Դաս 141

Հակոբոս 2

Նախաբան

Հակոբոսը խրախուսել է Սրբերին ձեռք մեկնել հարստահարվածին և ուսուցանել է, որ Հիսուս Քրիստոսի ճշմարիտ հետևորդները չպետք է հարուստին աղքատից գերադասեն: Հակոբոսը նաև ուսուցանել է հավատքի ու գործերի միջև եղած հարաբերության մասին:

Ուսուցման առաջարկներ

Հակոբոս 2.1-13

Հակոբոսն ուսուցանում է Հիսուս Քրիստոսի հետևորդներին կողմնապահ չլինել հարուստների նկատմամբ

Պատահականորեն ընտրեք ուսանողներից մեկին և նրան հյուրասիրեք ինչ-որ բանով:: Ասացեք դասարանին, որ դուք ինչ-որ պատճառով հյուրասիրեցիք այս ուսանողին, որին ընտրել եք կամայականորեն (օրինակ, քանի որ այդ ուսանողը կրում էր ձեր սիրելի գույնը կամ քանի որ նա ինչ-որ առարկա էր բերել դասարան):

• Այս ուսանողին կատարած իմ հյուրասիրությունն ինչպիսի՞ զգացումներ առաջացրեց ձեզ մոտ:

• Ինչո՞ւ են մարդիկ երբեմն կողմնապահություն անում։

Հրավիրեք ուսանողներին մտածել այլ դեպքերի մասին, երբ նրանք նկատել են, որ ինչ-որ մեկի հետ ավելի լավ են վերաբերվում, քան ուրիշների և խորհել, թե ինչպիսի զգացումներ են ունեցել դրա պատճառով:

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալՀակոբոս 2.1-4հատվածները: Խնդրեք այդ ուսանողին նաև կարդալ Հակոբոս 2.1-ի ածանոթագրությունը, որը ներառում է հունարենից այլընտրանքային թարգմանություն, ինչպես նաև Հակոբոս 2.1-ի Ջոզեֆ Սմիթի Թարգմանությունը: Դասարանին խնդրեք հետևել` ուշադրություն դարձնելով, թե Հակոբոսն ինչի մասին զգուշացրեց Սրբերին:

• Հակոբոսն ինչի՞ մասին զգուշացրեց Սրբերին:

Նշեք, որ «աչառու լինել» (Հակոբոս 2.1, Ջոզեֆ Սմիթ Թարգմանություն) նշանակում է կողմնապահություն անել մի մարդու կամ մարդկանց խմբերի նկատմամբ, մինչ մյուսների հետ լավ չվարվել իրենց հանգամանքների կամ առանձնահատկությունների պատճառով:

• Հակոբոսը կողմնապահության ինչպիսի՞ օրինակով է կիսվել:

• Մեր օրերում ի՞նչ օրինակներ գիտեք, երբ մարդիկ կողմնապահություն են անում որոշ մարդկանց նկատմամբ` միևնույն ժամանակ վատ վերաբերվելով ուրիշների հանդեպ նրանց հանգամանքների կամ առանձնահատկությունների պատճառով:

Ամփոփեք Հակոբոս 2.5-7 հատվածները` բացատրելով, որ Հակոբոսը զգուշացնում էր Տիրոջ հանդեպ հավատարմության ու պարտավորությունների մեջ երկմտելու կամ տատանվելու մասին: Նա ուսուցանել է նրանց, որ Աստված ընտրել է աղքատներին, որպեսզի նրանք հավատքի մեջ հարուստ լինեն ու լինեն Իր արքայության ժառանգները: Հակոբոսը նաև հիշեցրել է Սրբերին, որ հարուստներն էին, որ ճնշում էին իրենց ու հայհոյում էին Տիրոջը:

Հանձնարարեք ուսանողներին մտքում կարդալ Հակոբոս 2․8 հատվածը` ուշադրություն դարձնելով, թե Հակոբոսն ինչ հիշեցրեց Սրբերին անել, որը կհեռացներ կողմնապահությունը:

• Հակոբոսն ի՞նչ հիշեցրեց Սրբերին անել։

• Ձեր կարծիքով, ինչո՞ւ է այս պատվիրանը համարվում «թագավորական օրէնք»: (Հակոբոս 2.8):

• Այս հատվածներից ինչպիսի՞ սկզբունք կարող ենք սովորել այն մասին, թե Հիսուս Քրիստոսի հավատարիմ հետևորդներն ինչպես են վերաբերվում մարդկանց հետ: (Ուսանողները կարող են օգտագործել տարբեր բառեր, սակայն նրանք պետք է բացահայտեն նման մի սկզբունք. Հիսուս Քրիստոսի հավատարիմ հետևորդները սիրում են բոլոր մարդկանց` անկախ նրանց հանգամանքներից: Գրեք այս սկզբունքը գրատախտակին):

• Իր մահկանացու սպասավորման ընթացքում Փրկիչն ինչպե՞ս էր ուրիշներին սիրելու օրինակ հանդիսանում` անկախ նրանց հանգամանքներից:

Խնդրեք ուսանողներին հիշել որևէ մեկին, ով ձգտում է սիրել բոլոր մարդկանց: Հրավիրեք ուսանողներից մի քանիսին դասարանի հետ կիսվել, թե ում մասին մտածեցին և ինչու:

Խնդրեք ուսանողներին մտածել, թե նրանք ինչպես են վարվում ուրիշների հետ: Խրախուսեք նրանց հետևել Փրկիչի օրինակին` փնտրելով ուրիշներին սիրելու հնարավորություններ:

Հրավիրեք ուսանողներին պատկերացնել, որ բոլոր մարդկանց սիրելու մասին Հակոբոսի ուսմունքները լսելուց հետո նրանք լսում են, ինչպես են մարդիկ ասում , որ դա այդքան էլ կարևոր չէ, եթե մենք կողմնապահ լինենք որոշ մարդկանց նկատմամբ, միաժամանակ լավ չվարվելով ուրիշների հետ: Այս մարդը նաև ասում է, որ ավելի վատ բաներ էլ կարող ենք անել:

• Ինչպիսի՞ խնդիրներ կարող են առաջանալ նման մտածելակերպի պատճառով:

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Հակոբոս 2.9–10 հատվածները: Դասարանին հորդորեք հետևել` ուշադրություն դարձնելով, թե ինչու բոլոր մարդկանց չսիրելը, անկախ նրանց հանգամանքներից, հանդիսանում է լուրջ խնդիր:

• Ինչո՞ւ բոլոր մարդկանց չսիրելը, անկախ նրանց հանգամանքներից, հանդիսանում է լուրջ խնդիր:

• Ինչպիսի՞ ճշմարտություն կարող ենք սովորել այս հատվածներում Հակոբոսի ուսմունքներից: (Ուսանողները կարող են տարբեր բառեր կիրառել, սակայն հավաստիացեք, որ նրանք բացահայտեն հետևյալ ճշմարտությունը․եթե մենք գործենք նույնիսկ մի մեղք, մենք մեղավոր կլինենք Աստծո առաջ):

• Համաձայն Հակոբոս 2.10 հատվածի` ո՞րն է Աստծո պատվիրաններից նույնիսկ մեկի խախտելու հավերժական հետևանքը: (Մենք կլինենք կարծես «ամեն օրէնքին … պարտական» և դրանով անմաքուր ու հետևաբար չենք կարողանա ապրել Աստծո հետ [ տես նաև 1Նեփի 10.21]):

• Ի՞նչն է պատճառը, որ մենք դեռ կարող ենք հույս ունենալ, չնայած Աստծո հանդեպ անհնազանդությունը մեզ Նրա հետ ապրելու համար անմաքուր է դարձնում:

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Առաջին Նախագահությունից Նախագահ Դիտեր Ֆ․ Ուխդորֆի հետևյալ խոսքերը.

