Leksyon 137

Mormon 1–2

Pasiuna

Bisan og nagdako si Mormon sa panahon sa hilabihan nga kadautan, mipili siya nga magmatinud-anon. Tungod sa iyang kamatinud-anon, gisultihan siya nga saligan siya sa sagrado nga mga rekord sa katawhan sa ulahing bahin sa iyang kinabuhi. Sa edad nga 15, siya “giduaw sa Ginoo” (Mormon 1:15). Nagtinguha siya sa pagtabang sa mga Nephite sa paghinulsol, apan tungod sa ilang ka masinupakon gidid-an siya sa Ginoo sa pagsangyaw ngadto kanila. Niining linghud nga edad, siya gipili nga mangulo sa Nephite nga kasundalohan. Tungod kay daghan na sa mga Nephite ang nawagtangan sa Espiritu Santo ug ubang mga gasa sa Dios, ang ilang kaugalingong kalig-on mao na lang ang ilang gisaligan samtang nakiggubat sila sa mga Lamanite.

Mga Sugyot alang sa Pagtudlo

Mormon 1:1–5

Nahibalo si Mormon nga saligan unya siya sa sagrado nga mga rekord sa mga Nephite

Isulat ang mosunod nga pangutana diha sa pisara sa dili pa magklase aron ang mga estudyante makahunahuna bahin niini sa ilang pag-abut: Unsay imong bation kon tawagon ka sa mga tawo og Mormon?

Sa pagsugod sa klase, dapita ang mga estudyante sa pagtubag sa pangutana diha sa pisara: Human sila makahisgot sa pangutana, hangyoa ang usa ka estudyante sa pagbasa sa mosunod nga pamahayag ni Presidente Gordon B. Hinckley:

President Gordon B. Hinckley

“Samtang usahay nasubo ko nga ang mga tawo dili motawag niini nga simbahan sa husto nga pangalan niini, malipayon ko nga ang angga nga ilang gigamit dungganon na kaayo tungod sa usa ka talagsaon nga tawo ug usa ka basahon nga naghatag og dili matandi nga pagpamatuod kabahin sa Manunubos sa kalibutan.

“Bisan kinsa nga makaila sa tawo nga si Mormon, pinaagi sa pagbasa ug pagpamalandung sa iyang mga pulong, bisan kinsa nga mobasa niining bililhon nga bahandi sa kasaysayan nga sa dakong bahin natipon ug napreserbar tungod kaniya, mahibalo nga ang Mormon dili usa ka pulong nga dautan, apan nga kini nagrepresentar sa labing maayo—kana nga maayo nga gikan sa Dios” (“Mormon Should Mean ‘More Good,’” Ensign, Nob. 1990, 52–53).

Aron matabangan ang mga estudyante nga masabtan ang kinatibuk-ang kahulugan sa Mormon 1–2, ipasabut nga 320 ka tuig human ang Manluluwas mipakita ngadto sa mga Nephite, hapit tanan nga anaa sa yuta nagpuyo sa pagkadautan. Niini nga panahon si Ammaron, usa ka matarung nga tawo nga nagserbisyo isip usa ka tighupot sa rekord, “[gipugos] sa Espiritu Santo [sa pagtipig] sa mga sagrado nga talaan” (tan-awa sa 4 Nephi 1:47–49). Niining mga panahona, mibisita si Ammaron og usa ka 10 anyos nga batang lalaki nga ginganlan og Mormon ug mitudlo kaniya kabahin sa iyang umaabut nga responsibilidad alang sa mga rekord.

Hangyoa ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum sa Mormon 1:2, nga mangita sa mga pulong nga gigamit ni Ammaron sa paghulagway kang Mormon. Hangyoa sila sa pagreport unsay ilang nakit-an. Isulat ang pangalan nga Mormon diha sa pisara, ug ilista ang ilang mga tubag sa ubos niini. Tingali kinahanglan nimo nga ipasabut nga ang pulong nga maligdong nagpasabut og kalma, seryuso, ug mahunahunaon.

