មេរៀនទី ២៩ ៖ ថ្ងៃទី ៤
គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥
បុព្វកថា
នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ ព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ និង បងប្រុស ហៃរុម ដែលជាជំនួយការប្រធាន និង ជាលោកអយ្យកោនៃសាសនាចក្រនោះ ត្រូវគេធ្វើឃាតនៅក្រុងកាតធេច រដ្ឋ អិលលីណោយ ។ កូរ៉ុមនៃពួកសាវកដប់ពីរនាក់ បានអនុមតិចេញសេចក្ដីប្រកាសមួយអំពី ទុក្ករកម្មនោះដើម្បីបញ្ចូលទៅក្នុងសេចក្ដីបញ្ចប់នៃគោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញាដែលបោះពុម្ពក្នុងឆ្នាំ ១៨៤៤ ដែលបានហៀបនឹងបោះពុម្ពរួចរាល់ហើយនោះ ។ សេចក្ដីប្រកាសនោះសរសេរតាមដំណើររឿងដែលអែលឌើរ យ៉ូហាន ថេលើរ និង វិលឡឺឌ រិចឺត្យ ជាសមាជិកក្នុងកូរ៉ុមនៃពួកដប់ពីរនាក់ បានឃើញដោយផ្ទាល់ភ្នែក ។ សព្វថ្ងៃ វិវរណៈនេះមានកត់ត្រានៅក្នុង គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ១៣៥ ។
គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥
ទុក្ករកម្មរបស់យ៉ូសែប និង ហៃរុម ស៊្មីធ ត្រូវបានប្រកាស
សូមអាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្ដីសញ្ញា ១៣៥:១ ។ សូមស្រមៃថា អ្នកគឺជាសមាជិកសាសនាចក្រម្នាក់រស់នៅទីក្រុង ណៅវូ រដ្ឋ អិលលីណោយ ក្នុងឆ្នាំ ១៨៤៤ រួចសូមគិតថាតើអ្នកអាចនឹងមានអារម្មណ៍ដូចម្ដេច នៅពេលបានឮដំណឹងដ៏ខ្លោចផ្សានេះ ។
ពួកបរិសុទ្ធជាច្រើនបានសោកសៅជាខ្លាំងពន់ពេក នៅពេលបានទទួលដំណឹងអំពីមរណភាពរបស់ យ៉ូសែប និង ហៃរុម ស៊្មីធ ។ សូមគិតអំពីអារម្មណ៍ និង ទីបន្ទាល់ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់អ្នកអំពីព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ នៅពេលអ្នកទទួលដំណឹងអំពីថ្ងៃចុងក្រោយនៃជីវិតរបស់លោក ។
យ៉ូសែប ស៊្មីធ និង ពួកបរិសុទ្ធបានរស់នៅយ៉ាងសុខសាន្តនៅរដ្ឋ អិលលីណោយ អស់រយៈពេលប្រហែលបីឆ្នាំ ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ត្រឹមឆ្នាំ ១៨៤២ ពួកគាត់បានចាប់ផ្ដើមជួបប្រទះនឹងសេចក្ដីទំនាស់សាជាថ្មី ។ អ្នកប្រឆាំងនៅក្នុងសាសនាចក្រ និង បក្សប្រឆាំងនៅខាងក្រៅសាសនាចក្របានរួមកម្លាំងគ្នាប្រឆាំងនឹងព្យាការី ព្រមទាំងសាសនាចក្រ ។ ប្រជាពលរដ្ឋទីក្រុង អិលលីណោយ បានចាប់ផ្ដើមភ័យខ្លាច ហើយស្អប់ឥទ្ធិពលនយោបាយរបស់ពួកបរិសុទ្ធ ។ ប្រជាពលរដ្ឋបានបែរជាច្រណែននឹងការរីកចម្រើនខាងសេដ្ឋកិច្ចរបស់សាសនាចក្រនៅទីក្រុង ណៅវូ ហើយបានរិះគន់នឹងអំណាចរបស់អភិបាលក្រុងណៅវូ និងក្រុមជីវពលរបស់ក្រុង ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះទៀត បានស្អប់ពួកបរិសុទ្ធដោយសារតែការយល់ខុសរវាងគោលលទ្ធិដ៏ចម្លែករបស់សាសនាចក្រដូចជាពហុអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងការអនុវត្តផ្សេងទៀត ដែលបានប្រព្រឹត្តដោយខុសឆ្គងពីសំណាក់សមាជិកសាសនាចក្រក្បត់សាសនា ។ ( សូមមើល Church History in the Fulness of Times Student Manual [ Church Educational System manual ឆ្នាំ ២០០៣ ] ទំព័រ ២៦៣–៦៦, ២៧០–៧១) ។
ត្រឹមខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ អនាមិកភាពប្រឆាំងនឹងសាសនាចក្របានមានភាពតានតឹងជាខ្លាំង ។ ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះនៅរដ្ឋ អិលលីណយ បានពិភាក្សាអំពីការបណ្ដេញពួកបរិសុទ្ធចេញពីរដ្ឋ ទន្ទឹមនឹងពេលមនុស្សផ្សេងទៀតបានគ្រោងសម្លាប់ យ៉ូសែប ស៊្មីធ ។ អ្នកខ្លះដែលបានរួមគំនិតក្បត់នឹងព្យាការី និង សាសនាចក្រ ជាអតីតសមាជិកនៃសាសនាចក្រ ដែលបានក្បត់សាសនា ។ នៅថ្ងៃទី ៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ វិល្លាម ឡ ដែលបានបម្រើជាទីប្រឹក្សាទីពីរក្នុងគណៈប្រធានទីមួយ និង អ្នកក្បត់សាសនាផ្សេងទៀត បានបោះពុម្ពកាសែតទីមួយដែលហៅថា Nauvoo Expositor ។ ដោយមានបំណងចង់បញ្ឆេះកំហឹងសាធារណជនឲ្យប្រឆាំងនឹងព្យាការី ព្រមទាំង សាសនាចក្រផងនោះ បុរសទាំងនេះបានប្រើកាសែតនេះ ដើម្បីនិយាយបង្ខូចអំពី យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀតនៃសាសនាចក្រ ។ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ និង ក្រុមប្រឹក្សាទីក្រុង ណៅវូ បានដឹងថា កាសែតអុជអាលនេះ នឹងនាំទៅរកអំពើហិង្សាឥតសណ្ដាប់ធ្នាប់ប្រឆាំងនឹង ទីក្រុងនេះ ។ ពួកគាត់បានប្រកាសថាក្រុមកាសែតនេះជាភាពសៅហ្មងដល់សាធារណជន ហើយបានបញ្ជាឲ្យកាសែត Nauvoo Expositor ត្រូវតែបានបំផ្លាញចោល ។
ពួកអ្នកក្បត់សាសនាបានប្រើ Nauvoo Expositor ដើម្បីនិយាយបង្ខូចអំពី យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀតនៃសាសនាចក្រ ហើយបញ្ឆេះកំហឹងសាធារណធនទាស់នឹងសាសនាចក្រ ។
