunay dautan,” apan miingon usab siya nga ang Ginoo “naglugway sa ilang mga adlaw” aron sila makadawat sa ebanghelyo (tan-wa sa Helaman 15:4). (tan-awa sa Helaman 15:4).

Si Elder Russell M. Nelson sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mipamatuod bahin sa gugma sa Manluluwas alang sa tanang katawhan ug mitudlo nga ang hingpit nga panalangin sa balaang gugma sa Ginoo moabut lamang ngadto sa maningkamot sa pagtuman sa Iyang mga sugo ug maghinulsol sa ilang mga sala:

“Ang balaanong gugma walay katapusan ug para sa tanan. Ang Manluluwas nahigugma sa mga santos ug sa mga makasasala. Si Apostol Juan mipamatuod nga, “Kita nagahigugma Kaniya, tungod kay siya mao man ang unang nahigugma kanato.’[1 Juan 4:19.] Ug si Nephi, dihang nakakita sa panan-awon sa mortal nga pangalagad sa Ginoo, mipahayag: ‘Ang kalibutan, tungod sa ilang kadautan, mohukom kaniya nga usa ka butang nga walay bili; busa sila mohampak kaniya, ug siya mag-antus niini; ug sila mobunal kaniya ug siya mag-antus niini. Oo, sila moluwa kaniya, ug siya mag-antus niini, tungod sa iyang mahigugmaon nga pagbati ug sa iyang pagkamainantuson ngadto sa mga katawhan.’ [1 Nephi 19:9; mga italic gidugang.] Nasayud kita sa labihan kadako sa gugma sa Manunubos tungod kay Siya namatay nga ang tanan kinsa mamatay mabuhi og balik. …

“… Ang tibuok nga bulak sa balaanon nga gugma ug ang atong mga panalangin nga talagsaon gikan niana nga gugma may kondisyon—giandam sigun sa pagsunod sa mahangturon nga balaod” (“Divine Love,” Ensign, Peb. 2003, 24–25).