• Sa unsa kaha kita kinahanglan nga magmaligdong? (Ang mga tubag mahimong maglakip sa pagpahigayon ug pag-ambit sa sakrament, pagtuon sa mga kasulatan, pagkaputli, ug pagsulti ug pagpamatuod kabahin sa Manluluwas.) Nganong kinahanglan man nga maligdong kita kabahin niining mga butanga?

Ipasabut nga ang usa ka tawo mahimong maligdong ug sa gihapon makalingaw-lingaw ug magkataw-anay. Bisan pa man, ang usa ka maligdong nga tawo makahibalo kanus-a magmalipayon ug kanus-a magseryuso.

• Unsa man sa imong hunahuna ang gipasabut sa “dali sa pag-obserbar”?

Isip kabahin niini nga diskusyon, dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa sa mosunod nga pagpasabut ni Elder David A. Bednar sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles:

Elder David A. Bednar

“Kon dali ra kitang maka-obserbar, dali ra dayon kita makakita o makabantay ug makatuman. Kini mga sukaranan nga mga elemento—pagpangita ug pagtuman—mahinungdanon aron dali ra nga maka-obserbar. Ug si propeta Mormon usa ka makapadani nga ehemplo sa buhat niini nga gasa. …

“… Ang espirituhanon nga gasa nga mahimong dali sa pagpaniid (makaobserbar) hilabihan ka importante alang sa kalibutan nga ato karong gipuy-an ug atong pagapuy-an sa umaabot” (“Quick to Observe,” Ensign, Dis. 2006, 34).

• Sa unsang paagi ang abilidad nga dali rang makakita ug makasunod sa tambag sa Ginoo makatabang kanato?

Dapita ang mga estudyante nga isulat sa mga notebook o sa mga scripture study journal ang mahitungod sa usa ka butang nga kinahanglan nilang seryusohon—usa ka butang nga kinahanglan nilang mas maligdong. Hangyoa usab sila sa paglista og mga direksyon gikan sa Ginoo nga mas dali dayon nilang masunod. Awhaga sila sa pagtinguha nga mahimong mas maligdong ug dali nga maka-obserbar.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mormon 1:3–5, ug hangyoa ang klase sa pag-ila sa mga instruksyon ni Ammaron ngadto kang Mormon.

• Unsa ang gihangyo ni Ammaron nga buhaton ni Mormon?

• Ngano kaha nga kinahanglan man ni Mormon nga maligdong ug dali nga maka-obserbar aron makatuman niini nga mga responsibilidad?

Mormon 1:6–19

Tungod sa tinuyo nga pagrebelde sa mga tawo, gidid-an si Mormon sa Ginoo sa pagsangyaw ngadto kanila

Pangutan-a ang mga estudyante kon nawagtangan na ba sila og butang nga ilang gimahal pag-ayo o gikuha gikan nila ang usa ka bililhon nga butang. Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin niini nga mga kasinatian.

I-summarize ang Mormon 1:6–12 pinaagi sa pagpasabut nga niadtong batan-on pa si Mormon, nakasaksi siya og daghang gubat tali sa mga Nephite ug mga Lamanite. Nakasaksi usab siya sa pagkatap sa dautan taliwala sa tanang tawo diha sa yuta.

Ipasabut nga tungod kay nahimong dautan kaayo ang mga Nephite, nawagtang kanila ang bililhon nga mga gasa gikan sa Ginoo. Tungaa ang klase. I-assign ang katunga sa klase sa pagbasa sa hilum sa Mormon 1:13–14, 18, nga mangita sa mga gasa nga gisugdan og kuha sa Ginoo gikan sa mga Nephite. I-assign ang laing katunga sa pagbasa sa Mormon 1:14, 16–17, 19, nga mangita sa mga rason nganong gikuha sa Ginoo kini nga mga gasa gikan sa mga Nephite. Dapita ang mga estudyante gikan sa matag grupo sa pagpakigbahin sa ilang nasayran ngadto sa klase.

• Sumala sa Mormon 1:13–14, unsay nahitabo sa dihang ang katawhan mirebelde ug mipalayo sa Ginoo? (Ang mga estudyante mahimong mohatag og lain-laing mga tubag. Ikonsiderar ang pag-summarize sa ilang mga tubag pinaagi sa pagsulat sa mosunod nga kamatuoran diha sa pisara: Kon ang katawhan dautan ug walay pagtuo, mawala kanila ang espirituhanon nga mga gasa nga ilang nadawat gikan sa Ginoo ug dili na makadawat og impluwensya sa Espiritu Santo.)

Ipasabut nga ang pagkarebelde sa mga Nephite sobra na. Hinoon, kini nga baruganan magamit kanato sa tagsa-tagsa kon dili kita motuman sa mga sugo sa Dios.

• Asa sa mga gasa nga gilista diha sa Mormon 1:13–14, 18 ang labing lisud alang kanimo nga mawala?

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mormon 1:15. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa unsay nasinati ni Mormon samtang daghan sa mga Nephite nawad-an na sa mga gasa sa Dios ug sa impluwensya sa Espiritu Santo.

• Ngano sa imong hunahuna nga si Mormon nakaangkon pa gihapon og espirituhanon nga mga kasinatian bisan og anaa siya taliwala sa dakong kadautan?

Mormon 2:1–15

Nangulo si Mormon sa mga kasundalohan sa Nephite ug nasubo sa ilang kadautan

Hangyoa ang usa ka estudyante nga 15 anyos (o duol sa edad nga 15) sa pagbasa og kusog sa Mormon 2:1–2. Dapita ang klase sa pagpangita sa responsibilidad nga gihatag kang Mormon sa dihang 15 anyos pa siya (sa iyang “ikadise sais nga tuig”). Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna kon sama sa unsa kaha alang sa 15 anyos nga mangulo og kasundalohan.

• Sa unsang mga paagi ang mga hiyas nga gihisgutan sa Mormon 2:1 nakatabang ni Mormon isip usa ka lider sa kasundalohan?

I-summarize ang Mormon 2:3–9 pinaagi sa pagsulti sa mga estudyante nga ang mga Lamanite miatake sa mga kasundalohan sa mga Nephite sa hilabihan nga pwersa nga ang mga Nephite nangahadlok ug miatras. Giabug sila sa mga Lamanite gikan sa usa ka lugar ngadto sa lain hangtud napundok ang mga Nephite sa usa ka lugar. Sa katapusan, ang mga kasundalohan ni Mormon nakasanta sa mga Lamanite ug mipapahawa kanila.

Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum sa Mormon 2:10–15, nga mangita sa espiritwal nga kondisyon sa mga Nephite human niini nga mga gubat.

• Nganong nagsubo man ang mga Nephite? (Tan-awa sa Mormon 2:10–13. Nasubo sila tungod kay dili sila makatipig ilang mga kabtangan. Sa ato pa, nasubo lang sila tungod sa mga sangputanan sa ilang mga sala, dili tungod kay gibasulan nila ang ilang mga binuhatan.)

• Sumala sa Mormon 2:13–14, giunsa pagkahibalo ni Mormon nga ang kagul-anan sa katawhan dili timailhan sa tinuod nga paghinulsol?