«Սակայն ամեն ինչ կորած չէ:

Աստծո շնորհը մեր մեծ և անսահման հույսն է:

Հիսուս Քրիստոսի զոհաբերության շնորհիվ, ողորմության ծրագիրը բավարարում է արդարադատության պահանջները [տես Ալմա 42.15], և «առաջ բերում միջոցներ մարդկանց համար, որ նրանք կարողանան ունենալ հավատք ի ապաշխարություն» [Ալմա 34.15]:

Որքան էլ որ մեր մեղքերը որդան կարմիրի պես լինեն, ձյան պես սպիտակ կարող են դառնալ [տես Եսայիա 1.18]: Քանի որ մեր սիրելի Փրկիչն «իր անձը ամենի համար փրկանք տվավ» [Ա Տիմոթէոս 2.6], Նրա հավիտենական արքայության մուտքը բաց կլինի մեզ համար [տես Բ Պետրոս 1.11] («Շնորհի պարգևը» Ensign կամ Լիահոնա, Մայիս 2015, 108):

• Ի՞նչ պետք է անենք, որ արժանի լինենք մտնել Տիրոջ արքայությունը Հիսուս Քրիստոսի Քավության միջոցով:

• Ինչպե՞ս կարող է 10-րդ հատվածում մեր բացահայտած սկզբունքն օգնել մեզ ավելի լիարժեք գնահատել Հիսուս Քրիստոսի Քավությունը:

Ամփոփեք Հակոբոս 2.11-13-րդ հատվածները` բացատրելով, որ Հակոբոսը տրամադրել է 10-րդ հատվածում ուսուցանած սկզբունքի մի օրինակ: Նա այնուհետև խրախուսել է հավատացյալներին ուրիշների հետ ողորմածությամբ վերաբերվել, քանի որ նրանք, ովքեր ողորմածությամբ չեն վերաբերվի ուրիշների հետ, կդատվեն առանց ողորմածության:

Հակոբոս 2.14-26

Հակոբոսն ուսուցանում է մեր փրկության մեջ հավատքի և գործերի դերի մասին

Հրավիրեք ուսանողներին ենթադրել, որ մի երիտասարդ տղամարդ գիտակցում է, որ ինքը մեղք է գործել: Նա հավատում է Հիսուս Քրիստոսի Քավությանն ու Փրկիչի` իրեն փրկելու կարողությանը: Նա ասում է, որ այն ամենը, ինչ պետք է անի, դա հավատալն է, ու Տերը կների նրան` առանց որևէ ջանք նրանից պահանջելու:

Խնդրեք ուսանողներին խորհել` արդյոք միայն այս երիտասարդ տղամարդու հավատքը բավարար է իր մեղքերից ներում ստանալու համար:

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Հակոբոս 2.14 հատվածը։ Դասարանին խնդրեք հետևել` ուշադրություն դարձնելով, թե Հակոբոսն ինչ հարցրեց Սրբերին հավատքի վերաբերյալ:

• Հակոբոսն ի՞նչ հարցրեց սրբերին հավատքի վերաբերյալ։

• Ձեր կարծիքով, ինչպիսի՞ գործեր նկատի ուներ Հակոբոսը:

Բացատրեք, որ Հակոբոսն ուղղում էր հավատքի մասին սխալ պատկերացումը: Որոշ մարդիկ սխալ էին հասկացել, կարծելով, որ հավատքը պարզապես համոզմունքի բանավոր արտահայտումն է: Հակոբոս 2.14-ի համատեքստում Հակոբոսը գործեր բառն այլ կերպ է օգտագործել, քան Պողոս Առաքյալը: Երբ Պողոսն օգտագործեց գործեր բառը, նա նկատի ուներ Մովսեսի օրենքի հետ առնչվող գործերը: Երբ Հակոբոսն օգտագործեց գործեր բառը, նա նկատի ուներ բարեպաշտության կամ արդարակեցության գործերը:

Ինչպես հիշատակված է Հակոբոս 2.15–16-ում, Հակոբոսն իր հարցի պատասխանը լուսաբանելու համար համանմանություն կիրառեց 14-րդ հատվածում: Հրավիրեք երկու ուսանողի գալ և կանգնել դասարանի առաջ։ Ուսանողներից մեկին խնդրեք կատարել մուրացկանի դեր, ով սնունդ, հագուստ և ծածկ է խնդրում, որն անհրաժեշտ է նրան գոյատևելու համար: Մյուս ուսանողին հրավիրեք կատարել որևէ մեկի դեր, ով կարող է օգնել մուրացկանին: Հրավիրեք երրորդ ուսանողին բարձրաձայն կարդալ Հակոբոս 2.15-16 հատվածները` մինչ այն երկու ուսանողները ներկայացնում են այդ հատվածներում նկարագրված իրավիճակը:

• Մուրացկանի դերը կատարող ուսանողին տրված պատասխանում ի՞նչն է սխալ: Մյուս ուսանողի պատասխանը բավարար կլինի՞ մուրացկանին օգնելու համար:

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Հակոբոս 2.17–18 հատվածները: Դասարանին խնդրեք հետևել` ուշադրություն դարձնելով, թե Հակոբոսն ինչ էր ուսուցանում հավատքի մասին:

Հակոբոս 2.17-18-ը սերտման սուրբ գրության հատված է: Սուրբ գրությունների սերտման հատվածներն ուսումնասիրելիս ուսանողները կավելացնեն իրենց հասկացողությունը հիմնական վարդապետությունների վերաբերյալ և պատրաստ կլինեն ուսուցանել դրանք մյուսներին։ Դուք կարող եք առաջարկել, որ ուսանողները նշեն սուրբ գրությունների սերտման հատվածները տարբերակիչ ձևով, որպեսզի կարողանան հեշտությամբ գտնել դրանք: Հղում արեք դասի վերջում գտնվող ուսուցման մտքերին, որպեսզի օգնեք ուսանողներին այդ հատվածի սերտման հարցում:

• Ձեր կարծիքով, «հավատքը, եթէ գործ չունենայ, ըստ ինքեան մեռած է» (17-րդ հատված) արտահայտությունն ի՞նչ է նշանակում:

• Ինչպե՞ս է Հակոբոսի` մուրացկանի մասին համանմանությունն օգնում մեզ հասկանալ, թե ինչ է նշանակում այս արտահայտությունը:

• Ըստ 17-րդ հատվածի` Հակոբոսն ի՞նչ ճշմարտություն ուսուցանեց Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ ճշմարիտ հավատքի վերաբերյալ: (Ուսանողները կարող են օգտագործել տարբեր բառեր, սակայն նրանք պետք է բացահայտեն հետևյալ ճշմարտությունը. Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ ճշմարիտ հավատքը երևում է մեր արդար գործերով: Գրեք այս ճշմարտությունը գրատախտակին):

Հրավիրեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Հակոբոս 2.19–20 հատվածները: Հավաստիացեք, որ ուսանողը նաև կկարդա Հակոբոսի 2.19-ի Ջոզեֆ Սմիթ Թարգմանությունը (Հակոբոս 2.19-ի ա ծանոթագրությունում): Հրավիրեք դասարանին հետևել՝ ուշադրություն դարձնելով Հակոբոսի կիրառած օրինակին, որը ցույց էր տալիս, որ Աստծո գոյությանը հավատալը չի նշանակում հավատք ունենալ Աստծո հանդեպ:

• Հակոբոսն ինչպիսի՞ օրինակ կիրառեց, որպեսզի ցույց տար, որ Աստծո գոյությանը հավատալը չի նշանակում հավատք ունենալ Աստծո հանդեպ:

Հանձնարարեք ուսանողներից մեկին բարձրաձայն կարդալ Տասներկու Առաքյալների Քվորումից Երեց Դեյվիդ Ա. Բեդնարի հետևյալ խոսքերը.

