Lesson 144
Doktrina at mga Tipan 135, Bahagi 1
Pambungad
Noong Hunyo 27, 1844, si Propetang Joseph Smith at ang kanyang kapatid na si Hyrum, na Assistant President at Patriarch ng Simbahan, ay pinatay sa Carthage, Illinois. Inaprubahan ng Korum ng Labindalawang Apostol na isama ang pahayag tungkol sa pagkakamartir sa katapusan ng 1844 na edisyon ng Doktrina at mga Tipan, na halos handa na para ilathala. Ibinatay ang pahayag mula sa nasaksihan mismo nina Elder John Taylor at Elder Willard Richards, mga miyembro ng Korum ng Labindalawa. Ito ay nakatala ngayon sa Doktrina at mga Tipan 135.
Paalala: Kabilang sa lesson na ito ang ilang makasaysayang salaysay na maaaring mabasa ng mga estudyante. Maaari kang gumawa ng mga kopya ng mga salaysay na ito at ipamahagi ang mga ito sa mga estudyante sa simula ng klase.
Mga Mungkahi sa Pagtuturo
Doktrina at mga Tipan 135:1–7
Ang pagkakamartir kina Joseph at Hyrum Smith ay ipinahayag
Simulan ang klase sa pagtanong sa mga estudyante kung naalala nila kung nasaan sila nang malaman nila na namatay na ang isang Pangulo ng Simbahan o ang isang mahal sa buhay.
Sabihin sa mga estudyante na kunwari ay mga miyembro sila ng Simbahan na nakatira sa Nauvoo, Illinois, noong 1844, at natanggap nila ang mga balitang nakatala sa Doktrina at mga Tipan 135:1. Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang talatang ito.
-
Ano kaya ang madarama ninyo matapos marinig ang trahedyang ito?
Ipaliwanag na marami sa mga Banal ang labis na nagdalamhati nang nalaman nila ang pagkamatay nina Joseph at Hyrum Smith. Hikayatin ang mga estudyante na isipin ang nadarama at patotoo nila tungkol kay Propetang Joseph Smith kapag pinag-aralan na nila ang mga huling araw ng kanyang buhay.
Ipaalam sa mga estudyante na namuhay nang mapayapa sina Joseph Smith at ang mga Banal sa Illinois nang halos tatlong taon. Gayunman, noong 1842 nakaranas silang muli ng oposisyon. Ang mga tumiwalag sa Simbahan at ang mga kaaway ng Simbahan ay nagkaisa sa pagbatikos sa Propeta at sa Simbahan. Ilang mamamayan sa Illinois ang nagsimulang mangamba at kinamuhian ang impluwensysa ng mga Banal sa pulitika. Kinainggitan ng ilan ang umuunlad na kabuhayan ng Nauvoo at mapamuna sa kapangyarihan ng pamahalaang lunsod at militia ng Nauvoo. Nagsimulang kainisan ng ilang tao ang mga Banal dahil sa maling pagkaunawa nila sa kakaibang mga doktrina at gawain ng mga Mormon, tulad ng pag-aasawa nang higit sa isa, na iniulat nang mali ng mga nag-apostasiyang miyembro ng Simbahan. (Tingnan sa Church History sa the Fulness of Times Student Manual, Ika-2 ed. [Church Educational System manual, 2003], 263–66, 270–71.)
Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang sumusunod na talata:
Ipaliwanag na ang mga nilalaman ng Nauvoo Expositor, pati na ang pagwasak sa palimbagan, ay lalo lamang nagpatindi ng galit ng mga kaaway ng mga Mormon. Inihabla ng mga may-ari ng palimbagan si Joseph Smith at iba pang mga lider ng lunsod, inaakusahan sila na nagpasimuno ng gulo. Napawalang-sala si Joseph Smith, ngunit ang kanyang paglaya ay lalo lamang nagpagalit sa kanyang mga kaaway. Nang magsimulang kumalat ang mga balita na nagtitipon ang mga mandurumog upang salakayin ang lunsod ng Nauvoo, idineklara ni Joseph Smith, bilang mayor, na isailalim ang Nauvoo sa martial law (pansamantalang pamumuno ng militar). Sa patnubay ni Gobernador Thomas Ford ng Illinois, iniutos ni Joseph sa Nauvoo Legion na ipagtanggol ang lunsod.
Ipabasa sa isang estudyante ang sumusunod na dalawang talata:
Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 135:4. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa at alamin ang propesiyang sinabi ni Joseph Smith nang malapit na sila sa Carthage.
-
Ano ang sinabi ni Joseph na mangyayari sa kanya?
-
Sa palagay ninyo, ano kaya ang nadama ng Propeta nang iwan niya ang kanyang pamilya gayong alam niya na hindi na siya makababalik sa kanila?
-
Sa palagay ninyo, bakit kaya “mahinahon gaya ng isang umaga sa tag-araw” si Joseph gayong alam niya na siya ay “gaya ng isang kordero sa katayan”?
Ipaliwanag na alam ng Propeta na ang kanyang kamatayan ang magliligtas sa buhay ng mga Banal.