Aron matabangan ang mga estudyante nga makita ang kalainan tali sa “kasubo … ngadto sa paghinulsol” ug ang “kasubo sa gipanghimaraut,” isulat sa pisara ang mosunod:

Kadtong nasubo ngadto sa paghinulsol …

Kadtong nasubo tungod lang sa mga sangputanan sa sala …

Hangyoa ang mga estudyante sa pagribyu sa Mormon 2:12–15, nga mangita sa mga kinaiya niining duha ka grupo sa mga tawo. Dapita sila sa pagreport sa unsay ilang nakit-an. Ang ilang mga tubag kinahanglang magpakita sa mosunod nga mga kamatuoran:

Kadtong nasubo ngadto sa paghinulsol nakaila sa kaayo sa Dios ug moduol ngadto kang Kristo uban sa mapaubsanon nga mga kasingkasing.

Kadtong nasubo lang tungod sa mga sangputanan sa sala nagpadayon sa pagrebelde batok sa Dios.

Ipasabut nga gigamit ni Mormon ang mga pulong nga “kasubo sa gipanghimaraut” (Mormon 2:13) aron sa paghulagway sa kasubo niadtong nag-antus tungod sa mga sangputanan sa ilang mga binuhatan apan dili gusto maghinulsol. Kini nga kinaiya dili mosangpot ngadto sa pagpasaylo ug kalinaw. Mosangpot kini ngadto sa panghimaraut, nga nagpasabut nga ang usa ka tawo mahunong sa iyang pag-uswag paingon sa mahangturon nga kinabuhi.

Dapita ang mga estudyante sa pagpamalandong kon unsay ilang buhaton kon makaamgo sila nga sila nakasala. Awhaga sila sa pagduol ngadto sa Manluluwas uban sa mapaubsanon nga kasingkasing aron mapasaylo sila, makasinati og kalinaw, ug makig-uli ngadto sa Dios.

Mormon 2:16–29

Si Mormon nakaangkon sa mga palid ug misulat og istorya sa kadautan sa iyang katawhan

I-summarize ang Mormon 2:16–18 pinaagi sa pagpasabut nga samtang ang pakiggubat sa mga Lamanite nagpadayon, miadto si Mormon duol sa bungtod nga gitawag og Shim, diin gitago ni Ammaron ang mga rekord sa Nephite. Iyang gikuha ang mga palid ni Nephi ug misugod sa pagrekord unsa ang iyang naobserbaran tali sa katawhan sukad pa niadtong bata pa siya.

Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mormon 2:18–19. Hangyoa ang klase sa pagsunod, nga mangita sa deskripsyon ni Mormon sa espirituhanon nga mga kondisyon sa katawhan sa iyang panahon. Hangyoa usab sila sa pagpangita sa iyang personal nga pagpahayag og paglaum.

• Sa unsang paagi gihulagway ni Mormon ang espirituhanon nga mga kondisyon sa iyang panahon? (“Ang nagpadayon nga talan-awon sa mga pagkadautan ug sa mga pagkasalawayon.”)

• Gikan sa inyong nakat-unan kabahin ni Mormon, ngano kaha nga masaligon man siya nga siya “pagabayawon sa katapusan nga adlaw”? (Mahimo kang motabang sa mga estudyante nga makasabut nga sa dihang misulti si Mormon nga “pagabayawon sa katapusan nga adlaw,” nagpasabot siya nga mabanhaw ug dad-on ngadto sa presensya sa Dios aron magpabilin uban Kaniya sa kahangturan.)

• Sa unsang paagi ang ehemplo ni Mormon makatabang kanimo? (Ang mga estudyante mahimong mopakigbahin og daghang nagkalain-laing mga tubag. Ang ilang mga tubag kinahanglan nga mopahayag sa mosunod nga baruganan: Makapili kita sa pagpuyo nga matarung, bisan anaa sa dautan nga katilingban. Mahimo kang modapit og usa ka estudyante sa pagsulat niini nga kamatuoran diha sa pisara.)

• Kanus-a ka nakakita og mga higala o mga sakop sa pamilya nga mibarug nga lig-on sa pagsunod sa kabubut-on sa Dios bisan og kadtong nagpalibot kanila wala magsunod?