មាតិកានៃ Nauvoo Expositor ព្រមជាមួយនឹងការបំផ្លាញកាសែតនោះចោល បានបណ្ដាលឲ្យកំហឹងរបស់ពួកប្រឆាំងនឹងពួកមរមនឆេះកាន់តែខ្លាំងឡើង ។ ចាងហ្វាងកាសែតនោះ បានចោទប្រកាន់តាមផ្លូវច្បាប់ប្រឆាំងនឹង យ៉ូសែប ស៊្មីធ ព្រមទាំងថ្នាក់ដឹកនាំក្រុងដទៃទៀត ដោយចោទពួកគាត់អំពីបទបង្កភាពចលាចល ។ យ៉ូសែប ស៊្មីធ ត្រូវបានប្រកាសថាមិនមានទោសចំពោះការចោទប្រកាន់នេះដោយចៅក្រមដែលជាពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ និង ចៅក្រមដែលមិនមែនជាពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ ប៉ុន្តែការណ៍នេះបានត្រឹមតែធ្វើឲ្យខ្មាំងសត្រូវរបស់លោកមានកំហឹងកាន់តែខ្លាំងប៉ុណ្ណោះ ។ នៅពេលពត័មានបែកធ្លាយថា ពួកមនុស្សកំណាចបានប្រមូលគ្នាដើម្បីទៅវាយប្រហារទីក្រុង ណៅវូ នោះក្នុងនាមជាអភិបាលក្រុង យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានប្រកាសថា ទីក្រុង ណៅវូ ត្រូវស្ថិតនៅក្រោមច្បាប់អាជ្ញាសឹក ( ច្បាប់យោធាបណ្ដោះអាសន្ន ) ហើយដោយមានការដឹកនាំពីអភិបាលរដ្ឋ ថូម៉ាស ហ្វដ នៃរដ្ឋ អិលលីណោយ នោះយ៉ូសែប បានបញ្ជាឲ្យមានកងកម្លាំងការពារទីក្រុង ។
បញ្ហាតានតឹងនៅក្នុងតំបន់នេះ បានកើនឡើងជាខ្លាំងដែលបណ្ដាលឲ្យលោកអភិបាល ហ្វដ ទៅដល់ទីក្រុង កាតធេច ដែលជាចំណុចគ្រប់គ្រងកណ្ដាលនៃភូមិភាគ ដើម្បីកែប្រែស្ថានភាពតានតឹងនេះ ។ គាត់បានសរសេរសំបុត្រទៅកាន់ យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ ថា មានតែតាមរយៈការសម្រេចក្ដីរបស់ព្យាការី និង ថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀតនៃសាសនាចក្រត្រូវបានធ្វើឡើងដោយក្រុមចៅក្រមមិនមែនជាពួកមរមន នៅក្រុងកាតធេច ទេ ទើបអាចធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋស្កប់ចិត្តបាន ។ លោកអភិបាល ហ្វដ ក៏បានសន្យាជាមួយពួកលោកថានឹងការពារ ហើយផ្ដល់ការជំនុំជម្រះមួយដ៏យុត្តិធម៌ ប្រសិនបើពួកលោកស្ម័គ្រចិត្តឡើងតុលាការ ។ យ៉ូសែប បានសរសេរតបទៅវិញថា ជីវិតរបស់លោកនឹងស្ថិតនៅក្នុងគ្រោះថ្នាក់នៅតាមផ្លូវ ដូច្នេះលោកសម្រេចថានឹងមិនទៅឡើយ ។