«Ճշմարիտ հավատքը կենտրոնացած է Տեր Հիսուս Քրիստոսի վրա ու միշտ առաջնորդում է դեպի արդար գործողության: … Միայն գործը չի հանդիսանում հավատք Փրկիչի հանդեպ, սակայն ճշմարիտ սկզբունքներին համաձայն գործելը հավատքի կենտրոնական բաղադրիչն է» («Խնդրեք հավատքով» Ensign կամ Լիահոնա, մայիս 2008, 95):

• Ըստ Երեց Բեդնարի` ի՞նչն է հանդիսանում «հավատքի կենտրոնական բաղադրիչը»:

• Ինչո՞ւ է կարևոր հասկանալ, որ Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ հավատքը նշանակում է և´ հավատալ Նրան, և´ գործել համաձայն ճշմարիտ սկզբունքների:

Հիշեցրեք ուսանողներին դասի սկզբում քննարկված սյուժեի երիտասարդ տղամարդու մասին:

• Ինչպե՞ս կարող է այն հասկացողությունը, որ հավատքն ընդգրկում է և´ համոզմունք, և´ գործողություն, օգնել ինչ-որ մեկին, ով ներում է փնտրում իր մեղքերի համար:

Ամփոփեք Հակոբոսի 2.21–26 հատվածները` բացատրելով, որ Հակոբոսը նկարագրել է Աբրահամին ու Ռախաբին, որպես երկու մարդկանց օրինակ, ում հավատքը Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ երևաց իրենց գործերով: (Խիզախ կին Ռախաբի մասին պատմությունը գտնվում է Յեսուի 2.1-22-ում):

Հրավիրեք ուսանողներին իրենց դասարանային տետրերում կամ սուրբ գրությունների ուսումնասիրության օրագրերում գրել մի ժամանակահատվածի մասին, երբ նրանք Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ հավատք են ցուցաբերել իրենց գործերով և ինչպես են օրհնվել այդպես վարվելով: Խրախուսեք ուսանողներին ընդգրկել Փրկիչի մասին իրենց վկայությունը, և ինչպես են նրանք ցուցադրելու այդ համոզմունքն իրենց գործողությունների միջոցով: Հրավիրեք մի քանի ուսանողի դասարանի հետ կիսվել իրենց գրածով:

Հրավիրեք ուսանողներին աղոթքով խորհել, թե ինչպես կարող են նրանք ավելի մեծ հավատք գործադրել Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ` հնազանդվելով Նրան: Խրախուսեք նրանց հետևել իրենց ստացած ցանկացած հուշմանը:

Սուրբ գրության սերտման հատված-Հակոբոս 2.17–18

Որպեսզի օգնեք ուսանողներին կիրառել սերտման սուրբ գրության այս հատվածում ուսուցանված ճշմարտությունները, նրանց յուրաքանչյուրին տվեք թղթի մի կտոր: Հրավիրեք նրանց թղթի մի կողմի վրա գրի առնել այս հատվածի բառերը: Այնուհետև խնդրեք նրանց թղթի մյուս կողմում ավարտել հետևյալ նախադասությունը. ես Տիրոջը ցույց կտամ Նրա նկատմամբ իմ հավատքը … Խրախուսեք ուսանողներին օրվա ընթացքում թղթի այդ կտորը պահել իրենց գրպաններում և շարունակաբար լրացնել Տիրոջ հանդեպ իրենց սերը ցույց տալու մտքերի ցանկը: Իրենց ցանկը լրացնելիս կարող են վերանայել սուրբ գրության սերտման հատվածը: Խրախուսեք նրանց թղթի այդ կտորը դնել մի այնպիսի տեղում, որտեղ հաճախ կտեսնեն այն ու կհիշեն իրենց նպատակների մասին:

Բացատրական և պատմական տեղեկություն

Հակոբոս 2.10: Եթե մենք գործել ենք մի մեղք, մի՞թե մենք մեղավոր ենք բոլոր մեղքերում:

Կարևոր է հասկանալ Հակոբոս 2.10-ում հիշատակված Հակոբոսի ուսմունքը, սակայն այն նաև հեշտությամբ կարելի է սխալ հասկանալ: Նախագահ Ջոզեֆ Ֆ․ Սմիթն այս հատվածի վերաբերյալ ուսուցանել է հետևյալը.