Habang naghahanda si Hyrum Smith sa pagpunta sa Carthage Jail, binasa niya ang Eter 12:36–38 sa Aklat ni Mormon at pagkatapos ay tinupi ang pahina. Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 135:5. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa at pansinin kung ano ang binasa at minarkahan ni Hyrum bago umalis papuntang Carthage Jail.
-
Sa inyong palagay, bakit kaya makahulugan na mabasa ni Hyrum sa pagkakataong iyon ang mga talatang ito na mula sa aklat ni Eter?
-
Ano sa palagay ninyo ang ibig sabihin ng pariralang “malalaman ng lahat ng tao na hindi nabahiran ng inyong dugo ang aking mga kasuotan” (D at T 135:5)?
Sabihin sa mga estudyante na isipin kung ano kaya ang nadama nina Joseph at Hyrum matapos nilang magampanan ang kanilang mga tungkulin at responsibilidad mula sa Diyos sa abot ng kanilang makakaya.
-
Ano ang matututuhan natin mula sa mga halimbawa nina Joseph at Hyrum Smith na tutulong sa atin na magampanan ang mga tangkuli na natatanggap natin mula sa Diyos?
Ipabasa sa isang estudyante ang sumusunod na buod ng mga pangyayari na naganap noong Hunyo 25–27, 1844:
Ipaalam sa mga estudyante na noong mainit at maalinsangang hapon ng Hunyo 27, sina apostol John Taylor at Willard Richards ay kasama nina Joseph at Hyrum sa Carthage Jail. Nakadama ng matinding kalungkutan ang Propeta at mga kasama niya habang nakaupo sila sa silid ng mga bilanggo sa pangalawang palapag ng piitan. Hiniling ni Hyrum Smith kay John Taylor na kantahin ang “Isang Taong Manlalakbay” (tingnan sa Mga Himno, blg. 22). Kung mayroon sa hymn book ninyo ng himnong ito, maaari mong sabihin sa mga estudyante na awitin ang ilang taludtod. Habang kumakanta sila, sabihin sa kanila na isipin kung ano ang maaaring naging kahulugan ng himnong ito kina Joseph at Hyrum Smith sa sandaling iyon.
Sabihin sa tatlong estudyante na magsalitan sa pagbasa ng mga sumusunod na buod ng pagkakamartir. Sabihin sa klase na ilarawan sa isipan nila ang mga pangyayaring ito na parang kasama nila ang Propeta sa Carthage Jail.
Ipabasa nang malakas sa isang estudyante ang Doktrina at mga Tipan 135:2. Sabihin sa klase na tahimik na sumabay sa pagbasa at pansinin ang paglalarawan ng nangyari kina John Taylor at Willard Richards. Ipaalam sa mga estudyante na nadaplisan lamang ng bala ang kaliwang tainga ni Willard Richards na mismong katuparan ng ipinropesiya ni Joseph mahigit isang taon na ang nakalipas na “darating ang panahon na uulanin ng bala ang paligid niya, at kaliwa’t kanang makikita niyang bumubulagta sa paligid niya ang kanyang mga kaibigan, ngunit wala ni isang butas sa kanyang kasuotan” (sa History of the Church, 6:619).
Ituon ang pansin ng mga estudyante sa unang pangungusap ng Doktrina at mga Tipan 135:1, at itanong ang sumusunod:
-
Ano sa palagay ninyo ang ibig sabihin ng pariralang “upang tatakan ang patotoo ng aklat na ito at ng Aklat ni Mormon”? (Maaaring makatulong na ipaliwanag na sa kontekstong ito, ang ibig sabihin ng tatakan ay permanenteng itatag ang isang bagay, tulad ng patotoo.)
Banggitin ang paggamit ng salitang pagkakamartir sa talata 1, at itanong:
-
Ano ang isang martir? (Isang taong nagdanas ng kamatayan bilang saksi sa katotohanan ng kanyang mga paniniwala o layunin. Ipaliwanag na ang salitang martir ay mula sa salitang Griyego para sa salitang saksi [tingnan sa Bible Dictionary, “Martyr”].)
Sabihin sa mga estudyante na basahing mabuti ang Doktrina at mga Tipan 135:7, at alamin kung saan nagsilbing saksi ang pagkakamartir nina Joseph at Hyrum Smith.
-
Dahil sa kanilang pagkamatay bilang mga martir, ano ang ipinantatak nina Joseph at Hyrum Smith sa kanilang patotoo? (Maaaring iba-iba ang mga salitang gamitin ng mga estudyante, ngunit dapat nilang matukoy ang sumusunod na katotohanan: Tinatakan nina Joseph at Hyrum Smith ng kanilang buhay ang kanilang pagsaksi sa katotohanan ng ipinanumbalik na ebanghelyo. Maaari mong isulat sa pisara ang katotohanang ito.)
Sabihin sa mga estudyante na pagnilayan ang sumusunod na tanong at isulat ang kanilang mga sagot sa kanilang notebook o scripture study journal:
-
Paano makakaapekto sa inyong patotoo ang inyong nalaman tungkol sa mga patotoo nina Joseph at Hyrum Smith at sa kanilang kahandaang mamatay para sa katotohanan?
Pagkatapos ng sapat na oras, anyayahan ang mga estudyanteng gustong magbahagi ng kanilang mga sagot. Tapusin ang lesson sa pagpapatotoo tungkol kay Propetang Joseph Smith.