នៅអំឡុងគ្រាដ៏លំបាកនេះ ហើយបន្ទាប់ពីបានប្រឹក្សាជាមួយគ្នា ព្យាការីបានទទួលអារម្មណ៍ថា បើសិនជាលោក និង ហៃរុម ចាកចេញពីទីក្រុង ណៅវូ ហើយធ្វើដំណើរទៅកាន់ភាគខាងលិច នោះពួកបរិសុទ្ធនៅទីក្រុង ណៅវូ នឹងពុំត្រូវគេធ្វើទុក្ខទោសឡើយ ។ ដោយធ្វើតាមការបំផុសគំនិតនេះ យ៉ូសែប និង ហៃរុម បានធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ទន្លេ មីស៊ីស៊ីពី ទៅកាន់រដ្ឋ អៃអូវ៉ា ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សមាជិកមួយចំនួននៃសាសនាចក្រនៅទីក្រុង ណៅវូ បានឆ្ងល់អំពីផែនការរបស់ព្យាការី ។ សមាជិកខ្លះបានមកជួបលោក ហើយបានចោទប្រកាន់លោកថាជាមនុស្សកំសាកដោយស្រដីថា លោកកំពុងតែបោះបង់ពួកបរិសុទ្ធចោល ហើយទុកឲ្យពួកគេប្រឈមមុខនឹងសេចក្ដីបៀតបៀនតែឯង ។ ព្យាការីបានមានប្រសាសន៍ថា « ប្រសិនបើជីវិតរបស់ខ្ញុំ ពុំមានតម្លៃចំពោះមិត្តទាំងឡាយរបស់ខ្ញុំទេនោះ វាក៏ពុំមានតម្លៃចំពោះខ្លួនខ្ញុំផ្ទាល់ដែរ » ( នៅក្នុង History of the Church ៦:៥៤៩ ) ។ បន្ទាប់ពីបានប្រឹក្សាជាមួយគ្នាហើយ យ៉ូសែប និង ហៃរុម បានត្រឡប់មកទីក្រុង ណៅវូ វិញ ។ នៅព្រឹកព្រហាមថ្ងៃទី ២៤ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ ពួកលោកបានចេញដំណើរទៅកាន់ក្រុង កាតធេច ។
សូមអាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥:៤ដោយស្វែងរកការព្យាករណ៍ដែល យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានធ្វើនៅក្បែរក្រុង កាតធេច ។
-
សូមឆ្លើយសំណួរខាងក្រោមនេះនៅក្នុងសៀវភៅកំណត់ហេតុការសិក្សាព្រះគម្ពីររបស់អ្នក ៖
-
តើអ្នកគិតថា ការណ៍នោះមានសភាពដូចម្ដេចសម្រាប់ យ៉ូសែប ស៊្មីធ ដែលត្រូវចាកចេញពីក្រុមគ្រួសាររបស់លោក ដោយដឹងថាលោកនឹងពុំវិលវិញសោះឡើយនោះ ?
-
តើអ្នកគិតថាហេតុអ្វីបានជាព្យាការី « ស្ងប់ចិត្តដូចជាព្រឹកព្រលឹមនារដូវក្ដៅ » នៅពេលលោកដឹងថា លោកនឹង « ទៅដូចជាចៀមដឹកទៅសម្លាប់ » ?
-
ព្យាការីបានដឹងថា មរណភាពរបស់លោកនឹងការពារជីវិតរបស់ពួកបរិសុទ្ធជាច្រើននាក់ ។
សូមអាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥:៥រួចកត់ចំណាំអំពីអ្វីដែល ហៃរុម បានអាន និង គូសចំណាំពីមុនដែលលោកបានចាកចេញទៅកាន់ក្រុង កាតធេច ។
ហៃរុម ស៊្មីធ បានអាន ហើយគូសចំណាំសន្លឹកទំព័រព្រះគម្ពីរមរមននៅក្នុងព្រះគម្ពីរមួយក្បាលនេះ ពីមុនចាកចេញទៅកាន់ក្រុង កាតធេច ។ សូមកត់ចំណាំកន្លែង ដែលជ្រុងនៃទំព័រនេះត្រូវបានបត់ ។