«Հոկոբոսն իր թղթի մեջ ասել է. «Վասնզի ով որ բոլոր օրէնքը պահէ և մէկումը մեղանչէ, ամեն օրէնքին եղավ պարտական» [Հակոբոս 2.10]: Շատերի համար այս խոսքն ընդունելը դժվար է, բայց այն ճշմարիտ է: Սելեստիալ արքայությունը ղեկավարող օրենքները կատարյալ են, ու մինչև մենք կկարողանանք այնտեղ մտնել, մենք պետք է դրանց բոլորի հետ ներդաշնակության մեջ լինենք: Այն անձնավորությունը, ով հավերժական պատվիրաններից որևէ մեկի դեմ ըմբոստանում է, չի կարող արդարացվել ու մտնել սելեստիալ արքայություն: Եթե նրան թույլ տրվեր մտնել այնտեղ, ապա նա շփոթություն կառաջացներ այդ արքայությունում, իսկ նման իրավիճակը չի կարող արդարացվել» (“The Standards of the Church,” Improvement Era, July 1957, 506):

Հակոբոս 2.14-18: Մենք չենք փրկվում մեր գործերով

Առաջին Նախագահությունից Նախագահ Դիտեր Ֆ. Ուխդորֆը պարզաբանել է, որ Աստծո պատվիրանների հանդեպ մեր հնազանդությունը չէ, որ փրկում է մեզ.

«Փրկությունը չի կարող գնվել հնազանդության փողով, այն գնվել է Աստծո Որդու արյունով [տես Գործք Առաքելոց 20.28]: Այն միտքը, որ մենք կարող ենք առևտուր անել մեր բարի գործերով փրկություն ստանալու համար, նման է ինքնաթիռի տոմս գնելուն և ապա ենթադրելուն, որ ավիաընկերությունը մերն է: Կամ մտածել, որ մեր տան վարձը վճարելուց հետո մենք արդեն տիրում ենք ամբողջ երկիր մոլորակին («Շնորհի պարգևը» Ensign կամ Լիահոնա, մայիս 2015, 109):

Հակոբոս 2.18–26 «Ես … ցոյց կտամ քեզ իմ հավատքն իմ գործերիցը»

«Հակոբոսն արձագանքել է այն մարդկանց խոսքերին, ովքեր հավատքի մասին շատ մակերեսորեն էին խոսում` համարելով այն ինչ-որ մեկի արարքներից կամ «գործերից» անկախ մի բան» (տես Հակոբոս 2.14–26): …

… Հակոբոսը չէր ուսուցանում, որ հավատքը չունի փրկող զորություն, նա ուսուցանում էր, որ պասիվ համոզմունքն առանց գործերի ճշմարիտ, փրկող հավատք չէ: Երբ Հակոբոսն իր ընթերցողներին կոչ էր անում «ցոյց տուր ինձ քո հավատքը գործերիցը» (Հակոբոս 2.18), նա նկատի ուներ, որ հնարավոր չէ ցույց տալ մեկի հավատքն առանց գործերի. ճշմարիտ հավատքը չի կարող գոյություն ունենալ առանց արդար գործերի» (Նոր Կտակարանի ուսանողի ձեռնարկ [Եկեղեցու կրթական համակարգի ձեռնարկ, 2014], 495):

Հակոբոսն Աբրահամին ու Ռախաբին վկայակոչում էր որպես երկու մարդկանց օրինակ, ում հավատքը Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ երևաց իրենց գործերով: Հակոբոսը բացատրել է, որ Աբրահամն ու Ռախաբը «գործերով արդարացան»: Արդարացնել նշանակում է «ազատվել մեղքի համար տրվող պատժից և ճանաչվել անմեղ։ Անձն արդարացվում է Փրկիչի շնորհով` նրա հանդեպ ունեցած հավատքով: Այդ հավատքը ցուցադրվում է ապաշխարելով և ավետարանի օրենքներին և արարողություններին հնազանդվելով» (Սուրբ գրքերի ուղեցույց, «Արդարացում», scriptures.lds.org): Հետևաբար, Աբրահամն ու Ռախաբը փրկվեցին ոչ թե իրենց գործերի շնորհիվ, այլ իրենց գործերն ու Տիրոջ հանդեպ հնազանդությունը ցույց տվեցին, որ նրանք ունեին ճշմարիտ հավատք Հիսուս Քրիստոսի ու Նրա փրկող զորության հանդեպ: