Leksyon 59
Mosiah 12:18–14:12
Pasiuna
Sa dihang gisukna ni Haring Noah ug sa iyang mga pari si Abinadi, gibadlong sila sa propeta sa wala pagtudlo o pagsunod sa mga sugo. Gisugo ni Haring Noah ang iyang mga pari sa pagpatay ni Abinadi, apan gipanalipdan si Abinadi sa Dios ug gihatagan siya og gahum sa pagpadayon sa iyang mensahe. Nagkutlo ni Isaiah, mipamatuod si Abinadi ni Jesukristo ug sa Iyang Pag-ula.
Mga Sugyot alang sa Pagtudlo
Mosiah 12:18–13:26
Nagbadlong si Abinadi ni Haring Noah ug sa iyang mga pari tungod sa pagdumili sa pagsunod ug pagtudlo sa mga sugo.
Sa pagsugod niini nga leksyon, isulat ang mosunod nga mga pamahayag diha sa pisara:
NAHIBALO AKO kon unsay gipasabut sa magsunod sa ebanghelyo ni Jesukristo.
NAGSUNOD AKO sa ebanghelyo ni Jesukristo.
Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna sa hilum unsa ka maayo ang mga pamahayag nga naghulagway kanila, maggamit og sukdanan gikan sa 1 ngadto sa 10 (nga ang 10 nagrepresentar nga ang pamahayag naghulagway kanila nga maayo kaayo).
-
Ngano sa inyong hunahuna importante nga sa sinsero nga paagi makahimo niining duha ka mga pamahayag?
Ipasabut nga samtang ang mga estudyante naghisgot niini nga mga pulong ni Abinadi, mas makakat-on sila mahitungod sa importansya nga makahibalo ug magsunod sa ebanghelyo. Pahinumdumi sila nga sa miaging leksyon, gihisgutan nila ang asoy ni Haring Noah ug sa iyang mga pari nga nagbalhog ni Abinadi ngadto sa bilanggoan tungod sa iyang mga panagna batok kanila (tan-awa sa Mosiah 12:1–17). I-summarize ang Mosiah 12:18–24 pinaagi sa pagpasabut nga si Abinadi sa wala madugay gidala sa atubangan ni Haring Noah ug sa iyang mga pari. Gisukna siya sa mga pari, naninguha sa paglibug kaniya ngadto sa pagsulti og usa ka butang nga ilang magamit batok kaniya. Dayon ang usa kanila nangutana kaniya sa pagpasabut og usa ka scripture passage.
Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum, sa Mosiah 12:25–30, nga mangita sa mga rason sa pagbadlong ni Abinadi ni Noah ug sa iyang mga pari. Human moreport ang mga estudyante unsa ang ilang nakit-an, pangutana:
-
Miingon si Abinadi nga gituis ni Noah ug sa iyang mga pari ang mga pamaagi sa Ginoo (tan-awa ang Mosiah 12:26). Sa laing pagkasulti, gihugawan nila ang sagradong mga butang ug mitalikod gikan sa matarung nga paagi sa pagpuyo. Sa unsa nga mga paagi nga si Noah ug ang mga pari may sala sa pagtuis sa mga paagi sa Ginoo?
Aron matabangan ang mga estudyante nga matubag kini nga pangutana, mahimo nimong ipasabut nga ang mga pari miangkon nga ang kaluwasan miabut pinaagi sa balaod ni Moises (tan-awa sa Mosiah 12:32). Bisan pa niana, wala sila magsunod sa Napulo ka mga Sugo, diin kabahin niana nga balaod, ug wala nila tudloi ang mga katawhan sa pagsunod sa mga sugo (tan-awa sa Mosiah 11:1–15; 12:27–29, 37; 13:25–26).
Itudlo ang mga pamahayag diha sa pisara.
-
Diha sa sukdanan nga 1 ngadto sa 10, unsa ka maayo sa inyong hunahuna ang matag pamahayag sa paghulagway ni Noah ug sa iyang mga pari?
Dapita ang usa ka estudyante sa pagbasa og kusog sa Mosiah 12:31–33. Hangyoa ang klase sa pag-ila sa baruganan nga gitudlo ni Abinadi kang Noah ug sa iyang mga pari. (Gitudlo niya nga kon kita magsunod sa mga sugo sa Dios, kita pagaluwason.)
Ipakigbahin ang mosunod nga mga panig-ingnan nga gihatag ni Elder F. Melvin Hammond sa Seventy. Awhaga ang mga estudyante sa pagpaminaw sa importansya nga mahibalo ug magsunod sa mga sugo.
“Daghang katuigan ang milabay usa ka returned missionary mibarug nga maisugon sa sakrament miting ug gipahayag og kusog nga siya nahibalo gikan sa iyang pagtuon sa mga kasulatan nga ang ebanghelyo tinuod ug nga iyang ihatag ang iyang kinabuhi alang sa Ginoo ug sa Iyang Simbahan. Duha ka semana ang milabay mibarug siya sa atubangan sa bishop sa iyang ward sa mga estudyante, naulawan ug nahadlok, samtang iyang gikumpisal nga usa ka higayon sa kahuyang nawagtang ang iyang hiyas. Sa usa ka hinungdan ang iyang gipahayag nga debosyon ngadto sa Manluluwas nakalimtan sa haguros sa kakusog sa iyang pagbati. Bisan og estudyante sa pulong sa Dios, wala niya makonektar ang iyang pagtuon ngadto sa inadlaw-adlaw nga paggamit, walay pagpakaaron-ingnon, Kristohanong pagpuyo.
“Usa ka maanyag nga babaye nagbuhat sa tanang mga gikinahanglan sa paghuman sa Young Womanhood Recognition. Ang iyang personal nga mga tumong mahunahunaong gisulat ug mabinantayong gibutang sa iyang book of remembrance. Sa walay pagkatarug, gisulat niya nga makig-date lamang siya sa usa ka takus nga batan-ong lalaki ug mangita nianang espesyal nga usa ka tawo nga modala kaniya ngadto sa templo. Sa dihang siya dyesiotso, ang iyang mga tumong nakalimtan; nakigtaban siya sa usa ka lalaki kinsa dili miyembro sa Simbahan. Daghang mga luha ang nangagas niadtong kinsa nahigugma niya sa hilabihan—iyang mga ginikanan, mga magtutudlo, ug mga higala. Nahulog siya ngadto sa makalilisang nga haw-ang tali sa mga gikinahanglan sa balaod ug sa reyalidad sa tinuod nga pagkadisipulo” (“Eliminating the Void between Information and Application,” CES satellite training broadcast, Agos. 2003, 17, si.lds.org).
-
Ngano nga ang pagkahibalo sa mga sugo dili igo nga makapasarang kanato alang sa kaluwasan?
Ipakita ang litrato ni Abinadi sa atubangan ni Haring Noah (62042; Libro sa mga Hulagway sa Ebanghelyo [2009], nu. 75). Hangyoa ang mga estudyante sa paghulagway unsay nahitabo diha sa litrato. (Ang hari nagsugo nga si Abinadi pagapatyon. Ang Ginoo nagpanalipod ni Abinadi.) Aron matabangan ang mga estudyante nga masabtan kini nga asoy, hunahunaa ang pagpatindog og tulo ka mga estudyante ug sa pagpahimo og madulaon nga pagbasa. Usa ka estudyante mobuhat isip ang tigsaysay. Ang ikaduhang estudyante mobasa sa mga pulong ni Haring Noah. Ang ikatulong estudyante mobasa sa mga pulong ni Abinadi. Una, hangyoa ang tigsaysay ug ang estudyante nga nagdala sa papel ni Noah sa pagbasa sa ilang parte diha sa Mosiah 13:1–2. Dayon ang estudyante nga nagdala sa papel ni Abinadi motubag gikan sa Mosiah 13:3–4. Ang tigsaysay dayon mobasa sa Mosiah 13:5–6. Dayon ang estudyante nga nagdala sa papel ni Abinadi motapos gikan sa Mosiah 13:7-11.
Idirekta ang atensyon sa mga estudyante ngadto sa Mosiah 13:11.
-
Unsa sa inyong hunahuna ang gipasabut sa pagbaton sa mga sugo nga nahisulat sa atong mga kasingkasing? (Tabangi ang mga estudyante sa pagsabot nga aron mahisulat ang mga sugo diha sa atong mga kasingkasing, kita kinahanglan gayud nga mahibalo ug magsunod sa ebanghelyo.)
Ipasabut nga sa wala pa gitinguha ni Noah nga ipapatay si Abinadi, gisugdan na ni Abinadi ang pagsaysay og scripture passage nga tingali pamilyar ngadto sa hari ug sa iyang mga pari ug kana ebidensya sa ilang pagkadautan. Ipabasa sa klase og hilum ang Mosiah 12:34–36 aron sa pagsuta kon ang kasulatan nga gibasa ni Abinadi ngadto ni Noah ug sa iyang mga pari pamilyar ba. Tabangi sila sa pagsabut nga gisugdan ni Abinadi ang pagsaysay sa Napulo ka mga Sugo.
Pagdrowing og duha ka dagko, blangko nga mga palid sa bato diha sa pisara. Dapita ang usa ka estudyante sa pagsulat sa usa sa Napulo ka mga Sugo diha sa usa niini ka mga palid. Ipapasa sa estudyante ang chalk ngadto sa laing estudyante aron isulat ang lain sa Napulo ka mga Sugo. Balika kini nga proseso hangtud nalista sa mga estudyante ang tanan nga ilang nahinumduman. Dapita sila sa pagtsek sa ilang mga tubag diha sa Mosiah 12:34–36 ug 13:12–24. Mahimo nimo silang awhagon sa pagmarka sa Napulo ka mga Sugo niini nga mga bersikulo ug diha sa Exodo 20:3–17 (usa ka scripture mastery passage).
Ipakigbahin ang mosunod nga pamahayag ni Presidente Gordon B. Hinckley:
“[Ang] Napulo ka mga Sugo [gi] sulat pinaagi sa tudlo ni Jehova diha sa mga palid sa bato alang sa kaluwasan ug kahilwasan, alang sa seguridad ug kalipay sa mga anak sa Israel, ug alang sa tanang mga henerasyon nga moabut human kanila” (“Our Solemn Responsibilities,” Ensign, Nob. 1991, 51).
Awhaga ang mga estudyante sa pagribyu sa Napulo ka mga Sugo ug sa hilum hunahunaa ang personal nga paningkamot nila sa pagsunod niini.
Mosiah 13:27–14:12
Nagtudlo si Abinadi mahitungod sa kaluwasan pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo
Isulat ang mosunod diha sa pisara (mahimo nimong isulat kini sa wala pa magsugod ang klase). Hangyoa ang mga estudyante sa paghunahuna mahitungod sa unsay ikabutang sa blangko.
“Human sa atong tanan nga pagkamasulundon ug maayong mga buhat, dili kita maluwas gikan sa kamatayon o sa mga epekto sa atong indibidwal nga mga sala kon wala …”
Basaha og kusog ang mosunod nga pamahayag ni Elder Dallin H. Oaks:
“Apan human sa tanan natong pagkamasulundon ug maayong mga buhat, dili kita maluwas sa epekto sa atong indibidwal nga mga sala kon wala ang grasya nga gihatag pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo. Ang Basahon ni Mormon naghimo niini nga tataw. Nagtudlo kini nga ‘ang kaluwasan dili moabut pinaagi sa balaod lamang’ (Mosiah 13:28). Sa laing pagkasulti, ang kaluwasan dili moabut sa pagsunod lamang sa mga sugo. … Bisan kadtong kinsa naningkamot sa pagsunod ug pag-alagad sa Dios uban sa tibuok nilang kasingkasing, gahum, hunahuna ug kusog dili ‘ mapuslanon nga mga sulugoon’ (Mosiah 2:21). Ang tawo dili makakuha sa iyang kaugalingong kaluwasan” (“Another Testament of Jesus Christ,” Ensign, Mar. 1994, 67).
Kompletuha ang pamahayag diha sa pisara pinaagi sa pagsulat sa ang grasya nga gihatag pinaagi sa pag-ula ni Jesukristo. Dayon hangyoa ang pipila ka mga estudyante sa pagpuli-puli sa pagbasa og kusog gikan sa Mosiah 13:28, 32–35. Hangyoa ang klase sa pagpangita sa mga pulong nga kalabut ngadto sa pamahayag ni Elder Oaks. Dapita ang pipila ka mga estudyante sa pagpakigbahin kon unsay ilang nadiskubrihan. (Ang posibleng mga tubag naglakip sa “ang pag-ula,” “ang pagtubos sa Dios,” “ang pag-abut sa Mesiyas,” ug ang saad nga ang “Dios mismo [mahimong] manaog taliwala sa mga katawhan.”)
Ipasabut nga ang mga pamahayag ni Abinadi mahitungod sa “ang balaod” diha sa Mosiah 13:28 ug 32 naghisgut ngadto sa balaod ni Moises, nga naglakip og higpit nga han-ay sa mga sugo nga nag-apil og mga sakripisyo, mga kasaulugan, ug ubang mga kahimoan. Ang balaod gihatag aron sa pagtabang sa mga Israelite sa paghinumdom sa Dios ug sa paglaum ngadto sa Pag-ula ni Jesukristo. Sa kadugayan, daghang mga Israelite napakyas sa pagsabut sa papel ni Jesukristo ingon nga ilang Manluluwas, naghunahuna nga sila maluwas pinaagi lamang sa pagkamasulundon ngadto sa balaod ni Moises.
-
Gipamatuod ni Abinadi nga walay usa nga maluwas gawas pinaagi sa Pag-ula ni Jesukristo (tan-awa sa Mosiah 13:28, 32). Nganong importante alang kanato nga masabtan kini nga kamatuoran?
Ipasabut nga samtang si Abinadi misulti ngadto ni Noah ug sa iyang mga pari, gikutlo niya ang pipila sa mga panagna ni Isaias mahitungod ni Jesukristo. Dapita ang mga estudyante sa pagbasa sa hilum sa Mosiah 14:3–12. Hangyoa sila sa pagpangita sa mga pulong nga naghulagway unsay nabuhat sa Manluluwas sa pagpahinabo sa ilang kaluwasan.
Human ang mga estudyante magtuon niini nga mga bersikulo sulod sa pipila ka minuto, hangyoa sila sa pagpakigbahin unsay ilang nakit-an. Mahimo nimong ikonsiderar ang pagsulat sa ilang mga tubag diha sa pisara. Aron matabangan ang mga estudyante sa paghunahuna mahitungod sa kaguol ug kasakit nga gipas-an sa Manluluwas alang kanila ug sa pagtabang kanila sa paghunahuna mahitungod sa Iyang pag-antus alang sa ilang mga sala, basaha ang mosunod nga mga pamahayag ngadto kanila. Dapita sila sa pagkompleto niini nga mga pamahayag diha sa ilang mga salabutan:
Gipas-an ni Jesukristo ang akong mga kasakit, sama sa …
Nasamdan ug nabun-og si Jesukristo tungod sa akong mga kalapasan, sama sa …
Pangutan-a ang mga estudyante unsa ang kahulugan sa mosunod nga pamahayag ngadto kanila: “Uban sa iyang mga labud kita giluwas” (Mosiah 14:5). Mahimo nimong ipasabut nga ang pulong mga labud nagpasabut sa piho ngadto sa mga samad nga nahibilin diha sa lawas sa Manluluwas sa dihang Siya gihampak, o gilatigo (tan-awa sa Juan 19:1). Sa kinatibuk-an, ang pulong nagpasabut sa Iyang tanan nga pag-antus.
Human ang mga estudyante mipakigbahin sa ilang mga pagbati mahitungod sa pamahayag, pagpamatuod nga pinaagi sa mga pag-antus sa Manluluwas ug sa atong kaugalingon nga mga paningkamot sa pagsunod sa mga sugo, kita makadawat og kalinaw ug kapasayloan dinhi niini nga kinabuhi ug kaluwasan sa kinabuhi nga umaabut (tan-awa sa D&P 59:23; Mga Artikulo sa Hugot nga Pagtuo 1:3). Dapita ang mga estudyante sa pagpakita sa ilang gugma ug pagdayeg alang sa Manluluwas pinaagi sa pagsunod sa mga sugo.
Komentaryo ug Background nga Impormasyon
Mosiah 13:34. “Ang Dios sa iyang kaugalingon manaog”
Ang pulong nga Dios sa kinatibuk-an nagpasabut sa atong Langitnong Amahan, apan sa Mosiah 13:34 kini nagpasabut ngadto ni Jesukristo. Ang mga Santos sa panahon sa Daang Tugon nakaila ni Jesukristo isip si Jehova ug isip ang Dios ni Abraham, Isaac, ug ni Jacob. Si Elder James E. Talmage sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo nga ang mga kasulatan nagtabang kanato sa pagsabut sa kabalaan ni Jesukristo ug ang Iyang papel isip usa ka Dios:
“Kita nag-angkon sa awtoridad nga anaa sa kasulatan alang sa pagpamahayag nga si Jesukristo kaniadto ug karon mao ang Dios nga Tiglalang, ang Dios kinsa mipakita sa Iyang kaugalingon ngadto kang Adan, Enoch, ug sa tanan nga mga patriyarka ug mga propeta sa wala pa ang dakong lunop gikan kang Noe; ang Dios ni Abraham, Isaac ug Jacob; ang Dios sa Israel isip usa ka nagkahiusa nga katawhan, ug ang Dios ni Ephraim ug Judah human sa kagubot sa Hebreohanon nga nasud; ang Dios kinsa mipaila sa Iyang Kaugalingon ngadto sa mga propeta gikan ni Moises hangtud kang Malaquias; ang Dios nga anaa sa rekord sa Daang Tugon; ug ang Dios sa mga Nephite. Kita nanghimatuod nga si Jesukristo mao kaniadto ug si Jehova, ang Usa nga Mahangturon” (Jesus the Christ, 3rd ed. [1916], 32).
Mosiah 13:27–35. Ang balaod ni Moises ug ni Jesukristo
Si Elder Jeffrey R. Holland sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles mitudlo mahitungod sa unsa nga paagi ang balaod ni Moises may kalabutan ngadto sa ebanghelyo ni Jesukristo:
“Ang modernong tigbasa kinahanglan nga dili motan-aw sa kabalaurang Mosaic—sa karaan o sa moderno nga mga panahon—isip usa ka yanong makapuol nga han-ay sa relihiyoso nga mga ritwal nga gihimo sa walay pagpangutana (ug usahay sa agresibong paagi) nga gisunod sa tikig og liog nga mga katawhan kinsa wala modawat ni Kristo ug sa iyang ebanghelyo. Kining makasaysayanong pakigsaad, hinatag sa mga kamot sa Dios mismo ug ikaduha lamang sa kahingpitan sa ebanghelyo isip usa ka agianan ngadto sa pagkamatarung, kinahanglan nga tan-awon hinoon isip ang dili hitupngan nga koleksyon sa mga larawan, mga anino, mga simbolo, ug mga paghulagway daan ni Kristo. Tungod niana nga rason kini sa makausa (ug sa gihapon mao, sa kinaiya ug kaputli niini) usa ka giya ngadto sa espiritwalidad, agianan ngadto ni Kristo, usa ka dalan sa higpit nga pagsunod sa sugo nga mohimo, pinaagi sa mga balaod sa katungdanan ug kaligdong, nga mogiya ngadto sa mas taas nga mga balaod sa pagkabalaan padulong sa imortalidad ug kinabuhing dayon. …
“… Labing mahinungdanon nga masabtan kini nga ang balaod ni Moises nataklapan, ug sa ingon niana gilakip, ang daghang importanting mga bahin sa ebanghelyo ni Jesukristo, nga diha na sa wala pa kini. Wala gayud tuyoa kini nga mahimong usa ka butang nga lahi o bulag, ug sa tinuod dili usa ka butang nga masinupakon, sa ebanghelyo ni Jesukristo. … Ang katuyoan niini wala gayud himoa nga lahi sa mas taas nga balaod. Ang duha gihimo sa pagdala sa mga katawhan ngadto ni Kristo” (Christ and the New Covenant: The Messianic Message of the Book of Mormon [1997], 136–37, 147; tan-awa usab 2 Nephi 11:4; Mosiah 16:14–15).
Mosiah 14:5. Pagkaayo pinaagi sa Pag-ula
Gipamatuod ni Elder M. Russell Ballard sa Korum sa Napulog Duha ka mga Apostoles ang kabahin sa pagkaayo nga atong madawat tungod sa pag-antus sa Manunubos sa panahon sa Iyang Pag-ula.
“Unsa ka malinawon, unsa ka mahupayon kining mahinungdanong gasa pinaagi sa mapinanggaong grasya ni Jesukristo, ang Manluluwas ug ang Manunubos sa tanang katawhan. …
“… Bisan pa man ang Iyang kinabuhi putli ug walay sala, Iyang gibayran bisan ang katapusang silot alang sa sala—imoha, akoa, ug sa tanan nga nakapuyo dinhi. Ang Iyang mental, emosyonal ug espiritwal nga kasakit grabe kaayo nga kini ang hinungdan sa pag-agas sa Iyang dugo gikan sa matag lungag sa panit (tan-awa sa Lucas 22:44; D&P 19:18). Bisan pa man niining tanan giantus ni Jesus uban sa pag-uyon aron lamang kitang tanan may kahigayunan nga mamahimong limpyo—pinaagi sa atong pagtuo ngadto Kaniya, maghinulsol sa atong mga sala, mabunyagan sa tawo nga adunay tukmang katungod sa priesthood, magdawat sa makapalimpyo nga gasa sa Espiritu Santo pinaagi sa pagkumpirma, ug sa pagdawat sa tanan pang mahinungdanong mga ordinansa. Kon wala ang Pag-ula sa Ginoo, wala usab kitay mga panalangin nga sama niini, ug dili kita mahimong takus ug andam nga mobalik ug mopuyo sa atubangan sa Dios.” (“Ang Pag-ula ug ang Bili sa Usa ka Kalag,” Ensign o Liahona, Mayo 2004, 84–85).