-
នៅថ្ងៃទី ២៥ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ យ៉ូសែប, ហៃរុម និង ថ្នាក់ដឹកនាំដទៃទៀត បាននៅក្រៅឃុំរហូតដល់ការជំនុំជំម្រះជាផ្លូវការមួយបានធ្វើឡើង ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាចោទប្រកាន់អំពីបទបង្កចលាចល ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នៅល្ងាចនោះ យ៉ូសែប និង ហៃរុម ត្រូវគេចាប់ដាក់គុក កាតធេច អំពីបទអំពើក្បត់ជាតិ ដែល យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ និង ក្រុមមេធាវីរបស់លោកបានប្រកាសជំទាស់ថាខុសច្បាប់ ព្រោះការចោទប្រកាន់នោះពុំបានលើកឡើងកាលពីនៅក្រៅឃុំទេ ហើយអំពើក្បត់ជាតិពុំមានការដាក់ឲ្យនៅក្រៅឃុំនោះទេ ដូច្នេះគឺតម្រូវឲ្យពួកលោកស្នាក់នៅក្រុង កាតធេច ហើយ ស្ថិតក្នុងគ្រោះថ្នាក់ ។
នៅថ្ងៃទី ២៦ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ យ៉ូសែប បានជួបជាមួយលោកអភិបាល ហ្វដ នៅក្នុងគុក ។ លោកអភិបាល ហ្វដ បានគិតអំពីការធ្វើដំណើរទៅទីក្រុង ណៅវូ ហើយ យ៉ូសែប បានសុំទៅជាមួយ ដោយមានអារម្មណ៍ថាលោកពុំមានសុវត្ថិភាពនៅក្នុងគុក កាតធេច នេះឡើយ ។ លោកអភិបាល ហ្វដ បានសន្យាថា ប្រសិនជាលោកចាកចេញពីក្រុង កាតធេច នោះគាត់នឹងនាំ យ៉ូសែប និង ហៃរុម ទៅជាមួយ ។ នៅល្ងាចនោះ ព្យាការីបានថ្លែងទីបន្ទាល់អំពីភាពពិតនៃព្រះគម្ពីរមរមន និង ការស្តារឡើងវិញនៃដំណឹងល្អ ទៅកាន់អ្នកយាមគុក ។
នាព្រលឹមថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ យ៉ូសែប បានសរសេរនៅក្នុងសំបុត្រមួយច្បាប់ទៅកាន់ភរិយារបស់លោក អិមម៉ា ៖ « បងពិតជាស្កប់ចិត្តនឹងជោគវាសនារបស់បង ដោយដឹងថាបងត្រូវបានបង្ហាញថាគ្មានទោស ហើយបានធ្វើដោយអស់ពីចិត្ត តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ។ សូមផ្ញើសេចក្ដីស្រឡាញ់របស់បង ទៅដល់កូនៗ និង មិត្តទាំងអស់របស់បងផង » ( នៅក្នុង History of the Church ៦:៦០៥ ) ។ ក្រោយមកនៅថ្ងៃដដែលនោះ ទោះជាមានការព្រមានថានឹងមានការវាយលុកចូលក្នុងគុក ហើយសម្លាប់អ្នកនៅក្នុងគុកទាំងអស់យ៉ាងណាក្ដី ក៏លោកអភិបាល ហ្វដ បានចាកចេញពីក្រុង កាតធេច ទៅនិយាយជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ឋនៅទីក្រុង ណៅវូ ដែរ ។ គាត់បានក្បត់ពាក្យសន្យា ហើយពុំបាននាំ យ៉ូសែប និង ហៃរុម ទៅជាមួយឡើយ ។ មុនពេលចាកចេញទៅ អភិបាល ហ្វដ បានដាក់ក្រុមទាហានកាតធេច--ជាពួកទាហានឃោរឃៅបំផុតបានប្រមូលផ្ដុំគ្នានៅទីក្រុងកាតធេច-- មកទទួលបន្ទុកយាមគុក ហើយបានបណ្តេញទាហានផ្សេងទៀតឲ្យត្រឡប់ទៅផ្ទះវិញ ។
នារសៀលដ៏ក្ដៅ និង ស្អុះស្អាប់ថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា សាវក យ៉ូហាន ថេលើរ និង វិលឡឺឌ រិចឺត្យ បាននៅជាមួយ យ៉ូសែប និង ហៃរុម ក្នុងគុក កាតធេច ។ អារម្មណ៍នៃភាពអស់សង្ឃឹមបានគ្របដណ្ដប់លើព្យាការី និង អ្នកដែលមានវត្តមានជាមួយលោក នៅពេលពួកលោកអង្គុយនៅក្នុងបន្ទប់គុកនៅជាន់ទីពីរ ។ ព្យាការីបានបង្គាប់ឲ្យ យ៉ូហាន ថេលើរ ច្រៀងបទ « អ្នកធ្វើដំណើរដ៏ក្រតោកយ៉ាក » ( សូមមើល ទំនុកតម្កើង លេខ ១៧ ) ។ បើសិនជាអ្នកមានទំនុកតម្កើងនេះ ( ឬបើអ្នកអាចចូលទៅ lds.org/music/text/hymns/a-poor-wayfaring-man-of-grief ) សូមស្ដាប់ ច្រៀង ឬ អានទំនុកបទ រួចគិតអំពីមូលហេតុដែលទំនុកតម្កើងនេះ មានអត្ថន័យជ្រាលជ្រៅចំពោះព្យាការីនៅគ្រានោះក្នុងជីវិតរបស់លោក ។
សូមព្យាយាមស្រមៃក្នុងចិត្ត អំពីព្រឹត្តិការណ៍នានាដូចខាងក្រោមថាអ្នកបានមានវត្តមានជាមួយព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ នៅក្នុង គុក កាតធេច ៖
បន្ទប់ដេករបស់ពិរុទ្ធជនក្នុងគុក កាតធេច ជាកន្លែងដែលក្រុមមនុស្សកំណាចបានវាយប្រហារលើព្យាការី បងប្រុសរបស់លោក ហៃរុម, យ៉ូហាន ថេលើរ និង វិលឡឺឌ រិចឺត្យ
មិនយូរប៉ុន្មានប្រហែលម៉ោង ៥:០០ រសៀល នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ១៨៤៤ ក្រុមមនុស្សកំណាចប្រមាណ ១៥០-២០០ នាក់ ដែលលាបមុខខ្មៅមិនឲ្យស្គាល់អត្តសញ្ញាណ បានមកឡោមព័ទ្ធគុក ។ អ្នកយាមគុកបានទប់ទល់បន្តិចស្រាប់តែមនុស្សកំណាចបីបួននាក់ បានប្រញាប់ប្រញាល់ឡើងទៅជាន់លើដល់បន្ទប់ដែលព្យាការី បងប្រុសរបស់លោក និង មិត្តភក្ដិរបស់លោកបានស្នាក់នៅ ។
យ៉ូសែប និង អ្នកឯទៀតក្នុងបន្ទប់បានរុញទ្វារទល់មិនឲ្យក្រុមមនុស្សកំណាចចូលមកបាន ។ មានម្នាក់ក្នុងក្រុមមនុស្សកំណាចបានបាញ់កាំភ្លើងទៅផ្នែកខាងលើនៃទ្វារ ដោយបានទម្លុះច្រមុះរបស់ហៃរុមផ្នែកខាងឆ្វេង ។ គាត់បានដួលផ្ងារក្រោយ ដោយបានស្រែកថា « ខ្ញុំស្លាប់ហើយ ! » ( នៅក្នុង History of the Church ៦:៦១៧ ) ។ ក្រោយមក