Awhaga ang mga estudyante sa paghunahuna og usa ka aspeto sa ilang kinabuhi diin aduna pa silay dugang nga mabuhat aron mobarug alang sa matarung. Dapita sila sa pagsulat sa mga notebook o sa mga scripture study journal kon unsaon nila pagtubag sa sunod higayon nga hagiton sila niana nga panghitabo. Ipamatuod nga, sama ni Mormon, makapili kita sa pagpuyo nga matarung ug nga ang Ginoo motabang kanato nga mobarug nga lig-on alang sa matarung, bisan og ang uban dili.

Komentaryo ug Background nga Impormasyon

Mormon 1:1. “Ako, si Mormon”

Ang mosunod nga lista nag-highlight og mga aspeto sa kinabuhi ug pagpangalagad ni Mormon:

1. Ang iyang amahan ginganlan og Mormon (tan-awa sa Mormon 1:5).

2. Ginganlan siya sunod sa pangalan sa yuta nga Mormon, diin si Alma miestablisar sa Simbahan (tan-awa sa 3 Nephi 5:12).

3. Iyang ginganlan ang usa ka anak nga lalaki og Moroni (tan-awa sa Mormon 6:6).

4. Usa siya ka tiunay nga kaliwat ni Lehi (tan-awa sa 3 Nephi 5:20).

5. Giduaw siya sa Manluluwas (tan-awa sa Mormon 1:15).

6. Usa siya ka tinun-an ni Jesukristo (tan-awa sa 3 Nephi 5:13).

7. Usa siya ka komander sa mga kasundalohan sa Nephite (tan-awa sa Mormon 2:1).

8. Misulat siya sumala sa kabubut-on sa Dios (tan-awa sa 3 Nephi 5:14).

9. Nakasaksi siya sa pagkalaglag sa mga Nephite (tan-awa sa Mormon 2:18–19; 3:16; 6:8–22).

Mormon 2:13–15. Kasubo ngadto sa paghinulsol

Nasubo si Mormon alang sa iyang katawhan, nagtan-aw nga “ang ilang kasubo dili ngadto sa paghinulsol” ug nahibalo nga “ang Ginoo dili sa kanunay motugot kanila nga maglipay diha sa sala” (Mormon 2:13). Sa naobserbahan ni Presidente Spencer W. Kimball, “Kon walay paghinulsol walay kapasayloan, ug kon walay kapasayloan ang tanan nga mga panalangin sa kahangturan mameligro lang” (The Miracle of Forgiveness [1969], 117).

Si Elder Bruce D. Porter sa Seventy mitudlo sa kaimportante sa pagbati og kasubo ngadto sa paghinulsol:

“Ang usa ka masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu nagpasabut sa pagsinati og ‘diosnon nga kasubo [nga] mosangpot sa paghinulsol’ (2 Mga Taga-Corinto 7:10). Kini moabut kon ang atong tinguha nga malimpyo gikan sa sala gamhanan kaayo nga ang atong mga kasingkasing magsakit sa kasubo ug gusto kita nga mobati og kalinaw uban sa Amahan sa Langit. Kadtong adunay masulub-on nga kasingkasing ug mahinulsulon nga espiritu andam nga mobuhat sa bisan unsa ug tanan nga ang Dios mohangyo kanila, sa walay pagbatok o kasuko. Mohunong kita sa pagbuhat og mga butang sa atong paagi ug magkat-on sa pagbuhat niini hinuon sa paagi sa Dios. Niini nga kondisyon sa pagkamasugtanon, ang Pag-ula moepekto ug mahitabo ang tinuod nga paghinulsol. Ang mahinulsulon makasinati dayon og balaan nga gahum sa Espiritu Santo, nga mopuno kanila uban sa kalinaw sa konsensya ug ang kalipay sa pakigdait uban sa Dios” (“A Broken Heart and a Contrite Spirit,” Ensign o Liahona, Nob. 2007, 32).