យ៉ូហាន ថេលើរ បានសរសេរថា « ខ្ញុំនឹងមិនអាចបំភ្លេចអារម្មណ៍អាណិតអាសូរ និង សេចក្ដីគោរពដ៏ជ្រាលជ្រៅដែលបានបង្ហាញឲ្យឃើញនៅលើទឹកមុខរបស់បងប្រុស យ៉ូសែប ស្ម៊ីធ នៅពេលលោកបានរត់ទៅរកហៃរុម ហើយបានទ្រោបទៅលើគាត់ ដោយស្រែកថា ‹ ឱ បងប្រុស ហៃរុម ដ៏គួរឲ្យអាណិតអើយ ! » ( នៅក្នុង B. H. Roberts, The Rise and Fall of Nauvoo [ ឆ្នាំ ១៩៦៥ ] ទំព័រ ៤៤៣ ) ។
ពីមុនព្រឹត្តិការណ៍កើតឡើងនៅថ្ងៃនោះ មានអ្នកមកសួរសុខទុក្ខម្នាក់បានឲ្យកាំភ្លើងខ្លីមួយដើមដល់យ៉ូសែប ។ ដោយដើរតួជាអ្នកការពារដល់មនុស្សគ្រប់រូបនៅក្នុងបន្ទប់ យ៉ូសែប បានរត់ទៅមាត់ទ្វារ ហើយឈោងទៅតោងគ្រោងទ្វារដើម្បីបាញ់តបទៅក្រៅ ។ មានតែបីគ្រាប់ប៉ុណ្ណោះក្នុងចំណោមប្រាំមួយគ្រាប់ ដែលបានធ្វើឲ្យមនុស្សបីនាក់នៃពួកមនុស្សកំណាចរងរបួស ។ រំពេចនោះ ពួកមនុស្សកំណាចបានរុញកាំភ្លើងរបស់គេទម្លុះចូលពាក់កណ្ដាលទ្វារដែលបិទ ហើយ យ៉ូហាន ថេលើរ បានព្យាយាមវាយកាណុងកាំភ្លើងរបស់ពួកគេនឹងឈើច្រត់ឲ្យដកថយវិញ ។
នៅពេលចលាចលនៅឯទ្វារនោះមានកាន់តែខ្លាំងឡើង នោះយ៉ូហាន ថេលើរ បានព្យាយាមរត់គេចពីបន្ទប់តាមបង្អួច ។ នៅពេលលោកចង់លោតចេញពីបង្អួច លោកត្រូវគេបាញ់ចំភ្លៅ មកពីមាត់ទ្វារ ហើយក៏ត្រូវគេបាញ់មកពីខាងក្រៅផងដែរ ។ លោកបានដួលទៅលើកម្រាលឥដ្ឋ ហើយខណៈដែលខំវារទៅក្រោមគ្រែក្បែរបង្អួចនោះ លោកត្រូវគេបាញ់របួសបីគ្រាប់យ៉ាងដំណំ ។ នៅពេលតែមួយនោះ វិលឡឺឌ រិចឺត្យ បានចាប់ផ្ដើមវាយកាំភ្លើងដែលរុញមកតាមច្រកទ្វារដោយដំបងរបស់គាត់ ។
ក្រោយមក យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានសម្រេចចិត្តសាកល្បងរត់ចេញតាមបង្អួច ជាការសម្រេចចិត្តដែល វិលឡឺឌ រិចឺត្យ បានជឿថានឹងជួយលោក ថែមទាំង យ៉ូហាន ថេលើរ ឲ្យបានរួចជីវិត ។ នៅពេល វិលឡឺឌ រិចឺត្យ បានបន្ដវាយត្រឡប់ទៅពួកមនុស្សកំណាចនៅឯមាត់ទ្វារ នោះព្យាការីបានទៅឯបង្អួចដែលបើកចំហរ ហើយបានស្រែក ៖ « ឱព្រះអម្ចាស់ដ៏ជាព្រះខ្ញុំអើយ ! » ( នៅក្នុង History of the Church ៦:៦១៨ ) ។ នៅពេលលោកធ្វើដូចនោះ ស្រាប់តែមានគ្រាប់កាំភ្លើងបាញ់ចេញមកពីក្នុងគុកផង និងមកពីក្រៅគុកផងបាញ់ចំព្យាការី ហើយលោកបានធ្លាក់ពីបង្អួចទៅលើដីជាន់ខាងក្រោម ។ ពួកមនុស្សកំណាចដែលនៅខាងក្នុងគុក បានរត់ចេញទៅក្រៅមើលដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យច្បាស់ថា យ៉ូសែប បានស្លាប់មែន ។ ទោះបីជាគ្មានសមាជិកណាម្នាក់នៃសាសនាចក្រនៅក្បែរនោះយ៉ាងណាក្ដី ក៏មានមនុស្សម្នាក់បានស្រែកឡើងថា « ពួកមរមនមកហើយ ! » ហើយហ្វូងមនុស្សកំណាចទាំងមូលក៏រត់គេចចេញអស់ទៅ ។ ( សូមមើល History of the Church ៦:៦១៨, ៦២០–២១ សូមមើលផងដែរ Church History in the Fulness of Times Student Manual២៨៣) ។
បង្អួចដែលព្យាការី យ៉ូសែប ស៊្មីធ បានធ្លាក់ចុះមក
-
សូមអាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥:២រួចកត់ចំណាំការពិពណ៌នាអំពីជោគវាសនារបស់ យ៉ូហាន ថេលើរ និង វិលឡឺឌ រិចឺត្យ ។
គ្រាប់កាំភ្លើងបានគ្រាន់តែប្លោងមកក្បែរត្រចៀកឆ្វេងរបស់ វិលឡឺឌ រិចឺត្យ ប៉ុណ្ណោះ ដែលបានបំពេញតាមការព្យាករណ៍ដែល យ៉ូសែប បានព្យាករកាលពីមួយជាងមួយឆ្នាំមុនថា « គ្រានោះនឹងមកដល់ កាលគ្រាប់កាំភ្លើងនឹងហោះជុំវិញខ្លួនគាត់ដូចជាខ្យល់ព្យុះ ហើយគាត់នឹងឃើញមិត្តរបស់គាត់ដួលចុះពាសពេញ ប៉ុន្តែ នឹងពុំមានប្រហោងនៅក្នុងអាវគាត់ឡើយ » ( នៅក្នុង History of the Church ៦:៦១៩ ) ។
សូមកត់ចំណាំឃ្លា « ដើម្បីបិទទីបន្ទាល់អំពីព្រះគម្ពីរនេះ និង ព្រះគម្ពីរមរមន » នៅក្នុង គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥:១ ។ នៅក្នុងបរិបទនេះ ឃ្លា « បិទ » គឺបង្កើតជាអ្វីមួយនៅជាអចិន្ត្រៃយ៍ដូចជា ទីបន្ទាល់មួយជាដើម ។ សូមគិតសរសេរអំពីការពន្យល់នេះ ដាក់ក្នុងព្រះគម្ពីររបស់អ្នក ។ អ្នកក៏អាចនឹងចង់កត់ចំណាំពាក្យ ទុក្ករកម្ម នៅក្នុង ខទី ១ដែរ ។ ទុក្ករបុគ្គលគឺជាបុគ្គលដែលរងទុក្ខដល់ស្លាប់ ដោយឈរជាសាក្សីចំពោះសេចក្ដីពិតនៃជំនឿ ឬ បុព្វហេតុរបស់ខ្លួន ។ ពាក្យ ទុក្ករបុគ្គល ចេញ « មកពីពាក្យភាសាក្រិក ដែលមានន័យថា ‹ សាក្សី › » ( Bible Dictionary, « Martyr » ) ។
រូបសំណាក យ៉ូសែប និង ហៃរុម ស៊្មីធ នៅទីក្រុង ណៅវូ រដ្ឋ អិលលីណោយ
សូមអាន គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥:៧ដោយស្វែងរកថាតើទុក្ករកម្មរបស់ព្យាការី យ៉ូសែប និង ហៃរុម ស៊្មីធ បានធ្វើសាក្សីចំពោះអ្វីខ្លះ ។
-
-
ខ្ញុំបានសិក្សា គោលលទ្ធិ និង សេចក្តីសញ្ញា ១៣៥ ហើយបានបញ្ចប់មេរៀននេះនៅ ( កាលបរិច្ឆេទ ) ។
សំណួរ គំនិត និង ការយល់ដឹងបន្ថែម ដែលខ្ញុំចង់ចែកចាយជាមួយគ្រូរបស់ខ្ញុំ ៖